14
THỨ TƯ
11-10-2017
Phóng sự - Chuyên đề
Vắngdukhách, dân… thởphào?
Bêncạnhmấtnguồn thu, chuyệndukháchTQgiảmđến
đảo Jeju cũng có thể làmột tin tốt với cưdân trênđảovốn
ngánngẩmnhịp sốngồnào,muốn có cuộc sốngyênbình
hơn. Năm2008, chínhquyền Jejubanhành chính sách30
ngàymiễnvisachodukháchTQ. Kể từđóhònđảonhỏnày
trở thànhmộtmỏ vàng cho ngành du lịch hai nước khai
thác. Năm2016đảo Jejuđón con số kỷ lục 3,1 triệu khách
TQ, chiếm90% tổngdukháchđếnđây.
Không thể bác bỏ các tác động tích cực từ làn sóngdu
kháchTQ. Thế nhưng đi cùng với sự xô bồ là sự gia tăng
đángbáođộng trênđảo Jeju về tỉ lệ tội phạm, cũngnhư
tình trạngdu khách lẫnngười kinhdoanhhành xử không
vănminh. Tháng9-2016đã cóhơn11.000dân Jeju kýđơn
kêugọichấmdứtchínhsáchmiễnvisa30ngàychodukhách
TQ.Vụviệcchưađượcgiải quyết thì phíaTQyêucầungưng
khai thácdu lịchđến Jeju.
SựthấtthucủaHànQuốc lại làmối lợicủaTháiLankhinước
nàythayJejutrởthànhđiểmđếnhàngđầucủadukháchTQ
trong“Tuần lễvàng”vừaqua,kếđó làNhậtBảnvàSingapore.
THIÊNÂN
T
ám ngày đầu tháng 10 vừa qua được xem là “Tuần lễ
vàng” củaTrungQuốc (TQ), kéo dài từ kỳ nghỉ Quốc
khánh (1-10) đếnTết Trung thu.
“Tuần lễ vàng” này là dịp để dânTQ nghỉ ngơi, du lịch,
mua sắm trongvàngoài nước.Ngànhdu lịchdịchvụnhiều
nước cũng trôngmong “Tuần lễ vàng” này để thu lợi. Số
liệu từTổng cụcDu lịchQuốc giaTQ cho thấy có tới 663
triệu dân đi du lịch, tăng 11,8% so với năm ngoái.
Khi lánggiềng…giận
Là điểmđến sốmột của dukháchTQmùa du lịch “Tuần
lễvàng”năm2016, thếnhưng“Hawaii củaHànQuốc” -đảo
Jejunămnay thậmchí không lọt cảvào tốp20. Sốdukhách
TQ đến Jeju trong năm 2016 chiếm đến 90% tổng lượng
khách du lịch đến đảo nhưng kỳ nghỉ lễ này giảm tới 70%.
“Tuần lễ vàng” nămnayđảo Jeju trở thànhmột “thànhphố
ma”đìuhiubất thường, theocáchví voncủa
ThờiBáoHoa
NamBuổiSáng (SCMP)
.Đườngphốvắngvẻ.Cửahàng thưa
thớt. Nhà hàng im ắng.
Có thể thấyđảo Jejuđangphải hứng chịu cơngiận từTQ
vốnhồi tháng3đã lệnh các công tydu lịchngưngbán tour
đếnHànQuốc. Lýdo lànướcnàyduyệt triểnkhai hệ thống
phòng thủ khu vực tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) của
Mỹ.Ngoài du lịch, hàng loạt lĩnhvực kinhdoanhkhác của
HànQuốcởTQ cũngbị ảnhhưởngnặngnề. Có thể kể đến
hệ thống bán lẻ Lotte, các nhà hàng Hàn Quốc, các nhãn
hiệuô tônhưHyundai, KiaMotor…và còn rất nhiều công
ty vừa và nhỏ củaHànQuốc phải rời bỏTQvề nước.
Quan hệTrung-Hàn đang trong thời điểm khó khăn nhất
kể từkhi hai nước thiết lậpquanhệngoại giaonăm1992, tờ
SCMP
nhậnđịnh.Tháng8vừaqua,hainướcvừakỷniệm25
nămquanhệngoại giao.Cácmốckỷniệm15, 20nămquan
hệ, hai nướccónhiềuhoạt độngchúcmừng.Chẳnghạn lần
kỷ niệm năm năm trước, ôngTậpCậnBình (khi đó còn là
phó chủ tịchTQ) cùng với ôngDươngKhiết Trì (khi đó là
bộ trưởngNgoại giao) đã đến thămĐại sứ quánHànQuốc
ởBắcKinh trong sự đón tiếp long trọng. Lần này, hai bên
khôngcóhoạt độngnàochung.Quanchứccấpcaonhất của
TQđếnĐại sứquánHànQuốc cũng chỉ làhàngbộ trưởng.
Truyền thôngTQ cũngkhôngđưa tinnhiềuvề sựkiệnnày,
theo
SCMP
.Chủ tịchTậpCậnBình cũng traođổi lờimừng
với Tổng thốngHànQuốcMoon Jae-in. Nhưng nếu thông
điệpcủaôngMoon tập trungvàocác thành tựuvàviễncảnh
quan hệ song phương thì ôngTập lại nhấnmạnh sẵn sàng
giải quyết các bất đồng giữa hai nước.
Vẫn là câu chuyện kinh tế
HànQuốc lắp đặt hai bệ phóngTHAAD từ tháng 4. Sau
hàng loạthànhđộngkhiêukhíchcủaTriềuTiên,Seoulđồng
ý cho lắp đặt thêm bốn bệ phóng tên lửa còn lại trong hệ
thốngTHAAD. TQ trả đũa bằnghàng loạt biệnpháp trừng
phạt kinh tế với lýdo longạiHànQuốc vàMỹ có thể dùng
THAADđể làmsuyyếuchương trình tên lửanướcmình.Tuy
nhiên, theobài viết trên tờ
SCMP
củaGS IvanTselichtchev
tại ĐHQuản lýNiigata (Nhật), THAAD và Triều Tiên có
thểchỉ làcái cớ.Theoông, nguyênnhân thật sựcủaviệcTQ
mạnh tayvớiHànQuốc làvìcạnh tranhkinh tếgiữahainước.
Hai thậpniên sau thời điểm thiết lậpquanhệ ngoại giao
(1992) đượcxem làkỳ trăngmật vềkinh tếvàđịachính trị
hai bên. Tháng 9-2015, bà ParkGeun-hye (lúc đó là tổng
thốngHànQuốc) là lãnh đạo duy nhất trong số các nước
đồng minh của Mỹ đến dự lễ diễu binh ở quảng trường
ThiênAnMôn của TQ. Quan hệ kinh tế Trung-Hàn phát
triển ấn tượng, HànQuốc chuyển từmột nước phụ thuộc
hoàn toànvàoMỹ sangcânbằnggiữaMỹvàTQ.HànQuốc
xuất khẩu sang TQ nhiều hơn sang bất kỳ nước nào trên
thế giới, chiếm 1/10 tổng nhập khẩu của láng giềng, gần
1/4 tổngxuất khẩu củaHànQuốc, gấpđôi sang thị trường
Mỹ.HànQuốcnằm trongnhómnămnướcđầu tư trực tiếp
nhiều nhất vào TQ. Năm 2015, thươngmại song phương
hai nước đạt 227,4 tỉ USD.
Một trongnhững lýdokhiếnquanhệkinh tếTrung-Hàn
phát triển là nhờ tính gần gũi về địa lý. Các công tyHàn
Quốc cung cấp nguyên liệu, thiết bị cho lĩnh vực điện tử,
máymóccủaTQ.Có thểnóiHànQuốccócôngkhôngnhỏ
trongviệc thúc đẩyđà tăng trưởng chonềnkinh tế thứhai
thế giới. Và cũng nhờHànQuốc, TQ bớt hẳn chuyện phụ
thuộc vào phụ tùng ô tô từNhật. Người dânTQ, đặc biệt
là giới trẻ ngày càng quen thuộc với sản phẩmHànQuốc,
từ điện tử tới thời trang, mỹ phẩm, phim ảnh, âm nhạc…
Tháng 12-2015, hai nước ký Thỏa thuận Thương mại tự
do, gỡ bỏ thuế nhập khẩu tới gần 90% cho hàng hóa hai
bên trong hai thập niên.
Đối tác thànhđối thủ
Tuy nhiên, giai đoạn cực thịnh trong quan hệ kinh tế
dường như đã qua, hai nước
dần bước sang con đường
trở thànhđối thủ trên thương
trường. Nếu như trước đây
TQ làmiền đất màumỡ cho
nền kinh tế chủ yếu thiên về
xuất khẩu củaHànQuốc thì
giờ lại trở thành thách thức.
Cáccông tyTQdầndần tỏ rõ
mongmuốnvà khả năng cạnh tranh trực tiếpvới các công
ty Hàn Quốc ở những lĩnh vực mà trước đây Hàn Quốc
vốn chiếm ưu thế. Từ công nghiệp ô tô, đóng tàu đến hóa
chất hay bất kỳ ngành công nghiệp nào, các công tyHàn
Quốc giờ đều cảm nhận sức nóng cạnh tranh của các đối
thủTQ vốn thường được chính phủ hỗ trợ.
“Số công ty này ở TQ tăng rất nhanh, đưa các công ty
Hàn Quốc vào thế phải chịu áp lực chưa từng thấy trước
nay” - ông IvanTselichtchevnhậnđịnh.Các tậpđoànđiện
tử lớn của TQ như Huawei, Haier chiếm lĩnh rất nhanh
thị phần trên “sân nhà” và thị trường toàn cầu, cạnh tranh
mạnhmẽ với các tập đoàn điện tử lâu đời của HànQuốc
nhưSamsung, LG.
Các thay đổi này đã và đang tạo nênmột bối cảnhmới
cho quan hệ song phương hai nước bên cạnh các yếu tố
an ninh, quốc phòng. Vấn đề căng thẳngTriềuTiên và hệ
thốngTHAAD củaMỹ có thể không phải là những lý do
khiếnTQmạnh tayvớiHànQuốcmà làcạnh tranhkinh tế.■
ThắngcảnhđảoJeju(HànQuốc)thưathớtdukhách.Ảnh:SCMP
VấnđềTHAADvàbàitoánTriềuTiêncóthểchỉlàcáicớchonhững
độngtháitrảđũakinhtếcủaTrungQuốcnhắmvàoHànQuốc.
PhíasauvụTrungQuốc
tẩychay“Hawaiicủa
HànQuốc”
CáccôngtyTQdầntỏrõ
sựcạnhtranhtrựctiếpvới
cáccôngtyHànQuốcở
những lĩnhvựcmàtrước
đâyHànQuốcvốnchiếm
ưuthế.
ĐườngphốJeju(HànQuốc) lặng lẽtrongmùadu lịch
“Tuần lễvàng”củaTrungQuốc.Ảnh:SCMP
Hệthốngtên lửaTHAADđược lắpđặttạihuyệnSeongju,
tỉnhGyeongsangBắc(HànQuốc).Ảnh:REUTERS
