11
THỨSÁU
1-7-2016
với diện tích cụ thể. “Tinh
thần làbỏ thông tưnàynhưng
khôngbiếtkếtquảcuối cùng
sẽ thếnào.Tuynhiên, tôicho
rằngkhông thểchấpnhậnvì
quản lý yếu kém của các cơ
quan nhà nướcmà đặt thêm
ĐKKDchoDN” -ôngCung
nêu quanđiểm.
CùnglolắngnhưôngCung,
Chủ tịchPhòngThươngmại
và Công nghiệp Việt Nam
(VCCI) Vũ Tiến Lộc cho
biết Thông tư 20 khi tranh
luận thì tưởng như là bỏ rồi
nhưng sau đó lại gần như
không bỏ. “Nhiều người
viện dẫn lý do vì an ninh
quốcphòng,bảovệquyền lợi
Kinh tế
CHÂNLUẬN
N
gười đứng đầu Chính
phủđãchỉđạodứtkhoát
các bộ, ngành phải rà
soát và loại bỏcácđiềukiện
kinh doanh (ĐKKD) vô lý
đang cản trở doanh nghiệp
(DN). Nhưng việc các bộ,
ngànhcóchịubỏhaykhông
lạiđang làvấnđềđược tranh
cãi nảy lửa.
“Tôi đã tranh luận
với BộCông Thương”
Chính phủ vừa họp bàn
với 17 bộ, ngành về việc rà
soátcắtgiảmcácĐKKDcho
người kinh doanh. Theo đó
cácbộ, ngànhđã trình49dự
thảonghị định.
Trởvề từnhữngcuộc tranh
luận nảy lửa trong các cuộc
họp nói trên, TS Nguyễn
ĐìnhCung,Viện trưởngViện
Nghiên cứu quản lý kinh tế
Trungương (CIEM) - người
đại diện cho tiếng nói phản
biệnđộc lậpcủagiới chuyên
gia trong quá trình các bộ,
ngànhxâydựngdự thảo các
nghị định về ĐKKD trình
Chínhphủ, chobiết: “Trong
khi tranh luận,vấnđề“quyền
củaanh, quyềncủa tôi”giữa
cácbộ,ngànhrấtrõnét.Người
ta ít nói về tính hợp lý của
các ĐKKDmà thay vào đó
làxoayquanhvềchứcnăng,
quyền hạn và phạm vi quản
lýnhà nước”.
Ông Cung cho hay ông
đã tranh luận với Bộ Công
ThươngvềThông tư20/2011
yêu cầu các công ty nhập
khẩuô tôdưới chínchỗngồi
ngoài việc phải có giấy ủy
quyền chính hãng còn quy
định mỗi DN phải có gara
người tiêudùngvàDN trong
nước. Nhưng chắc chắn để
thực hiện được nhữngmục
tiêu trên không chỉ có một
cách làquyđịnhvềĐKKD.
Có người lo ngại bỏ thông
tư này sẽ xảy ra tình trạng
nhập khẩu xe Trung Quốc
nhưng còn nhiều cách khác
để giải quyết vấn đề” - ông
Lộc nhấnmạnh.
Điều 7 Luật Đầu tư 2014
quy định ngành, nghề đầu
tư kinh doanh có điều kiện
làngành, nghềmàviệc thực
hiện hoạt động đầu tư kinh
doanh trongngành, nghề đó
phải đápứngđiềukiệnvì lý
doquốcphòng, anninhquốc
gia, trật tự,an toànxãhội,đạo
đứcxãhội,sứckhỏecủacộng
đồng. Ông Cung nói: “Nếu
tuân thủ nghiêm túc Điều 7
này thì hầu hết ĐKKD phải
được bãi bỏ, không thể tồn
tại. Có điều các bộ, ngành
vẫnchưachú trọng tinh thần
tạo thuận lợi choDN, lấyđối
tượngnày làm trung tâmkhi
quy định cácĐKKD”.
Ông Lộc cho haymột số
bộkiênquyết giữchứcnăng
chủ quản của mình nhưng
cũng có vài bộ sẵn sàng từ
bỏ điều này. “Bộ nào cũng
bảo vệ quyền lợi của chính
mình, vẫn là“ăncâynào rào
cây ấy”. Nhưng Thủ tướng
đã kiên quyết yêu cầu các
bộ phải thay đổi, phải thoát
rakhỏi lợi íchcủabộ, ngành
mình” - ôngLộc nói.
“Gươm lơ lửng trên
đầudoanhnghiệp”
Ai cũng hiểu kinh tế thị
trường làphảiđểDN tựquyết
địnhsảnxuất cáigì, sảnxuất
như thế nào và sản xuất cho
ai.Tuynhiên, theoôngCung,
chính vì can thiệp quá sâu
vào vấn đề này của cácDN
nêncácbộ,ngànhmớiđưa ra
nhữngĐKKDvềquymôvà
đặt ranhữngngưỡng rất cao
nhưmáymóc phải thế này,
kho tàng phải thế kia, nhân
sự phải thế nọ.
“Tưduynày là sự ám ảnh
của kế hoạch hóa tập trung,
vốnvẫncònđậmnét.Người
ta tínhhộcảchoDNvềvòng
quaycủabìnhgas,sốngườisử
dụng, số lượng cần thiết của
thị trường…Điềunàyhếtsức
vô lývàphi thị trường” -ông
Cung nhấnmạnh.
Ông Lộc cũng chỉ ra có
những ĐKKD rất chung
chungnhưmáymóc, thiếtbị
phải phùhợp, nhân lực phải
có tay nghề, nền nhà phải
thoáng gió, cao ráo, dễ lau
chùi… “ĐKKD phải định
lượngđược đểDNbiết phải
làmgì đểđápứng, khôngđể
cơquannhànướccó thểhạch
sáchvì khôngcóchuẩnmực
cụ thể.Aibiếtđược thếnào là
phùhợp, lúcnào làphùhợp,
lúc nào không. Những điều
này như gươm treo lơ lửng
trênđầuDN, ảnhhưởngđến
quyền tự chủ kinh doanh” -
ôngLộc bày tỏ.
Bộ trưởng Bộ KH&ĐT
Nguyễn Chí Dũng lý giải
một số người soạn thảo dự
thảo nghị định về ĐKKD
chưa nhận thức đầy đủ yêu
cầu đổi mới theo quy định
của Luật Đầu tư, chưa quán
triệt đầyđủ chỉ đạo củaThủ
tướng theohướng tháobỏrào
cản, tạo thuận lợi tối đa cho
ngườidânvàDN làmăn;vẫn
coiDN là đối tượngquản lý
hơn làđối tác, làkháchhàng
để phục vụ.
“Do đó, họ vẫn nặng về
tiềnkiểmmàkhông thayđổi
phương thứcquản lýchuyển
mạnhsanghậukiểm.Họvẫn
muốn tiếp tục duy trì, thậm
chíbổsungnhữngĐKKDcó
tính tiềnkiểmmà trướcđâyđã
được quy định tại các thông
tư” -Bộ trưởngDũng nói.
Đángmừng là trongphiên
họpChínhphủchuyênđềxây
dựng pháp luật vừa diễn ra,
ThủtướngNguyễnXuânPhúc
nhấnmạnh phải kiên quyết
xóabỏ lợi íchnhómchi phối
chínhsáchkhinóivềviệcxóa
bỏ cácĐKKDkhônghợp lý
mà các bộ, ngành đã đặt ra
choDN.■
“Quyềnanh,quyền tôi”đẻ ra
rừnggiấyphépconvô lý
Bộnàocũngmuốnbảovệquyềnlợicủachínhmìnhtheokiểu“ăncâynàoràocâyấy”.
Chặtđứt vòi bạch tuộcgiấyphépcon -Bài 3
Khôngcan thiệp
vàoquyền tựchủ
củadoanhnghiệp
TheoôngVũTiến Lộc, Chủ
tịchVCCI, vì các dự thảonghị
địnhvềĐKKDrađờicấptậpnên
đơnvịnàycũngkhông thể lấy
ýkiếncủatấtcảDN,hiệphộivà
chuyêngia.VCCIđưa311kiến
nghị về các ĐKKD nhưng đó
chưaphải là tất cả. Dođó cần
phảicóthờigiannhiềuhơnđể
thu thậpvà lấyýkiến cácDN,
chuyêngia.
CònôngĐậuAnhTuấn,Trưởng
banPhápchếVCCI,nhậnđịnh
việc có những ĐKKD không
định lượng được ngoài chất
lượng soạn thảonghị địnhvề
ĐKKDcòndotâm lý“Nhànước
lohộDN”trongkhi lẽranhững
gì thuộcvềquyền tựchủkinh
doanh, đầu tưcủaDN thìNhà
nướckhôngnêncan thiệp.
Tiêu điểm
Giấyphépconmọc"nhưnấmsaumưa"
PhóViệntrưởngViệnNghiêncứuquản lýkinhtếTrungương
PhanĐứcHiếuchohaytừnhữngnăm1997đến1999,bansoạn
thảoLuậtDN (LuậtDN số13/1999/QH10) trongquá trình làm
việcvà thamvấnđãpháthiệncó rấtnhiều loạigiấyphépkinh
doanh và cácgiấyphépnàyđã cản trởnghiêm trọngđối với
quyềntựdokinhdoanhcủangườidân,DN.Hơn300giấyphép
kinhdoanh các loại đãđượcphát hiện và tậphợp. Nghịch lý
làcácgiấyphépkinhdoanhđượcápdụngđối với nhiềuhoạt
động kinhdoanh rất bình thườngnhưnhặt sắt vụn, ve chai,
bánbáo lẻ, đánhmáychữ, sửachữadụngcụâmnhạc...
ThựcthiLuậtDN,giaiđoạntừnăm2000đến2003,Thủtướng
ChínhphủvàChínhphủđãbãibỏđượckhoảng160giấyphép
kinhdoanhcác loạikhôngcòncầnthiết,khônghợp lý.Cảicách
nàyngay lập tức đã tạo tác động rất tích cực trong thúc đẩy
hoạtđộngkinhdoanhvàphát triểncộngđồngDN.
Tuynhiên, kể từ saunăm2003, thời điểmcuối cùngcủanỗ
lựccắtbỏnhữnggiấyphépkinhdoanhkhôngcần thiết,một
“lànsóng”giấyphépkinhdoanhmớibắtđầuxuấthiệnvànổi
lênmộtcáchnhanhchóngvớiquymôđángkể.Thêmnữa,các
quyđịnhvềgiấyphépkinhdoanhnói riêngvàĐKKDnóichung
cònnhiềukhiếmkhuyếtnhưnhiềuĐKKDkhôngrõràng,không
minhbạch, khôngnhấtquán, khôngđồngbộ, khôngổnđịnh,
khôngkhả thi vàkhông tiên liệu trước.
Cũngkểtừnăm2003đếntrướckhibanhànhLuậtĐầutưvà
LuậtDNnăm2014,gầnnhưkhôngcóthêmmộtcảicáchđáng
kểnàođược thựchiện thànhcôngđối với quyđịnhvềĐKKD.
Đây cũng làmột trongnhững lýdogiải thích vì saoĐKKD
nở rộvới con sốgần7.000nhưhiệnnay.
Làmkhódễdoanhnghiệpđểvụ lợi
Bộ trưởng KH&ĐTNguyễnChí Dũngnhận xétmột sốbộ,
ngành chưa cóquanđiểm, nhận thức đúngđắn về sự khác
nhau giữaĐKKD và tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật. Do đó
còn lúng túng trongviệcxácđịnh loại vănbảnphải nângcấp
thànhnghị định, trongbối cảnh số lượng thông tưphải nâng
cấpthànhnghịđịnh làrất lớnmàcôngviệctậphợp, ràsoátcác
ĐKKDchỉmới tiếnhành trongvài thánggầnđây.
Tạihội thảovềđối thoại chínhsáchđầu tư2016vừa tổchức
ngày28-6, Bộ trưởngNguyễnChíDũngcũng thừanhận thực
trạng lâunayquanhệgiữachínhquyềnvớiDNcòncókhoảng
cách. “Chúng ta thường coi DN làm ăn chưa tốt. Từđó tạo ra
các rào cản choDN, hayđôi khi gâynhũngnhiễu, hạch sách,
làmkhódễDNđểvụ lợi”-ôngDũng lýgiải.
TừđóôngDũngnhấnmạnh:“Thờigiantớiphảixâydựnghệ
thốngpháp luật tốt.Mối quanhệgiữaNhànước vàDNphải
được thayđổi, tạođược sự thân thiện. Chúng taphải thayđổi
theohướng từquản lý sangphục vụ, DNđược quyền tựdo
kinhdoanh. KhiDN thấyđượcsự thân thiệncủaNhànướcvới
mình thì họmới bỏ tiềnđầu tư. Nếukhông thì Chínhphủvới
DNcònkhoảngcách rất lớn”.
NgườidânđanggiaodịchtạimộtsànbấtđộngsảnởTP.HCM.Ảnh:HTD
Lẽranhữnggìthuộcvề
quyềntựchủkinhdoanh,
đầutưcủaDNthìNhà
nướckhôngnêncanthiệp.
