3 Thời sự - Thứ Ba 20-5-2025 thoisu@phapluattp.vn Chính phủ đề xuất TP.HCM, Cần Thơ… được tiếp tục các cơ chế đặc thù Kiến nghị Quốc hội phê duyệt tăng tổng mức đầu tư dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu Đề xuất chín nhóm chính sách đặc thù làm cao tốc Quy Nhơn - Pleiku. Ngày 19-5, Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình về việc quyết chuyển tiếp áp dụng một số cơ chế đặc thù tại một số địa phương sau khi thực hiện sắp xếp bộ máy, mở rộng địa giới hành chính theo chủ trương của Đảng, Nhà nước. Theo đó, thực hiện chủ trương tổ chức mô hình chính quyền địa phương hai cấp, kết thúc hoạt động của cấp huyện, cả nước còn 34 tỉnh, TP. Ông Thắng cho biết đến nay cả nước có 10 địa phương gồm Hà Nội, Hải Phòng, Thanh Hóa, Nghệ An, Huế, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Buôn Ma Thuột, TP.HCM và Cần Thơ đang được áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù theo các luật, nghị quyết riêng của Quốc hội. Trong đó, Hải Phòng, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Đắk Lắk (liên quan đến TP Buôn Ma Thuột), TP.HCM và Cần Thơ sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp từ tổ chức lại chính quyền địa phương theo hai cấp. Việc sáp nhập đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp tỉnh, kết thúc hoạt động cấp huyện sẽ dẫn tới thay đổi về ranh giới địa lý, phạm vi quản lý cũng như quy mô dân số, địa vị pháp lý… của các địa phương. “Do đó, cần có quy định chuyển tiếp việc tiếp tục áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù đang được thực hiện tại các địa phương thuộc diện sắp xếp” - ông Thắng nói. Ngoài ra, các cơ chế, chính sách đặc thù được xây dựng gắn liền với vị thế, vai trò và những đặc điểm riêng biệt của từng địa phương hoặc khu vực đô thị lõi. “Việc duy trì các cơ chế, chính sách đặc thù cho các địa phương đang áp dụng, sau khi sáp nhập và sắp xếp ĐVHC hai cấp sẽ tạo điều kiện để tạo động lực tăng trưởng mới, sức bật cho các địa phương” - theo ông Thắng. Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, điều này cũng nhằm tránh tạo khoảng trống pháp lý cho địa phương sau sắp xếp trong xử lý các vấn đề liên quan đến dự án đầu tư, nghĩa vụ tài chính… “Chính phủ đề xuất Quốc hội cho phép sáu địa phương sau sáp nhập được tiếp tục thực hiện các cơ chế, chính sách đặc thù trước đây” - ông Thắng nêu, đồng thời sẽ có tổng kết, đánh giá sau khi việc sắp xếp ĐVHC hai cấp hoàn thành. Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho rằng việc cho phép chuyển tiếp áp dụng một số cơ chế, đặc thù tại địa phương sau sắp xếp ĐVHC không chỉ đơn thuần là mở rộng phạm vi áp dụng cơ chế, mà còn liên quan đến nhiều mặt về kinh tế, ngân sách (nguồn lực thực hiện, các chính sách thu chi ngân sách). Từ cơ sở này, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ đánh giá tác động chính sách bảo đảm giữ nguyên tắc cân đối thu chi theo đúng Luật Ngân sách nhà nước. NHÓM PV Trong chương trình kỳ họp thứ 9 vào sáng 19-5, Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ GTVT Trần Hồng Minh báo cáo về hai dự án cao tốc, gồm cao tốc Quy Nhơn - Pleiku và điều chỉnh chủ trương cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1. Dự án cao tốc Quy Nhơn - Pleiku có điểm đầu tại Quốc lộ 19B thuộc thị xã An Nhơn, Bình Định; điểm cuối tại đường Hồ Chí Minh thuộc TP Pleiku, Gia Lai. Tổng chiều dài khoảng 125 km, trong đó đoạn qua Bình Định 40 km, qua Gia Lai 85 km. Cao tốc có bốn làn xe, có làn dừng khẩn cấp liên tục, bề rộng nền đường 24,75 m, tốc độ thiết kế 100 km/giờ; tổng vốn đầu tư sơ bộ hơn 43.730 tỉ đồng. Chính phủ đề xuất sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách nhà nước năm 2024, nguồn ngân sách trung ương và địa phương giai đoạn 2021-2025 và giai đoạn 2026-2030 để thực hiện dự án. Thẩm tra về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi đề nghị Chính phủ căn cứ quy định của Luật Đầu tư công hiện hành báo cáo bổ sung việc thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn của dự án. Để thực hiện dự án, Bộ trưởng Trần Hồng Minh cũng cho biết Chính phủ đề xuất cho phép áp dụng chính cơ chế, chính sách thuộc thẩm quyền của Quốc hội. Dự án được chuẩn bị đầu tư, thực hiện từ năm 2025, hoàn thành vào năm 2029. “Để bảo đảm tiến độ, hiệu quả cho dự án thì việc cho phép áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt là cần thiết” - Chủ nhiệm Phan Văn Mãi nói và đánh giá chín nhóm do Chính phủ đề xuất là có cơ sở. Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra đề nghị thuyết minh làm rõ hơn việc điều chỉnh một số chính sách này, nhằm bảo đảm tính khả thi, phù hợp đối với tính chất, mục tiêu của dự án. Còn với dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu dài 53,7 km, quy mô 4-6 làn xe, tổng mức đầu tư 17.800 tỉ đồng. Nguồn vốn đầu tư cho dự án gồm ngân sách nhà nước giai đoạn 2021-2025 là 14.270 tỉ đồng, trong đó ngân sách trung ương là 11.000 tỉ đồng; ngân sách địa phương là 3.270 tỉ đồng (Đồng Nai là 2.600 tỉ đồng và Bà Rịa-Vũng Tàu là 670 tỉ đồng); ngân sách trung ương giai đoạn 20262030 là 3.567 tỉ đồng. “Dự án cơ bản hoàn thành trong năm 2025 và hoàn thành, đưa vào khai thác đồng bộ vào năm 2026” - ông Minh nói. Đồng thời kiến nghị Quốc hội xem xét, phê duyệt tăng tổng mức đầu tư dự án từ 17.837 tỉ lên 21.551 tỉ đồng (tăng 3.714 tỉ đồng). Nêu lý do, bộ trưởng Bộ GTVT nói do phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, đầu tư xây dựng có biến động lớn, giá cả nguyên vật liệu tăng... Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi, sơ bộ tổng mức đầu tư dự án tăng khoảng 20,8% sơ bộ tổng mức đầu tư dự án đã được Quốc hội quyết định là khá lớn. Do đó, cơ quan thẩm tra đề nghị tiếp tục rà soát các chi phí tăng, giảm của dự án và phân tích, bổ sung để làm rõ hơn việc tăng, giảm các chi phí này nhằm bảo đảm tính chính đáng, hợp lý trong việc đề xuất điều chỉnh chủ trương đầu tư. NHÓM PHÓNG VIÊN lập tòa Viện trưởng VKSND Tối cao nêu lý do đề xuất tăng kiểm sát viên Chiều cùng ngày, QH thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức VKSND. Một trong những nội dung đáng chú ý, dự thảo đề xuất tăng số lượng kiểm sát viên VKSND Tối cao tối đa từ 19 người lên 27 người để bảo đảm nguồn nhân lực để thực hiện nhiệm vụ công tố, kiểm sát xét xử đối với hoạt động của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao. Nêu ý kiến, ĐB Lý Văn Huấn (Thái Nguyên) cho rằng việc điều chỉnh tăng số lượng kiểm sát viên VKSND Tối cao là hoàn toàn phù hợp. Theo ông, tới đây, TAND Cấp cao, VKSND Cấp cao chấm dứt hoạt động, toàn bộ khối lượng công việc sẽ được chuyển cho TAND Tối cao và VKSND Tối cao. TAND Tối cao được bổ sung thêm nhiệm vụ, quyền hạn phúc thẩm các vụ án hình sự mà bản án, quyết định chưa có hiệu lực pháp luật của TAND cấp tỉnh bị kháng cáo, kháng nghị. Do vậy, trong cơ cấu tổ chức của TAND Tối cao có các tòa phúc thẩm TAND Tối cao.“TANDTối cao tổ chức HĐXX gồm các thẩm phánTAND Tối cao thì phải có kiểm sát viên của VKSND Tối cao tham gia các phiên tòa và tham gia việc giải quyết đơn”- theo ông Huấn. Cùng với đó, kiểm sát viên VKSND Tối cao còn có nhiệm vụ kiểm sát việc giải quyết các đơn đề nghị, các kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao. “TAND Tối cao được tăng số lượng thẩm phán TAND Tối cao lên 27 thành viên thì VKSND Tối cao cũng phải tăng số lượng để đáp ứng yêu cầu trong thực hiện nhiệm vụ”- ông Huấn nói. Trong khi đó, ĐB Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) đề nghị cân nhắc và có giải trình cụ thể về việc tăng này. “Tinh giản là chủ trương đúng. Quả thật trong lúc tinh giản biên chế, tinh giản bộ máy lại đề xuất tăng thêm nhưng có chỗ giảm, có chỗ phải tăng” - Viện trưởng VKSND Tối cao Nguyễn Huy Tiến nói vào cuối phiên thảo luận. Ông Tiến dẫn lại số liệu dự báo tới đây TAND Tối cao sẽ phải giải quyết khoảng 11.000 đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm/năm; xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm khoảng 1.000 vụ/năm. VKSND muốn trả lời đơn sẽ phải nghiên cứu, xem xét xử lý hồ sơ vụ án, chức trách thuộc TAND Tối cao thì VKSND Tối cao phải trả lời. “Mô hình Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao thì không thể là kiểm sát viên cao cấp tham gia được” - ông Tiến nói và cho biết nếu không giải quyết được thì QH lại phê bình là không hoàn thành nhiệm vụ. Vì vậy, ông Tiến mong các ĐB chia sẻ và ủng hộ. Trước đó, báo cáo thẩm tra Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho rằng đề xuất tăng số lượng kiểm sát viên VKSND Tối cao là vấn đề quan trọng, liên quan đến chủ trương của Đảng, kiểm sát viên VKSND Tối cao thuộc diện Ban Bí thư quản lý (hưởng phụ cấp chức vụ 1,25). Vì vậy, trước đây khi sửa Luật Tổ chức VKSND vào năm 2014 cũng phải báo cáo xin ý kiến cấp có thẩm quyền về số lượng kiểm sát viên VKSND Tối cao. Mặc dù đề án của VKSND Tối cao trình Trung ương có đề xuất nội dung nêu trên nhưng Nghị quyết 60 chưa kết luận cụ thể vấn đề này. “Đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo thực hiện thủ tục xin ý kiến cấp có thẩm quyền theo đúng quy định” - Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng nêu quan điểm của cơ quan thẩm tra. Các đại biểu tham dự phiên thảo luận dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức VKSND vào chiều 19-5. Ảnh: LÂM HIỂN Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình tại phiên họp sáng 19-5. Ảnh: LÂM HIỂN Điểm cuối cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu tại nút giao Quốc lộ 56. Ảnh: KN
RkJQdWJsaXNoZXIy Mjg2ODExMg==