11 Kinh tế - Thứ Hai 25-8-2025 kinhtedothi@phapluattp.vn Một số công ty Việt Nam đã tạo ra được chip bán dẫn. Chẳng hạn, FPT và Viettel đã có những bước tiến đáng kể trong lĩnh vực bán dẫn và đã tạo ra chip riêng của mình. FPT đã cho ra mắt chip phục vụ ngành y tế. Viettel đã phát triển chip cho viễn thông 5G. Tiêu điểm PHƯƠNG MINH Thủ tướng Phạm Minh Chính mới đây nhấn mạnh mục tiêu chậm nhất tới năm 2027, Việt Nam phải thiết kế, chế tạo, kiểm thử một số chip bán dẫn cần thiết. Lộ trình này đòi hỏi một chiến lược toàn diện “thần tốc, táo bạo, đánh nhanh, đánh chắc thắng”. Những nền tảng đầy tiềm năng Sự quyết tâm của Chính phủ về việc Việt Nam có thể tự thiết kế và sản xuất chip bán dẫn là có cơ sở. Tham vọng này được củng cố bởi những tiến bộ đáng kể mà ngành bán dẫn Việt Nam đã đạt được. Các chuyên gia phân tích của Tập đoàn Dezan Shira & Associates nhận định Việt Nam đã thu hút được một lượng lớn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào hệ sinh thái bán dẫn. Nhà máy lắp ráp và kiểm thử của Intel tại TP.HCM là một trong những cơ sở lớn nhất trên toàn cầu của tập đoàn này, trong khi Amkor Technology đã đầu tư hơn 1,07 tỉ USD vào Bắc Ninh cho một nhà máy đóng gói bán dẫn. Ngoài ra, Foxconn Circuit Precision đang phát triển một nhà máy trị giá 383,33 triệu USD và Công ty bán dẫn Bỉ BE Semiconductor Industries dự kiến sẽ khởi động một dự án mới trị giá 4,9 triệu USD tại Khu công nghệ cao TP.HCM vào thời gian tới. Vào cuối năm 2024, Nvidia và Chính phủ Việt Nam đã ký kết một thỏa thuận hợp tác về AI để thành lập một trung tâm nghiên cứu và phát triển AI, cùng một trung tâm dữ liệu AI... Việc các tập đoàn lớn chọn Việt Nam làm cứ điểm chiến lược không chỉ tạo ra việc làm mà, còn giúp Việt Nam tiếp cận công nghệ tiên tiến và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Thực tế, một số công ty Việt Nam đã tạo ra được chip bán dẫn. Chẳng hạn, FPT và Viettel đã có những bước tiến đáng kể trong lĩnh vực bán dẫn và đã tạo ra chip riêng của mình. FPT đã cho ra mắt chip phục vụ ngành y tế. Viettel đã phát triển chip cho viễn thông 5G. Đây là một trong những thành tựu quan trọng cho thấy sự phát triển của hệ sinh thái bán dẫn “Make in Vietnam”. Mới đây, CT Group đã khởi công xây dựng nhà máy chip ATP (lắp ráp, kiểm thử và đóng gói) đầu tiên do người Việt làm chủ công nghệ. Đây là một bước tiến quan trọng cho thấy Việt Nam đã bắt đầu tham gia vào các công đoạn sản xuất có giá trị cao hơn, thay vì chỉ dừng lại ở thiết kế. Nhà máy này đặt mục tiêu đi vào hoạt động vào cuối năm 2025 và dự kiến sản xuất 100 triệu chip mỗi năm vào năm 2027. Công ty cũng đang tập trung nghiên cứu phát triển các loại chip khó hơn như chip 6G và chip phục vụ cho máy bay không người lái (UAV). Những thành công này đã góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ công nghệ toàn cầu, minh chứng cho năng lực của các doanh nghiệp trong nước trong việc tham gia vào các công đoạn có giá trị gia tăng cao của chuỗi cung ứng bán dẫn. Giải pháp đột phá vượt thách thức Để có thể thành công trong ngành công nghiệp vi mạch, các chuyên gia đều nhấn mạnh sự cần thiết của một chiến lược toàn diện, bền vững, được phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ và doanh nghiệp. Thay vì chỉ tập trung vào một khâu, cần phải xây dựng được một hệ sinh thái đồng bộ, từ đào tạo nhân lực đến chính sách hỗ trợ và phát triển công nghiệp phụ trợ. Chẳng hạn, Đà Nẵng đã khởi động dự án phòng thí nghiệm phục vụ sản xuất công nghệ đóng gói tiên tiến cho vi mạch bán dẫn. Sau khi hoàn thành, dự án có công suất thiết kế 10 triệu sản phẩm mỗi năm, phục vụ thị trường trong và ngoài nước. Dự án này giúp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu, cũng như được kỳ vọng sẽ trở thành mô hình kiểu mẫu, tích hợp nghiên cứu, sản xuất và đào tạo, phục vụ các loại chip tiên tiến như chip AI, cảm biến, y sinh. Việt Nam đang có lợi thế lớn về địa chính trị và nguồn nhân lực để phát triển ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn. Tuy nhiên, TS Nguyễn Minh Sơn, Trưởng khoa Kỹ thuật máy tính Trường ĐH Công nghệ thông tin, cũng chỉ ra rào cản lớn nhất không nằm ở nhân tài, mà là ở việc thiếu một chương trình tổng thể, bền vững. Để tạo dựng thành công chip bán dẫn “Make in Vietnam”, cần một chiến lược đồng bộ. Trước hết, Việt Nam cần có một chương trình phát triển toàn diện, không chỉ xoay quanh việc đào tạo nguồn nhân lực mà còn bao gồm các chương trình thu hút đầu tư nước ngoài, hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp trong nước, đẩy mạnh nghiên cứu và phát triển, hoàn thiện cơ chế chính sách và thành lập các trung tâm nghiên cứu chuyên sâu. “Các trường đại học cần được đầu tư mạnh vào cơ sở hạ tầng, phòng thí nghiệm. Cần có chính sách thu hút chuyên gia nước ngoài và ưu đãi cho giảng viên, nghiên Nguồn nhân lực Việt Nam đủ năng lực thiết kế trong ngành chip bán dẫn. Ảnh: MINH HOÀNG Cần một chiến lược đồng bộ cho chip bán dẫn “Make in Vietnam” Việt Nam đang thể hiện quyết tâm mạnh mẽ để sản xuất được chip bán dẫn, với mục tiêu đến năm 2027 phải thiết kế, chế tạo và kiểm thử được một số loại chip bán dẫn. cứu viên trong ngành. Xây dựng các chương trình đào tạo “nâng cấp” (upskill) cho sinh viên mới ra trường và các kỹ sư chuyên ngành. Mục tiêu là tạo ra đội ngũ kỹ sư thiết kế vi mạch đạt chuẩn quốc tế. Thành lập các viện, trung tâm nghiên cứu để hỗ trợ các hoạt động chuyên sâu, đồng thời xây dựng các phòng thí nghiệm dùng chung để tiết kiệm chi phí. Bằng cách thực hiện đồng bộ và xuyên suốt trong nhiều năm, Việt Nam mới có thể tận dụng được lợi thế của mình và vươn lên, khẳng định vị thế trong ngành công nghiệp chip bán dẫn” - TS Sơn khuyến nghị. Các chuyên gia phân tích của Tập đoàn Dezan Shira & Associates cũng cho rằng dù có nhiều thách thức nhưng Việt Nam vẫn có khả năng sản xuất chip bán dẫn như kỳ vọng thông qua sự hỗ trợ chính sách liên tục, đầu tư vào phát triển nhân tài và mở rộng cơ sở hạ tầng công nghệ cao. Chẳng hạn, Việt Nam đang hiện đại hóa bốn phòng thí nghiệm bán dẫn dùng chung quốc gia tại 20 cơ sở giáo dục đại học và đặt mục tiêu đào tạo 1.300 giảng viên chuyên ngành. Các công ty như FPT và Viettel đang tích cực phát triển nhân tài trong nước để lấp đầy khoảng cách kỹ năng. Mạng lưới Đổi mới bán dẫn Việt Nam kết nối các công ty trong nước với các đối tác quốc tế để thúc đẩy hợp tác và trao đổi kiến thức. Để giải quyết những thách thức ở phía trước, Thủ tướng yêu cầu phải có các giải pháp đột phá. Trọng tâm chính sách sẽ chuyển từ thu hút đầu tư sang thúc đẩy chuyển giao công nghệ, phát triển thị trường chip bán dẫn cạnh tranh. Đồng thời, cần xây dựng cơ chế hợp tác công - tư chặt chẽ hơn và ban hành các chính sách hỗ trợ tài chính cho sinh viên theo học các ngành khoa học công nghệ để đảm bảo nguồn nhân lực cho tương lai.• Việc các tập đoàn lớn chọn Việt Nam làm cứ điểm chiến lược không chỉ tạo ra việc làm mà còn giúp Việt Nam tiếp cận công nghệ tiên tiến và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu. TP.HCM quyết tâm phát triển mạnh mẽ ngành chip bán dẫn Đối với TP.HCM, với vai trò là đầu tàu kinh tế, khoa học và công nghệ của cả nước, việc tiên phong phát triển ngành công nghiệp bán dẫn không chỉ là cơ hội mà còn là trách nhiệm lịch sử, có tính lan tỏa cho cả vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước. UBND TP.HCM đã ban hành hai kế hoạch then chốt để cụ thể hóa chiến lược này: Kế hoạch 4354/KH-UBND (14-6-2025): Đây là kế hoạch tổng thể, xác định khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là đột phá hàng đầu. Kế hoạch này đặt ra mục tiêu táo bạo: Đến năm 2030, kinh tế số chiếm ít nhất 30% GRDP và năng suất các nhân tố tổng hợp đóng góp trên 55% vào tăng trưởng. Trong đó, phát triển công nghiệp bán dẫn được xác định là một nhiệm vụ cốt lõi. Kế hoạch 1231/KH-UBND (24-2-2025): Kế hoạch này tập trung trực tiếp vào ngành bán dẫn, với ba trụ cột chính: Đào tạo ít nhất 9.000 nhân lực trình độ đại học trở lên vào năm 2030. Xây dựng ít nhất một trung tâm R&D đạt chuẩn quốc tế, mở rộng Khu công nghệ cao và thu hút các dự án FDI lớn. Thúc đẩy nghiên cứu, khởi nghiệp và tăng cường hợp tác quốc tế. Các văn bản này cho thấy quyết tâm mạnh mẽ của lãnh đạo TP.HCM, biến chủ trương của Trung ương thành các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp cụ thể để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn. Ông NGUYỄN HỮU YÊN, Phó Giám đốc Sở KH&CN TP.HCM
RkJQdWJsaXNoZXIy Mjg2ODExMg==