Động lực khơi dậy tinh thần doanh nhân, doanh nghiệp SỐ 122 (7395) - Thứ Tư 4-6-2025 Tổng Bí thư: Hợp nhất 3 tỉnh Vĩnh Long, Bến Tre và Trà Vinh là quyết định chiến lược CHỦ QUẢN: ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH BÁO ĐIỆN TỬ: www.plo.vn Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được: ĐỪNG THẤY KHÓ KHĂN QUÁ MÀ NGÁN NGẠI, CHÙN BƯỚC Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được nhìn nhận việc sắp xếp bộ máy, xây dựng chính quyền hai cấp, chuẩn bị Đại hội Đảng bộ TP.HCM mới là nhiệm vụ hết sức quan trọng, có nhiều khó khăn mới phát sinh. Ảnh: TTBC Cán bộ Mặt trận: Bản lĩnh để nói lên tiếng nói của dân Hàng ngàn hộ kinh doanh bắt đầu sử dụng hóa đơn điện tử Từ nay, mỗi cặp vợ chồng, cá nhân được tự quyết định về số con “KHÔNG HÌNH SỰ HÓA QUAN HỆ KINH TẾ, DÂN SỰ” - NHÌN TỪ NGHỊ QUYẾT 66 VÀ 68 - BÀI 3 Chìa khóa hữu hiệu để hạn chế tối đa hình sự hóa trong so nay trang 2+3 trang 4 trang 6+7 trang 5 trang 11 trang 4 Trong hành trình phát triển, doanh nghiệp khó tránh khỏi chuyện mắc sai phạm. Sai thì phải bị xử lý. Thế nhưng xử lý như thế nào để vừa răn đe, phòng ngừa nhưng không triệt thoái đường hướng phát triển của doanh nghiệp là điều cần được cân nhắc. (Xem tiếp trang 7)
2 LÊ THOA - BẢO PHƯƠNG Ngày 3-6, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được chủ trì phiên họp về tình hình kinh tế - xã hội tháng 5; nhiệm vụ, giải pháp tháng 6-2025. Phát biểu mở đầu phiên họp, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được nhận định nửa đầu năm 2025, TP.HCM có nhiều thuận lợi và khó khăn nhưng thuận lợi ít, khó khăn nhiều. Tuy vậy, những con số thống kê vẫn cho thấy các dấu hiệu tích cực của kinh tế TP, dù chưa đạt được kỳ vọng. Các chỉ số vĩ mô, chỉ số công nghiệp, đặc biệt là lĩnh vực thương mại, dịch vụ, du lịch vẫn giữ vai trò là động lực tăng trưởng chính của TP. Nhà đầu tư tin tưởng môi trường đầu tư ở TP.HCM Chủ tịch UBND TP.HCM cho biết trong năm tháng đầu năm, số lượng dự án đầu tư đã vượt so với cùng kỳ năm 2024. “Dù chưa đạt kỳ vọng nhưng đây là tín hiệu vui, cho thấy có sự khởi động lại và sự tin tưởng trở lại của các nhà đầu tư trong nước đối với môi trường đầu tư tại TP.HCM” - ông nhấn mạnh và cho biết trong những tháng đầu năm, lãnh đạo TP đã tiếp xúc với nhiều nhà đầu tư. Đặc biệt có doanh nghiệp chỉ tiếp xúc trong vòng 1 giờ đồng hồ nhưng đã quyết định đầu tư dự án trị giá 2 tỉ USD. Theo ông Được, những chuyển biến này cũng thể hiện sự “ấm dần”, thích ứng, thay đổi tư duy, thái độ của cán bộ đối với nhà đầu tư. Việc xây dựng trung tâm công nghệ cao đa mục tiêu tại TP.HCM có nhiều khởi sắc. Đã có nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước đến TP và nhiều nhà đầu tư khác đang chờ đợi. “Khi định hướng đã rõ ràng, nhà đầu tư sẽ ngày càng nhiều hơn” - ông Được nhìn nhận… Theo ông Hoàng, chỉ số lạm phát của TP.HCM đang tăng cao so với cả nước và so với hai tỉnh Bình Dương, Bà Rịa-Vũng Tàu (chỉ khoảng 1,5%-2%), cần đánh giá lại chương trình kích cầu tiêu dùng và bình ổn thị trường của TP.HCM. Còn TS Trương Minh Huy Vũ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, cho rằng trong tâm lý kinh tế, sự hồ hởi của việc sáp nhập sẽ tạo nhiều hiệu ứng tích cực trong quý II và các tháng tới, với điều kiện TP có những hành động cụ thể. TS Vũ phân tích việc sáp nhập sẽ mở ra hai xu hướng. Xu hướng tích cực là các công trình, dự án, chương trình, nhiệm vụ tồn đọng sẽ được đẩy nhanh; còn xu hướng tiêu cực là sự chờ đợi sau khi ổn định bộ máy mới làm. “Dữ liệu của tháng 5 đã thể hiện rõ vấn đề này” - TS Vũ nói và nhấn mạnh tháng 5, tháng 6 là các tháng trụ cột, bản lề, mỏ neo để quyết định việc có đạt tăng trưởng 8,5% trong năm 2025 hay không. Ông cho rằng TP có khả năng đạt mức tăng trưởng này nếu có sự xoay trục, thúc đẩy các Ngoài tình trạng hàng giả các thương hiệu lớn thì còn có hàng giả chính nó, tức là sản phẩm có đăng ký, có công bố thủ tục đầy đủ nhưng khi sản xuất thì là hàng kém chất lượng. “Tôi nghĩ ngành công an cần chỉ định chất lượng dưới 10% là hàng giả, chứ không còn là hàng kém chất lượng nữa” - bà Lan kiến nghị. Ông Bùi Tá Hoàng Vũ, Giám đốc Sở Công Thương, thông tin Chi cục Quản lý thị trường TP đã kiểm tra 404 vụ, xử lý 392 vụ vi phạm liên quan đến hàng giả. Chi cục cũng chuyển cơ quan điều tra bốn vụ có dấu hiệu tội phạm. Từ đầu năm 2025, đến nay các cơ quan đã thu nộp ngân sách hơn 14 tỉ đồng từ tiền phạt vi phạm hành chính và tiền truy thu số lợi bất hợp pháp, tịch thu gần 61.602 đơn vị sản phẩm hàng hóa vi phạm với tổng giá trị hơn 2,1 tỉ đồng. “TP.HCM với thị trường lớn, cũng là nơi hàng gian, hàng giả hoạt động mạnh nhưng với xử lý nghiêm của ngành công an cùng các sở, ngành, hiện đã có chuyển biến tích cực” - ông Vũ nói. Bà Lan thông tin theo Nghị định 109/2025, từ ngày 1-6 sẽ chấm dứt hoạt động thanh tra sở, ngành, quận, huyện nên Sở ATTP đã có báo cáo khẩn cấp lên UBND TP đề nghị duy trì mô hình kiểm tra. Theo bà Lan, đây là khó khăn chung của các quận, huyện, sở, ngành và cần có sự hướng dẫn từ UBND TP xem triển khai kiểm tra như thế nào, làm ra sao để tránh việc khó xử phạt, tránh vấn đề khiếu nại, khiếu kiện. Về vấn đề này, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được cho biết do Sở ATTP là sở đặc thù theo Nghị quyết 98. Do đó, ông giao Sở Nội vụ tham mưu cho Đảng ủy UBND có báo cáo cho Thường trực Thành ủy xem xét, quyết định. Dịp này, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được cũng biểu dương Sở ATTP cùng các sở, ngành TP đã có nhiều giải pháp xử lý hàng kém chất lượng, hàng giả liên quan đến sức khỏe người dân, đặc biệt là về sữa giả, thực phẩm chức năng… Người dân hưởng ứng cao việc thí điểm không cấp phép xây dựng Phát biểu bế mạc phiên họp, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được thông tin Về đầu tư công, ông cho rằng kết quả vẫn còn khiêm tốn. Trong năm tháng đầu năm, TP chỉ giải ngân trên 10% kế hoạch, thấp hơn mức trung bình cả nước là 15%. Trong khi đó, thu ngân sách đạt hơn 47%, tuy nhiên, theo Chủ tịch UBND TP.HCM, vẫn còn nhiều khoản thu chưa đạt mục tiêu. Ông Nguyễn Khắc Hoàng, Chi cục trưởng Chi cục Thống kê TP.HCM, đánh giá tình hình kinh tế - xã hội tháng 4, tháng 5 của TP.HCM có nhiều khởi sắc. Các hoạt động lễ hội, du lịch kéo theo sự tăng trưởng của thương mại, dịch vụ, sản xuất công nghiệp. Tuy nhiên, dự báo tình hình kinh tế - xã hội sáu tháng cuối năm sẽ khó khăn. Trong đó, vấn đề thuế đối ứng của Mỹ vẫn sẽ là trở ngại cho sản xuất của TP.HCM. Giải ngân đầu tư công đến cuối tháng 5 mới chỉ đạt hơn 10%, chưa có chuyển biến tích cực, cần đưa ra các giải pháp quyết liệt hơn. Ông Hoàng cho rằng hiện chỉ số lạm phát của TP.HCM đang ở mức cao. Theo thống kê của Chi cục Thống kê TP.HCM, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 5 tăng 0,35% so với tháng trước và tăng 4,5% so với cùng kỳ. CPI tính chung năm tháng đầu năm tăng 4,27%. Trong đó, 8/11 nhóm có chỉ số giá tăng, mức tăng cao nhất là thuốc và dịch vụ y tế với 17% và 3/11 nhóm có chỉ số giá giảm với mức giảm cao là nhóm giao thông với 1,8%. vấn đề còn tồn tại, nếu không thì TP sẽ gặp nhiều khó khăn trong hai quý vào cuối năm. “Cơ sở kinh doanh trách Sở An toàn thực phẩm vì bị kiểm tra đột xuất” Cũng tại phiên họp, bà Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm (ATTP) TP.HCM, cho biết đơn vị đang tập trung vào kiểm tra sữa giả, thực phẩm chức năng giả, tuy nhiên khi thanh tra, kiểm tra còn gặp tình trạng các cơ sở kinh doanh đối phó. “Đến đa số nhà thuốc thì họ từ chối, bảo không bán thực phẩm chức năng. Tình trạng này giống với việc kiểm tra bán lòng se điếu, khi có mặt các đoàn thanh tra, kiểm tra, các cửa hàng nói không có lòng se điếu và chỉ bán lòng bình thường” - bà Lan nêu thực tế. Bà Lan nhấn mạnh thời gian tới Sở ATTP sẽ có kế hoạch tái kiểm tra và làm bất ngờ. Dù vậy, bà cũng băn khoăn đã gặp trường hợp bị khiếu nại lên UBND do mức xử phạt cao. “Họ còn hỏi vì sao Sở ATTP đến kiểm tra đột xuất, vì sao không thanh tra theo kế hoạch” - bà Lan kể. Thời sự - Thứ Tư 4-6-2025 Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được chủ trì phiên họp. Ảnh: TTBC “TP đang đứng trước thời điểm “lửa thử vàng, gian nan thử sức” nên “chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo”.” Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được Phát biểu tại hội nghị, PGS-TS Trần Hoàng Ngân, trợ lý Bí thư Thành ủy TP.HCM, đề nghị Sở Tư pháp cùng các sở, ngành đẩy nhanh việc cụ thể hóa các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua ở kỳ họp thứ 9. Trong đó, lưu ý Nghị quyết 198 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân. Theo ông Ngân, kinh tế tư nhân đối với TP.HCM rất quan trọng, quyết định trên 70% tổng vốn đầu tư xã hội, trên 60% GDP. Do đó, TP.HCM cần đưa ra thông điệp nhanh như hỗ trợ tiếp cận đất đai, dành diện tích đất trong khu công nghiệp để các doanh nghiệp nhỏ và vừa thuê; hỗ trợ lãi suất cho các dự án xanh hoặc có quỹ phát triển doanh nghiệp... Ông Ngân kiến nghị lãnh đạo TP mạnh dạn chi tiền ngân sách nhà nước để cấp vốn cho quỹ bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ. Theo ông, TP có thể thí điểm, kết hợp với ngân hàng có vốn quỹ đất như Saigonbank để làm thí điểm và bảo lãnh, cho doanh nghiệp nhỏ và vừa vay. “Chúng ta sẽ thu được ở tiền thuế, tiền doanh nghiệp vay vốn sản xuất, kinh doanh” - ông Ngân lý giải và cho rằng việc bảo lãnh có thể rủi ro nhưng rất nhỏ so với lợi ích đạt được. Ngoài ra, ông Ngân đề xuất TP miễn thuế thu nhập doanh nghiệp hai năm, giảm 50% trong bốn năm tiếp theo cho hoạt động khởi nghiệp sáng tạo cùng nhiều chính sách khác. Đề xuất hàng loạt chính sách phát triển kinh tế tư nhân thoisu@phapluattp.vn Chủ tịch Nguyễn Văn Được: khó khăn quá mà ngán ngại Trước nhiều nhiệm vụ quan trọng, Chủ tịch Nguyễn Văn Được đề nghị lãnh đạo các sở, ngành TP.HCM phải “cùng sút, cùng chạy, vừa chạy vừa xếp hàng, không có tình trạng người này làm, còn người kia đứng chờ hoặc kéo chân, ganh tỵ lẫn nhau”.
3 về việc thí điểm không cấp phép xây dựng. Theo ông Nguyễn Văn Được, những khu vực nào có quy hoạch chi tiết 1/500, khu nội thành, nội thị đảm bảo các tiêu chí về lộ giới, khoảng lùi, ranh giới đất, quy định hố xí, hố ga… theo quy định của Bộ Xây dựng thì chỉ cần đăng ký để xây dựng mà không cần cấp phép. “Tôi đã ký văn bản chỉ đạo Sở Xây dựng nghiên cứu tham mưu cho TP thực hiện thí điểm không cấp phép xây dựng trong tháng 6. Khi vừa mới có tin này, người dân rất hưởng ứng. Đối với chúng ta, việc này có thể nhỏ nhưng đối với người dân, đây là việc lớn” - Chủ tịch Nguyễn Văn Được nói. Cũng theo Chủ tịch Nguyễn Văn Được, số doanh nghiệp rút khỏi thị trường vẫn còn tăng, cho thấy rằng cải cách hành chính của TP còn vấn đề. “Có thủ tục do chúng ta quá lo lắng, kỹ lưỡng, cầu toàn nên đặt thêm ra” - ông Được nói và dẫn chứng có trường hợp doanh nghiệp phản ánh về thủ tục đến tận Trung ương. Ông Được cho rằng nếu có doanh nghiệp lợi dụng để bán hóa đơn, chứng từ thì họ chịu trách nhiệm trước pháp luật, còn các sở, ngành, nhất là các sở Tài chính, Xây dựng phải kiên quyết không đặt thêm thủ tục. “Nhiều khi mình sợ quá nên mình đẻ ra những việc mà quy định không có, tạo ra tâm lý không tốt” - ông Được nói và nhấn mạnh phải tạo môi trường thông thoáng trong tiếp nhận đầu tư, có trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên giải quyết những dự án quyết định cho sự phát triển của TP. Đối với việc sắp xếp bộ máy, tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, Chủ tịch Nguyễn Văn Được đề nghị các sở, ngành TP.HCM phải chủ động làm việc với các sở, ngành hai tỉnh Bình Dương, Bà Rịa-Vũng Tàu. Trong đó, đối với nhân sự chuyển lên làm việc tại TP.HCM thì cần chuẩn bị chỗ làm việc, bàn giao tài sản. “Trong giải quyết thủ tục hành chính sau khi sáp nhập tỉnh, làm sao để người dân, doanh nghiệp ở bất cứ đâu cũng nộp hồ sơ được” - ông Được nhấn mạnh. Triển khai bộ tứ nghị quyết trụ cột Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được cho biết việc sắp xếp bộ máy, xây dựng mô hình chính quyền hai cấp, chuẩn bị Đại hội Đảng bộ TP.HCM mới là những nhiệm vụ hết sức quan trọng, có nhiều khó khăn mới phát sinh. Theo ông, TP đang đứng trước thời điểm “lửa thử vàng, gian nan thử sức” nên “chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo”. “Đừng thấy khó khăn quá, nhiệm vụ nặng nề quá mà chúng ta ngán ngại, sợ hãi, chùn bước, đùn đẩy. Thực hiện tinh thần chỉ đạo của Trung ương là vừa chạy vừa xếp hàng, nếu sợ trách nhiệm, không cùng chạy hoặc chạy không cùng tốc độ thì xuống hàng khác hoặc xuống tàu” - ông Được nhấn mạnh. Ví von lãnh đạo TP.HCM và các sở, ngành đều là hàng tiền đạo trong bóng đá, Chủ tịch Nguyễn Văn Được cho rằng ông có nhiệm vụ dẫn dắt các tiền đạo. “Tôi sút mà các đồng chí không sút thì không được. Tất cả phải cùng sút, cùng chạy, vừa chạy vừa xếp hàng, chứ không có tình trạng người này làm, còn người kia đứng chờ hoặc kéo chân lẫn nhau, ganh tỵ lẫn nhau” - ông nói và đề nghị phải đoàn kết, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ. Chủ tịch Nguyễn Văn Được thông tin vừa qua Bộ Chính trị đã triển khai bộ tứ nghị quyết trụ cột gồm các nghị quyết 57, 59, 66, 68, thể hiện quan điểm đổi mới của Trung ương. Nếu triển khai tốt sẽ tạo đà, thế lực mới, giúp đất nước quản theo hiệu quả và thích ứng linh hoạt hơn. Từ đó, ông đề nghị các ngành tham mưu cho UBND TP.HCM triển khai bộ tứ nghị quyết này.• Thời sự - Thứ Tư 4-6-2025 Đối với xây dựng văn kiện Đại hội Đảng bộ TP.HCM mới, ông cho biết sẽ thuê các chuyên gia tham gia vào việc xây dựng để có một “bản thiết kế” cho nền kinh tế TP.HCM tầm nhìn đến năm 2045. Trên tinh thần đó, Bình Dương sẽ là thủ phủ công nghiệp, Bà Rịa-Vũng Tàu là thủ phủ của du lịch biển, cảng biển, còn TP.HCM là trung tâm của tài chính, công nghệ cao. Tiêu điểm thoisu@phapluattp.vn Đừng thấy chùn bước tổ chức thực hiện của chính quyền địa phương. Về nội dung này, thay mặt cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng đề nghị cần cân nhắc kỹ, bởi HĐND là cơ quan đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân ở địa phương. Do vậy, việc chuyển giao các nhiệm vụ, quyền hạn mà pháp luật quy định thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của HĐND cho UBND - cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương là không phù hợp với vị trí, tính chất, chức năng và phương thức hoạt động của mỗi cơ quan… Nêu ý kiến sau đó, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh cho rằng việc phân cấp của HĐND cho UBND là cần thiết và phù hợp với định hướng về cải cách thể chế, tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước, phát huy quyền làm chủ ở cơ sở. “Nếu thực hiện đúng cách sẽ góp phần thúc đẩy chính quyền địa phương hoạt động một cách chủ động, linh hoạt, minh bạch và có trách nhiệm hơn trong bối cảnh mới” - bà Oanh nhấn mạnh và nhìn nhận việc này sẽ tăng tính tự chủ và trách nhiệm giải trình của chính quyền địa phương. Bên cạnh đó, bà Oanh cũng cho rằng HĐND được chủ động phân cấp và giao nhiệm vụ cho UBND cũng giúp tăng tính chủ động trong điều hành, xử lý rất nhiều những vấn đề phát sinh trên thực tiễn mà cơ chế, tổ chức hoạt động và tính chất của UBND thì sẽ có thể xử lý được nhanh, hiệu quả… Không phân cấp, HĐND sẽ quá tải Giải trình thêm về nội dung này, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết đất nước đang đứng trước một giai đoạn phát triển rất đặc biệt, với tinh thần phân cấp, phân quyền triệt để giữa Trung ương và địa phương, giữa các cấp chính quyền địa phương. Chính vì vậy, bà Trà mong muốn Ủy ban Thường vụ QH đồng tình với phương án cho phép HĐND được phân cấp cho UBND cùng cấp và HĐND cấp xã mà Chính phủ đề xuất. Cũng theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, cùng với việc chuyển từ mô hình chính quyền địa phương ba cấp sang hai cấp thì cũng nêu ra yêu cầu quá trình thực hiện phải đồng bộ, thông suốt, linh hoạt, năng động, sáng tạo nhanh nhạy để quyết định những vấn đề của quản lý nhà nước một cách minh bạch, công khai. “Trước yêu cầu đó, nếu không mở rộng cơ chế của HĐND thì rất khó” - bà Trà nói. Nói thêm, bà Trà cho biết sau khi rà soát 5.076 văn bản quy phạm pháp luật (trong đó có 199 luật), tổng số nhiệm vụ sẽ phân cấp, phân quyền cho các cấp là 1.470, riêng chính quyền địa phương là 1.065 nhiệm vụ và thẩm quyền. “Với một khối lượng công việc rất lớn như vậy, HĐND cũng sẽ rất quá tải, trong khi yêu cầu, nhiệm vụ mới của HĐND cấp tỉnh cũng rất lớn” - bà Trà nêu rõ và nhấn mạnh nếu không phân cấp thì HĐND sẽ rất khó khăn.• NGUYỄN THẢO Ngày 3-6, tạ i phiên họp thứ 46, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (QH) cho ý kiến về dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi). Cân nhắc kỹ việc HĐND cấp tỉnh được phân cấp Tại báo cáo giải trình tiếp thu, chỉnh lý, Chính phủ đề xuất bốn nhiệm vụ liên quan đến phân định thẩm quyền, phân quyền, phân cấp, ủy quyền. Cụ thể, bổ sung nguyên tắc thực hiện cơ chế theo dõi, đánh giá, kiểm tra và giám sát nhằm kịp thời điều chỉnh nội dung phân cấp, phân quyền phù hợp với thực tiễn. Cùng với đó, trao quyền chủ động cho chính quyền địa phương trong việc giải quyết các vấn đề liên quan đến từ hai đơn vị hành chính trở lên, nhằm giảm thiểu tình trạng đùn đẩy trách nhiệm lên cấp trên, nâng cao hiệu quả điều hành ở cấp xã. Đáng chú ý, Chính phủ đề xuất bổ sung quy định về chủ thể được phân cấp là HĐND cấp tỉnh được phân cấp cho UBND cùng cấp và HĐND cấp xã. Cùng với đó là bổ sung thẩm quyền phân cấp của chủ tịch UBND cấp tỉnh để phù hợp với nhiệm vụ, quyền hạn đã được phân định. “Mục tiêu là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền triệt để cho chính quyền địa phương, phân định rõ thẩm quyền giữa HĐND và UBND; tập thể UBND và cá nhân chủ tịch UBND cấp tỉnh, cấp xã” - Chính phủ nêu rõ và nhấn mạnh việc này nhằm thiết lập cơ chế điều hành chủ động, linh hoạt, sáng tạo trong Việc phân cấp của HĐND cho UBND là cần thiết và phù hợp với định hướng về cải cách thể chế, tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước, phát huy quyền làm chủ ở cơ sở. Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà. Ảnh: QH Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà: Sẽ rất khó nếu HĐND cấp tỉnh không được phân cấp Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết trong bối cảnh mới, khối lượng công việc tăng lên, nếu không được cho phép phân cấp, HĐND sẽ rất quá tải và gặp nhiều khó khăn. Chủ tịch QH Trần Thanh Mẫn cho biết QH sẽ phân quyền cho Chính phủ, Chính phủ phân cấp cho các bộ, ngành và chính quyền địa phương các cấp. Dự kiến khoảng 32 nghị định cần được ban hành đồng thời để cụ thể hóa việc phân cấp, phân quyền, chuyển giao hơn 1.200 nhiệm vụ từ các bộ, ngành xuống địa phương. Dự kiến ngày 16 và 17-6, tập huấn toàn quốc. Với chủ trương phân cấp, phân quyền, tới đây áp lực công việc đặt lên vai trò bí thư, chủ tịch phường, xã rất lớn, với hơn 1.000 nhiệm vụ từ cấp huyện, tỉnh đưa về cấp xã quản lý, trong khi biên chế cán bộ cấp xã tối đa chỉ khoảng 60 người. “Đây là vấn đề cần được tính toán, sau này có thể điều chỉnh nếu cần thiết nhưng trước mắt phải thực hiện” - ông Mẫn nói và cho biết phiên họp thứ 46 của Ủy ban Thường vụ QH sẽ quyết định nhanh việc sáp nhập xã để đảm bảo đúng cam kết với Bộ Chính trị, hoàn thành thủ tục và ký các văn bản liên quan chậm nhất vào ngày 17-6. Hơn 1.000 nhiệm vụ từ cấp huyện, tỉnh đưa về cấp xã
4 Thời sự - Thứ Tư 4-6-2025 thoisu@phapluattp.vn Bộ trưởng Lương Tam Quang: Tiếp tục tấn công mạnh tội phạm về hàng giả Ngày 3-6, tại Hà Nội, Bộ Công an tổ chức Hội nghị giao ban đánh giá tình hình, kết quả công tác tháng 5-2025, chỉ đạo triển khai công tác tháng 6-2025. Phát biểu chỉ đạo một số công tác trọng tâm cần thực hiện, Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công an, yêu cầu công an các đơn vị, địa phương tập trung cụ thể hóa, triển khai quyết liệt, có hiệu quả “bộ tứ trụ cột” - bốn nghị quyết chiến lược của Bộ Chính trị với tinh thần gương mẫu đi đầu. Trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, Bộ trưởng Lương Tam Quang chỉ đạo tiếp tục đẩy mạnh các cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến sử dụng công nghệ cao, lợi dụng không gian mạng; đấu tranh, xử lý tội phạm sản xuất, buôn bán hàng giả, buôn lậu, gian lận thương mại xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; tổng rà soát đấu tranh xử lý tội phạm, vi phạm pháp luật về môi trường, vi phạm trong lĩnh vực an toàn thực phẩm. Đối với một số loại tội phạm như lừa đảo theo hình thức đa cấp, tín dụng đen, hoạt động “bảo kê”, tiếp tục quyết liệt đấu tranh, xử lý, không để diễn biến phức tạp… P.HÙNG • 1 thanh niên cứu 4 người bạn bị đuối sức khi bơi. Đến trưa 3-6, lực lượng chức năng vẫn chưa tìm thấy nạn nhân NVT (20 tuổi) mất tích tại khu vực cảng cá Phan Thiết (Bình Thuận). Trước đó, ngày 2-6, trong quá trình cả nhóm sáu người tắm biển, anh Lý Quốc Anh (23 tuổi) đã cứu được bốn người bạn đều có dấu hiệu đuối sức, chuột rút, còn anh T mất tích. P.NAM • 1 người đàn ông bị voi quật tử vong. Ngày 3-6, cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai khám nghiệm hiện trường, điều tra nguyên nhân ông Lê Văn Thận (huyện Vĩnh Cửu) tử vong nghi do bị voi quật trong quá trình xua đuổi, xảy ra vào ngày 2-6 tại khu vực rẫy nhà ông ở xã Mã Đà. V.HỘI Ngày 3-6, tại tỉnh Bến Tre, Tổng Bí thư Tô Lâm và đoàn công tác Trung ương đã làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bến Tre, Thường trực Tỉnh ủy Trà Vinh và Vĩnh Long. Phát biểu kết luận tại buổi làm việc, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định các thành tựu đạt được thời gian qua là tiền đề quan trọng để ba tỉnh tiến tới hợp nhất, hình thành một đơn vị hành chính - kinh tế mới có năng lực cạnh tranh cao, trở thành một trong những cực tăng trưởng nhanh của vùng ĐBSCL. Với vị trí địa lý chiến lược, Vĩnh Long mới sau hợp nhất sẽ có đủ điều kiện để trở thành trung tâm kinh tế, logistics, nông nghiệp công nghệ cao, năng lượng tái tạo và dịch vụ biển của toàn vùng. Đây sẽ là đầu mối quan trọng kết nối các tiểu vùng nội địa với Biển Đông và chuỗi cung ứng quốc tế, là tiền đề phát triển mô hình kinh tế sinh thái, đô thị ven sông - ven biển hiện đại, thích ứng biến đổi khí hậu. Tổng Bí thư khẳng định hợp nhất ba tỉnh là quyết định chiến lược đã được cân nhắc kỹ lưỡng trong quá trình thực hiện các nghị quyết lớn của Trung ương. Quá trình sáp nhập cần được nhìn nhận như cơ hội hiếm có để kiến tạo mô hình phát triển mới, hiện đại hơn, hiệu quả hơn, liên kết sâu hơn và có năng lực cạnh tranh mạnh hơn. Tổng Bí thư yêu cầu tỉnh mới phải chủ động chuyển mình từ tư duy nhiệm kỳ sang tư duy chiến lược dài hạn; từ quản lý hành chính sang kiến tạo phát triển; từ hành động đơn lẻ sang phối hợp tổng thể; cụ thể hóa các nghị quyết Trung ương thành chương trình hành động rõ ràng, có lộ trình, có người chịu trách nhiệm và kết quả cụ thể… HẢI DƯƠNG Ông Nguyễn Thanh Nghị, Phó Bí thư thường trực Thành ủy TP.HCM, Bí thư Đảng ủy các cơ quan Đảng TP.HCM, vừa ký quyết định thành lập bốn tổ công tác theo dõi, chỉ đạo đại hội các Đảng bộ cơ sở, chi bộ cơ sở nhiệm kỳ 2025-2030. Quyết định nêu rõ các tổ công tác có chức năng, nhiệm vụ theo dõi, chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc chuẩn bị và tổ chức đại hội của các tổ chức cơ sở Đảng được phân công. Hướng dẫn về quy trình, thủ tục tổ chức đại hội theo đúng quy định, điều lệ và chỉ thị của cấp trên. Đôn đốc tiến độ triển khai các công việc chuẩn bị cho đại hội; tham mưu công tác thẩm định dự thảo các văn kiện đại hội... Tổ công tác có thể tham dự đại hội các chi bộ trực thuộc Đảng ủy cơ sở để chỉ đạo, nắm tình hình và hỗ trợ xử lý tình huống. Đồng thời, tổng hợp, báo cáo kết quả triển khai đại hội ở cơ sở; báo cáo với Ban Thường vụ Đảng ủy các vấn đề đột xuất, phát sinh nổi cộm ở cơ sở và đề xuất biện pháp xử lý (nếu có). T.TUYỀN Ngày 3-6, ông Nguyễn Văn Huy, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Sơn Hải, cho biết doanh nghiệp vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ kiến nghị cho phép đầu tư mở rộng hoàn chỉnh 263 km công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam, đoạn từ thị xã Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định đến TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa, bằng 100% vốn của nhà đầu tư. Cụ thể, Tập đoàn Sơn Hải kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, giao đơn vị đứng đầu, hợp tác với một số nhà đầu tư có năng lực nghiên cứu và thực hiện đầu tư hoàn chỉnh các dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía đông dài 263 km từ Hoài Nhơn đến Nha Trang, gồm Hoài Nhơn - Quy Nhơn, Quy Nhơn - Chí Thạnh, Chí Thạnh - Vân Phong, Vân Phong - Nha Trang. Tập đoàn này cam kết tự thu xếp toàn bộ nguồn vốn, không sử dụng vốn ngân sách. Thời gian thi công không quá 24 tháng và bảo hành công trình trong 10 năm. X.HOÁT Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bến Tre, Thường trực Tỉnh ủy Trà Vinh và Vĩnh Long. Ảnh: VGP Bộ Chính trị nêu tiêu chuẩn về người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa mới Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú vừa thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành Chỉ thị 46 về lãnh đạo cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và bầu cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 20262031. Theo đó, cuộc bầu cử sẽ được tiến hành vào ngày 15-3-2026. Bộ Chính trị yêu cầu xây dựng kế hoạch lãnh đạo, chỉ đạo, chuẩn bị đầy đủ các điều kiện bảo đảm cuộc bầu cử được tiến hành dân chủ, bình đẳng, đúng pháp luật, an toàn, tiết kiệm và thực sự là ngày hội của toàn dân. “Không đưa vào danh sách ứng cử người có biểu hiện cơ hội chính trị, tham vọng quyền lực, bảo thủ, tư tưởng bè phái, cục bộ, địa phương; các đối tượng đang bị thanh tra, kiểm tra dấu hiệu vi phạm, đã bị các cơ quan có thẩm quyền kết luận không trung thực; người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị để xảy ra những vụ, việc tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, mất đoàn kết nghiêm trọng” - chỉ thị Bộ Chính trị nhấn mạnh. Bộ Chính trị cũng yêu cầu các cấp ủy, tổ chức Đảng lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện bầu đủ số lượng đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND các cấp, chú trọng tới chất lượng; bảo đảm cơ cấu hợp lý về số đại biểu là người đang công tác ở cơ quan Đảng, Nhà nước, lực lượng vũ trang, MTTQ… NGUYỄN THẢO Bộ Xây dựng lập ban chỉ đạo triển khai dự án đường sắt cao tốc Bộ Xây dựng vừa quyết định thành lập Ban chỉ đạo triển khai các dự án đường sắt quốc gia. Bộ trưởng Trần Hồng Minh làm trưởng ban. Phó trưởng ban gồm bốn Thứ trưởng Bộ Xây dựng: Nguyễn Danh Huy, Nguyễn Văn Sinh, Bùi Xuân Dũng và Phạm Minh Hà. Thành viên ban chỉ đạo là lãnh đạo cấp vụ, cục thuộc Bộ Xây dựng. Nhiệm vụ của ban là chỉ đạo toàn diện quá trình nghiên cứu, triển khai, giải quyết các vấn đề liên quan nhằm bảo đảm tiến độ, chất lượng các dự án đường sắt do Bộ Xây dựng thực hiện. V.LONG Từ nay, mỗi cặp vợ chồng, cá nhân được tự quyết định về số con Ngày 3-6, với 100% đại biểu có mặt tán thành, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua Pháp lệnh sửa đổi Điều 10 của Pháp lệnh Dân số. Theo đó, mỗi cặp vợ chồng, cá nhân được quyết định về thời gian sinh con, số con và khoảng cách giữa các lần sinh phù hợp với lứa tuổi, tình trạng sức khỏe, điều kiện học tập, lao động, công tác, thu nhập và nuôi dạy con của cá nhân, cặp vợ chồng trên cơ sở bình đẳng. Pháp lệnh này có hiệu lực thi hành kể từ ngày Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua. Như vậy, so với quy định tại Pháp lệnh 06/2003 được sửa đổi, bổ sung theo Pháp lệnh 08/2008, pháp lệnh sửa đổi đã bỏ quy định về việc mỗi cặp vợ chồng, cá nhân quyết định thời gian và khoảng cách sinh con, chỉ được sinh một hoặc hai con... Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết việc sửa đổi này nhằm khắc phục tình trạng chênh lệch mức sinh giữa các vùng, đối tượng, tránh để mức sinh giảm quá thấp, không đạt mức sinh thay thế - điều có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển bền vững về kinh tế - xã hội, an ninh và quốc phòng trong tương lai. “Việc sửa đổi văn bản pháp luật quy định về số con là một trong những nội dung nhằm duy trì mức sinh thay thế, tránh mức sinh tiếp tục giảm thấp trong thời gian tới” - bà Lan nêu rõ. N.THẢO ĐT cung cấp thông tin nóng: 0982.000.333, (028) 39919613 Tổng Bí thư: Hợp nhất 3 tỉnh Vĩnh Long, Bến Tre và Trà Vinh là quyết định chiến lược TP.HCM lập 4 tổ công tác để chỉ đạo đại hội các Đảng bộ cơ sở 1 doanh nghiệp xin đầu tư mở rộng 1 đoạn cao tốc Bắc - Nam Tin vắ n
5 Thời sự - Thứ Tư 4-6-2025 Tỉ lệ tiếp thu, giải quyết, phản hồi các đề xuất, kiến nghị của MTTQ sau giám sát gửi đến các cấp chính quyền tăng từ 73,20% (năm 2019) lên 83,68% (năm 2024). Qua đó, góp phần bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công dân, tổ chức, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, hạn chế vi phạm pháp luật. Tiêu điểm thoisu@phapluattp.vn BẢO PHƯƠNG thực hiện Công tác giám sát của hệ thống MTTQ Việt Nam (VN) TP.HCM thời gian qua đã có nhiều chuyển biến mạnh mẽ, đặc biệt là trong việc nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động giám sát của đội ngũ cán bộ. Ông Phạm Minh Tuấn, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ VN TP.HCM, nhìn nhận TP đang rất cần những cán bộ MTTQ dám đấu tranh vì lẽ phải và có tinh thần trách nhiệm cao để nâng cao hoạt động giám sát chính quyền cơ sở, phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Giữ “vị trí then chốt” trong giám sát chính quyền cơ sở . Phóng viên: MTTQ TP.HCM thời gian qua có nhiều chuyển biến, đặc biệt là trong hoạt động giám sát, cụ thể những thay đổi gì, thưa ông? + Ông Phạm Mi n h Tu ấ n (ảnh): Nhi ều năm qua công tác giám sát của hệ thống MTTQ VN TP.HCM đã có nhiều đổi mới, chuyển biến, tiến bộ và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Trong đó, sự lãnh đạo của Đảng trong công tác giám sát của MTTQ VN và nhân dân với tổ chức Đảng, đảng viên cùng hoạt động của chính quyền các cấp ngày càng đảm bảo. Năng lực, kỹ năng bản lĩnh của cán bộ trong hoạt động giám sát, phản biện xã hội ngày càng được nâng cao; chủ thể, đối tượng giám sát cũng được mở rộng. Hoạt động giám sát của MTTQ VN các cấp đã giúp cơ quan có thẩm quyền hoạch định, thực thi có hiệu quả hơn các chính sách, pháp luật và các mục tiêu phát triển của từng địa phương. Đồng thời góp phần chấn chỉnh kỷ cương hành chính, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước ở cơ sở, thúc đẩy tinh thần trách nhiệm của đội ngũ lãnh đạo địa phương. MTTQ đã từng bước nâng cao kỹ năng giám sát, tăng tính phản biện, đưa ra nhiều kiến nghị có chiều sâu, được chính quyền ghi nhận và tiếp thu. Tuy nhiên, vẫn còn một số khó khăn như cần cụ thể hơn về quyền hạn, trách nhiệm giám sát của MTTQ để tăng tính ràng buộc trong tiếp thu, xử lý ý kiến giám sát. Một số cán bộ chưa được đào tạo chuyên sâu về kỹ năng giám sát, nhất là ở cấp cơ sở. Sự phối hợp với các cơ quan nhà nước đôi lúc chưa thật sự nhịp nhàng, một số nơi còn chậm trễ trong phản hồi, giải quyết kiến nghị sau giám sát. Bên cạnh đó, phương pháp giám sát cần đổi mới theo hướng tăng cường kiểm tra, khảo sát thực tế, lắng nghe ý kiến của người dân, nhất là ở những điểm nóng về đất đai, môi trường, an sinh xã hội. Dám đấu tranh vì lẽ phải . Có thể nói người dân ngày càng kỳ vọng vào công tác giám sát của hệ thống MTTQ VN TP, theo ông thì đội ngũ cán bộ MTTQ đã đáp ứng được yêu cầu đặt ra? + Giám sát là hoạt động mang tính chất đối thoại, phản biện và có thể chạm đến những vấn đề nhạy cảm, thậm chí “đụng chạm” đến các cơ quan, cá nhân có liên quan. Trong bối cảnh mới hiện nay, nhất là khi TP.HCM sáp nhập với hai tỉnh Bình Dương và Bà Rịa-Vũng Tàu, nếu cán bộ MTTQ TP không đủ bản lĩnh, không dám nói, dám làm và dám chịu trách nhiệm thì hoạt động giám sát rất dễ trở thành hình thức, kém hiệu quả. Việc lựa chọn những người thực sự bản lĩnh, Lãnh đạo Ủy ban MTTQ Việt Nam quận Tân Bình giám sát về công tác đảm bảo trật tự lòng, lề đường đối với Công an phường 7 (quận Tân Bình). Ảnh: MTTQ TP.HCM Cán bộ Mặt trận: Bản lĩnh để nói lên tiếng nói của dân TP.HCM rất cần đội ngũ cán bộ MTTQ bản lĩnh, dám nói, dám làm để nâng tầm hiệu quả giám sát chính quyền cơ sở trong bối cảnh chuẩn bị sáp nhập địa giới hành chính. có dũng khí, hiểu biết pháp luật và có kỹ năng giám sát là vô cùng cần thiết. Phải nói thêm rằng việc giám sát của MTTQ không chỉ dừng lại ở cán bộ MTTQ, mà quan trọng MTTQ các cấp cần phát huy được vai trò của các trí thức, chuyên gia, nhà khoa học trên các lĩnh vực tham gia giám sát, phản biện xã hội. Đây cũng là nhân tố quan trọng góp phần quyết định thành công của cuộc giám sát. . Theo ông, TP.HCM cần làm gì để xây dựng đội ngũ cán bộ MTTQ dám nói, bản lĩnh, phát huy quyền làm chủ của nhân dân? + Để xây dựng đội ngũ cán bộ dám nói, bản lĩnh và dũng cảm trong hoạt động giám sát, đồng thời phát huy quyền làm chủ của nhân dân, TP cần tập trung vào các giải pháp toàn diện. Trước hết, cần lựa chọn đúng người, đúng việc, ưu tiên bố trí những cán bộ MTTQ có phẩm chất chính trị vững vàng, uy tín trong cộng đồng, dám đấu tranh vì lẽ phải và có tinh thần trách nhiệm cao. Đồng thời, tăng cường công khai, dân chủ trong tuyển chọn cán bộ giám sát, mở rộng nguồn nhân lực từ cán bộ nghỉ hưu, chuyên gia và trí thức. MTTQ cũng cần chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng giám sát; tuyên truyền về vai trò giám sát của nhân dân để cộng đồng ủng hộ. Cấp ủy và người đứng đầu cấp ủy phải quan tâm trong việc chọn lựa cán bộ MTTQ xứng tầm với nhiệm vụ được giao. Về phía chính quyền, người đứng đầu chính quyền cần đồng hành, tạo điều kiện, tin tưởng vào hoạt động giám sát của MTTQ, đồng thời minh bạch trong tiếp thu ý kiến, kiến nghị. Đặc biệt, cần kết hợp phát huy dân chủ với truyền thông, củng cố đồng thuận xã hội, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và niềm tin của nhân dân vào hệ thống chính trị. MTTQ cũng sẽ tạo các kênh thông tin đa chiều để nhân dân phản ánh, hiến kế, phát huy các mô hình hội nghị nhân dân, đối thoại giữa chính quyền và người dân để người dân trực tiếp tham gia giám sát. Thiết lập cơ chế phối hợp chặt chẽ với chính quyền cùng cấp để đảm bảo kiến nghị sau giám sát được xử lý kịp thời. Ủy ban MTTQ VN TP.HCM xác định giám sát không phải để chỉ ra sai phạm, mà cùng chính quyền hoàn thiện công tác quản lý, phục vụ nhân dân tốt hơn, góp phần xây dựng chính quyền liêm chính, minh bạch, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, củng cố niềm tin vào hệ thống chính trị. . Xin cảm ơn ông.• Thông qua các cuộc giám sát đã góp phần chấn chỉnh kỷ cương hành chính, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước ở cơ sở, thúc đẩy tinh thần trách nhiệm của đội ngũ lãnh đạo địa phương. Luật sư TRƯƠNG THỊ HÒA, Ủy viên Ủy ban MTTQ VN TP.HCM: Đặt tiêu chí cụ thể khi giám sát Từ thực tế tham gia các cuộc giám sát của hệ thống MTTQ VN TP.HCM nhiều năm qua, tôi thấy chất lượng các cuộc giám sát của MTTQ ngày càng được nâng cao, chính quyền địa phương hay các đơn vị được giám sát cũng có sự chuẩn bị chỉn chu hơn. Tuy nhiên, kết quả giám sát có thời điểm, có nơi còn chưa được như mong muốn vì đội ngũ đi giám sát còn dè dặt, chưa nghiên cứu kỹ tài liệu, nội dung giám sát; một số nơi vẫn còn tình trạng ngại va chạm. Để khắc phục, tôi cho rằng cần đặt ra những tiêu chí giám sát cụ thể, chi tiết như cách làm việc, giám sát ra sao, đơn vị tiếp đoàn giám sát cần chuẩn bị gì, kết quả giải quyết ý kiến, kiến nghị sau cuộc giám sát như thế nào… Tiêu chí càng rõ ràng thì càng dễ đánh giá chất lượng cuộc giám sát. Chuyển đổi số cũng là công cụ góp phần nâng cao chất lượng công tác giám sát, có thể số hóa tài liệu, hồ sơ để đội ngũ giám sát dễ dàng tiếp cận thông tin và có những góp ý thực sự chất lượng. Luật sư NGUYỄN VĂN HẬU, Ủy viên Trung ương Ủy ban MTTQ VN: Giám sát tốt, dân thụ hưởng nhiều hơn TP.HCM đang bước vào kỷ nguyên mới, xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp và sắp xếp tổ chức bộ máy, do vậy chính quyền cấp xã sắp tới đây có vai trò rất quan trọng. Trong bối cảnh đó, cần nâng cao vai trò của Ban Thanh tra nhân dân và Ban giám sát đầu tư cộng đồng để giám sát tổ chức Đảng và cán bộ, đảng viên, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh. Tôi kiến nghị hỗ trợ thêm ngân sách cho Ban Thanh tra nhân dân và Ban giám sát đầu tư cộng đồng, có kế hoạch đào tạo bồi dưỡng đội ngũ này theo từng nội dung. Việc lựa chọn nội dung giám sát cũng cần phù hợp, sát với thực tiễn, có thể huy động đội ngũ chuyên gia về hưu tham gia giám sát, tất cả đều phải hướng đến mục tiêu làm sao nhân dân thụ hưởng được chính sách thiết thực nhất. Khi thực hiện chính quyền hai cấp thì áp lực của đội ngũ cán bộ chính quyền cấp xã cũng nặng nề hơn. Do vậy, đã đến lúc cần có quy trình giám sát thật cụ thể, rõ ràng cho hệ thống MTTQ VN cấp xã, Ban Thanh tra nhân dân và Ban giám sát đầu tư cộng đồng để góp phần xây dựng chính quyền địa phương tốt hơn.
6 Điều 134 Quốc triều hình luật (Bộ luật Hồng Đức, thế kỷ XV thời Lê Thánh Tông) có quy định: “Nếu trả chậm chưa đến ba tháng thì không bắt tội; nếu quá ba tháng thì tùy số tiền mà đánh phạt roi”. Như vậy, thay vì trừng phạt ngay khi đến hạn trả nợ mà không trả được, luật xưa cho phép khất hạn, tức là chấp nhận sự tồn tại của rủi ro, khó khăn trong làm ăn - vay mượn, từ đó mở ra cơ hội cho con nợ có thể phục hồi, trả nợ, thay vì triệt đường sống. Nếu trả chậm quá ba tháng thì không mặc định là tội, mà còn tùy thuộc vào số tiền nợ; điều này cho thấy yếu tố định lượng được xem xét để xác định mức độ nguy hại. Tư tưởng này rất gần với tư duy pháp luật hiện đại: Không hình sự hóa quan hệ dân sự, kinh tế; chỉ khi nào hành vi có yếu tố gian dối, chiếm đoạt và gây hậu quả nghiêm trọng thì mới xử lý hình sự. Bản chất của kinh doanh là chấp nhận rủi ro. Doanh nhân đưa ra quyết định đầu tư, mua bán, tài chính dựa trên phân tích thị trường nhưng không ai có thể đảm bảo mọi phương án đều thành công. Phá sản, thất bại, thua lỗ là một phần của môi trường kinh doanh lành mạnh, nếu không có yếu tố gian lận thì không thể lấy kết quả lỗ để làm căn cứ khép tội. Việc bắt giam một người chỉ vì không trả nợ đúng hạn mà không có yếu tố gian lận hay chiếm đoạt sẽ làm méo mó chức năng của pháp luật hình sự, biến công cụ bảo vệ trật tự xã hội thành công cụ cưỡng ép trong quan hệ dân sự. Một nền kinh tế mà ở đó doanh nhân lo sợ bị hình sự hóa khi gặp rủi ro thì sẽ không thể khuyến khích đổi mới, sáng tạo và dám đầu tư dài hạn. An toàn pháp lý là một điều kiện căn bản cho phát triển kinh tế tư nhân. Nếu một sự thất bại, chậm trả, hay rủi ro tài chính nào đó cũng có thể khiến họ bị bắt giam thì hệ quả là kinh tế tư nhân không phát triển, người dân giảm niềm tin vào pháp luật, gia tăng lạm dụng hình sự như công cụ cưỡng chế… Ngược lại, nếu hệ thống pháp luật dân sự có cơ chế cưỡng chế thi hành án dân sự đủ mạnh như có thông tin tài sản minh bạch, chế tài cưỡng chế hợp lý, truy vết tài sản hiệu quả thì không cần dùng đến biện pháp chế tài hình sự mà vẫn có thể bảo vệ quyền của chủ nợ; đồng thời khuyến khích người gặp khó khăn chủ động thương lượng, hòa giải thay vì lẩn trốn. Pháp luật phải giữ cho quyền lực nhà nước không xâm phạm đời sống dân sự thuần túy. Việc hình sự hóa quan hệ dân sự, kinh tế sẽ khiến pháp luật mất đi tính minh bạch. Người dân, doanh nghiệp không dám vay vốn, đầu tư hoặc không dám chấp nhận rủi ro kinh doanh. Đây là rào cản lớn đối với chính sách thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế. Đồng thời còn làm gia tăng chi phí xã hội và hành chính: Lạm dụng biện pháp chế tài hình sự dẫn đến tắc nghẽn tư pháp, làm gia tăng chi phí quản lý nhà nước, gây quá tải cho hệ thống tố tụng, trong khi hiệu quả thu hồi tài sản không cao. Việc hình sự hóa rủi ro dân sự, kinh doanh thương Pháp luật & cuộc sống - Thứ Tư 4-6-2025 giữ vững kỷ cương pháp luật, xử lý kịp thời, nghiêm khắc hành vi vi phạm pháp luật hình sự. Thực tế có sự lẫn lộn giữa dấu hiệu vi phạm dân sự, kinh tế, hành chính với dấu hiệu vi phạm hình sự. Chẳng hạn, BLDS 2015 quy định rằng “khi một bên tham gia giao dịch dân sự do bị lừa dối hoặc bị đe dọa, cưỡng ép thì có quyền yêu cầu tòa án tuyên bố giao dịch dân sự đó là vô hiệu”. Lừa dối trong giao dịch dân sự là hành vi cố ý của một bên hoặc của người thứ ba nhằm làm cho bên kia hiểu sai lệch về chủ thể, tính chất của đối tượng hoặc nội dung của giao dịch dân sự nên đã xác lập giao dịch đó. Đe dọa, cưỡng ép trong giao dịch dân sự là hành vi cố ý của một bên hoặc người thứ ba làm cho bên kia buộc phải thực hiện giao dịch dân sự nhằm tránh thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, danh dự, uy tín, nhân phẩm, tài sản của mình hoặc của người thân thích của mình. Và người bị nhầm lẫn, bị lừa dối, bị đe dọa, cưỡng ép có quyền yêu cầu tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu theo quy định tại Điều 127 BLDS 2015. Điều đó có nghĩa là lừa dối trong dân sự không nhất thiết phải xử LUẬT SƯ TRƯƠNG THANH ĐỨC, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam Tình trạng hình sự hóa các vi phạm trong lĩnh vực dân sự, kinh tế, hành chính không phải là vấn đề mới. Minh định lại yếu tố “lừa dối” trong các quan hệ Có tình trạng hình sự hóa quan hệ dân sự, kinh tế là bởi ranh giới giữa vi phạm dân sự, kinh tế, hành chính với vi phạm hình sự ngày càng phức tạp, đan xen, chồng lấn, khó phân biệt tách bạch và khó xử lý; nhất là trong bối cảnh đòi hỏi phải lý về hành vi lừa đảo hay lừa dối trong BLHS. Pháp luật chồng chéo, nhiều cách hiểu khác nhau Pháp luật hiện nay chưa thật sự tạo ra được chuẩn mực rõ ràng và cách hiểu thống nhất, đúng đắn. Hệ thống luật phải được sửa đổi theo hướng minh bạch, chỉ có một cách hiểu; phải bảo đảm nhận thức và áp dụng đúng pháp luật, mang lại công lý và sự công bằng đối với doanh nghiệp. Việc hình sự hóa quan hệ dân sự, kinh tế sẽ tạo rào cản lớn đối với chính sách thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân phát triển. Ảnh: QUANG HUY Mở ra cơ hội cho con nợ có thể phục hồi, trả nợ, thay Nếu con nợ có thiện chí, từng trả nợ, có tài sản bị thu giữ hoặc phá sản do rủi ro thì cần xử lý qua cơ chế dân sự, thương mại hoặc phá sản. phapluat@phapluattp.vn Chìa khóa hữu hiệu để tối đa hình sự hóa Cần ưu tiên cho doanh nghiệp khắc phục sai phạm, hạn chế xử lý hình sự; khi buộc phải xử lý hình sự thì nên ưu tiên việc phạt tiền và giảm áp dụng hình phạt tù. “Không hình sự hóa quan hệ kinh tế, dân sự” - nhìn từ Nghị quyết 66 và 68 - Bài 3 TS Đinh Thế Hiển.
RkJQdWJsaXNoZXIy Mjg2ODExMg==