9 kinhtedothi@phapluattp.vn nhiều chủ đầu tư cho biết các thủ tục chấp thuận chủ đầu tư, triển khai dự án NƠXH còn phức tạp hơn dự án nhà ở thương mại, bị soi xét kỹ hơn do phải trải qua các bước thẩm định đặc thù như phê duyệt giá bán, xét duyệt đối tượng thụ hưởng. Trong khi đó, lợi nhuận bị khống chế ở mức thấp, chưa có cơ chế ưu tiên, rút gọn thủ tục hoặc chỉ định thầu phù hợp để thu hút doanh nghiệp tham gia. Về nguồn vốn, gói 120.000 tỉ đồng dành cho dự án NƠXH đưa ra có mức lãi suất khá thấp song thời hạn vay ngắn, chưa đủ hấp dẫn với cả người mua lẫn doanh nghiệp. Ngoài ra, chưa có nguồn vốn trung - dài hạn ổn định từ ngân sách, quỹ phát triển nhà ở hay quỹ tín thác BĐS để đảm bảo đầu tư bền vững cho phân khúc này. Trong khi đó, một số đối tượng thực sự khó khăn nhưng bị loại trừ do tiêu chí thu nhập hay yêu cầu về vốn tự có tối thiểu là 20% khi vay mua nhà được xem là thách thức không nhỏ với lao động phổ thông, công nhân trẻ chưa có tích lũy. Chưa kể, hiện vẫn thiếu nghiêm trọng dự án NƠXH cho thuê, chưa có chính sách riêng cho nhóm lao động thời vụ... Cách nào để tháo gỡ những rào cản? Theo Hiệp hội Môi giới BĐS Việt Nam (VARS), để tháo gỡ những tồn tại nêu trên, các cơ quan quản lý cần chủ động “dọn đường” từ quỹ đất, thủ tục cho đến vốn và chính sách đầu ra, tạo điều kiện để doanh nghiệp tham gia. Về quỹ đất, các địa phương cần đưa chỉ tiêu NƠXH vào kế hoạch phát triển nhà ở giai đoạn năm năm và hằng năm. Cần áp dụng cơ chế thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng từ ngân sách hoặc theo hình thức BT, PPP, đổi đất lấy hạ tầng để chủ động tạo lập quỹ đất sạch... Về thủ tục đầu tư và lựa chọn chủ đầu tư, VARS kiến nghị cần rút gọn quy trình chấp thuận đầu tư, đồng thời cho phép chỉ định thầu công khai minh bạch nhằm tiết kiệm thời gian. Áp dụng hậu kiểm thay vì tiền kiểm đối với một số nội dung không cốt lõi. Về nguồn vốn, VARS kiến nghị thành lập các quỹ phát triển NƠXH cấp trung ương và địa phương, có thể hình thành từ nguồn thu quỹ đất, ngân sách, đóng góp của các doanh nghiệp, khu công nghiệp. Đồng thời cần phát triển mô hình quỹ đầu tư, quỹ tín thác BĐS dành riêng cho phân khúc NƠXH. Đi kèm với đó là chính sách tín dụng lãi suất thấp, thời gian vay dài và linh hoạt THÙY LINH Mặc dù quá trình triển khai Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội (NƠXH) cho đối tượng có thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030 đã có nhiều kết quả bứt phá trong thời gian gần đây nhưng vẫn còn nhiều vướng mắc. Đâu là lực cản kéo chậm tiến độ? Nhận định về những khó khăn, hạn chế khiến Đề án 1 triệu căn NƠXH đang triển khai khá chậm, Hiệp hội Môi giới bất động sản (BĐS) Việt Nam (VARS) cho rằng: Rào cản lớn nhất khiến dự án NƠXH chậm tiến độ là quỹ đất phát triển dự án cho phân khúc này vẫn còn hạn hẹp. Dù theo quy định, các địa phương phải dành ít nhất 20% diện tích trong dự án nhà ở thương mại cho NƠXH nhưng thực tế có nhiều nơi đã bố trí quỹ đất, song lại thiếu cơ sở hạ tầng hoặc có bố trí quỹ đất nhưng không phù hợp để làm dự án. Do đó, nhiều chủ đầu tư phải tự tìm quỹ đất, tự giải phóng mặt bằng khiến chi phí giá thành đẩy lên cao và làm mất tính hấp dẫn của phân khúc này. TS Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam, đánh giá: Hiện nhiều địa phương chưa đưa chỉ tiêu phát triển NƠXH vào kế hoạch phát triển nhà ở giai đoạn này, chưa ban hành các chính sách hỗ trợ cụ thể cho doanh nghiệp đầu tư NƠXH. Cơ chế thực hiện quỹ đất 20% trong các dự án nhà ở thương mại để phát triển NƠXH hiện vẫn chưa được hướng dẫn cụ thể, gây lúng túng trong triển khai. Từ đó dẫn đến không ít địa phương để quỹ đất này treo hoặc sử dụng sai mục đích. Không chỉ vướng về đất đai mà các thủ tục đầu tư và lựa chọn chủ đầu tư cũng là rào chắn vô hình. Dù đây là phân khúc cần được ưu tiên nhưng Đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội, mục tiêu lớn nhưng còn nhiều lực cản. Ảnh: NGUYỄN CHÂU hơn cho cả nhà đầu tư lẫn người dân. Về chính sách địa phương, cần chủ động ban hành các chính sách phù hợp với nhu cầu thực tế, đa dạng hóa mô hình nhà ở, đặc biệt là nhà cho thuê. Đồng thời, tăng cường giám sát để xử lý nghiêm hành vi trục lợi, nhũng nhiễu, gây khó dễ trong triển khai. Về chính sách đầu ra, cần minh bạch hóa thủ tục xác định đối tượng thụ hưởng, chuyển từ cơ chế tiền kiểm sang hậu kiểm, tạo thuận lợi cho người thực sự có nhu cầu. Cần đặc biệt lưu ý đến nhóm lao động thời vụ, công nhân trẻ chưa đủ tài chính để mua nhà và mở rộng các chính sách cho thuê, thuê mua phù hợp. Đồng thời, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về NƠXH để đảm bảo minh bạch, công bằng trong tiếp cận.• Rào cản lớn nhất khiến dự án nhà ở xã hội chậm tiến độ là quỹ đất phát triển dự án cho phân khúc này vẫn còn hạn hẹp. UBND TP.HCM vừa có báo cáo gửi Bộ Xây dựng liên quan chỉ tiêu hoàn thành nhà ở xã hội (NƠXH) đến năm 2030. Theo báo cáo của Sở Xây dựng, từ đầu nhiệm kỳ năm 2021 đến tháng 5-2025, TP.HCM đã hoàn thành 2.745 căn NƠXH. Năm 2025, TP dự kiến hoàn thành 2.874 căn NƠXH. Như vậy, để đạt được mục tiêu hoàn thành 100.000 căn hộ mà Thủ tướng Chính phủ giao, giai đoạn 2026-2030 TP.HCM cần phải hoàn thành 94.381 căn NƠXH. UBND TP đang xây dựng chương trình phát triển nhà ở TP.HCM giai đoạn 2021-2030 (điều chỉnh) và xây dựng kế hoạch phát triển nhà ở TP.HCM giai đoạn 2026-2030. Trong đó, dự kiến chỉ tiêu phát triển NƠXH những năm sau nhiều hơn năm trước để phù hợp với tình hình thực tế thực hiện thủ tục đầu tư xây dựng dự án NƠXH trên địa bàn TP. Cụ thể, năm 2026 TP đặt chỉ tiêu phát triển 9.438 căn NƠXH, năm 2027 là 14.157 căn, năm 2028 là 18.876 căn, năm 2029 là 23.595 căn và năm 2030 là 28.315 căn. Theo báo cáo của Sở Xây dựng TP.HCM, sở sẽ tham mưu UBND TP tập trung thực hiện nhiều giải pháp. Theo đó, sở sẽ phối hợp hoàn thiện các đề án, chính sách, kế hoạch phát triển NƠXH cho từng nhóm đối tượng đặc thù, phát huy nguồn lực tổng thể của các ngành, lĩnh vực. Bên cạnh đó là thành lập Ban Chỉ đạo phát triển NƠXH để tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án NƠXH sớm đưa vào triển khai xây dựng. Về các dự án cụ thể, trong năm 2025 TP sẽ tập trung tháo gỡ vướng mắc và đẩy nhanh tiến độ thực hiện thủ tục pháp lý đối với các dự án NƠXH đảm bảo theo chỉ tiêu mà Chính phủ giao và chỉ tiêu được nêu tại chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương. Trong đó, ưu tiên các dự án có quy mô lớn trên 1.000 căn để sớm triển khai đầu tư xây dựng đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Ngoài ra, trong năm 2025 TP sẽ tổ chức đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư dự án NƠXH tại tám khu đất do Nhà nước trực tiếp quản lý với tổng quy mô khoảng 10.000 căn hộ và thúc đẩy khởi công tám dự án với quy mô 8.000 căn hộ. NGUYỄN CHÂU Phát triển 1 triệu nhà ở xã hội: Không thể chỉ chờ doanh nghiệp tự bơi Những nút thắt về cơ chế, thủ tục, nguồn vốn và cách tiếp cận chính sách khiến Đề án phát triển ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội khó về đích đúng hạn. 5 năm nữa, TP.HCM phải hoàn thành gần 95.000 căn nhà ở xã hội Hiệp hội Môi giới BĐS Việt Nam (VARS) cho rằng việc phát triển NƠXH không chỉ trông chờ vào nỗ lực của vài doanh nghiệp hay mục tiêu trên giấy mà cần có chiến lược toàn diện, dài hạn và có tính bắt buộc trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của mỗi địa phương. Tiêu điểm Dự án nhà ở xã hội ở TP Thủ Đức, TP.HCM. Ảnh: NC Giải ngân chậm gói tín dụng 145.000 tỉ đồng Theo Ngân hàng Nhà nước, quy mô gói tín dụng ưu đãi dành cho NƠXH đã được điều chỉnh tăng từ 120.000 tỉ lên 145.000 tỉ đồng. Tuy nhiên, tiến độ giải ngân hiện vẫn còn khá chậm. Tính đến cuối tháng 2-2025, các ngân hàng thương mại mới chỉ giải ngân được 3.403 tỉ đồng. Trong đó, 2.945 tỉ đồng dành cho các chủ đầu tư tại 21 dự án, còn lại 458 tỉ đồng được giải ngân cho người mua nhà tại 19 dự án. Lý giải về việc gói tín dụng này giải ngân chậm, Ngân hàng Nhà nước cho biết: Nguyên nhân chủ yếu đến từ nguồn cung NƠXH còn hạn chế, nhiều dự án lại gặp vướng mắc về thủ tục pháp lý như đầu tư, đất đai...
RkJQdWJsaXNoZXIy Mjg2ODExMg==