2 Thứ Năm 27-2-2025 NHÓM PV Cuối năm 2024, Bộ Y tế đã có đề xuất tăng phụ cấp trực, phẫu thuật, tiền ăn… đối với công chức, viên chức, người lao động trong các cơ sở y tế công lập và chế độ phụ cấp chống dịch. Hiện các mức này đang được áp dụng tại Quyết định 73/2011 của Thủ tướng Chính phủ. Thời điểm áp dụng Quyết định 73 (năm 2012), mức lương cơ sở là 830.000 đồng. 13 năm đã qua, đến nay lương cơ sở tăng lên 2,34 triệu đồng (tăng 182%) song mức phụ cấp trên vẫn không thay đổi. Tăng cường đãi ngộ thu nhập… Trao đổi với báo Pháp Luật TP.HCM vào ngày 26-2, PGSTS Phạm Thanh Bình, Chủ tịch Công đoàn Y tế Việt Nam, nhận định lao động trong ngành y tế là một loại lao động đặc thù, nhiều khó khăn song chế độ đãi ngộ chưa tương xứng. Bộ Y tế cũng từng đánh giá các phụ cấp hiện nay quá thấp, không còn phù hợp với tình hình thực tế đời sống. Thu nhập cũng là một trong những nguyên nhân dịch chuyển nhân lực từ công sang tư, dù không phải yếu tố tiên quyết. Đơn cử, bác sĩ V (khoa Phẫu thuật tiêu hóa - Gan mật tụy của một bệnh viện (BV) hạng đặc biệt tại Hà Nội) cho biết đến nay đã bước sang năm thứ 11 từ khi anh vào nghề nhưng tăng tiền phụ cấp trực, chị và các nhân viên y tế ở trạm đều rất vui mừng. “Nếu được tăng dù ít thôi cũng đáng mừng vì chúng tôi thấy mình được quan tâm” - BS Nguyệt chia sẻ. … và chăm sóc sức khỏe tinh thần Năm 2024, tại một hội thảo về chăm sóc sức khỏe tâm thần cho nhân viên y tế do Sở Y tế TP.HCM tổ chức, BS Bùi Nguyễn Thành Long, Phó Trưởng phòng Nghiệp vụ y Sở Y tế TP.HCM, cho hay sở đã nghiên cứu về hiểu biết và thực trạng sử dụng dịch vụ sức khỏe tâm thần tại TP đối với 382 nhân viên y tế ở độ tuổi 18-60 tại các tuyến TP, quận, huyện, y tế tư nhân và trường đại học. Kết quả cho thấy gần 20% nhân viên y tế trầm cảm, 22,8% chất và sức khỏe tâm thần ở nhân viên y tế. Ngoài ra, hiện TP.HCM còn có hai phòng chăm sóc tâm thể cho nhân viên y tế, đặt tại BV huyện Bình Chánh và BV Phục hồi chức năng - Điều trị bệnh nghề nghiệp. Đây là hai phòng thí điểm để từ đó các BV trong TP có thể xây dựng các phòng tương tự, nhằm “sạc pin” và nạp năng lượng cho nhân viên y tế. Tại BV tuyến quận, huyện, BV huyện Bình Chánh có một phòng chăm sóc tâm thể cho nhân viên y tế. Theo BS CKII Tô Thị Kim Phụng, Phó Giám đốc BV này, ngoài áp lực công việc, nhân viên y tế còn áp lực gia đình, nếu không được giải tỏa thì từ stress sẽ thành rối loạn lo âu, rồi phát sinh thêm những vấn đề nghiêm trọng hơn.• Đãi ngộ xứng đáng cho nhân viên phụ cấp mổ và tiền trực vẫn giữ nguyên trong khi công việc ngày càng nhiều. Nếu đề xuất tăng mức phụ cấp mổ, tiền trực được thông qua sẽ có ý nghĩa động viên rất lớn đối với nhân viên y tế làm việc tại các BV công. Chị Nguyễn Thị Vân, Trạm trưởng Trạm y tế xã Nguyễn Trãi (huyện Ân Thi, Hưng Yên), cho biết mức phụ cấp trực hiện là 18.750 đồng/đêm, ca trực bắt đầu từ 6 giờ tối đến 7 giờ sáng hôm sau. Nếu trực cuối tuần, mức này là 45.500 đồng/ngày; còn ngày nghỉ, ngày lễ là 60.000 đồng/ngày. “Hơn chục năm qua lương cơ sở được điều chỉnh tám lần nhưng phụ cấp trực, tiền ăn trong ca trực chưa được điều chỉnh tương ứng. Việc tăng phụ cấp thực sự rất cần thiết vì sẽ góp phần cải thiện cuộc sống, tiếp thêm động lực cho nhân viên y tế, cho thấy sự thấu hiểu, chia sẻ, quan tâm của các cấp quản lý” - chị Vân tâm sự. BS Đỗ Minh Nguyệt, Trạm y tế phường Tương Bình Hiệp (TPThủ Dầu Một, Bình Dương), cho biết từ khi nghe thông tin lo âu và 14,2% căng thẳng. Đáng lưu ý, nhân viên y tế tuyến quận, huyện, khối công lập có nguy cơ trầm cảm, lo âu và căng thẳng cao hơn tuyến TP, tư nhân và trường đại học. TS-BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM, cho rằng do đặc thù nghề nghiệp, nhân viên y tế thường xuyên bị áp lực rất lớn, dễ bị quá tải về thể chất, tinh thần khiến chất lượng cuộc sống giảm sút, có trường hợp bỏ việc. Để phần nào khắc phục tình trạng trên, Sở Y tế TP.HCM đã phối hợp cùng các chuyên gia đầu ngành về lĩnh vực tâm thần - tâm lý để biên soạn, ban hành 10 khuyến cáo triển khai hoạt động chăm sóc sức khỏe tâm thần, hạn chế thấp nhất hội chứng kiệt sức về thể Việc tăng phụ cấp thực sự rất cần thiết vì sẽ góp phần cải thiện cuộc sống, tiếp thêm động lực cho nhân viên y tế. Nhân viên y tế - những người đang miệt mài chăm sóc sức khỏe cho người dân rất cần được quan tâm, bởi khi họ thực sự khỏe mạnh cả về thể chất lẫn tinh thần thì bệnh nhân sẽ được chăm sóc tốt nhất. KỶ NIỆM 70 NĂM NGÀY THẦY THUỐC Tiêu điểm Nhân viên y tế có thể chăm sóc tốt cho người bệnh khi chính họ khỏe mạnh cả về thể chất lẫn tinh thần. Vì thế, chăm lo sức khỏe tâm thần cho nhân viên y tế đóng vai trò quan trọng trong đảm bảo hiệu suất làm việc và chất lượng dịch vụ y tế. Y tế là ngành đòi hỏi sự chính xác rất cao. Tuy nhiên, nhân viên y tế cũng là con người, có lúc không tránh khỏi sai sót, quan trọng là chúng ta làm gì để ngăn ngừa sự cố. Nếu không may xảy ra thì xử lý làm sao, bảo vệ thế nào để nhân viên y tế không bị tổn thương, không thấy mình đơn độc. TS-BS NGUYỄN VĂN VĨNH CHÂU, Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM Nghề y cần cơ chế đặc thù (tiếp theo trang 1) Êkíp bác sĩ BV Từ Dũ và BV Nhi đồng 1 trong một ca thông van tim bào thai. Ảnh: BVCC Là bác sĩ ngoại lồng ngực, anh ấy phải tham gia mổ liên tục, có ngày đứng mổ cả chục tiếng đồng hồ, về nhà lúc rạng sáng, chưa kịp tròn giấc đã phải quay lại để chuẩn bị cho ca mổ tiếp theo. Anh bác sĩ chưa đầy 35 tuổi tâm niệm: Theo nghề này thì phải hết mình, bởi lẽ bệnh nhân đặt hết hy vọng vào các y, bác sĩ. Chuyện các nhân viên y tế nhận cuộc gọi cấp cứu lúc nửa đêm, thức dậy từ 3-4 giờ sáng để đi làm hay rời bệnh viện về nhà lúc rạng sáng gà gáy là “chuyện thường ngày ở huyện”. Bệnh tật, ốm đau, tai nạn không bao giờ hẹn trước; không chỉ tuyến trên mà tuyến dưới, nơi nào cũng thường trực 24/7. Ngoài ra, nghề y còn phải chịu một áp lực rất lớn về chuyên môn. Mỗi bác sĩ cần đến ít nhất sáu năm để tốt nghiệp đại học, rồi đôi năm để có chứng chỉ hành nghề, chưa kể các khóa học ngắn hạn, dài hạn, số ngày thực hành… Các nhân viên y tá, điều dưỡng cũng chịu áp lực công việc rất lớn. Một nữ điều dưỡng ở một bệnh viện lớn tại TP.HCM cho biết mỗi ngày ngoài việc làm thủ tục, giấy tờ còn chăm sóc nhiều bệnh nhân. Chị ấy nói vui: Phải ba đầu sáu tay mới kịp, mệt nhưng vẫn phải nhẹ nhàng. Có hôm lỡ nói điều gì không phải, bệnh nhân sợ, khi về ngẫm lại thấy ray rứt vì nghĩ nếu có lúc mình nằm đó, ai vui vẻ chăm sóc mình?! Áp lực phải tìm ra giải pháp tốt nhất cho bệnh nhân đã lớn, áp lực phải giao tiếp, lắng nghe, đáp ứng kỳ vọng của người nhà bệnh nhân cũng không kém. Thậm chí trong một số trường hợp, truyền thông, dư luận xã hội cũng dõi theo kết quả khám chữa bệnh. Có những ca bệnh thập tử nhất sinh, người nhà bệnh nhân tìm đủ cách, qua nhiều mối quan hệ để đặt “kỳ vọng” lên vai êkíp khám chữa bệnh. Thậm chí có người còn hỏi sao đọc trên mạng thấy không cần mổ mà bác sĩ kêu mổ, tại sao trên mạng nói vầy mà bác sĩ yêu cầu làm cái kia. Rồi những khi bệnh nhân cần phẫu thuật gấp nhưng lại không có người nhà ở đó… Những lúc như vậy, nếu không nhớ lại vì sao mình đã chọn nghề này thì khi cầm dao mổ tay sẽ run, lòng sẽ bất an. Cũng như bao nghề khác, nghề y cũng xảy ra những sự cố hay tai biến y khoa. Nguyên nhân của tai biến dù là chủ quan hay khách quan thì rủi ro, hệ lụy mà nhân viên y tế nhận lại thường rất cao. Nhẹ thì bị phàn nàn, khiếu nại, tường trình, kiểm điểm, nặng thì bị tấn công, bị đưa lên mạng xã hội rồi thanh tra, kiểm tra, kỷ luật… Gia đình bệnh nhân bức xúc vì y, bác sĩ không cứu được thân nhân hay đôi khi chỉ vì “người nhà tôi nằm đó mà không ai thăm hỏi”. Các y, bác sĩ cũng buồn vì đã rất trách nhiệm, thực hiện phương án tốt nhất nhưng vẫn bị trách đủ đường. “Dù vậy khi ngẫm lại, thấy bệnh nhân và thân nhân cũng rơi vào tình thế đau khổ, mất mát. Vậy nên chuyện gì cho qua được thì cho qua, mình vẫn may mắn hơn họ, không trách cũng không tranh cãi làm gì” - nói như cậu bạn tôi hay tâm niệm.
RkJQdWJsaXNoZXIy Mjg2ODExMg==