148-2025

10 Tối 2-7, sau cuộc điện đàm với Tổng Bí thư Tô Lâm, Tổng thống Donald Trump khẳng định Mỹ sẽ cắt giảm đáng kể thuế đối ứng cho nhiều hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam và sẽ tiếp tục hợp tác với Việt Nam trong giải quyết những vướng mắc ảnh hưởng đến quan hệ thương mại song phương, nhất là trong các lĩnh vực mà hai bên ưu tiên. Tại buổi họp báo thường kỳ của Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) diễn ra sáng 3-7, ông Trần Gia Long, Vụ phó Vụ Kế hoạch - Tài chính, cho biết nhằm chủ động ứng phó với thuế đối ứng của Mỹ, bộ đã xây dựng ba kịch bản tăng trưởng và xuất khẩu nông, lâm, thủy sản. Cụ thể, với kịch bản 1, nếu thuế đối ứng của Mỹ áp dụng với các mặt hàng nông, lâm, thủy sản của Việt Nam ở mức 10% thì cơ bản kim ngạch xuất khẩu không ảnh hưởng nhiều, tăng trưởng của ngành vẫn ở mức 4%. Với kịch bản 2, nếu Mỹ áp thuế đối ứng ở mức 20%, sẽ giảm 20% tổng kim ngạch xuất khẩu sáu tháng cuối năm, tức giảm 6,2-6,5 tỉ USD, giảm 0,15-0,2 điểm phần trăm tăng trưởng. Kịch bản 3 là nếu Mỹ áp thuế 46%, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản sáu tháng cuối năm giảm khoảng 12,3 tỉ USD. Ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản và Kiểm ngư, cũng cho biết việc Mỹ áp thuế đối ứng, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam với các mặt hàng như tôm, cá tra, cá ngừ sẽ chịu tác động. Tuy nhiên, hiện chưa rõ mức áp thuế tới đây ra sao nên chưa có đánh giá tác động cụ thể. Theo Bộ NN&MT, trong sáu tháng đầu năm 2025, tình hình sản xuất nông, lâm, thủy sản đạt nhiều kết quả khả quan. Theo đó, quý II-2025, tốc độ tăng trưởng của ngành đạt 3,8%, cao hơn quý I-2025. Tính chung sáu tháng, tốc độ tăng trưởng GDP của ngành đạt 3,85%. Về xuất khẩu, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản tháng 6 ước tính đạt 5,93 tỉ USD, tăng 5,3% so với cùng kỳ; đưa tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản sáu tháng đầu năm 2025 đạt 33,84 tỉ USD, tăng 15,5% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, giá trị xuất khẩu các mặt hàng nông sản đạt 18,46 tỉ USD, tăng 17,8%. Giá trị xuất khẩu sản phẩm chăn nuôi đạt 264,4 triệu USD, tăng 10,1%. Giá trị xuất khẩu thủy sản đạt 5,16 tỉ USD, tăng 16,9%. Giá trị xuất khẩu lâm sản đạt 8,82 tỉ USD, tăng 9,3%. Giá trị xuất khẩu đầu vào sản xuất đạt 1,13 tỉ USD, tăng 23,6%. Giá trị xuất khẩu muối đạt 5,7 triệu USD, tăng 2,4 lần. Năm 2025, Bộ NN&MT đặt mục tiêu xuất khẩu khẩu nông, lâm, thủy sản ở mức 65 tỉ USD. Trước những biến động phức tạp, khó lường về tình hình chính trị, kinh tế - xã hội trên thế giới, để đảm bảo đạt được mục tiêu này, cách đây ít ngày, bộ đã ban hành quyết định về kế hoạch cụ thể để đẩy mạnh xuất khẩu nông lâm nghiệp và thủy sản năm 2025. Theo đó, mục tiêu trong quý III, ngành phấn đấu đạt mục tiêu tổng kim ngạch xuất khẩu là 14-15 tỉ USD. Quý IV, ngành tăng tốc xuất khẩu qua việc tận dụng nhu cầu tiêu thụ nông sản tăng dịp cuối năm dương lịch, lễ, Tết để đạt được mục tiêu tăng trưởng tốt với 16 tỉ USD trở lên. AN HIỀN 3 kịch bản tác động từ thuế đối ứng với xuất khẩu nông, lâm, thủy sản Kinh tế - Thứ Sáu 4-7-2025 kinhtedothi@phapluattp.vn NHNN đang lấy ý kiến sửa đổi Nghị định 24/2012 về kinh doanh vàng. Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản góp ý dự thảo này. Theo đó, về điều kiện cấp phép sản xuất vàng miếng, dự thảo của NHNN quy định phải có giấy phép kinh doanh mua bán vàng miếng, VCCI cho rằng việc yêu cầu doanh nghiệp sản xuất vàng miếng phải có thêm giấy phép kinh doanh mua bán vàng miếng là chưa hợp lý. Bởi đây là hai loại hình hoạt động khác nhau, sản xuất là hoạt động trong khâu đầu của chuỗi cung ứng, còn mua bán là hoạt động thương mại. Việc gộp hai loại giấy phép vào một yêu cầu làm phát sinh hiện tượng “giấy phép lồng trong giấy phép”, gây tăng chi phí tuân thủ và thời gian làm thủ tục hành chính cho doanh nghiệp. Ngoài ra, tại dự thảo, NHNN đề xuất doanh nghiệp muốn được cấp phép sản xuất vàng miếng phải có vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỉ đồng, ngân hàng là 50.000 tỉ đồng. VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc lại quy định này. “Không rõ tại sao quy định yêu cầu ngưỡng 1.000 tỉ đồng với hoạt động này?” - VCCI đặt câu hỏi và dẫn phản ánh của doanh nghiệp cho rằng quy định này quá chặt, là rào cản quá lớn và sẽ loại phần lớn doanh nghiệp khỏi khả năng tham gia thị trường vàng. Việc này cũng có thể dẫn đến tình trạng chỉ có một số ít doanh nghiệp có thể tham gia thị trường, làm hạn chế tính cạnh tranh, không đa dạng hóa được nguồn cung, từ đó ảnh hưởng đến quyền lợi và sự lựa chọn của người dân. Góp ý dự thảo Nghị định về quản lý hoạt động kinh doanh vàng Ba là, bỏ quy định cấp phép từng lần xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu. Chỉ cấp hạn mức hằng năm, giao quyền tự chủ cho doanh nghiệp. Tránh mất cơ hội thị trường và giảm gánh nặng hành chính. Bốn là, NHNN rút khỏi vai trò sản xuất, chỉ làm chức năng quản lý nhà nước. Tránh xung đột vai trò và hiện tượng vừa hoạch định vừa tham gia thị trường. Tập trung xây dựng cơ chế minh bạch, kiểm tra - giám sát chặt chẽ thị trường. Năm là, thành lập sàn giao dịch vàng quốc gia và thị trường phái sinh vàng. Minh bạch hóa giá cả, hạn chế đầu cơ. Kết nối thị trường vàng vật chất với thị trường tài chính - tín dụng.• PGS-TS NGÔ TRÍ LONG, chuyên gia kinh tế Từ năm 2012 đến nay, thị trường vàng miếng Việt Nam hoạt động dưới sự điều tiết của Nghị định 24/2012. Với chủ trương kiểm soát hiện tượng “vàng hóa”, Nhà nước tập trung quyền sản xuất vàng miếng vào duy nhất một doanh nghiệp - C ô n g ty SJC, theo mô hình “độc quyền định hướng”. Chênh lệch giá vàng vẫn cao Ban đầu, cơ chế trên giúp ổn định tâm lý thị trường. Tuy nhiên, sau hơn 10 năm, hệ lụy của nó đã trở nên rõ ràng: Chênh lệch giá vàng trong nước - quốc tế kéo dài, người dân và doanh nghiệp phải chịu tác động. Thực trạng giá vàng trong nước cao hơn thế giới tới 10-12 triệu đồng/ lượng không chỉ tạo ra tâm lý đầu cơ mà còn khiến hàng loạt kênh đầu tư, tích trữ trở nên méo mó. Nguyên nhân sâu xa không chỉ là cung cầu, mà nằm ở cơ chế pháp lý lỗi thời đang ảnh hưởng đến thị trường: Từ độc quyền thương hiệu, giấy phép con, cho đến quy trình cấp phép mang tính “xin-cho”. Theo Nghị định 24, để được kinh doanh vàng miếng, doanh nghiệp không chỉ cần đăng ký kinh doanh mà còn phải xin giấy phép từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Quy trình phức tạp, quyền lực cấp phép tập trung vào một cơ quan duy nhất đã hình thành nên tình trạng “xin-cho” kéo dài. Mỗi lần nhập khẩu vàng nguyên liệu hoặc vàng miếng, doanh nghiệp lại phải chờ cấp phép từng lô, mất cơ hội giao dịch trong thị trường biến động nhanh. Độc quyền sản xuất vàng miếng SJC không những làm mất đi cơ hội cạnh tranh lành mạnh mà còn dẫn đến tình trạng “người gánh hậu quả là dân”. Giá vàng SJC cao bất thường không phản ánh đúng cung cầu, mà phản ánh của vị thế độc quyền. Hệ quả là người dân tích trữ vàng phải mua với giá cao, bán lại bị lỗ nặng; doanh nghiệp sản xuất không thể chen chân, thị trường mất đi động lực cải tiến. Cơ hội cải cách đang ở ngay trước mắt Mặc dù NHNN tiếp thu một phần kiến nghị từ giới chuyên môn và doanh nghiệp nhưng dự thảo sửa đổi Nghị định 24 vẫn chưa chạm đến cốt lõi của vấn đề. Cụ thể, dự thảo vẫn duy trì cơ chế cấp phép từng lần xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu, NHNN vẫn “tổ chức sản xuất vàng miếng” - vừa hoạch định, vừa tham gia thị trường. Vẫn đặt ra điều kiện sản xuất khắt khe (vốn điều lệ 1.000 tỉ đồng) khiến chỉ vài doanh nghiệp có thể tiếp cận, thực chất là duy trì độc quyền dưới hình thức mới. Nghị quyết 68/2025 của Bộ Chính trị đặt ra yêu cầu “xóa Dự thảo chưa có đề xuất cụ thể nào về thành lập sàn giao dịch vàng quốc gia, một công cụ thị trường cần thiết để minh bạch hóa giao dịch và giảm đầu cơ. Ảnh: TL bỏ cơ chế “xin-cho”, sử dụng các công cụ thị trường để điều tiết nền kinh tế”. Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định cần phải “chấm dứt độc quyền vàng miếng, bình thường hóa thị trường vàng theo nguyên tắc thị trường có kiểm soát”. Vì vậy, nếu dự thảo sửa đổi Nghị định 24 không thể hiện được tinh thần ấy thì không những bỏ lỡ cơ hội cải cách mà còn khiến lòng tin thị trường bị bào mòn nghiêm trọng. Từ góc độ chuyên gia, xin đề xuất năm định hướng cải cách cấp thiết sau: Một là, bãi bỏ hoàn toàn cơ chế cấp phép mua bán vàng miếng, chuyển sang quản lý hậu kiểm. Doanh nghiệp chỉ cần đăng ký ngành nghề kinh doanh theo Luật Doanh nghiệp. Hai là, xóa độc quyền vàng miếng - cho phép nhiều thương hiệu đạt chuẩn. Mở rộng sản xuất cho các doanh nghiệp có năng lực. Nhà nước ban hành tiêu chuẩn kỹ thuật vàng miếng, kiểm định độc lập - không can thiệp vào thương hiệu. Độc quyền sản xuất vàng miếng SJC không những làm mất đi cơ hội cạnh tranh lành mạnh mà còn dẫn đến tình trạng “người gánh hậu quả là dân”. Mặc dù Ngân hàng Nhà nước tiếp thu một phần kiến nghị từ giới chuyên môn và doanh nghiệp nhưng dự thảo sửa đổi Nghị định 24/2012 về kinh doanh vàng vẫn chưa chạm đến cốt lõi của vấn đề. 5 đề xuất để lành mạnh hóa thị trường vàng

RkJQdWJsaXNoZXIy Mjg2ODExMg==