158-2025

16 DƯƠNG KHANG Những ngày qua, quan hệ Nga - phương Tây tiếp tục rơi vào vòng xoáy căng thẳng với hàng loạt phát ngôn, động thái cứng rắn và đáng lo ngại, đặc biệt liên quan đến cuộc chiến ở Ukraine. Hàng loạt diễn biến căng thẳng đáng ngại Trong cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte tại Nhà Trắng hôm 14-7, ông Trump nói rằng Mỹ sẽ áp thuế 100% đối với các nước giao dịch thương mại với Nga (gọi là thuế thứ cấp), nếu Moscow không đạt được thỏa thuận hòa bình với Ukraine trong vòng 50 ngày tới. Tổng thống Trump cho biết hàng tỉ USD thiết bị quân sự sẽ được Mỹ bán cho NATO nhằm hỗ trợ Ukraine trong cuộc chiến chống lại Nga và sẽ được giao hàng nhanh chóng. NATO sẽ điều phối việc chuyển giao vũ khí và sau đó Ukraine sẽ sớm nhận chúng. Trước đó, Anh và Pháp ra tuyên bố Northward vào ngày 10-7, lần đầu tiên chính thức kết nối năng lực răn đe hạt nhân. Thủ tướng Anh Keir Starmer và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron khẳng định bất kỳ đe dọa nghiêm trọng nào với châu Âu sẽ vấp phải phản ứng phối hợp từ hai cường quốc hạt nhân này, theo hãng tin Reuters. Song song đó, Anh và Pháp công bố kế hoạch lập “Liên minh Thiện chí” gồm khoảng 30 quốc gia phương Tây, sẵn sàng triển khai lực lượng đến Ukraine khi Kiev và Moscow ngừng bắn. Theo Chính phủ Anh, lực lượng này sẽ tái Theo hãng thông tấn RIA Novosti, dù thừa nhận tình hình hiện nay “phức tạp hơn thời Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại”, ông Putin cho biết vẫn có nhiều người châu Âu ủng hộ Nga - một nền tảng cho hy vọng nối lại hợp tác. Phát ngôn viên điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố Moscow sẵn sàng mở đối thoại nếu phương Tây nghiêm túc cân nhắc các quan ngại an ninh của Nga và xây dựng quan hệ dựa trên tinh thần tôn trọng lẫn nhau. Trong khi đó, một số lãnh đạo châu Âu bắt đầu cho thấy sự điều chỉnh quan điểm. Tổng thống Cộng hòa Czech Petr Pavel - người từng giữ lập trường cứng rắn với Moscow - gần đây lên tiếng kêu gọi Liên minh châu Âu (EU) cân nhắc nối lại đàm phán với Nga sau khi xung đột Ukraine kết thúc. Ông Pavel cảnh báo rằng một cuộc chiến kéo dài là “không thể chấp nhận được” và cho rằng đối thoại là con đường khả thi nhất để tiến tới tái thiết Ukraine và xây dựng lại quan hệ với Nga trên những điều kiện mới. Thủ tướng Hungary Viktor Orban cũng nhiều lần kêu gọi EU “ném bỏ các lệnh trừng phạt ra khỏi cửa sổ” và tiến tới một quan hệ không trừng phạt với Nga. Ông Orban cho rằng trong bối cảnh địa chính trị mới, EU cần thay đổi cách tiếp cận để mở ra cơ hội đối thoại mang tính xây dựng hơn với Moscow. Từ góc nhìn phân tích, chuyên gia chính trị quốc tế Pepe Escobar dự báo rằng trong vòng một thập niên tới, Nga và EU có thể bình thường hóa quan hệ ngoại giao - điều ông cho là “không thể tránh khỏi về mặt lịch sử”, theo báo Caliber. Quan hệ Nga - châu Âu có thể chưa thể “tan băng” ngay nhưng những tín hiệu tích cực đã bắt đầu nhen nhóm từ cả hai phía.• Quốc tế - Thứ Tư 16-7-2025 thiết quân đội Ukraine, bảo vệ không phận và đảm bảo an ninh hàng hải. Không lâu sau, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Đức Boris Pistorius ngày 13-7 tuyên bố khởi động sáng kiến “ReArmEurope” nhằm đẩy mạnh sản xuất quốc phòng, củng cố năng lực răn đe tập thể trước điều mà ông gọi là “sự gây hấn của Nga”. Bên cạnh đó, tại Hội nghị Tái thiết Ukraine hôm 10 và 11-7 ở Rome, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen khẳng định EU sẽ tiếp tục hỗ trợ Kiev “về quân sự, tài chính và chính trị cho đến khi cần thiết” đồng thời công bố các khoản tài trợ và quỹ đầu tư mới. Ngày 14-7, ông Leonid Slutsky, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Duma Quốc gia Nga (tức Hạ viện), nói rằng ông Trump cần phải nhắm vào chính quyền Kiev nếu ông thực sự muốn chấm dứt xung đột ở Ukraine, thay vì đe dọa Nga bằng các lệnh trừng phạt thứ cấp, theo hãng thông tấn TASS. Tổng thống Nga Vladimir Putin cho rằng cuộc khủng hoảng hiện nay bắt nguồn từ việc phương Tây “phớt lờ lợi ích chiến lược của Nga” từ sau khi Liên Xô tan rã. Ông Putin đồng thời cáo buộc Mỹ và châu Âu “phản bội cam kết” và dùng Ukraine như công cụ để kiềm chế Moscow, đài RT đưa tin. Phát ngôn viên điện Kremlin Dmitry Peskov cũng chỉ trích gay gắt việc một số quốc gia châu Âu xem xét triển khai quân đến Ukraine, cho rằng đây là minh chứng cho “lập trường quân sự hóa, đối đầu và chống Nga”. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov sau đó tiếp tục cảnh báo nguy cơ châu Âu rơi vào một cuộc đối đầu quân sự trực tiếp. Ông cáo buộc các lãnh đạo Berlin, Paris và London đang “lặp lại sai lầm của quá khứ” và “chuẩn bị đưa châu Âu vào cuộc chiến với Nga”. Vẫn có tín hiệu tích cực? Những diễn biến trên đẩy căng thẳng giữa Nga và châu Âu lên mức cao đáng ngại. Tuy nhiên theo giới quan sát, vẫn có những tín hiệu gần đây từ cả lãnh đạo chính trị lẫn công chúng hai bên cho thấy cánh cửa đối thoại vẫn để ngỏ. Triển vọng khôi phục quan hệ là điều hoàn toàn có thể hình dung chứ không phải hoàn toàn mờ mịt, tối tăm. Phát biểu tại Diễn đàn Giáo dục Znanie cuối tháng 4, Tổng thống Putin khẳng định: “Sớm muộn gì quan hệ giữa Nga và châu Âu cũng sẽ được khôi phục. Điều đó là chắc chắn”. Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và Tổng thư ký NATO Mark Rutte gặp nhau tại phòng Bầu Dục hôm 14-7. Ảnh: WHITE HOUSE/X Ngày 14-7, ông Fauja Singh - huyền thoại điền kinh người Anh gốc Ấn Độ - đã qua đời ở tuổi 114 do tai nạn giao thông, đài NDTV đưa tin. Chiều 14-7, ông Singh được đưa tới bệnh viện để cấp cứu sau khi bị một ô tô tông trúng khi đang sang đường. Tuy nhiên do chấn thương nghiêm trọng, ông Singh đã qua đời vào tối cùng ngày. Ông Gulab Chand Kataria, Thống đốc của bang Punjab (Ấn Độ), đã gửi lời chia buồn tới gia đình ông Singh, nhấn mạnh rằng vận động viên huyền thoại này là “biểu tượng trường tồn của sự kiên cường và hy vọng”. Bang Punjab là quê nhà và cũng là nơi ông Singh sinh sống trước khi qua đời. Theo Ủy ban Olympics Quốc tế (IOC), ông Singh là vận động viên marathon lớn tuổi nhất thế giới. Ông từng được Nữ hoàng Anh Elizabeth gửi thư chúc mừng sinh nhật hồi năm 2011. Ông Singh đang nắm giữ kỷ lục vận động viên marathon có thành tích tốt nhất ở nhóm tuổi trên 90 sau khi hoàn thành cự ly tiêu chuẩn sau 5 giờ 40 phút tại Toronto (Canada) hồi năm 2003 ở tuổi 92. Tháng 10-2011, ông Singh hoàn thành cự ly 42,195 km ở Toronto với thành tích 8 giờ 11 phút 6 giây, trở thành người đầu tiên trên 100 tuổi hoàn thành đường chạy marathon tiêu chuẩn. Trong hộ chiếu do Anh cấp, ông Singh sinh ngày 1-4-1911 nhưng giới chức Ấn Độ cho biết họ không còn lưu trữ các hồ sơ khai sinh của năm 1911, khi nước này còn là thuộc địa của Anh. HOÀN ĐỨC Ông Trump quyết định gửi Patriot cho Ukraine Ngày 14-7, Tổng thống Mỹ Donald Trump chính thức xác nhận Mỹ sẽ cung cấp thêm hệ thống phòng không Patriot cho Ukraine. Đài CNN dẫn lời các quan chức Mỹ (yêu cầu không tiết lộ danh tính) rằng quyết định của Tổng thống Trump về việc Washington sẽ bán vũ khí cho các nước châu Âu để họ chuyển giao cho Ukraine thay vì viện trợ trực tiếp là một bước đi được tính toán kỹ lưỡng, hướng đến nhiều mục tiêu cùng lúc. Trước hết, cách tiếp cận này giúp ông Trump giảm thiểu những chỉ trích trong nước rằng ông đang đi ngược lại cam kết tranh cử về việc thu hẹp vai trò của Mỹ trong cuộc xung đột tại Ukraine. Thông qua việc “ủy quyền” cho các đồng minh châu Âu đảm nhiệm khâu chuyển giao, ông Trump vẫn duy trì được sự hỗ trợ dành cho Kiev mà không bị xem là trực tiếp can dự sâu hơn vào cuộc chiến. Thứ hai, Patriot có giá trị rất lớn với giá khoảng 1 tỉ USD/ hệ thống. Ông Trump đã không ngần ngại nêu bật khả năng thu lợi từ kế hoạch này, coi đó là một phần trong cam kết “tái thiết ngành công nghiệp Mỹ”. Một số quan chức Mỹ nhận định rằng gia tăng viện trợ vũ khí là cách để ông Trump phát tín hiệu cứng rắn tới Moscow, đặc biệt khi ông nhiều lần công khai bày tỏ sự thất vọng với Tổng thống Putin. Chuyên gia chính trị quốc tế Pepe Escobar lưu ý quá trình hòa giải giữa Ukraine và Nga đòi hỏi nỗ lực đáng kể từ cả hai phía, đặc biệt từ giới lãnh đạo. Ông Escobar nhấn mạnh Đức là quốc gia có tiềm năng dẫn dắt tiến trình này, nhờ mối liên kết kinh tế và lịch sử sâu sắc với Nga. Tiêu điểm Quan hệ Nga - châu Âu có thể chưa thể “tan băng” ngay nhưng những tín hiệu tích cực đã bắt đầu nhen nhóm từ cả hai phía. Vận động viên marathon lớn tuổi nhất thế giới Fauja Singh. Ảnh: PA quocte@phapluattp.vn Căng thẳng Nga - phương Tây gia tăng với diễn biến đáng ngại Quan hệ Nga - phương Tây chứng kiến hàng loạt diễn biến căng thẳng song cũng có tín hiệu về cơ hội nối lại đối thoại. Ông Fauja Singh qua đời ở tuổi 114 do tai nạn giao thông

RkJQdWJsaXNoZXIy Mjg2ODExMg==