5 Thời sự - Thứ Năm 27-3-2025 thoisu@phapluattp.vn CHÂN LUẬN Ngày 26-3, Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách thảo luận dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân (DLCN). Phạt nặng nhưng cần chú ý tính khả thi Dự thảo luật đề xuất cơ quan, tổ chức, cá nhân vi phạm quy định về bảo vệ DLCN tùy theo mức độ chịu trách nhiệm dân sự, bị xử lý kỷ luật, xử lý vi phạm hành chính, xử lý hình sự theo quy định của pháp luật. Đồng thời, áp dụng mức xử phạt hành chính từ 1% đến 5% doanh thu năm liền trước của tổ chức, doanh nghiệp có vi phạm quy định về bảo vệ DLCN. Đại biểu Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông) nói vừa rồi ông tham gia đoàn khảo sát của Ủy ban Quốc phòng - An ninh và nhận thấy rằng cần xem lại tính khả thi và tính thống nhất của quy định nói trên với quan điểm về xử phạt vi phạm hành chính trong hệ thống pháp luật Việt Nam. Nhiều lĩnh vực hiện có quy định mức xử phạt tối thiểu và tối đa đối với hành vi vi phạm hành chính của cá nhân và tổ chức. Còn trong lĩnh vực cạnh tranh, nếu có hành vi tập trung kinh tế thì cũng xử phạt 5% tổng doanh thu của doanh nghiệp vi phạm trên thị trường liên quan trong năm tài chính liền kề trước năm thực hiện hành vi vi phạm, lĩnh vực thuế cũng vậy. “Tôi đề nghị nếu vẫn giữ mức xử phạt 1%-5% thì vênh, không theo đúng hệ thống, quan điểm về xử phạt hành chính. Có những doanh nghiệp doanh thu của năm trước liền kề rất lớn, tới 30.000 tỉ đồng của năm trước liền kề. Một hành vi vi phạm mà chúng ta xử phạt 1% là tối thiểu, 1% của 30.000 tỉ đồng. Và nếu căn cứ vào điều cấm xử phạt khoảng 10 lần thì khó khả thi” - đại biểu Giang nói. Ông Giang đề nghị “bóc tách” các hành vi vi phạm ra theo hướng một số loại hành vi mang tính phổ biến thì căn cứ vào hành vi để chúng ta xử phạt. Còn đối với những hành vi mang tính vì lợi ích trước mắt của doanh nghiệp thì lại phải căn cứ vào thu lợi bất chính để xử phạt. “Đánh vào kinh tế thì hiệu quả hơn chứ không nên đánh đồng theo quy định như khoản 2 Điều 4 của dự thảo luật” - ông Giang nói. Đại biểu Thạch Phước Bình nói dự luật chưa quy định chi tiết mức phạt và hình thức xử lý vi phạm. Một số vấn đề đặt ra như mức phạt thì chưa đủ răn đe, nếu mức phạt hành chính quá thấp hoặc các doanh nghiệp có thể sẵn sàng trả tiền phạt thay vì đầu tư và bảo vệ dữ liệu. Đồng thời, chưa có quy định về trách nhiệm hình sự trong các trường hợp nghiêm trọng như đánh cắp, buôn bán DLCN thì cần có chế tài mạnh hơn như truy cứu trách nhiệm hình sự. Cùng với đó là thiếu cơ chế giám sát và kiểm tra, nếu không có hệ thống thanh tra, kiểm tra định kỳ thì các quy trình có thể không được thực thi một cách hiệu quả. Đại biểu Bình kiến nghị tăng mức xử phạt hành chính, nghiên cứu mô hình các nước châu Âu quy định mức phạt có thể lên đến 4% doanh thu toàn cầu của công ty vi phạm. Đồng thời bổ sung trách nhiệm hình sự cho các hành vi đánh cắp, mua bán dữ liệu và nghiên cứu xây dựng cơ quan giám sát độc lập như các nước châu Âu làm. Mua bán, trao đổi dữ liệu cá nhân thế nào? Đại biểu Dương Khắc Đại biểu Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông) đề nghị “bóc tách” các hành vi vi phạm để xử phạt. Ảnh: CHÂN LUẬN Đề xuất phạt nặng hành vi vi phạm bảo vệ dữ liệu cá nhân Đại biểu cho rằng cần xem lại mức xử phạt 1%-5% doanh thu năm liền trước của tổ chức, doanh nghiệp vi phạm quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân để bảo đảm tính khả thi. Mai (Đắk Nông) đề cập đến nguyên tắc bảo vệ DLCN và cho rằng các quy định trong dự thảo vẫn còn có nhiều chỗ chưa thống nhất. Ông đề nghị rà soát lại nhằm bảo đảm đây là những nguyên tắc chung, có tính xuyên suốt trong toàn bộ dự thảo luật. Đặc biệt, với các hành vi bị nghiêm cấm, như mua bán DLCN, đại biểu Mai đề nghị cần làm rõ xem cấm mua bán DLCN thì có cấm hành vi tặng, cho hay không. “Dữ liệu tổ chức, doanh nghiệp thu thập được của chủ thể DLCN là dữ liệu đã được xử lý. Lúc này dữ liệu do doanh nghiệp, tổ chức thu thập là tập hợp dữ liệu của nhiều chủ thể DLCN và chi phí của doanh nghiệp, tổ chức cho hoạt động xử lý DLCN. Vì vậy, tôi cho rằng việc cấm mua bán DLCN cần được cân nhắc” - đại biểu Mai nói. Đại biểu Nguyễn Trường Giang thì cho rằng với các DLCN đã được tổ chức, doanh nghiệp xử lý thành tệp mà cấm mua bán thì “không ổn”. Ông Giang nêu: Một tập đoàn, công ty có nhiều công ty con, vậy DLCN sau khi đã được xử lý thành tệp thì một công ty có thể chuyển cho các công ty khác trong tập đoàn để phục vụ sản xuất, kinh doanh không? “Bản thân doanh nghiệp cũng kiến nghị được chuyển DLCN từ bộ phận này sang bộ phận khác để sử dụng hiệu quả nhất” - ông Giang nêu và cho rằng dự thảo luật cần quy định rõ khi nào thì được mua bán, khi nào thì được trao đổi.• Với các hành vi bị nghiêm cấm, như mua bán dữ liệu cá nhân, đại biểu Dương Khắc Mai đề nghị cần làm rõ xem cấm mua bán thì có cấm hành vi tặng, cho hay không. Sáng cùng ngày, Hội nghị thảo luận về dự luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) (sửa đổi) với nhiều ý kiến đa chiều, tập trung vào các quy định về thuế suất, lộ trình áp thuế TTĐB với rượu, bia, nước giải khát có đường, có gas và thuốc lá. Đại biểu Nguyễn Duy Minh (Đà Nẵng) đề nghị cần xem xét thận trọng việc tăng thuế TTĐB đối với rượu, bia vì chính sách này có thể tác động đến việc làm, thu ngân sách và sức khỏe cộng đồng. Theo ông Minh, tăng thuế TTĐB quá nhanh có thể khiến giá bia tăng cao, làm giảm sản lượng tiêu thụ, kéo theo nguy cơ mất việc làm của hàng trăm ngàn lao động. Theo nghiên cứu độc lập, thu nhập của người lao động có thể giảm tới 4.600 tỉ đồng mỗi năm nếu thuế tăng như đề xuất. Điều này sẽ kéo theo ngân sách địa phương giảm do nguồn thu giảm đáng kể. Đồng thời, tăng thuế TTĐB đánh vào bia có thể khiến người tiêu dùng chuyển sang uống bia nhập lậu, bia “cỏ” vốn không được kiểm soát chất lượng. Mục tiêu bảo vệ sức khỏe cho người dân vì vậy bị phá vỡ và bia bất hợp pháp gia tăng thị phần, gây thất thu ngân sách, làm méo mó thị trường. Đại biểu Hoàng Đức Thắng (Quảng Trị) cho rằng chưa có cơ sở khoa học để chứng minh nước giải khát có đường với tỉ lệ trên 5 g/100 ml là nguyên nhân chính gây ra béo phì và bệnh tật. Kinh nghiệm một số quốc gia cho thấy dù thuế TTĐB đã áp cho nước giải khát có đường và sản lượng tiêu thụ đã giảm nhưng béo phì vẫn không được cải thiện. ÔngThắng nhận định:“Người dân vẫn có thể tiêu thụ đường từ nhiều nguồn khác như bánh kẹo, đồ ăn chế biến sẵn. Việc chỉ đánh thuế một nhóm sản phẩm là chưa thực sự công bằng”. Góp ý thêm, đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) đồng ý đưa nước giải khát vào diện chịu thuế TTĐB nhưng cần phân loại rõ ràng vì không phải các loại nước giải khát có đường đều có tác động tiêu cực. Giải trình, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn khẳng định chính sách thuế TTĐB không chỉ nhằm tăng thu ngân sách mà còn để điều chỉnh hành vi người tiêu dùng. Việc đánh thuế lúc đầu sẽ ảnh hưởng tới sản lượng nhưng sức khỏe con người phải được đặt lên trước, vì vậy “phải chấp nhận thực hiện”. Đánh thuế tiêu thụ đặc biệt rượu, bia, nước giải khát cần xem xét toàn diện Tiếp tục rà soát cơ sở chính trị, pháp lý Cần rà soát, bổ sung tờ trình để làm rõ hơn cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý và cơ sở thực tiễn liên quan trực tiếp đến bảo vệ DLCN. Bổ sung báo cáo đánh giá tác động về ngân sách, chi phí tuân thủ pháp luật, nhất là các chính sách mới, chính sách vượt trội liên quan đến Nghị quyết 57 về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Tiếp tục nghiên cứu, rà soát kỹ các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan, các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, các vấn đề thực tiễn phát sinh để quy định cho thống nhất, tương thích với các điều ước quốc tế, tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế và có tính khả thi, trong đó kinh nghiệm của quốc tế là bảo đảm cân bằng giữa bảo vệ quyền riêng tư và phát triển kinh tế - xã hội, có chế tài nghiêm khắc để răn đe. Một số nước như Liên minh châu Âu và Trung Quốc cũng xử phạt hành chính, như Liên minh châu Âu đến 4% năm doanh thu liền kề trước, Trung Quốc thì xử phạt hành chính lên đến 5%. Tuy nhiên, qua ý kiến của đại biểu, cần nghiên cứu có thể quy định trong luật hay giao cho Chính phủ quy định chi tiết các hành vi và mức xử phạt cho phù hợp với các điều kiện, như doanh nghiệp mới thì thế nào, doanh nghiệp đã kinh doanh lâu thì thế nào cho phù hợp. Phó Chủ tịch Quốc hội TRẦN QUANG PHƯƠNG Tiêu điểm Đại biểu Nguyễn Duy Minh. Ảnh: HTQ
RkJQdWJsaXNoZXIy Mjg2ODExMg==