8
Pháp luật & Cuộc sống
NGUYỄNĐỨC
M
ới đây, VKSND tỉnh Bình
Phước đã có báo cáo rút
kinhnghiệm trongcácvụán
oan, án bị hủy… gửi VKSNDTối
cao,VKSNDCấpcao tạiTP.HCM.
Trongbáocáonày,VKSND tỉnhBình
Phước đã chỉ ra nhiềuvi phạm, sai
sót tronghai vụ ánoan củabàTrần
Thị Búp và ông Trần Văn Đề mà
PhápLuậtTP.HCM
từngphảnánh.
Hình sựhóagiaodịch
muabán
Trong vụ án của bà Búp, quá
trình điều tra xác định: Bà T. có
hai container hạt điều, dobuônbán
lầnđầunênnhờbàD. đứng ra thỏa
thuậngiácảvàbánchobàBúp.Sau
khimua, bàBúpbánchoanhT.một
containervớigiáhơn883 triệuđồng,
bánchochịL.một containervớigiá
hơn 886 triệuđồng.
Ngày2-2-2015, bàBúpđã trảcho
bàD. số tiềnmột container hạt điều
mà bà Búp bán cho anh T. Còn số
tiềnbánmột container hạt điều cho
chịL. thìbàkhông trảvới lýdodùng
để cấn trừmột khoản nợmà bà D.
đangnợbà.BàT. (chủ lôhàng trên)
yêu cầu bà Búp trả tiền thì bà Búp
không đồng ý, không ký nhận nợ
với bà T. Bà T. bèn tố cáo ra Công
an huyệnBùGiaMập.
Kết quảxácminhcho thấykhông
cóchứngcứchứngminhbàBúpbiết
hai container hạt điều trên làcủabà
T.Việc bàBúp chưa thanh toánhết
tiền mua hạt điều cho bà D. là do
hai bên còn tranh chấpnợnần.Đây
BàTrầnThịBúpvàôngTrầnVănĐề-haingườibịoanởBìnhPhước.Ảnh:N.ĐỨC
Kếtquảđiềutrakhôngchứng
minhđượcbàBúp lạmdụngtín
nhiệmchiếmđoạttàisản.
Trìnhđộhạnchế, chưa làmhết tráchnhiệm
Việnkiểmsát
BìnhPhước rút
kinhnghiệm
ánoan
VKSNDtỉnhBìnhPhướcmớicóbáocáorút
kinhnghiệm,chỉranhiềusaisóttronghaivụánoanmà
PhápLuậtTP.HCM
từngphảnánh.
chỉ là tranhchấpdânsựnhưngngày
12-2-2015,CơquanCSĐTCôngan
huyệnBùGiaMậpvẫnbắtkhẩncấp
bà Búp (hôm sauVKS huyện phê
chuẩn lệnhbắt khẩncấp).Đếnngày
18-2-2015,CơquanCSĐTcôngan
huyện đã ra quyết định khởi tố vụ
án, khởi tốbị can, ra lệnh tạmgiam
đối với bà Búp về tội lạm dụng tín
nhiệm chiếmđoạt tài sản theoĐiều
140BLHS (VKS huyện phê chuẩn
cùng ngày).
Sau vệt bài phản ánh của
Pháp
Luật TP.HCM
, tháng 9-2015, Cơ
quan CSĐT Công an tỉnh Bình
Phước đã đình chỉ điều tra đối với
bàBúpvì hànhvi không cấu thành
tội phạm.
Vềvụán trên,VKSND tỉnhBình
Phước chỉ rõ các vi phạm sau:
Thứ nhất
, CQĐT và VKSND
huyệnBùGiaMập ra lệnhbắt khẩn
cấpđối với bàBúp làkhôngcócăn
cứ.Bởi lẽviệcbàBúpmuabánhai
container hạt điềuvới bàD. làgiao
dịch dân sự ngay tình. Bà Búp và
gia đình có hộ khẩu thường trú,
có cơ sở sản xuất hạt điều tại địa
phương, chấphànhđầyđủ các yêu
cầu củaCQĐT, không có dấu hiệu
bỏ trốn hoặc có thủ đoạn gian dối,
tẩu tán chứng cứ.
Thứ hai
, trước khi phê chuẩn
quyết định khởi tố bị can và lệnh
tạm giam, kiểm sát viên chủ quan,
khôngnghiêncứukỹ tài liệu, chứng
cứ điều tra ban đầu của CQĐT để
kịp thời yêu cầu xácminh, làm rõ
bản chấtmối quanhệbuônbán, nợ
nần giữa bà Búp và bàD. Kết quả
điều tra không chứng minh được
bàBúpcónhữnghànhvi nhưdùng
thủđoạngiandối đểchiếmđoạt tài
sản,bỏ trốnkhỏinơi cư trúđểchiếm
đoạt tài sản hoặc dùng số tiền bán
một container hạt điều vào mục
đích bất hợp pháp dẫn đến không
có khả năng trả nợ. Vì vậy, việc
đình chỉ điều tra bà Búp với lý do
hành vi không cấu thành tội phạm
là có căn cứ.
Xác định sai trườnghợp
không chấphành án
TrongvụánôngĐề, năm2000, vợ
chồngôngĐềcùngôngTrầnVănNăng
vàmột sốngườimuachungmảnhđất
rộnggần96haởhuyệnChơnThành.
Những người này thống nhất để vợ
chồngôngĐề đứng tên trêngiấyđỏ.
Sau đó, các bên bốc thăm chia đất,
trongđóôngNăngđượcchia3hađất.
Năm2008, ôngNăngyêu cầu tách
thửa.Kiểm tra thực tế thìphầnđấtcủa
ôngNănghơn3,5hanêncácbêntranh
chấp,kiệntụng.Tháng7-2011,TAND
tỉnhBìnhPhướcxửphúcthẩmđãcông
nhậnquyềnsửdụngđấtcủaôngNăng
đốivớiphầnđấttrên,buộcôngĐềphải
làm thủ tụcsang tênchoôngNăng…
SaukhiChicụcThihànhán(THA)
dân sự huyệnChơnThành ra quyết
định cưỡng chế buộc ông Đề phải
sang tênphầnđấthơn3,5hachoông
Năng, ôngĐềkhông chấphànhnên
cơquannàychuyểnhồ sơchoCông
anhuyệnChơnThành.
ÔngĐềbịkhởitốvềtộikhôngchấp
hành án theoĐiều 304BLHS. Sau
phản ánh của
Pháp Luật TP.HCM
,
tháng4-2015,VKSNDhuyệnChơn
Thànhđã raquyếtđịnhđìnhchỉđiều
tra đối với ôngĐề vì hànhvi không
cấu thành tội phạm.
Cụ thể,phầnđấtmàhaicấp tòasơ,
phúc thẩmgiaochoôngNăngcó995
m
2
làsuối.Theoquyđịnh,Nhànước
quản lýđất nàynênkhông thể công
nhận quyền sử dụng và cấp giấy đỏ
cho ôngNăng. Tuyên án như trong
hai bản án dân sự sơ, phúc thẩm là
vướngmắc, không thể thi hành.
Mặt khác, Chi cụcTHAhuyệnđã
không làmhết tráchnhiệm trongquá
trìnhTHA.Khi ôngĐềđưa ra lýdo
làhai bảnán tuyênkhôngđúng thực
tế, chi cục không yêu cầu Phòng
TN&MT huyện hay UBND huyện
xemxét rằngnếucăncứvàoán tuyên
thìcócấpgiấyđỏchoôngNăngđược
không.Chicụccũngkhôngkiếnnghị
TAND tỉnhBìnhPhước xem xét lại
bản án theo thủ tục giám đốc thẩm,
tái thẩm…
Vềhaibảnándânsựsơ,phúc thẩm,
liênngành tố tụnghuyệnChơnThành
đãnhận thấycósai sót,không thể thi
hành nên đề nghị VKS tỉnh, TAND
tỉnhBìnhPhướcyêucầucấpcó thẩm
quyền kháng nghị giám đốc thẩm.
Tháng 1-2015, VKS tỉnh vàTAND
tỉnh đã họp thống nhất là không có
căncứkhángnghị giámđốc thẩmvì
hết thời hiệu.
TheoVKSND tỉnhBìnhPhước,hai
bảnándânsựbuộcôngĐề thựchiện
hànhvimàôngkhông thể thựchiện
được (chỉ cócơquancó thẩmquyền
mới có thể thực hiện). Vụ việc của
ông không thuộc trường hợp không
chấphànhán theoLuậtTHAdân sự
nênkhông cấu thành tội phạm.
n
Năng lực, trìnhđộcủađiềutraviên,kiểmsátviên, thẩm
pháncònhạnchếchưađápứngđòihỏiđấutranhphòng,
chống tội phạm. Có trườnghợpkiểm sát viênchưanắm
vữngcácquyđịnhpháp luậtvềhìnhsựvàcácquyđịnhcó
liênquandẫnđếnviệcphêchuẩncácquyếtđịnhkhông
chínhxác;khôngnắmvữngcácyếutốcấuthànhtộiphạm,
điểnhìnhnhưvụbàTrầnThịBúpbịkhởitốvềtội lạmdụng
tínnhiệmchiếmđoạt tài sản.
Kiểmsátviênđượcphâncôngkiểmsátđiềutrachưalàm
hếttráchnhiệm,cónhữngvụcầncươngquyếtkhôngphê
chuẩnmàphảixemxétxửlýbằngbiệnphápkháchoặcthực
hiệnđầyđủcácquyđịnhpháp luật khácnhưvụánTrần
VănĐềbịkhởi tốvề tộikhôngchấphànhán.
LãnhđạomộtsốđơnvịVKSNDcấphuyệncũngchưalàm
hết tráchnhiệm, thiếukiểm tra, đối chiếunghiêncứuhồ
sơvụán,nghebáocáonhưngkhôngkỹ,khôngsâu, thiếu
thậntrọngtrongviệcđánhgiáchứngcứ,xemxéttộidanh...
(TríchbáocáocủaVKSNDtỉnhBìnhPhước)
VKSNDTPĐàNẵngvừacóquyết địnhkhángnghịmột bản
ánhình sự sơ thẩmcủaTANDquậnLiênChiểuvì códấuhiệu
bỏ lọt tội phạm.
Theohồ sơ, chiều28-8-2015,ĐỗVănNgọc rủPhạmNgọc
Ly, PhạmVănLâmcùngmột người bạnđếnmột quánnhậu.
Ănnhậuxong, bangười kia ravềcònNgọcnán lại đểhàngắn
tìnhcảmvới chịTTM - nhânviênquán, ngườimàNgọccó
mối quanhệ tìnhcảm. SợNgọcđánh, chịM. trốnvàophòng
ngủgầnđó.Ngọcbám theo, phácửa, lôi chịM. rangoài.Chủ
quánnhậuvàcácnhânviênđếncanngăn,Ngọc rút daođedọa
rồi lôi chịM. rakhỏi quán.
Sauđó,Ngọcgọi điện thoại choLâmnói bị đánhởquán
nhậu.LâmchạyxemáychởLyđến tiếpứng.Đếnnơi,Lychạy
xechởLâm, cònNgọcbồngchịM. lênkẹpgiữa, đồng thời dí
daovàongười chịM. uyhiếp.Lychở tất cảđếnkhuvựcAn
NgãiĐông (xãHòaLiên, huyệnHòaVang) thì dừng lại.Vừa
xuốngxe,Ngọcđãđánh, đáchịM.Bứcxúc, chịM. chạyđến
giằngcondaoNgọccầmđịnh tự tử.Ly tướcdaovà tát chịM.
Lúcnày, người đi đường thấynênđến canngăn. Lâm liền
chạyxemáy chở tất cảđếnkhuvực thônVânDương2 (xã
HòaLiên) rồi dừng lại. LyvàLâmvề trước, đểhai người ở
lại. Lúcnày, công anxãHòaLiênđi tuần traphát hiện sự
việc.
Sauđó, chỉ cómộtmìnhNgọcbị khởi tố, truy tốvề tội bắt
giữngười trái pháp luật.Ngày28-1-2016,TANDquậnLiên
Chiểuxử sơ thẩmđãphạtNgọc15 tháng tù.
TheoVKSNDTPĐàNẵng, lời khai củangười bị hại và
người cóquyền lợi, nghĩavụ liênquanđều thểhiệnviệc
Ly, Lâm thấyNgọcđánh chịM.KhiNgọcđềnghị Ly, Lâm
chở chịM. đi thì cảhai đồngý.Trong trườnghợpnày, pháp
luật bắt buộcLyvàLâmphải thấy rằngđó làhànhvi bắt giữ
người trái pháp luật.Hànhvi củaLyvàLâm làđồngphạm
nhưng cấp sơ thẩmkhôngxử lý làbỏ lọt tội phạm.
Từđó,VKSkhángnghị bản án sơ thẩmnói trên, đềnghị
TANDTPĐàNẵngxét xửphúc thẩm theohướnghủy toàn
bộbản án sơ thẩmđểđiều tra lại.
TẤNTÀI
Việnkiểmsátkhángnghịvìtòabỏlọttộiphạm
