7 Ngày 2-7, TAND TP.HCM xét xử sơ thẩm và tuyên phạt bị cáo Lee Je Siang (quốc tịch Malaysia) tù chung thân về tội vận chuyển trái phép chất ma túy theo khoản 4 Điều 250 BLHS. HĐXX nhận định hành vi của bị cáo đặc biệt nghiêm trọng, gây nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm chế độ quản lý chất ma túy của Nhà nước. Đây cũng là một trong những nguyên nhân phát sinh các loại tội phạm khác. Vì vậy, cần xử lý nghiêm để giáo dục riêng và phòng ngừa chung. Tuy nhiên, do bị cáo có con nhỏ, bị cáo trên 60 tuổi lại là người nước ngoài nên được xem xét giảm nhẹ Theo cáo trạng, trưa 4-1-2024, trong quá trình làm thủ tục hành lý cho chuyến bay QV515 từ Lào về Việt Nam, lực lượng hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất đã phát hiện dưới đáy valy hành lý ký gửi của hành khách Lee Je Siang có một tấm da bò màu đen, bên trong giấu 3.503,73 g heroin ở thể rắn. Tại cơ quan điều tra, Lee Je Siang khai được một người tên Jeremy Bernton (chưa rõ lai lịch) liên lạc qua email và ứng dụng WhatsApp nói sẽ giúp Lee nhận tiền từ một “quỹ bồi thường”. Sau đó, Jeremy giới thiệu thêm một người tên Dennis Holman (cũng chưa rõ lai lịch), hướng dẫn Lee vận chuyển các “tài liệu” là giấy tờ xác nhận phát hành quỹ và các valy chứa quà lưu niệm qua nhiều nước. Bị cáo khai đã thực hiện ba chuyến đi trót lọt, đến chuyến thứ tư thì bị bắt tại sân bay Tân Sơn Nhất. Valy chứa ma túy là do người của Dennis mang đến giao cho bị cáo. Lúc bị cáo nhận chỉ là valy rỗng, sau đó bị cáo mua quần áo bỏ thêm vào valy trước khi giao đến Đài Loan với lý do quần áo ở Lào bán rẻ hơn. Với lời hứa hẹn sẽ nhận được 10,5 triệu USD từ “quỹ bồi thường”, Lee thực hiện việc vận chuyển. Tuy nhiên, bị cáo không đưa ra được tài liệu chứng minh có quỹ này. Mỗi chuyến đi, Lee chỉ nhận từ Dennis khoảng 2.500 USD, chi trả chi phí cá nhân, còn lại tiêu dùng cho bản thân. Kết quả giám định của Phòng Kỹ thuật hình sự Công an TP.HCM xác định số ma túy thu giữ là heroin với tổng khối lượng 3.503,73 g. Đối với những người tên Jeremy Bernton, Dennis Holman, do cơ quan CSĐT không xác định được nhân thân, lai lịch và địa chỉ nên không có căn cứ để xử lý. Tại tòa, đại diện VKS truy tố bị cáo Lee Je Siang tội vận chuyển trái phép chất ma túy theo khoản 4 Điều 250 BLHS, đề nghị mức án tử hình đối với bị cáo Lee. Nói lời sau cùng, bị cáo xin HĐXX xem xét, bị cáo không phải là người bỏ ma túy vào valy. Bị cáo không biết và không liên quan đến số ma túy đó. Từ trước đến nay bị cáo chưa từng sử dụng hay vận chuyển ma túy. Bị cáo cũng khẳng định lúc mở valy kiểm tra valy trống. HĐXX nhận định VKS đã truy tố đúng người, đúng tội. Bị cáo phạm tội vào ngày 4-1-2024 nên áp dụng BLHS năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Tuy nhiên, ngày 25-6-2025, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS, có hiệu lực từ ngày 1-72025. Trong đó, bỏ hình phạt tử hình đối với tội vận chuyển trái phép chất ma túy. Do đó, ngày 2-7, áp dụng BLHS sửa đổi, HĐXX tuyên phạt bị cáo Lee Je Siang mức án tù chung thân. HUỲNH THƠ Pháp luật & cuộc sống - Thứ Năm 3-7-2025 YẾN CHÂU Ngày 2-7, Trường ĐH Luật TP.HCM tổ chức hội thảo khoa học 10 năm áp dụng BLDS năm 2015 về quyền sở hữu và quyền khác đối với tài sản. Tài khoản mạng xã hội có phải là quyền tài sản? Tại hội thảo, thay mặt nhóm tác giả, TS Vũ Thị Diệu Thúy (Trường ĐH Luật TP.HCM) trình bày tham luận về khái niệm quyền tài sản theo BLDS và kinh nghiệm từ một số quốc gia. Nói về sự xuất hiện những đối tượng mới của quyền tài sản, theo TS Thúy, một loại đối tượng mới mà bản chất pháp lý cũng gây nhiều tranh cãi đó là tài khoản mạng xã hội (MXH). Hiện nay, có quan điểm cho rằng tài khoản MXH là một loại tài sản ảo. Bà Thúy ủng hộ quan điểm này vì cho rằng sử dụng tài khoản MXH có đầy đủ tính chất của việc khai thác một tài sản ảo như tính đối kháng, tính lâu dài, liên tục và tính kết nối. Theo TS Thúy, xem xét ở góc độ pháp luật tài sản truyền thống, quyền của chủ tài khoản MXH có đầy đủ các tính chất của một “chủ sở hữu” khi mà chủ tài khoản có quyền truy cập, sử dụng tài khoản; quyền định đoạt và quyền thu lợi từ việc khai thác tài khoản (từ các nền tảng như YouTube, TikTok...). TS Thúy ủng hộ quan điểm trên và cho rằng thiết chế tài sản sẽ giúp dễ dàng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chủ thể loại đối tượng này. Tuy nhiên, có quan điểm khác lại cho rằng cần thiết phân loại tài khoản MXH thành tài khoản cá nhân và tài khoản kinh doanh. Trong đó, tài khoản kinh doanh nên được bảo vệ thông qua cơ chế bí mật kinh doanh, bởi lẽ quyền truy cập tài khoản này được bảo vệ nghiêm ngặt bằng cơ chế mật khẩu. Quan điểm này đến từ thực tiễn các tranh chấp quyền đối với tài khoản MXH giữa người lao động (người trực tiếp sử dụng và phát triển tài khoản) với doanh nghiệp liên quan. TS Thúy cho rằng ở Việt Nam, mặc dù tài khoản MXH đã được định nghĩa là “tài khoản được cá nhân, tổ chức thiết lập trên một MXH để truy cập và sử dụng các dịch vụ, tính năng của MXH đó”, vẫn chưa có một cơ chế pháp lý rõ ràng cho loại đối tượng này cũng như các giao dịch liên quan đến chúng. Tuy nhiên, từ những phân tích phía trên, có thể thấy quyền đối với tài khoản MXH hoàn toàn có thể xếp vào nhóm quyền tài sản. Bởi lẽ một mặt, không thể phủ nhận giá trị kinh tế của các tài khoản MXH, đặc biệt các tài khoản của người nổi tiếng hay các tài khoản kinh doanh. Mặt khác, khái niệm quyền tài sản trong BLDS Việt Nam vốn được xem như một đối trọng với khái niệm “vật” hữu hình, với hàm ý quyền tài sản chính là một loại TS Vũ Thị Diệu Thúy, Trường ĐH Luật TP.HCM, trình bày tham luận tại hội thảo. Ảnh: UL tài sản phi vật chất, hay “tài sản vô hình” theo cách gọi của nhiều hệ thống. “Thay vì tranh cãi về bản chất pháp lý của tài khoản MXH, ta có thể trực tiếp ghi nhận quyền đối với tài khoản MXH chính là một loại quyền tài sản. Bởi tự thân tài khoản MXH không tạo ra giá trị kinh tế mà chính việc khai thác, sử dụng tài khoản đó mới đem lại lợi nhuận cho người dùng. Thời điểm xác lập quyền sở hữu đối với quyền sử dụng đất Tại hội thảo, ThS Nguyễn Thị Thu Sương cho rằng Điều 503 BLDS quy định việc chuyển quyền sử dụng đất (QSDĐ) có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký theo quy định của Luật Đất đai. Trước đây, Luật Đất đai năm 2013 quy định việc chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê… QSDĐ phải đăng ký tại cơ quan đăng ký đất đai và có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký vào sổ địa chính. Điều này dẫn đến nhiều trường hợp tòa án xác định rằng hợp đồng chuyển QSDĐ dù đã được công chứng hoặc chứng thực theo đúng quy định vẫn chưa phát sinh hiệu lực pháp lý nếu chưa được đăng ký tại cơ quan đăng ký đất đai. Theo ThS Sương, Luật Đất đai năm 2024 đã có những điều chỉnh nhất định, ý tưởng đăng ký để xác lập quyền cho người nhận chuyển QSDĐ không còn được ghi nhận. Với hướng trên, các hợp đồng chuyển QSDĐ có hiệu lực pháp luật giữa các bên mà không lệ thuộc vào việc đăng ký. Nội dung này được khẳng định tại Luật Đất đai năm 2024 khi nhà làm luật đã bỏ quy định về việc đăng ký là điều kiện có hiệu lực của hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ. Như vậy, có thể hiểu khi hợp đồng chuyển QSDĐ đáp ứng các điều kiện quy định tại Điều 45 và khoản 3 Điều 27 của Luật Đất đai thì hợp đồng có hiệu lực pháp luật mà không phụ thuộc vào việc đăng ký chuyển QSDĐ. TS Nguyễn Xuân Quang, Trưởng khoa Luật dân sự Trường ĐH Luật TP.HCM, cho rằng thời điểm chuyển quyền sở hữu QSDĐ trong Luật Đất đai năm 2024 không quy định. Luật Đất đai năm 2024 chỉ quy định giấy chứng nhận QSDĐ, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất chỉ là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận QSDĐ, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất hợp pháp của người có QSDĐ, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (theo khoản 21 Điều 3). Vì vậy, việc xác định thời điểm đối với quyền sở hữu QSDĐ được áp dụng theo Điều 161 BLDS. Do đó, thời điểm chuyển quyền sở hữu đối với QSDĐ là thời điểm chuyển giao quyền chứ không phải thời điểm đăng ký.• Theo TS Nguyễn Xuân Quang, thời điểm chuyển quyền sở hữu đối với quyền sử dụng đất là thời điểm chuyển giao quyền chứ không phải thời điểm đăng ký. Bị cáo Lee Je Siang tại phiên tòa. Ảnh: HUỲNH THƠ Nữ bị cáo nước ngoài thoát án tử nhờ BLHS sửa đổi phapluat@phapluattp.vn Tài khoản Facebook, YouTube, TikTok... là quyền tài sản? TS Vũ Thị Diệu Thúy cho rằng thay vì tranh cãi về bản chất pháp lý, ta có thể ghi nhận quyền đối với tài khoản mạng xã hội chính là một loại quyền tài sản.
RkJQdWJsaXNoZXIy Mjg2ODExMg==