4 thoisu@phapluattp.vn Thời sự - Thứ Ba 10-6-2025 Mới đây, lãnh đạo Khu Bảo tồn thiên nhiên - văn hóa Đồng Nai cho biết từ năm 2023 đến tháng 5-2025, Hạt Kiểm lâm khu bảo tồn đã phát hiện, lập hồ sơ xử lý năm vụ cùng ba đối tượng vi phạm trong lĩnh vực lâm nghiệp liên quan đến động vật rừng, trong đó có nhiều động vật nguy cấp, quý hiếm. Đơn cử, ngày 19-4-2023, lực lượng kiểm lâm phát hiện năm người đi trên ba xe máy vào lâm phận quản lý của khu bảo tồn từ thôn 2, xã Đăng Hà, huyện Bù Đăng, Bình Phước. Thấy lực lượng kiểm lâm, những người này đã sợ hãi bỏ lại ba xe máy, hai ba lô và một cái áo đã được quấn tròn rồi bỏ chạy. Kiểm lâm đã truy đuổi nhưng do địa hình dốc, khoảng cách xa nên không bắt được đối tượng. Tuy nhiên, lực lượng kiểm lâm phát hiện trong hai ba lô có tổng cộng ba động vật rừng nghi là loài voọc chà vá chân đen, tên khoa học Pygathrix nigripes, là động vật rừng thuộc danh mục loài nguy cấp, quý hiếm nhóm IB theo quy định tại Nghị định 84 năm 2022 của Chính phủ và thuộc danh mục loài nguy cấp, quý hiếm được ưu tiên bảo vệ được quy định tại Nghị định 160 năm 2013 của Chính phủ. Cả ba động vật này khi được phát hiện đều đã chết. Ngoài ra, kiểm lâm còn phát hiện trong cái áo được quấn tròn có một khẩu súng hơi đã tháo rời các bộ phận bình hơi, thân súng và giảm thanh. Kiểm lâm khu bảo tồn còn phát hiện nhiều vụ săn bắn, bẫy thú rừng khác. Các loài động vật hoang dã bị triệt hạ gồm kỳ đà vân, tên khoa học Varanus nebulosus (Varanus Những chuyến vào rừng để điều tra nạn săn bắt thú rừng phi pháp thường bắt đầu từ chiều hoặc tối hôm trước đến rạng sáng hôm sau. Không ai ngờ rằng sâu bên trong những cánh rừng mịt mờ bóng tối, tĩnh lặng biết bao con thú đang đối diện với họng súng, cái bẫy của các thợ săn vì lợi mà bất chấp tiếng kêu đau đớn, bất lực của những loài thú vô tội, kể cả những loài đến nay đã rất hiếm. Triệt hạ động vật có tên trong Sách đỏ Việt Nam Một chiều tối ngày đầu tháng 5-2025, khi vào mùa dâu rừng chín, chúng tôi xuất phát từ hướng thủy điện Đồng Nai 5, xã Lộc Bắc, huyện Bảo Lâm, Lâm Đồng để vào vùng lõi Vườn quốc gia Cát Tiên ở khu vực phía thượng nguồn. Theo tìm hiểu của chúng tôi, đây là thời điểm những kẻ săn trộm nhắm đến những cánh rừng có quả chín để lùng sục, truy bắn, đặt bẫy các loài thú rừng, trong đó có các loài như chồn hương, các loài cheo cheo. Có kẻ đi ắt sẽ có dấu vết, theo hướng dẫn của một số người thạo tin, chúng tôi lần theo những dấu vết mà những kẻ săn trộm thú rừng để lại. Đó có thể là những vệt sơn đỏ rất nhỏ, men theo đường mòn hiểm trở hoặc khi các lối đi mới được phát cỏ cây trên đường họ di chuyển. Theo anh NVV, một người dân chuyên bắt ong, hái lá thuốc và nhặt quả ươi ở các vùng rừng đệm (mà chúng tôi đã nhắc ở kỳ 1), ở khu vực có trái rừng chín nhiều, thợ săn chủ yếu tìm bắn chồn, cheo cheo, nhím rừng - những loài thích ăn trái chín lúc màn đêm buông xuống. “Trên đường vào các cánh rừng sâu, các nhóm thợ săn pha đèn, truy lùng và bắn hạ các loài thú mà họ phát hiện. Bắn được con thú nào, họ thường giấu trong các hốc cây cổ thụ ven các cung đường mòn, rồi tiếp tục đi sâu vào rừng. Việc này nhằm giảm sức nặng mang vác. Cho đến khi kết thúc chuyến săn bắn, họ trở lại đường mòn có đánh dấu sơn đỏ, tìm lấy con thú được giấu trước đó rồi gùi mang ra khỏi rừng” - anh V cho hay. Biết được thông tin này, chúng tôi đặt rất nhiều camera giấu kín có gắn thẻ nhớ dung lượng cao đi kèm pin dự phòng ở các thân cây tại khu vực có nhiều quả rừng chín bắt mắt, rụng đầy gốc. Sau khi hoàn tất công việc lúc hơn 22 giờ, chúng tôi lội rừng, ngược lên đồi cao, cẩn thận ẩn mình dưới những tán cây cổ thụ nằm chờ. Chừng nửa tiếng sau, cả nhóm giật mình nghe thấy hai, ba tiếng rít lên liên tiếp, chói tai như tiếng súng. Để đảm bảo an toàn, chúng tôi không vội di chuyển đến khu vực có âm thanh phát ra, mà tiếp tục cẩn trọng thăm dò. Hơn 23 giờ, nhận thấy dấu hiệu an toàn, chúng tôi lần theo hướng có tiếng nổ phát ra, bật đèn pin tìm kiếm các hốc cây cổ thụ. Sau một lúc tìm kiếm, chúng tôi thấy xác một con chồn bay trúng đạn trong hốc cây bằng lăng to hàng chục người ôm. Xác con vật còn ấm, dấu trúng đạn còn mới, giống như vừa bị ai đó bắn hạ rồi giấu đi. Gần hốc cây có một cây rừng nhỏ bị ai đó bẻ gãy ngang như làm dấu để dễ dàng nhận biết. Con chồn bay tội nghiệp bị trúng đạn, đau đớn và bất lực. Xác định con vật này không còn khả năng sống sót, chúng tôi từ bỏ ý định giải cứu và quyết định đặt thêm một camera hướng về xác con thú tội nghiệp. Khoảng 2 giờ 30 sáng hôm sau, chúng tôi trở lại kiểm tra camera, phát hiện hình ảnh một người pha đèn trong đêm tối, tìm đến hốc cây rồi lấy xác con vật chưa đầy 2 kg mang đi. Đặt bẫy thú khắp rừng Có lặn lội vào tận cùng đại ngàn, tìm đến nơi rừng thiêng nước độc mới cảm nhận, thấm thía tiếng kêu thống thiết của muông thú khi “ngôi nhà” của chúng bị rình rập và muôn loài phải đối diện với cái chết bất cứ lúc nào. Chỉ tính riêng rủi ro sập bẫy do con người cài đặt khắp nơi, có lẽ đã đủ để cảnh báo đỏ. Thâm nhập rừng khoảng 30 lần trong nhiều tháng, nhóm PV ghi hình hàng chục luồng bẫy mà cánh thợ săn giăng ra ngay bìa rừng hoặc sâu trong rừng già nhằm triệt hạ các loài động vật hoang dã. Cuộc truy lùng thú quý Các đối tượng săn bắt thú rừng bất chấp chủng loại, họ có thể bẫy bắt, bắn hạ những con thú vốn đang có tên trong Sách đỏ Việt Nam. Phát hiện voọc, kỳ đà, cầy vòi hương quý hiếm bị săn bắt Thợ săn dùng những chiếc bẫy sập để săn cheo cheo đi ăn đêm. Ảnh trong bài: MINH HẬU - NGUYỄN TIẾN Hình ảnh chồn bay vừa bị thợ săn bắn nhiều phát đạn. Đại diện Vườn quốc gia Cát Tiên cho biết hiện vẫn ghi nhận sự tồn tại của nhiều loài động vật hoang dã, kể cả các loài thú lớn, qua khảo sát bằng hệ thống bẫy ảnh và điều tra thực địa. Tuy nhiên, lực lượng bảo vệ rừng còn rất hạn chế so với diện tích rừng rộng lớn. Hiện tại có 21 trạm kiểm lâm địa bàn và một trạm cơ động, ngoài ra còn có sự hỗ trợ của lực lượng cộng đồng và một số tổ chức hỗ trợ nhân lực tạm thời. Tuy vậy, về lâu dài, việc bảo vệ vẫn rất khó khăn. Ông Nguyễn Văn Minh, Phó Giám đốc Vườn quốc gia Cát Tiên, cho biết để bảo vệ rừng trước các nguy cơ xâm hại thì công tác nội bộ cũng rất quan trọng. Trước đây đã có trường hợp cán bộ vi phạm bị xử lý. “Hiện nay, chúng tôi xác định rõ việc bảo vệ rừng không chỉ là trách nhiệm của kiểm lâm mà cần sự vào cuộc của toàn xã hội. Bản thân tôi và đồng nghiệp cũng đã nhiều lần tìm cách kết nối, trao đổi thông tin nhằm phối hợp hiệu quả hơn, dù có lúc chưa gặp được nhau đúng thời điểm” - ông Minh nói. Có lặn lội vào tận cùng đại ngàn, tìm đến nơi rừng thiêng nước độc, mới cảm nhận, thấm thía tiếng kêu thống thiết của muông thú khi “ngôi nhà” của chúng bị rình rập. MINH HẬU - NGUYỄN TIẾN Điều tra: Tiếng kêu ai oán giữa rừng xanh - Bài 2 Lực lượng bảo vệ rừng còn hạn chế
RkJQdWJsaXNoZXIy Mjg2ODExMg==