Tổng Bí thư Tô Lâm: Xây dựng chính quyền thấu hiểu dân, hành động vì dân trang 3 SỐ 121 (7394) - Thứ Ba 3-6-2025 CHỦ QUẢN: ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH BÁO ĐIỆN TỬ: www.plo.vn trong so nay trang 11 TP.HCM: Nhiều mô hình tiếp thu ý dân để hành động kịp thời trang 2+3 Thị trường chứng khoán Việt đang khát cổ phiếu tỉ USD Nắng nóng 40 độ, bệnh viện đón người bệnh từ 5 giờ sáng trang 13 trang 6 Cổng Pháp luật quốc gia: Địa chỉ kết nối pháp luật và người dân trang 14 TP.HCM: Tuyển thẳng vào công chức cấp xã nếu đủ tiêu chuẩn trang 5 “KHÔNG HÌNH SỰ HÓA QUAN HỆ KINH TẾ, DÂN SỰ” - NHÌN TỪ NGHỊ QUYẾT 66 VÀ 68 - BÀI 2 TẠO HÀNH LANG PHÁP LÝ AN TOÀN CHO DOANH NGHIỆP
2 Thời sự - Thứ Ba 3-6-2025 thoisu@phapluattp.vn Ngoài những buổi tiếp công dân định kỳ hay kênh phản ánh qua đại biểu HĐND, thời gian qua, người dân sinh sống ở TP.HCM còn có thể góp ý, phản ánh các bất cập, phát huy quyền làm chủ của mình ngay tại nơi sinh sống, thông qua hệ thống MTTQ Việt Nam TP.HCM các cấp mà gần nhất là khu phố. Nhiều hình thức, mô hình giám sát đã ra đời, trở thành nơi gửi gắm những tâm tư, nguyện vọng hay những phản ánh của người dân, góp phần xây dựng TP.HCM ngày một phát triển hơn. “Nhật ký giám sát” việc sửa đường, sửa nhà… Với người dân sống ở khu vực bờ kè Thanh Đa (phường 27, quận Bình Thạnh), Đường số 3 là con đường chính để vào trung tâm TP.HCM. Tuy nhiên từ năm 2023, con đường này xuống cấp trầm trọng. Mỗi khi trời mưa, bà Trần Thị Anh Đào (ngụ phường 27) và nhiều người dân đành chọn đi vòng một đường khác xa hơn để tránh ổ gà, ổ voi. “Tôi nhớ lúc đó ai cũng bức xúc nhưng nhờ có các cô chú kiến, kiến nghị của người dân, sau đó thông tin lại cho người dân biết” - ông Mỹ nói. Theo ông Mỹ, các thành viên Ban Thanh tra nhân dân phường 27 đều là trưởng ban điều hành khu phố nên người dân rất tin tưởng gửi gắm, góp ý những điều chưa hay, việc làm chưa tốt. Trong tháng 3, sổ nhật ký giám sát của ông Phạm Ngọc Lâm, Trưởng khu phố 1, đã lưu ý lại mấy vụ việc cần theo dõi như sửa chữa nhà sai phép, dọn dẹp cắt tỉa cây xanh gây ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân… “Mọi ý kiến đều được ghi lại, khi có sự việc gì thì người dân chỉ cần phản ánh, khu phố sẽ lắng nghe và chuyên đề với cán bộ, công chức, cơ quan, đơn vị về quản lý nhà nước, giúp hoạt động của chính quyền địa phương tốt hơn” - ông Thật nhận định. Cũng theo ông Thật, mô hình sổ nhật ký giám sát đã được nhân rộng cho các phường trên toàn quận. Sắp tới, quận Bình Thạnh sẽ số hóa nhật ký giám sát để dễ dàng theo dõi cũng như nâng cao hiệu quả giám sát giải quyết kiến nghị của người dân. Diện mạo đô thị đổi thay nhờ hộp thư “Ý Đảng, lòng dân” Khác với mô hình trên, người dân ở quận 8 lại có thể gửi gắm ý kiến, phản ánh, đề xuất thông qua hộp thư đặt tại các điểm sinh hoạt cộng đồng. Hộp thư đó được người dân nơi đây gọi với tên thân thương là “Ý Đảng, lòng dân”. Một chiều cuối tuần, chúng tôi theo chân bà Hứa Hoàng Lan Hương, Trưởng ban Công tác Mặt trận khu phố 6 (phường 14, quận 8) và đại diện Ủy ban MTTQ Việt Nam phường 14 đến trụ sở khu phố để kiểm tra hộp thư “Ý Đảng, lòng dân”. Sau khi mở hộp thư, bà Hương cẩn thận lấy thư ra kiểm tra và đem vào trụ sở khu phố để lập biên bản. Đây cũng là công việc quen thuộc hằng tuần của các khu phố và cán bộ Mặt trận. Các ý kiến góp ý trong hộp thư sẽ được khu phố chuyển về Ủy ban MTTQ Việt Nam phường 14 ngay trong ngày. TP.HCM: Nhiều mô hình tiếp thu để hành động kịp thời trong Ban Thanh tra nhân dân kiến nghị mà đến giữa năm 2024 con đường đã được sửa chữa, bây giờ đi làm hay đi học đều thuận tiện” - bà Đào niềm nở kể. Đường số 3 trở nên khang trang cũng là kết quả sau gần một năm đeo bám kiến nghị của Ban Thanh tra nhân dân phường 27. Ngoài ra, nhiều góp ý khác của người dân về tình hình an ninh trật tự, đỗ xe lấn chiếm vỉa hè, xây nhà không phép… đều được các thành viên Ban Thanh tra nhân dân lưu lại trong sổ nhật ký giám sát để kiến nghị với UBND phường. Ông Nguyễn Phương Mỹ, Trưởng ban Thanh tra nhân dân phường 27, cho biết Ban Thanh tra nhân dân hiện có 10 thành viên và mỗi người đều có riêng một sổ nhật ký giám sát. Vừa nói ông Mỹ vừa lật sổ nhật ký giám sát của mình cho PV xem. Trên đó ghi đầy đủ những kiến nghị của người dân, các ý kiến dù được giải quyết hay chưa thì ông Mỹ đều có lưu ý cẩn thận. “Đây là sổ ghi lại ý kiến, dư luận xã hội để gửi đến UBND phường, cũng là cơ sở để Ban Thanh tra nhân dân phường theo dõi, giám sát việc giải quyết ý kiến nghị đến phường” - ông Lâm chia sẻ. Từ khi triển khai vào năm 2022 đến nay đã có gần 200 ý kiến ghi lại trên nhật ký giám sát được UBND phường 27 và quận Bình Thạnh phối hợp giải quyết. Ông Tô Thành Thật, Ủy viên thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam quận Bình Thạnh, đánh giá mô hình này đã giúp nâng cao hoạt động giám sát của Ban Thanh tra nhân dân ở cơ sở. “Qua sổ nhật ký giám sát, Ban Thanh tra nhân dân sẽ đeo bám xem việc giải quyết kiến nghị của người dân tới đâu. Trường hợp kiến nghị chưa được giải quyết tốt thì đề xuất với Ủy ban MTTQ Việt Nam phường có giám sát Thông qua hoạt động giám sát ở cơ sở, hệ thống MTTQ Việt Nam TP.HCM đã phát huy sâu rộng quyền làm chủ của nhân dân. Từ năm 2020, thực hiện Nghị quyết 131 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị, TP.HCM không còn HĐND quận, phường. MTTQ Việt Nam các cấp tại TP.HCM lúc này trở thành cơ quan duy nhất thực hiện chức năng giám sát quyền lực ở cơ sở. Trong bối cảnh đó, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.HCM đã tham mưu Thành ủy ban hành Đề án 06 về “Nâng cao vai trò của MTTQ Việt Nam TP và nhân dân giám sát tổ chức Đảng, đảng viên và hoạt động của chính quyền các cấp TP.HCM giai đoạn 2021-2030”. Qua gần năm năm thực hiện đề án, nhiều mô hình, cách làm hay trong giám sát quyền lực ở cơ sở đã ra đời. Qua đó, giúp chính quyền TP.HCM ghi nhận hàng ngàn lượt ý kiến góp ý của người dân ở nhiều lĩnh vực và ngày càng phát huy quyền làm chủ của người dân trong xây dựng, phát triển TP. Mới đây, Ban Thường vụ Thành ủy TP.HCM đã có kết luận về việc chấm dứt hoạt động của Ban Chỉ đạo thực hiện Chỉ thị 13/2022 về lãnh đạo thực hiện Đề án 06. Đồng thời, tiếp tục đưa nội dung nâng cao vai trò giám sát của MTTQ Việt Nam và nhân dân trở thành hoạt động lãnh đạo thường xuyên của Đảng. Trên tinh thần đó, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.HCM sẽ tiếp tục rà soát, đánh giá để lựa chọn và nhân rộng các mô hình hiệu quả, phù hợp với thực tiễn. Ghi nhận hàng ngàn lượt góp ý của người dân BẢO PHƯƠNG Ý kiến Các thành viên Ban Thanh tra nhân dân phường 27, quận Bình Thạnh, TP.HCM cùng họp, kiểm tra sổ nhật ký giám sát. Ảnh: BẢO PHƯƠNG Ông NGUYỄN ĐỨC TIẾN, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam quận Bình Thạnh: Đóng góp cần sát sườn, phù hợp với thực tiễn Để thực hiện tốt chức năng giám sát quyền lực ở cơ sở, quận Bình Thạnh đã phát huy hiệu quả các mô hình, sáng kiến của địa phương, đặc biệt là mô hình “nhật ký giám sát” của Ban Thanh tra nhân dân các phường. Hằng năm, quận cũng tổ chức tập huấn kỹ năng, nhiệm vụ cho các thành viên đoàn giám sát để cán bộ MTTQ nâng cao chất lượng giám sát, có những ý kiến đóng góp sát sườn, phù hợp với thực tiễn, làm rõ những vấn đề bức xúc của nhân dân. Quận Bình Thạnh cũng mời gọi nhân sĩ trí thức, chuyên gia, người có chuyên môn trong các lĩnh vực để đồng hành cùng công tác giám sát của MTTQ, từ đó phát huy quyền làm chủ của nhân dân ngày càng tốt hơn. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục tăng cường giám sát việc chính quyền giải quyết, trả lời ý kiến tại hội nghị nhân dân định kỳ hằng tháng, không để xảy ra tình trạng phản ánh, kiến nghị nhiều lần, nhiều kỳ nhưng chưa được xem xét, giải quyết hoặc giải quyết chậm, chưa triệt để. Cùng với đó là tổ chức các chuyên đề phù hợp với từng địa phương, đơn vị gắn với thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Ông PHAN VĂN PHỤNG, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam quận 8: Cán bộ tự chấn chỉnh, gương mẫu Hộp thư “Ý Đảng, lòng dân” không chỉ là nơi góp ý các vấn đề phát sinh mà còn là kênh giám sát về thái độ, cách ứng xử của cán bộ, đảng viên ở nơi làm việc và ở khu dân cư. Thông qua các góp ý, cán bộ phải chấn chỉnh vì hiểu rằng mình cần gương mẫu và nếu có hành vi, Những cuốn sổ nhật ký giám sát được các thành viên Ban Thanh tra nhân dân phường 27, quận Bình Thạnh ghi lại các kiến nghị của người dân. Ảnh: BẢO PHƯƠNG
3 Thời sự - Thứ Ba 3-6-2025 thoisu@phapluattp.vn TTXVN Ngày 2-6, tại Gia Lai, Tổng Bí thư Tô Lâm và đoàn công tác Trung ương đã làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai và Thường trực Tỉnh ủy Bình Định về triển khai thực hiện các nghị quyết, kết luận của Trung ương; việc sắp xếp tổ chức bộ máy của địa phương, công tác quốc phòng, an ninh, việc lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ tăng trưởng kinh tế, công tác an sinh xã hội ở địa phương. Phát huy những thế mạnh về văn hóa, du lịch Phát biểu kết luận tại buổi làm việc, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh cuộc làm việc là sự tiếp nối những chỉ đạo xuyên suốt để mở ra một giai đoạn phát triển mới cho cả hai địa phương. Gợi mở những thế mạnh về văn hóa, du lịch, giao thông… của hai địa phương sau sáp nhập, Tổng Bí thư Tô Lâm lưu ý Gia Lai và Bình Định vẫn còn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Có thể kể đến như tốc độ tăng trưởng còn thấp so với tiềm năng, thiếu các dự án quy mô lớn, hạ tầng giao thông, thủy lợi còn khó khăn, số lượng doanh nghiệp còn ít, quy mô nhỏ, môi trường kinh doanh còn khó khăn, nhiều rào cản… “Việc hợp nhất Gia Lai và Bình Định thành một thực thể hành chính - kinh tế mới không chỉ lớn về quy mô, mà còn mạnh về năng lực cạnh tranh, có khả năng hội nhập sâu vào chuỗi giá trị quốc gia và toàn cầu” - Tổng Bí thư nhấn mạnh. Với mô hình chính quyền địa phương hai cấp, Tổng Bí thư đề nghị hai tỉnh Gia Lai và Bình Định cùng kết tinh trí tuệ để nghĩ về một Gia Lai mới, phải chủ động xây dựng tầm nhìn phát triển dài hạn, xác lập những đột phá chiến lược về quản trị, hạ tầng, khoa học công nghệ và nguồn nhân lực. Từ đó, phát huy cao nhất những điểm bổ sung giữa hai địa phương để tỉnh vươn lên thành một cực tăng trưởng quan trọng của khu vực Trung Trung Bộ… Tỉnh Gia Lai mới phải tập trung xây dựng mô hình phát triển theo hướng cân bằng, tích hợp, có khả năng liên kết vùng và kết nối toàn diện. Một trong những trọng điểm chiến lược cần đột phá là phát triển hạ tầng liên vùng và dịch vụ logistics hiện đại… Bên cạnh đó, du lịch phải được xem là ngành kinh tế có tiềm năng đột phá, cần phát triển hệ sinh thái du lịch đặc Tổng Bí thư: Xây dựng chính quyền thấu hiểu dân, hành động vì dân Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu tỉnh Gia Lai mới cần thực hiện ba đột phá chiến lược có tính nền tảng và dẫn dắt gồm đột phá về thể chế phát triển, đột phá về hạ tầng liên kết và đột phá về nguồn lực con người. ý dân “Các kiến nghị, phản ánh của người dân đều được cơ quan có thẩm quyền giải quyết dứt điểm, góp phần tăng cường kênh giao tiếp giữa người dân và chính quyền.” Ông Phan Văn Phụng, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam quận 8 Bà Hương cho biết trong năm qua, hộp thư của khu phố 6 thường nhận được các góp ý về vệ sinh môi trường, an ninh trật tự… Các vấn đề đều được phường tiếp nhận và giải quyết chỉ sau vài ngày làm việc. “Như dịp trước người dân phản ánh trong hẻm có chó phóng uế bừa bãi, phường nhận thông tin và cùng cán bộ khu phố đến tận nhà dân, vận động người dân ký cam kết đảm bảo không để tái diễn. Sau đó tình trạng này không còn nữa, người dân trong hẻm đó rất phấn khởi” - bà Hương kể. Nói về hộp thư “Ý Đảng, lòng dân”, ông Huỳnh Văn Bằng (ngụ phường 14) đánh giá sau nhiều góp ý qua hộp thư được giải quyết, diện mạo đô thị phường 14 ngày càng thay đổi đẹp hơn, tốt hơn. Ông Ngô Quang Tuấn, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam phường 14, quận 8, cho biết sau khi nhận được biên bản của khu phố vào chiều thứ Sáu hằng tuần, MTTQ phường sẽ chuyển nội dung góp ý đến UBND phường và những cơ quan liên quan. Đến thứ Hai, trong buổi họp giao ban, Ủy ban MTTQ Việt Nam phường sẽ kiểm tra và đề nghị UBND phường giải quyết ý kiến của người dân trong ngày. Với vấn đề không thuộc thẩm quyền phường thì sẽ chuyển thông tin đến các cơ quan liên quan, sau đó Ủy ban MTTQ Việt Nam phường sẽ phản hồi lại cho người dân. “Đây là một trong những kênh góp ý rất hiệu quả của người dân. Ngoài hộp thư đặt tại các trụ sở khu phố, người dân còn gửi qua hộp thư online bằng cách quét mã QR. Với các thư online, đơn vị sẽ tổng hợp vào 16 giờ và được giải quyết hoặc gửi đến các đơn vị liên quan trong ngày” - ông Tuấn nói. Ông Phan Văn Phụng, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam quận 8, thông tin hộp thư “Ý Đảng, lòng dân” được triển khai từ năm 2021. Toàn quận hiện có 135 hộp thư được đặt tại trụ sở UBND các phường, khu phố, chung cư, khu dân cư… Sau bốn năm triển khai, quận đã tiếp nhận gần 300 ý kiến, kiến nghị của người dân. “Các kiến nghị, phản ánh của người dân đều được cơ quan có thẩm quyền giải quyết dứt điểm. Góp phần tăng cường kênh giao tiếp giữa người dân và chính quyền, giúp chính quyền nhanh chóng nắm bắt cũng như giải quyết các vấn đề người dân quan tâm” - ông Phụng đánh giá. Củng cố niềm tin của nhân dân Ngoài các mô hình được triển khai ở địa phương, toàn TP.HCM đã đồng loạt triển khai hội nghị nhân dân phường, quận. Cụ thể, từ năm 2021, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các quận đã phối hợp với UBND cùng cấp ký kết liên tịch kế hoạch phối hợp tổ chức hội nghị nhân dân cấp quận theo quý. Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam phường cũng phối hợp với UBND cùng cấp tổ chức hội nghị nhân dân cấp phường định kỳ hằng tháng. Các hội nghị sẽ có bí thư, chủ tịch UBND quận, phường cùng tham gia và lắng nghe ý kiến góp ý từ đại diện các khu phố, sau đó có giải đáp hoặc ghi nhận, xem xét giải quyết góp ý trong thời gian sớm nhất. Ông Trần Đăng Khương, Chủ tịch Ủy ban MTTQ phường Võ Thị Sáu (quận 3), nói nhờ việc ghi nhận ý kiến của người dân tại hội nghị nhân dân phường, lãnh đạo phường đã có chỉ đạo, thù, kết nối biển - rừng - di sản, khai thác giá trị văn hóa cồng chiêng, Tây Sơn, nghệ thuật dân gian, lễ hội truyền thống, gắn với nghỉ dưỡng sinh thái và du lịch cộng đồng. Đặc biệt, Tổng Bí thư yêu cầu các đô thị vệ tinh cần được phát triển đồng bộ với các khu công nghiệp, trung tâm logistics, du lịch và dịch vụ. Chính quyền đô thị phải được số hóa, mô hình quản trị phải hiện đại, minh bạch, vận hành hiệu quả, đảm bảo tương tác nhanh, gần và thân thiện với người dân, doanh nghiệp. Tỉnh Gia Lai mới cần xác lập và tổ chức thực hiện ba đột phá chiến lược có tính nền tảng và dẫn dắt toàn bộ tiến trình phát triển trong giai đoạn mới. Đó là đột phá về thể chế phát triển, chuyển từ quản lý sang kiến tạo và phục vụ; đột phá về hạ tầng liên kết - xây dựng nền tảng vật chất cho tăng trưởng nhanh và bền vững; đột phá về nguồn lực con người. Lấy nhân dân làm nền tảng cho mọi quyết sách Thời gian tới, Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ rõ tỉnh Gia Lai mới cần nhận thức sâu sắc những nghị quyết chuyên đề quan trọng của Bộ Chính trị mới đây chính là nền tảng thể chế mang tính kiến tạo và dẫn dắt, giúp địa phương khai mở tiềm năng, khơi thông điểm nghẽn và tạo đà bứt phá một cách bài bản, bền vững. Tổng Bí thư đề nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy, HĐND, UBND hai tỉnh Gia Lai và Bình Định hiện nay và tỉnh Gia Lai mới sau này cần khẩn trương cụ thể hóa các nội dung này thành chương trình hành động đồng bộ, toàn diện, đưa các nghị quyết thực sự đi vào cuộc sống. Tổng Bí thư lưu ý với diện tích lớn thứ hai cả nước, tỉnh Gia Lai mới phải chủ động nắm chắc địa bàn, đảm bảo ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội và chủ quyền biên giới. Đồng thời, tỉnh cần phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc, chăm lo đời sống đồng bào, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tỉnh phải trở thành nơi mà mỗi người dân có thể cảm nhận được đó là một chính quyền thấu hiểu dân, hành động vì dân, lấy sự hài lòng và hạnh phúc của nhân dân làm thước đo cao nhất cho mọi quyết sách. Trong quá trình tổ chức bộ máy, Tổng Bí thư đặc biệt nhấn mạnh phải giữ lại người tài, bố trí nhân sự hài hòa vùng miền, dân tộc, giới tính; tạo dựng văn hóa công vụ phụng sự, lấy hiệu quả phục vụ nhân dân làm thước đo.• giải quyết kịp thời nhiều vụ việc, không để phát sinh vụ việc bức xúc kéo dài. Qua đó, kéo giảm đơn thư phản ánh, kiến nghị của phường. Cũng theo ông Khương, nhờ những góp ý, giám sát của nhân dân ở hội nghị mà các hẻm 53 đường Lý Chính Thắng, 62 đường Lý Chính Thắng… nhanh chóng được mở rộng, đời sống người dân ngày càng cải thiện. “Những lời góp ý của người dân là động lực để phường thay đổi tốt hơn” - ông Khương bày tỏ. Bà Trương Thị Hồng Cẩm, Chủ tịch MTTQ phường Hiệp Bình Chánh, TP Thủ Đức, cho biết tại hội nghị nhân dân, phường thường nhận góp ý trong các lĩnh vực quản lý đất đai, xây dựng, vệ sinh môi trường, an sinh xã hội… Ngay sau hội nghị, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Hiệp Bình Chánh phối hợp cùng các ban ngành, đoàn thể phường thực hiện công tác giám sát các đơn vị, bộ phận, cá nhân có liên quan để giải quyết những ý kiến, kiến nghị tiếp nhận từ người dân. Nhờ vậy mà niềm tin của người dân với chính quyền ngày càng được củng cố.• Tiêu điểm Từ tháng 8-2021 đến nay, toàn TP.HCM đã tổ chức 52 hội nghị nhân dân quận với hơn 8.600 lượt người tham dự, ghi nhận 629 lượt ý kiến. Tổ chức 2.084 hội nghị nhân dân phường với hơn 183.000 lượt người tham dự, ghi nhận hơn 15.500 ý kiến. Thông qua việc giải quyết góp ý tại hội nghị nhân dân quận, phường đã giúp tăng thêm niềm tin của nhân dân với Đảng và Nhà nước. Đồng thời, giúp người dân hiểu, yên tâm làm việc và tham gia vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Ông LÊ NGUYỄN HỒNG QUANG, Trưởng ban Dân chủ - Pháp luật, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.HCM thái độ không đứng đắn thì người dân sẽ phản ánh ngay. Nhìn chung, hộp thư đã giúp chính quyền các cấp tăng cường quản lý công tác cán bộ, đảng viên; kịp thời giáo dục, xử lý cán bộ, đảng viên có sai phạm và phòng ngừa, ngăn chặn việc quan liêu, tham nhũng, lãng phí, thiếu trách nhiệm với nhân dân. Đại diện khu phố cùng lãnh đạo Ủy ban MTTQ Việt Nam phường 14 và quận 8 kiểm tra hộp thư “Ý Đảng, lòng dân”. Ảnh: BẢO PHƯƠNG Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các đại biểu tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai, Bình Định. Ảnh: TTXVN
4 thoisu@phapluattp.vn Thời sự - Thứ Ba 3-6-2025 ĐT cung cấp thông tin nóng: 0982.000.333, (028) 39919613 Bộ trưởng Bộ NN&MT Đỗ Đức Duy làm việc tại Mỹ Trưa 2-6, Bộ NN&MT cho biết Bộ trưởng Đỗ Đức Duy đã dẫn đầu đoàn công tác sang Mỹ. Đoàn công tác của bộ trưởng có gần 50 cơ quan, doanh nghiệp (DN), hiệp hội ngành nông nghiệp. Dự kiến lịch làm việc của đoàn sẽ kéo dài đến hết tuần này. Ngày 3-6, Bộ trưởng Đỗ Đức Duy sẽ có buổi làm việc chính thức với phía Mỹ. Chuyến thăm và làm việc của Bộ trưởng Đỗ Đức Duy nhằm củng cố quan hệ thương mại song phương, tìm hiểu cơ hội tăng cường nhập khẩu nông, lâm, thủy sản của Mỹ, hướng tới cân bằng cán cân thương mại giữa hai nước. DN Việt Nam đã sẵn sàng tìm kiếm các đối tác để mua các mặt hàng có thế mạnh của nông nghiệp Mỹ như nguyên liệu thức ăn chăn nuôi, phân bón và thuốc bảo vệ thực vật sinh học, sản phẩm thịt, thủy sản nước lạnh, gỗ nguyên liệu. Bên cạnh việc mua hàng, các DN Việt Nam cũng kỳ vọng sẽ có điều kiện tiếp nhận chuyển giao các giải pháp khoa học công nghệ để cải thiện chuỗi giá trị nông sản… AN HIỀ N Tin vắ n • Nữ bị can đầ u thú sau 5 năm trốn truy nã. Ngà y 2-6, Công an tỉnh Quảng Nam cho biết đối tượng Phạm Thị Ngọc Nha (38 tuổi) đã ra đầu thú sau năm năm trốn truy nã tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. THANH NHẬ T • Xe khách bốc cháy dữ dội trên cao tốc. Trưa 2-6, xe khách 45 chỗ đang chạy trên cao tốc Mai Sơn - Quốc lộ 45 (Thanh Hó a) thì bốc cháy dữ dộ i, tài xế đã nhanh chó ng cho hành khách rời khỏi xe. Vụ việc khiến giao thông ùn tắc kéo dài. ĐẶNG TRUNG • 2 nhóm đánh nhau gây náo loạn trên đường ở TP.HCM. Ngày 2-6, Công an xã Thới Tam Thôn (huyện Hóc Môn, TP.HCM) đang phối hợp lập hồ sơ, xử lý hai nhóm thanh niên đánh nhau gây náo loạn trên đường Đặng Thúc Vịnh vào ngà y 1-6. NGUYỄ N TÂN Sáng 2-6, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Lương Cường, Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng và An ninh, đã chủ trì phiên họp thứ 6 Hội đồng Quốc phòng và An ninh nhiệm kỳ 2021-2026. Chủ tịch nước đề nghị thời gian tới các lực lượng, cơ quan chức năng liên quan tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, quán triệt, bám sát và thực hiện hiệu quả các chủ trương, đường lối, quyết sách của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ cũng như những chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về quốc phòng, an ninh, đối ngoại. Trong số đó, tập trung triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết Trung ương 8 khóa XIII về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, đáp ứng yêu cầu bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo đảm an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội, đẩy mạnh hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, hiệu quả... Chủ tịch nước nhấn mạnh thời gian tới cần tiếp tục bám sát, theo dõi, chủ động nắm chắc, nghiên cứu, phân tích, đánh giá, dự báo sát tình hình thế giới, khu vực, cũng như trong nước, nhất là những vấn đề nổi lên, mang tính chiến lược tác động đến quốc phòng, an ninh, đối ngoại của Việt Nam để kịp thời tham mưu với Đảng, Nhà nước các chủ trương, biện pháp xử lý, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống. (Theo TTXVN) Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Lê Hải Bình vừa ký Quyết định 1610/QĐBVHTTDL về ban hành kế hoạch xây dựng dự án Luật Báo chí (sửa đổi). Quyết định này thay thế Quyết định 89/QĐBTTTT ngày 21-1-2025 của bộ trưởng Bộ TT&TT phê duyệt kế hoạch xây dựng Luật Báo chí (sửa đổi). Dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) hướng tới xây dựng tổ hợp báo chí truyền thông đóng vai trò định hướng dư luận xã hội, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật. Luật sẽ luật hóa các vấn đề đã rõ, đã được thực tế kiểm nghiệm; rà soát, xác định rõ phạm vi những nội dung cần sửa đổi, bổ sung để khắc phục tồn tại, hạn chế, vướng mắc. Hồ sơ xây dựng dự án luật sẽ được đăng tải trên cổng thông tin điện tử của bộ để lấy ý kiến các cơ quan, tổ chức và nhân dân theo quy định. Các ý kiến góp ý sẽ được tổng hợp và gửi Cục Báo chí hoàn thiện hồ sơ, báo cáo bộ trưởng. VIẾT THỊNH Chủ tịch nước Lương Cường phát biểu chỉ đạo. Ảnh: TTXVN Chủ tịch nước: Không để bị động, bất ngờ về an ninh quốc phòng Lấy ý kiến các cơ quan, tổ chức và nhân dân về Luật Báo chí (sửa đổi) Ngày 2-6, Kiểm toán Nhà nước khu vực V tổ chức Hội nghị triển khai quyết định kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương năm 2024 của tỉnh Hậu Giang; báo cáo quyết toán ngân sách năm 2024; chuyên đề việc quản lý, sử dụng kinh phí hoạt động năm 2024 của các cơ sở y tế công lập; chuyên đề việc quản lý, sử dụng kinh phí nông nghiệp giai đoạn 2022-2024 tại TP Cần Thơ. Theo đó, ông Nguyễn Hữu Thành, Phó Kiểm toán trưởng Kiểm toán Nhà nước khu vực V, làm trưởng đoàn kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương năm 2024; chuyên đề việc quản lý, sử dụng kinh phí hoạt động năm 2024 của các cơ sở y tế công lập; chuyên đề việc quản lý, sử dụng kinh phí nông nghiệp giai đoạn 2022-2024 tại TP Cần Thơ. Thời hạn kiểm toán đối với các đơn vị tại TP Cần Thơ là 60 ngày kể từ ngày công bố quyết định kiểm toán. Các đơn vị được kiểm toán gồm: Sở Tài chính, Kho bạc Nhà nước khu vực XIX, Chi cục Thuế khu vực XIX, Chi cục Hải quan khu vực XIX (liên quan TP Cần Thơ), Sở Y tế, Sở NN&MT và năm bệnh viện gồm Đa khoa TP, Ung bướu, Tim mạch, Phụ sản, Nhi đồng. NHẪ N NAM Kiểm toán Nhà nước công bố quyết định kiểm toán tại TP Cần Thơ Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến về đề án sáp nhập tỉnh Theo Văn phòng Quốc hội (QH), dự kiến phiên họp thứ 46 của Ủy ban Thường vụ (UBTV) QH sẽ diễn ra trong sáu ngày (từ ngày 3 đến 6-6 và từ ngày 9 đến 10-6). Phiên họp sẽ dành nhiều thời gian cho công tác xây dựng pháp luật, dự kiến cho ý kiến về nhiều nội dung quan trọng, trong đó có Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025. UBTVQH cũng sẽ cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý các dự thảo luật sẽ trình QH xem xét thông qua tại đợt 2 của kỳ họp thứ 9. Gồm dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức TAND; dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLTTDS, Luật Tố tụng hành chính, Luật Tư pháp người chưa thành niên, Luật Phá sản và Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS (sửa đổi)… Cũng tại phiên họp thứ 46, UBTVQH sẽ có ý kiến về những nội dung quan trọng khác. Cụ thể, dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh; Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025; xem xét, thông qua về nguyên tắc các nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã năm 2025… N.THẢO - Đ.MINH Bộ Công an giao Đại tá Lê Hữu Tuấn phụ trách Công an tỉnh Đắk Lắk Ngày 2-6, nguồn tin của Phá p Luậ t TP.HCM cho biết bộ trưởng Bộ Công an vừa ký quyết định về việc giao Đại tá Lê Hữu Tuấn, Phó Giám đốc Công an tỉnh Đắk Lắk, phụ trách Công an tỉnh Đắk Lắk cho đến khi kiện toàn chức danh giám đốc công an tỉnh. Trước đó, bộ trưởng Bộ Công an cũng đã ký quyết định đồng ý Thiếu tướng Lê Vinh Quy, Giám đốc Công an tỉnh Đắk Lắk, hưởng chế độ hưu trí từ ngày 1-6-2025. VŨ LONG Thanh tra Chính phủ công bố các quyết định về công tác cán bộ Ngày 2-6, Tổng Thanh tra Chính phủ (TTCP) Đoàn Hồng Phong chủ trì hội nghị công bố quyết định của Tổng TTCP về công tác tổ chức cán bộ theo Đề án sắp xếp hệ thống các cơ quan thanh tra. Ông Đoàn Hồng Phong cho biết thời gian qua, lãnh đạo TTCP đã phối hợp với lãnh đạo 12 bộ chỉ đạo các đơn vị chức năng tham mưu quyết định chuyển công tác và tiếp nhận công chức thanh tra của 12 bộ về TTCP. Tổng TTCP nhấn mạnh đây là lần đầu tiên trong lịch sử ngành thanh tra có đợt sắp xếp, tiếp nhận quy mô rất lớn, là một cuộc cách mạng có tính lịch sử về tổ chức bộ máy của TTCP từ trước đến nay. Đây là việc lớn, việc hệ trọng, khó, phức tạp, nhạy cảm liên quan đến yếu tố con người nhưng Ban Thường vụ Đảng ủy TTCP đã đồng thuận, thống nhất rất cao. Tại hội nghị, TTCP công bố quyết định điều động, tiếp nhận, bổ nhiệm nhiều lãnh đạo quản lý cấp cục, vụ, đơn vị… BÙ I TRANG Tổng kiểm tra phương tiện bơm hút, vận chuyển cát ở Hà Nội Ngày 2-6, Phòng CSGT Hà Nội cho biết thực hiện kế hoạch của Phòng CSGT, lực lượng cảnh sát đường thủy triển khai cao điểm tổng kiểm tra, kiểm soát các phương tiện gắn thiết bị bơm, hút và vận chuyển cát sỏi, đá trên các tuyến sông thuộc địa bàn quản lý. Trong đợt cao điểm này, lực lượng cảnh sát đường thủy sẽ huy động tối đa lực lượng, phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ; triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp kiểm tra, xử lý nghiêm vi phạm trật tự, an toàn giao thông đường thủy, đặc biệt đối với các phương tiện hoạt động khai thác, vận chuyển khoáng sản. PHI HÙ NG
5 thoisu@phapluattp.vn Thời sự - Thứ Ba 3-6-2025 LÊ THOA UBND TP.HCM vừa có công văn chỉ đạo UBND quận, huyện, TP Thủ Đức và phường, xã, thị trấn về việc tiếp nhận, xét chuyển, bổ nhiệm ngạch cán bộ cấp xã vào công chức hành chính, công chức cấp xã khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã và xử lý các nội dung liên quan đến xây dựng mô hình chính quyền hai cấp của TP.HCM năm 2025. Theo UBND TP.HCM, căn cứ các quy định, chủ tịch UBND TP Thủ Đức, quận, huyện có thẩm quyền thực hiện tiếp nhận vào công chức đối với cán bộ cấp xã theo quy định tại Nghị định 07/2024. Để tiếp nhận vào công chức, cán bộ cấp xã phải đáp ứng tiêu chuẩn theo quy định tại khoản 1 Điều 7 Nghị định 33/2023. Theo nghị định này, tiêu chuẩn chung với cán bộ, công chức cấp xã thực hiện theo quy định hiện hành của pháp luật về cán bộ, công chức, điều lệ tổ chức và quy định của Đảng, của tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương. Cán bộ đang làm việc tại phường, xã, thị trấn chưa đáp ứng đủ tiêu chuẩn theo quy định tại khoản 1 Điều 7 Nghị định 33/2023 thì trong thời hạn ba năm kể từ ngày Nghị định 07/2024 có hiệu lực thi hành, phải đáp ứng đủ tiêu chuẩn theo quy định. Hết thời hạn ba năm mà chưa đáp ứng đủ tiêu chuẩn theo quy định thì thực hiện chế độ nghỉ hưu (nếu đủ điều kiện) hoặc thực hiện chính sách tinh giản biên chế theo quy định của Chính phủ. Về quy trình, tại TP Thủ TP.HCM: Tuyển thẳng vào công chức cấp xã nếu đủ tiêu chuẩn Chủ tịch UBND TP Thủ Đức, quận, huyện có thẩm quyền thực hiện tiếp nhận vào công chức đối với cán bộ khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã. Đức, 16 quận, trên cơ sở số biên chế công chức hành chính cấp huyện và công chức làm việc tại 210 phường cũng như số biên chế có mặt tính đến ngày 1-5-2025, chủ tịch UBND TP Thủ Đức, quận chủ động rà soát số lượng còn chưa sử dụng để tiếp nhận, bổ nhiệm ngạch công chức đối với cán bộ cấp xã chưa có quyết định bổ nhiệm ngạch công chức. Còn tại 63 xã, thị trấn thuộc năm huyện, chủ tịch UBND năm huyện chủ động rà soát số lượng còn chưa sử dụng để tiếp nhận vào công chức cấp xã đối với trường hợp chưa có quyết định tuyển dụng, xếp lương công chức cấp xã theo Nghị định 33/2023. Chủ tịch UBND TP Thủ Đức, quận, huyện không thành lập hội đồng kiểm tra, sát hạch khi tiếp nhận cán bộ làm việc tại phường, xã, thị trấn vào công chức. Quyết định phê chuẩn, công nhận, chỉ định chức vụ cán bộ làm việc tại phường, xã, thị trấn có giá trị như quyết định tuyển dụng công chức đối với các trường hợp chưa là công chức. Chủ tịch UBND TP Thủ Đức, quận, huyện ban hành quyết định tiếp nhận, xét chuyển, bổ nhiệm ngạch cán bộ xã vào công chức hành chính cấp huyện, công chức làm việc tại phường; quyết định tiếp nhận, xếp lương cán bộ xã vào công chức xã theo thẩm quyền. UBND TP.HCM đề nghị các địa phương khẩn trương thực hiện, hoàn thành chậm nhất ngày 14-6.• Theo Nghị định 33/2023, cán bộ cấp xã có các chức vụ: Bí thư, phó bí thư Đảng ủy; chủ tịch, phó chủ tịch HĐND; chủ tịch, phó chủ tịch UBND; chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam; bí thư Đoàn Thanh niên; chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam; chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam (áp dụng đối với xã, phường, thị trấn có hoạt động nông, lâm, ngư, diêm nghiệp và có tổ chức Hội Nông dân Việt Nam); chủ tịch Hội Cựu chiến binh Việt Nam. Tiêu chuẩn chung đối với cán bộ, công chức cấp xã thực hiện theo quy định hiện hành của pháp luật về cán bộ, công chức, điều lệ tổ chức và quy định của Đảng, của tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương. Cũng theo nghị định này, tiêu chuẩn của từng chức vụ cán bộ cấp xã phải đảm bảo về độ tuổi, trình độ giáo dục phổ thông, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị và các tiêu chuẩn khác theo quy định của Đảng và cơ quan có thẩm quyền quản lý cán bộ. Để tiếp nhận vào công chức, cán bộ cấp xã phải đáp ứng tiêu chuẩn theo quy định tại khoản 1 Điều 7 Nghị định 33/2023. Ảnh: TRẦN MINH UBND TP Cần Thơ vừa có văn bản gửi UBND quận, huyện về định hướng xây dựng phương án sắp xếp, bố trí cán bộ, công chức, viên chức và người lao động khối chính quyền sau khi sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã. Theo đó, UBND TP Cần Thơ đã nêu định hướng về sắp xếp, bố trí nhân sự cấp xã. Cụ thể, tiêu chuẩn của chức vụ, chức danh và vị trí việc làm đối với chức danh chủ tịch, phó chủ tịch UBND thì thực hiện theo Kết luận 297/2025 của Ban Thường vụ Thành ủy về phương án bố trí nhân sự xã, phường sau khi hợp nhất, sáp nhập. Về chế độ, chính sách đối với cán bộ khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, văn bản của UBND TP Cần Thơ cho biết cán bộ cấp huyện và cấp xã khi được bố trí vào các chức vụ, chức danh lãnh đạo, quản lý tại đơn vị hành chính cấp xã mới tiếp tục giữ phụ cấp chức vụ lãnh đạo hiện hưởng trong thời gian sáu tháng kể từ ngày có quyết định, sau đó thực hiện theo quy định mới của Chính phủ. Trường hợp công chức, viên chức chuyên môn, nghiệp vụ được bổ nhiệm giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý tại đơn vị hành chính cấp xã mới thì tạm thời chưa áp dụng mức phụ cấp chức vụ lãnh đạo và sẽ thực hiện khi có quy định của Chính phủ về hệ số phụ cấp chức vụ lãnh đạo, quản lý đó. “Quá trình thực hiện, tiếp tục bám sát theo hướng dẫn, định hướng của Trung ương trong sắp xếp, bố trí, phân công công tác và thực hiện chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động” - văn bản nêu. THÙY DUNG Rà soát tổng thể và sắp xếp, bố trí lại trụ sở, cơ sở vật chất sau sắp xếp, tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp. Ảnh: VGP Định hướng sắp xếp, bố trí nhân sự cấp xã của TP Cần Thơ Chủ tịch UBND TP Thủ Đức, quận, huyện không thành lập Hội đồng kiểm tra, sát hạch khi tiếp nhận cán bộ làm việc tại phường, xã, thị trấn vào công chức. Khẩn trương xử lý tài sản sau sắp xếp bộ máy Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký Công điện 80 ngày 1-6-2025 yêu cầu các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh công tác triển khai thực hiện phương án xử lý tài sản sau sắp xếp, tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính (ĐVHC) các cấp. Theo công điện, Thủ tướng yêu cầu người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương bố trí trụ sở, cơ sở vật chất, trang thiết bị và các điều kiện bảo đảm phục vụ công tác của các cơ quan, tổ chức, đơn vị theo mô hình ĐVHC mới. Việc này nhằm bảo đảm xử lý tài sản sau sắp xếp tổ chức bộ máy, ĐVHC hiệu quả, minh bạch, bền vững, tránh thất thoát, lãng phí tài sản và phù hợp với thực tiễn. Bên cạnh đó, căn cứ điều kiện về trụ sở hiện có, hạ tầng giao thông, phương tiện đi lại, hạ tầng công nghệ thông tin, chuyển đổi số… có thể bố trí duy trì làm việc tại nhiều trụ sở trong giai đoạn đầu sắp xếp ĐVHC để bảo đảm công tác quản lý nhà nước tại các địa bàn sáp nhập. “Việc xây dựng phương án bố trí, sắp xếp, xử lý tài sản công phải được thực hiện đồng thời với quá trình xây dựng đề án sắp xếp, tổ chức lại ĐVHC các cấp; ưu tiên sắp xếp, bố trí cho y tế, giáo dục, văn hóa cộng đồng” - Thủ tướng nhấn mạnh. Thủ tướng cũng yêu cầu xây dựng kế hoạch xử lý tài sản dôi dư theo hướng dẫn của Bộ Tài chính. Trên cơ sở đó, triển khai thực hiện việc xử lý theo kế hoạch đã ban hành, không để lãng phí tài sản. Các bộ gồm Y tế, GD&ĐT, VH-TT&DL được giao hướng dẫn các địa phương về tiêu chuẩn, yêu cầu về diện tích nhà đất xây dựng các cơ sở y tế, giáo dục và đào tạo, thiết chế văn hóa, thể thao ở cơ sở theo mô hình tổ chức bộ máy mới. Việc này là để làm cơ sở cho các địa phương xây dựng phương án sắp xếp, bố trí, xử lý nhà đất; hoàn thành trước ngày 15-6-2025. Với các bộ có hệ thống ngành dọc tại địa phương, Thủ tướng yêu cầu khẩn trương hoàn thành sắp xếp tổ chức bộ máy theo mô hình ĐVHC mới. Trên cơ sở đó, xây dựng phương án sắp xếp, bố trí, xử lý trụ sở, cơ sở vật chất bảo đảm nhu cầu hoạt động… Việc này phải hoàn thành trong ba tháng kể từ ngày đề án sắp xếp tổ chức bộ máy, ĐVHC được phê duyệt. Bộ Tài chính khẩn trương triển khai việc xây dựng cơ sở dữ liệu để theo dõi tiến độ xử lý trụ sở, công trình dôi dư. Các bộ, cơ quan trung ương, địa phương thường xuyên cập nhật đầy đủ thông tin nhà đất, tài sản dôi dư và tiến độ xử lý vào hệ thống cơ sở dữ liệu. Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng yêu cầu các bộ, cơ quan trung ương, địa phương tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc sắp xếp, xử lý tài sản trước, trong và sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy, sắp xếp ĐVHC. “Xử lý nghiêm trách nhiệm của các tập thể, cá nhân không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nhiệm vụ được giao, đặc biệt là trách nhiệm của người đứng đầu, làm ảnh hưởng tới tiến độ và hiệu quả công tác sắp xếp, bố trí trụ sở, cơ sở vật chất thuộc phạm vi quản lý” - công điện của Thủ tướng nêu rõ. N.THẢO
6 Pháp luật & cuộc sống - Thứ Ba 3-6-2025 phapluat@phapluattp.vn Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 4-5-2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đã minh định rõ ràng ranh giới giữa rủi ro kinh doanh và hành vi phạm tội; như một lời cam kết không hình sự hóa tranh chấp hợp đồng, tài chính, nội bộ doanh nghiệp; làm cơ sở chính trị để rà soát, sửa đổi BLHS; đặc biệt là sửa đổi, bãi bỏ các tội danh mơ hồ, dễ có nhiều cách hiểu trong xử lý hoạt động kinh doanh. Xử lý “quá tay”, thiệt hại khôn lường Pháp luật hình sự hiện hành điều chỉnh những hành vi vi phạm pháp luật có tính chất nguy hiểm cho xã hội của các cá nhân, pháp nhân thương mại thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý, xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc, xâm phạm chế độ chính trị, chế độ kinh tế, nền văn hóa, quốc phòng, an ninh trật tự, an toàn xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, xâm phạm quyền con người, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, xâm phạm những lĩnh vực Tuân thủ triệt để nguyên tắc suy đoán vô tội Thực tiễn cho thấy đa số trường hợp đương sự trong các tranh chấp dân sự, kinh tế có tâm lý mong muốn người phía bên kia bị xử lý hình sự nhằm gây áp lực cho bên đối phương để buộc họ phải thực hiện nhanh nghĩa vụ trả tài sản… thay vì khởi kiện vụ án dân sự, kinh tế ra tòa án. Từ đó cho thấy nguyên nhân của việc hình sự hóa các quan hệ dân sự, kinh tế là do nhận thức pháp luật của công dân vì muốn bảo vệ quyền, lợi ích của mình, không xét đến thường ở khoản 1 của điều luật. Tuy nhiên, việc cơ quan tiến hành tố tụng xác định ý thức chiếm đoạt mang tính chất nguy hiểm cho xã hội chưa được nhìn nhận đúng nên áp dụng pháp luật chưa vận dụng đầy đủ nguyên tắc suy đoán vô tội nên đã dẫn đến tình trạng oan, sai trong thời gian qua. Ba biện pháp để tránh oan, sai Để giảm thiểu án oan, sai do hình sự hóa quan hệ dân sự, kinh tế, chúng ta cần thực hiện ba điều cơ bản sau đây: Một là cần làm tốt công tác tuyên truyền pháp luật nhằm nâng cao ý thức xã hội về công bằng, bình đẳng, khách quan trong giao dịch dân sự, kinh tế qua việc xác định rõ ràng quyền lợi và trách nhiệm các bên bằng văn bản có hiệu lực pháp luật. Khi đó sẽ giảm thiểu sự thiếu minh bạch trong các giao dịch, tránh được việc bị hình sự hóa các quan hệ này. Hai là hoàn thiện pháp luật hình sự: Quy định rõ ràng về những hành vi có tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội không đáng kể nhằm làm rõ việc miễn trừ trách nhiệm hình sự do không phải là tội phạm để tạo cơ sở pháp lý vững chắc hơn cho việc phòng tránh hình sự hóa, nhất là các nhóm tội dễ bị hình sự hóa như tội xâm phạm sở hữu; xâm phạm trật tự quản lý kinh tế; xâm phạm trật tự, an toàn xã hội... Đối với các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, cần sử dụng quy định luật chuyên ngành khác. Ba là hoàn thiện bộ máy đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn và ý thức trách nhiệm của những người tiến hành tố tụng. Cùng với đó là xây dựng các biện pháp chế tài đối với các hành vi vi phạm của cán bộ, công chức trong thi hành công vụ, từ đó tránh việc lợi dụng chức vụ để trục lợi hoặc thiếu trách nhiệm để hình sự hóa các hành vi vi phạm trong các giao dịch dân sự, kinh tế.• SONG MAI ghi Kỳ cuối: Chìa khóa hữu hiệu để hạn chế tối đa hình sự hóa “Không hình sự hóa quan hệ kinh tế, dân sự” - nhìn từ Nghị quyết 66 và 68 - Bài 2 khác của trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa. Khái niệm hình sự hóa quan hệ dân sự, kinh tế được hiểu rằng các cơ quan tiến hành tố tụng ở giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử đã quy chụp trách nhiệm hình sự đối với các cá nhân hay pháp nhân thương mại mặc dù họ chỉ thực hiện các giao dịch dân sự, kinh tế không mang tính hình sự như pháp luật hình sự đã quy định. Hay hiểu cách khác rằng đó là sự sai lầm trong hoạt động thực thi pháp luật hình sự của cơ quan tiến hành tố tụng, khi truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi của cá nhân hay pháp nhân thương mại không phải là tội phạm, không thực hiện tội phạm trong các giao dịch dân sự, kinh tế; đặc biệt là đối với những hành vi không nguy hiểm cho xã hội hoặc có nguy hiểm cho xã hội nhưng ở mức độ không đáng kể hoặc chưa đủ các dấu hiệu của cấu thành tội phạm, tức chưa đủ yếu tố để truy cứu trách nhiệm hình sự của cá nhân hay pháp nhân thương mại. Việc hình sự hóa các quan hệ dân sự, kinh tế gây rất nhiều hệ lụy bất ổn trong xã hội như gây tổn hại sức khỏe và tinh thần và tiền bạc cho cá nhân những người bị khởi tố hình sự; đồng thời khiến gia đình họ phải chịu điều tiếng, con trẻ bị sang chấn tâm lý, bỏ học hoặc tự tử… Riêng đối với chủ doanh nghiệp bị bắt hay doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm hình sự thì mọi hoạt động của doanh nghiệp bị ảnh hưởng, thiệt hại không chỉ riêng doanh nghiệp mà kéo theo số phận nhiều công nhân mất việc làm… lợi ích của người khác, của cộng đồng dẫn đến khiếu nại, tố cáo tràn lan; gửi tin báo, tố giác về tội phạm không đúng. Đồng thời, nguyên nhân cũng do những bất cập, hạn chế của hệ thống pháp luật như có những quy định của pháp luật chưa rõ ràng, cụ thể gây ra nhiều cách hiểu khác nhau, dẫn đến việc áp dụng sai. Phần lớn các vụ án oan xảy ra trong thời gian qua xuất phát từ việc xác định chưa đúng ý thức chiếm đoạt tài sản trong các quan hệ dân sự hoặc kinh tế, nhất là đối với loại tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (Điều 174 BLHS), lạm dụng chiếm đoạt tài sản (Điều 175 BLHS), chiếm giữ trái phép tài sản (Điều 176 BLHS), sử dụng trái phép tài sản (Điều 177 BLHS) thuộc chương quy định về loại tội xâm phạm sở hữu. Các yếu tố cấu thành tội phạm đã được quy định cụ thể Đối với pháp luật hình sự, cần quy định rõ ràng, cụ thể các yếu tố cấu thành các tội phạm ở phần các tội phạm trong BLHS; đảm bảo nhận thức thống nhất, không bị lợi dụng, lạm dụng để có thể kết tội hành vi không phải là tội phạm. Đặc biệt là đối với các nhóm tội dễ bị hình sự hóa như tội xâm phạm sở hữu, xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, xâm phạm trật tự, an toàn xã hội... thì càng cần quy định rõ ràng. Ngoài ra, có một nguyên tắc trong BLHS mà dường như các cơ quan tiến hành tố tụng có lúc đã bỏ quên đó là “những hành vi tuy có dấu hiệu của tội phạm nhưng tính chất nguy hiểm cho xã hội không đáng kể thì không phải là tội phạm và được xử lý bằng các biện pháp khác”. Theo tôi, cần cụ thể nguyên tắc này thành một điều luật trong Chương IV BLHS về các trường hợp loại trừ trách nhiệm hình sự do không phải là tội phạm, làm cơ sở pháp lý để phòng tránh việc hình sự hóa. Đối với pháp luật dân sự: Tạo cơ sở pháp lý giải quyết hiệu quả các tranh chấp trong các giao dịch dân sự mà không cần thiết giải quyết bằng biện pháp hình sự. Đối với pháp luật xử lý vi phạm hành chính: Phân biệt rõ vi phạm hành chính và tội phạm trên cơ sở yếu tố định lượng và các yếu tố khác. Ví dụ: Hành vi dùng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản dưới 2 triệu đồng nhưng thuộc trường hợp gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội (điểm c khoản 1 Điều 174 BLHS năm 2015). Quy định cấu thành tội phạm mang tính đánh giá chủ quan như trên dễ làm phát sinh sự tùy tiện, lạm dụng trong việc phân biệt vi phạm hành chính và tội phạm. Luật sư NGUYỄN VIỆT HÙNG, Đoàn Luật sư TP.HCM TRẦN LINH ghi Áp dụng pháp luật chưa vận dụng đầy đủ nguyên tắc suy đoán vô tội nên đã dẫn đến tình trạng oan, sai trong thời gian qua. Tạo hành lang pháp lý an toàn cho doanh nghiệp Phần lớn các vụ án oan xảy ra thời gian qua xuất phát từ việc xác định chưa đúng ý thức chiếm đoạt tài sản trong các quan hệ dân sự hoặc kinh tế. Hoàn thiện hệ thống pháp luật để tránh oan, sai TS NGUYỄN THỊ KIM VINH Tiêu điểm Xử lý người làm sai để bảo vệ người làm đúng Chủ trương của Đảng và Nhà nước đã có và các cơ quan hữu quan trong nhiều chục năm qua cũng nỗ lực thực hiện chủ trương này. Tuy vậy, trong thực tiễn, cũng có lúc này, lúc kia, có thể do pháp luật của chúng ta còn chồng chéo, nhiều cách hiểu nên dẫn đến việc áp dụng pháp luật cũng còn một số bất cập. Hệ quả là một số doanh nghiệp, doanh nhân cũng như nhiều giao dịch dân sự còn bị áp dụng pháp luật chưa chính xác. Tôichorằngngoàinhữngnhiệm vụ vĩ mô là hoàn thiện thể chế, xây dựng hệ thống pháp luật đồng bộ, thống nhất, có tính khả thi và tiên lượng cao thì nỗ lực của người dân, của cộng đồng doanh nhân trong việc tuân thủ pháp luật cũng là một điều kiện không thể thiếu để hình sự hóa các hành vi có dấu hiệu vi phạm trong lĩnh vực dân sự - kinh tế được giảm đến mức tối thiểu. Đại biểu Quốc hội NGUYỄN VĂN THÂN, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam CHÂN LUẬN ghi
RkJQdWJsaXNoZXIy Mjg2ODExMg==