12 Đời sống xã hội - Thứ Hai 2-6-2025 doisongxahoi@phapluattp.vn THẢO PHƯƠNG Bác sĩ (BS) Trần Thành Trai là chuyên gia đầu ngành về ngoại nhi phía Nam, là vị BS từng góp bàn tay vàng vào những ca phẫu thuật nổi tiếng như ca tách cặp song sinh Song - Pha, cặp song sinh Việt - Đức… Sự ra đi của BS Trần Thành Trai khiến nhiều người tiếc thương... Người chọn ở lại cống hiến cho quê hương BS Trần Thành Trai sinh năm 1937, trong một gia đình gốc Long An. Ông là học sinh duy nhất của tỉnh Long An thi đậu vào Trường Petrus Ký (nay là Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, TP.HCM) năm 1951. Tốt nghiệp ĐH Y Sài Gòn năm 1965, ông làm việc cho quân đội Việt Nam Cộng hòa tại BV Duy Tân (Đà Nẵng) trong suốt chín năm, mang cấp bậc thiếu tá y khoa. Vào tháng 3-1975, ông theo dòng người di tản từ Đà Nẵng vào Sài Gòn, chứng kiến thời khắc lịch sử chuyển mình. Dù có nhiều cơ hội ra nước ngoài, BS Trần Thành Trai đã lựa chọn ở lại Việt Nam. Quyết định này xuất phát từ tình thân, từ tinh thần trách nhiệm và lòng tin vào tương lai dân tộc. BS Trần Thành Trai về công tác tại BV Nhi đồng 1. Tại đây, ông nhanh chóng khẳng định năng lực chuyên môn bằng chính kinh nghiệm và đam mê y học không đổi. Trong bối cảnh thiếu thốn về thiết bị và nhân lực, ông đảm trách nhiều ca phẫu thuật quan trọng. Trong đó, ca tách cặp song sinh Song - Pha năm 1988 thành công cả hai bé là một dấu mốc đáng nhớ của ngành ngoại nhi Việt Nam. Sáu tháng sau, ông tiếp tục tham gia êkíp phẫu thuật tách cặp song sinh Việt - Đức cùng với BS Trần Đông A. Nhờ thành công này, hai anh em dính liền vùng bụng chậu được sống độc lập. Ca mổ xuất hiện trong sách kỷ lục Guinness năm 1991, đánh dấu bước tiến của y khoa Việt Nam. Sau phẫu thuật, Nguyễn Việt sống thêm 19 năm nhờ sự chăm sóc của các y BS Làng Hòa Bình (BV Từ Dũ). Anh Việt qua đời năm 2007. Nguyễn Đức trưởng thành, lập gia đình và có con sinh với từng bước phát triển của ngành y TP.HCM. Ông như người thầy tiên phong gầy dựng ngành ngoại nhi phía Nam sau năm 1975. BS Trai là một trong những người đầu tiên được tiếp cận kỹ thuật mổ sứt môi, hở hàm ếch, khi đoàn BS Mỹ đến Việt Nam phẫu thuật từ thiện cho trẻ em mắc dị tật này tại BS Nhi đồng 1, cuối những năm 1980. Từ khoảng những năm 1993, ông cùng học trò và nhiều y BS rong ruổi đến nhiều tỉnh, thành trên cả nước để thực hiện hàng ngàn ca mổ điều trị dị tật sứt môi hở vòm trong những chương trình thiện nguyện. Những năm 1996-1998, BS Trần Thành Trai góp mặt xuyên suốt tuyến phẫu thuật “Vì nụ cười tương lai” mà báo Tuổi Trẻ tổ chức. Ông đã rong ruổi cùng đội phẫu thuật khắp các làng bản Tây Nguyên, Tây Bắc, đứng mổ hàng chục ca mỗi ngày. BS Đỗ Hồng Ngọc là đàn em khóa sau của BS Trần Thành Trai, cùng chung dưới mái trường Y khoa ĐH đường Sài Gòn (nay là ĐH Y Dược TP.HCM). BS Ngọc cho biết khi ra trường thì mỗi người một phương, mãi đến sau 1975, ông mới có dịp làm việc chung với BS Trần Thành Trai ở BV Nhi đồng 1 TP.HCM. Lúc bấy giờ, BS Ngọc làm ở khoa Cấp cứu nội, còn BS Trai làm ở khoa Ngoại. “Nội, ngoại rất khắng khít với nhau trong việc cứu chữa bệnh nhi, nhất là giai đoạn có bệnh viêm ruột hoại tử là thứ bệnh liên quan đến cả nội lẫn ngoại” - BS Ngọc nói. Theo BS Ngọc, BS Trai là người đã có sáng kiến dùng phương pháp “bơm ôxy” để cứu sống bệnh nhi trong những trường hợp bệnh còn ở giai đoạn nhẹ. Vì nếu chậm trễ, bệnh nặng hơn, ruột bị thối và teo lại từng khúc. BS Trai là một BS giỏi nghề, lại có một tầm nhìn rộng, không bị gò bó khu trú vào chuyên khoa sâu và hẹp của mình. “Với tôi, tình cảm đối với người đàn anh, BS Trần Thành Trai là một thứ tình cảm sâu lắng mà thanh thản, ít gặp nhau mà như lúc nào cũng ở bên nhau trong sự nghiệp cũng như trong tâm tưởng” - BS Đỗ Hồng Ngọc chia sẻ.• Bác sĩ Trần Thành Trai - một đời tận hiến BS Trần Thành Trai, vị bác sĩ nổi tiếng với nhiều đóng góp cho ngành y tế, đã qua đời vào rạng sáng 31-5, hưởng thọ 88 tuổi. Sự ra đi của ông để lại nhiều tiếc thương trong lòng người ở lại… BS Trần Thành Trai từng giữ nhiều chức vụ quan trọng, từng làm chủ nhiệm khối Ngoại BV Nhi đồng 1, nguyên trưởng phân môn Ngoại nhi Trường ĐH Y Dược TP.HCM. Ông cũng là chủ tịch đầu tiên của Hội Ngoại nhi TP.HCM khóa 1, nguyên đại biểu Quốc hội khóa X, nguyên đại biểu HĐND TP.HCM (1992-1996). Kỷ yếu 40 năm thành lập Hội Y học TP.HCM năm 2019 ghi nhận vai trò đi đầu của BS Trai trong chặng đường phát triển của Hội Ngoại nhi TP.HCM. Là chủ tịch đầu tiên của hội, ông đã góp công lớn phát triển ngành ngoại nhi với nhiều phẫu thuật viên tài hoa, từng bước vượt qua những khó khăn của ngành y tế trong thời kỳ đầu sau ngày đất nước thống nhất, đạt những thành tựu nổi bật. Tiêu điểm Chị Nguyễn Tường Tú Quỳnh (47 tuổi) là một trong vô vàn bệnh nhân được BS Trần Thành Trai cứu chữa. Chị Quỳnh xem BS Trai như ân nhân, người đã tái sinh chị một lần nữa. Theo chị Quỳnh, qua lời kể của cha mẹ, những năm 1980, lúc mới hai tuổi, chị có một khối u ngay cuống họng. Lúc đầu mới phát hiện, khối u bằng đầu ngón trỏ, vài tuần sau to lên như đầu ngón cái, rồi ngày càng phát triển to ra. Hầu hết chẩn đoán từ BS đều là ung thư. Cả gia đình chị như sụp đổ khi nghe tin con gái mới hai tuổi đã mắc ung thư, trong khi y học lúc bấy giờ còn nhiều hạn chế. May mắn thay, tia hy vọng đã đến với gia đình chị Quỳnh khi BS Trần Đông A chẩn đoán lại chị Quỳnh không bị ung thư nhưng cần phải mổ lấy khối u ra. “Nếu thành công thì có thể di chứng là bị câm, không thành công thì… chắc số trời” - chị Quỳnh kể lại lời BS lúc đó nói với gia đình chị. Gia đình chị Quỳnh đồng ý mổ. Người thực hiện ca mổ này là BS Trần Thành Trai và BS Trần Đông A. Kết quả ca mổ đã thực sự thành công, chị Quỳnh hồi phục. “Nhờ có BS Trần Thành Trai và BS Trần Đông A nên mới có kỳ tích như vậy. Nay bác Trai đã ra đi, xin kính cẩn tiễn bác về cõi vĩnh hằng. Cảm ơn bác đã là một phần của đời cháu, cảm ơn bác đã tái sinh một phần đời cháu” - chị Quỳnh bày tỏ. BS Trần Thành Trai (thứ tư từ phải sang) trong một chuyến phẫu thuật cho trẻ sứt môi hở vòm ở Nghệ An năm 1998. Ảnh tư liệu đôi. Đây là trường hợp hiếm trong y học thế giới. Anh Nguyễn Đức bày tỏ sự tiếc thương khi nghe tin BS Nguyễn Thành Trai qua đời. Anh Đức cho biết mình có được ngày hôm nay là nhờ BS Trần Thành Trai cùng với BS Trần Đông A và êkíp đã phẫu thuật tách rời hai anh em. “Bác Trần Thành Trai là vị BS tài ba và đáng kính. Đức tin, sự hy sinh và tâm huyết của bác luôn in đậm trong “Bác Trần Thành Trai là vị bác sĩ tài ba và đáng kính. Đức tin, sự hy sinh và tâm huyết của bác luôn in đậm trong lòng tôi. Bác ra đi là nỗi đau, mất mát lớn của ngành y học Việt Nam. Tôi sẽ mãi nhớ về bác với lòng biết ơn vô tận, xin vĩnh biệt bác!” - anh Đức xúc động bày tỏ. lòng tôi. Những kỷ niệm với bác là điều tôi không thể nào quên được. Bác ra đi là nỗi đau, mất mát lớn của ngành y học Việt Nam. Tôi sẽ mãi nhớ về bác với lòng biết ơn vô tận, xin vĩnh biệt bác!” - anh Đức xúc động bày tỏ. Vị bác sĩ tài ba, người thầy y đức Có 60 năm làm BS, gần 50 năm gắn bó với chuyên ngành ngoại nhi, tên tuổi BS Trần Thành Trai gắn liền BS Trần Thành Trai (bìa trái) và BS Đỗ Hồng Ngọc chụp chung vào tháng 10-2009. Ảnh tư liệu “Cám ơn bác đã tái sinh một phần đời cháu!”
RkJQdWJsaXNoZXIy Mjg2ODExMg==