13 Đời sống xã hội - Thứ Sáu 20-6-2025 doisongxahoi@phapluattp.vn UBND TP.HCM vừa ban hành kế hoạch về Tháng cao điểm phòng, chống dịch bệnh trên địa bàn TP từ nay đến hết tháng 7-2025, tập trung vào ba trọng điểm chính là kiểm soát SXH, tay-chân-miệng và COVID-19. Trong đó, phòng, chống SXH được xác định là nhiệm vụ trọng tâm và cấp thiết. Tiêu điểm THẢO PHƯƠNG Theo thống kê từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HDCD), tính từ đầu năm 2025 đến ngày 15-6-2025, TP ghi nhận gần 9.000 ca mắc sốt xuất huyết (SXH), tăng hơn 131% so với cùng kỳ năm 2024. Nhiều trẻ sốc sốt xuất huyết nặng Mới đây, khoa Hồi sức tích cực Nhiễm BV Nhi đồng 2 đã tiếp nhận nhiều ca SXH nặng, trong đó có hai trường hợp điển hình. Ca thứ nhất là bệnh nhi LNTT (sáu tuổi, ngụ Bình Dương) có biểu hiện sốt cao tại nhà nhưng gia đình nghĩ cảm sốt bình thường nên chỉ hạ sốt tại nhà. Đến ngày thứ ba, trẻ bắt đầu ói ra máu, được đưa đến BV Nhi đồng 2 trong tình trạng sốc nặng. Tại đây, bác sĩ (BS) chẩn đoán bệnh nhi bị sốc SXH. May mắn được điều trị theo phác đồ kịp thời, hiện bệnh nhi đã ổn định. Ca tiếp theo là bệnh nhi NBH (12 tuổi, ngụ Bình Phước) có dấu hiệu sốt cao, được gia đình đưa đến BV địa phương, BS chẩn đoán SXH và dặn theo dõi. Đến ngày thứ ba của bệnh, bệnh nhi mệt nhiều, có dấu hiệu đau bụng, ói liên tục, người nhà xin chuyển đến BV Nhi đồng 2. Bệnh nhi nhập viện trong tình trạng sốc, tổn thương gan nặng, men gan tăng gấp 100 lần bình thường. Tại BV Nhi đồng TP, khoa Nhiễm vừa tiếp nhận điều trị một ca SXH nặng ở trẻ nhũ nhi 4,5 tháng tuổi. Bệnh nhi là TNTK (ngụ Tây Ninh) được chuyển lên từ BV tuyến dưới với chẩn đoán sốc SXH nặng, tình trạng nguy kịch. Tại đây, BS ghi nhận trẻ tím tái, da nổi bông, ói ra dịch nâu đen, bầm vết chích nhiều nơi do trẻ quá nhỏ, khó thiết lập đường truyền. Trẻ được tiếp tục truyền dịch chống sốc với dung dịch cao phân tử, xét nghiệm chức năng đông máu rối loạn nặng nên được truyền máu, truyền huyết tương tươi đông lạnh, kết tủa lạnh, tiểu cầu đậm đặc, truyền hỗ trợ chống sốc. Trẻ được điều trị hỗ trợ gan, hỗ trợ hô hấp, thở ôxy, CPAP (thở áp lực dương). Sau ba ngày điều trị, tình trạng huyết động, tổn thương gan của bệnh nhi cải thiện, không thấy xuất huyết thêm, tỉnh táo, tiến triển tốt. Sốt xuất huyết ngày càng khó đoán Báo cáo mới nhất của HCDC cho thấy tính từ ngày 9 đến 15-6-2025 (tuần 24), TP.HCM ghi nhận 404 ca mắc SXH, tăng 35% so với trung bình bốn tuần trước. BS CKII Nguyễn Minh Tiến, Phó Giám đốc BV Nhi đồng TP, cho biết gần đây mỗi ngày khoa Nhiễm của BV tiếp nhận khoảng 5-6 ca SXH, đang điều trị khoảng 20 ca, trong đó ca nặng phải thở máy chiếm 10%. SXH vẫn là một trong những bệnh truyền nhiễm gây gánh nặng lớn tại Việt Nam với diễn biến ngày càng khó lường, tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm. “SXH không còn bùng phát dịch theo chu kỳ năm năm/ lần mà xảy ra quanh năm, số ca mắc hằng năm tăng cao từ tháng 5 đến tháng 11, đỉnh điểm là tháng 10, tháng 11 hằng năm. Theo nhận định của các chuyên gia y tế, biến đổi khí hậu đang trở thành một trong những nguyên nhân sâu xa làm gia tăng nguy cơ bùng phát dịch SXH trong năm 2025. Biến đổi khí hậu gây ra hiện tượng thời tiết cực đoan, cùng với sự nóng lên toàn cầu khiến gia tăng độ ẩm và nhiệt độ, tạo điều kiện lý Sốt xuất huyết tại TP.HCM tăng, nhiều trẻ đang phải điều trị tại các bệnh viện. Ảnh minh họa: THẢO PHƯƠNG Ngày 19-6, BV Trung ương Huế cho biết nơi đây vừa thực hiện thành công cùng lúc bốn ca ghép tạng gồm tim, gan và hai giác mạc từ người hiến chết não cho bốn bệnh nhân khác. Trước đó, vào ngày 12-6, BV Trung ương Huế nhận được thông tin điều phối tạng từ Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người. Người hiến là bệnh nhân nam (39 tuổi, quê Phú Yên) vào cấp cứu tại BV Thống Nhất (TP.HCM) do bị chấn thương sọ não rất nặng, dập não, xuất huyết não, hôn mê sâu và khó qua khỏi. Ban Giám đốc BV đã họp khẩn, huy động ngay một êkíp lên đường vào TP.HCM phối hợp với BV Thống Nhất và BV Trung ương Quân đội 108 để tiếp nhận tạng. Hành trình của nhóm gặp trở ngại ban đầu do lịch bay không thuận lợi, buộc phải di chuyển bằng ô tô từ Huế vào Đà Nẵng để kịp chuyến bay lúc 13 giờ 30 ngày 13-6. Dù kế hoạch ban đầu là trở về Huế trên chuyến bay lúc 21 giờ 30 nhưng nhờ sự phối hợp hiệu quả, quy trình lấy và bảo quản tạng được rút ngắn. Toàn bộ mô tạng đã được đưa lên máy bay sớm hơn dự kiến và hạ cánh an toàn tại Cảng hàng không quốc tế Phú Bài (Huế) lúc 22 giờ 28 phút cùng ngày. Ngay trong đêm, các êkíp đã sẵn sàng và khẩn trương phẫu thuật để cứu sống những bệnh nhân đang cận kề cửa tử. Trái tim của người hiến được ghép cho một bệnh nhân mắc bệnh cơ tim giãn giai đoạn cuối, chức năng tim rất yếu và đã nhiều lần bị ngưng tim, đe dọa tính mạng. Đúng 0 giờ 35 ngày 14-6, tim đã đập lại trong lồng ngực người nhận. Lá gan được ghép cho một bệnh nhi 16 tuổi bị teo đường mật bẩm sinh, xơ gan và nhiễm trùng đường mật tái diễn, sự sống rất mong manh. Bệnh nhi từng được phẫu thuật lúc hai tháng tuổi và đang theo dõi và điều trị thường xuyên tại BV Trung ương Huế. Ca phẫu thuật ghép gan hoàn tất tái tưới máu lúc 1 giờ 53 phút ngày 14-6. Hai giác mạc đã mang lại ánh sáng cho hai bệnh nhân bị loạn dưỡng giác mạc, trong đó có một người đã sống trong bóng tối hoàn toàn. Mỗi ca ghép giác mạc kéo dài khoảng 1 giờ, bác sĩ loại bỏ giác mạc bị bệnh, thay thế bằng giác mạc hiến. Sau ghép, thị lực của hai bệnh nhân đang dần phục hồi, được theo dõi, dùng thuốc chống thải ghép đều đặn. Hiện tại sau sáu ngày phẫu thuật, sức khỏe cả bốn bệnh nhân đều tiến triển tốt. Bệnh nhân ghép gan đã có thể ăn uống và tự vận động nhẹ. GS-TS Phạm Như Hiệp, Giám đốc BV Trung ương Huế, cho biết mỗi ca ghép tạng là một hành trình kỳ diệu, là nỗ lực chạy đua với thời gian của các y, bác sĩ. “Điều cao quý hơn cả chính là sự hy sinh thầm lặng và đầy nhân văn của người hiến tạng. Trong khoảnh khắc mất mát nhất, họ đã chọn trao tặng sự sống, viết tiếp hành trình hồi sinh cho những người bệnh” - ông Hiệp nói. NGUYỄN DO Sốt xuất huyết không còn là bệnh theo mùa Tại TP.HCM, sốt xuất huyết xảy ra quanh năm, diễn biến ngày càng khó lường, nhiều ca nhập viện trong tình trạng sốc nặng, nguy kịch. tưởng cho muỗi vằn sinh sôi mạnh” - BS Tiến nói. Còn theo TS-BS Nguyễn Minh Tuấn, Trưởng khoa SXH BV Nhi đồng 1, mỗi ngày khoa tiếp nhận 40-45 trẻ mắc SXH điều trị nội trú. Trong đó, khoảng 5% là ca nặng, chủ yếu do sốc SXH, biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh. “Không ít trẻ đến BV trong tình trạng đã biến chứng, thậm chí sốc sâu khiến quá trình điều trị gặp nhiều khó khăn. Chúng tôi chưa ghi nhận trường hợp nặng nào từng tiêm vaccine ngừa SXH” - BS Tuấn chia sẻ. BS CKII Đỗ Châu Việt, Trưởng khoa Hồi sức tích cực Nhiễm BV Nhi đồng 2, hiện các tỉnh phía Nam đang bước vào mùa mưa - thuận lợi để muỗi truyền bệnh SXH phát triển. “Tại BV Nhi đồng 2, số ca mắc SXH trong tháng 5-2025 đã tăng gấp 2,5 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Đáng lo ngại là nhiều ca được phát hiện và xử trí muộn khiến bệnh chuyển nặng nhanh chóng” - BS Việt nhấn mạnh. BS Việt khuyến cáo phụ huynh cần lưu ý nếu trẻ sốt cao trên hai ngày, hãy nghĩ đến nguy cơ SXH và đưa trẻ đi khám sớm. Trong thời gian theo dõi tại nhà, cần đặc biệt chú ý các dấu hiệu trở nặng như mệt nhiều, ói liên tục, đau bụng, chảy máu bất thường… để kịp thời đưa trẻ đến cơ sở y tế. • Biến đổi khí hậu đang trở thành một trong những nguyên nhân sâu xa làm gia tăng nguy cơ bùng phát dịch sốt xuất huyết trong năm 2025. Những hành vi bị xử phạt trong phòng, chống sốt xuất huyết Tại Nghị định 117/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, những hành vi bị xử phạt trong phòng, chống SXH bao gồm: - Cá nhân không chủ động thực hiện các biện pháp để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi muỗi truyền bệnh SXH có thể bị phạt 1-3 triệu đồng. - Chậm trễ hoặc không báo cáo khi phát hiện các trường hợp nghi ngờ hoặc mắc SXH có thể dẫn đến sự lây lan nhanh chóng của dịch bệnh trong cộng đồng có thể bị phạt 1-3 triệu đồng. - Không chấp hành thực hiện xét nghiệm theo yêu cầu để phục vụ công tác điều tra, giám sát dịch tễ, khoanh vùng và xử lý ổ dịch SXH có thể bị phạt 1-3 triệu đồng. - Không dọn dẹp vật chứa đọng nước, không đậy kín dụng cụ chứa nước, để rác thải ứ đọng, cản trở phun hóa chất có thể bị phạt 3-5 triệu đồng. 4 bệnh nhân ở Huế được ghép tạng từ 1 người hiến
RkJQdWJsaXNoZXIy Mjg2ODExMg==