8
THỨTƯ
13-5-2015
P
hap luat
Quyđịnhvềđặttên
Theokhoản3Điều26dựthảoBLDS
(sửađổi),việcđặttênbịhạnchếtrong
trườnghợpgâythiệthạiđếnquyền, lợi
íchhợpphápcủangườikháchoặctrái
vớinhữngnguyêntắccơbảncủapháp
luậtdânsựquyđịnh tạiĐiều3củabộ
luậtnày.
Tên và chữđệm của côngdânViệt
Namvàngườikhôngquốctịchthường
trú tại Việt Namphải bằng tiếngViệt
hoặctiếngdântộckháccủaViệtNam;
khôngđặttênbằngsố,bằngmộtkýtự
màkhôngphải là chữ. Họ, tênvà chữ
đệmcủamộtngười khôngđượcvượt
quá25chữcái.
Ngày 12-5, TAND TP.HCM đã xử sơ
thẩm đường dây tổ chức đánh bạc, đánh bạc
xuyên quốc gia quymô lớn trên trangmạng
M88.com với 59 bị cáo. Dự kiến phiên tòa
diễn ra trongmột tuần, từ ngày12đến 19-5.
Theo hồ sơ, M88 là trang web cá độ trực
tuyến đặt máy chủ tại Philippines, do người
nướcngoàiđăngký,hoạtđộng tạinhiềunước.
Khi truy cập vào trangweb, người đánh bạc
đượchướngdẫncách thứcmở tàikhoản,đăng
kýdịchvụchuyển tiền, cách thức truycậpđể
cá độ bóng đá, chơi xúc xắc...
Năm2010,NguyễnVõHoàiTrâm (đạidiện
M88,đãbỏ trốn) tuyểnchọnmột sốngườimở
tàikhoảncánhân tạingânhàngđể làm tàikhoản
đại diệnM88 nhận, chuyển, thanh toán tiền
đánh bạc cho các con bạc thông qua phương
thứcgiaodịch InternetBanking.Nhữngngười
nàysauđómở tàikhoảncánhânhoặchuyđộng
CMNDcủabạnbè,người thânđểmởnhiều tài
khoảngiaoM88 sửdụngnhằmđược trảcông
từ21đến43 triệuđồng.Còn tiềnđánhbạc rút
ramua ngoại tệ, vàng hoặc tiềnmặt chuyển
cho các đối tượng khác theo hướng dẫn của
những người điều hànhM88. Thông qua đó,
hàng ngàn người Việt đã chuyển số tiền lên
đếnhàng trăm tỉ đồng ra nước ngoài để đánh
bạc.Đến tháng1-2013, đườngdâyđánhbạc,
tổ chức đánhbạc nàymới bị triệt phá.
Điềuđáng chúý trongvụ án là cónhiềubị
cáonguyên lànhânviênbanquản lýđầu tưdự
án (SởGTVTTP.HCM), giảng viênTrường
ĐHCôngnghiệpTP.HCM, nhânviênmặtđất
Công tyHàngkhôngNộiBài, cánbộCông ty
Công trìnhgiao thông479, kỹ sưphầnmềm,
cánbộngânhàng, sinhviên...Cácbị cáonày
ngụ ở nhiều tỉnh, thành từ Bắc vào Nam và
đãchuyển số tiền thấpnhất 90 triệuđồng, cao
nhất gần 9 tỉ đồng đến các tài khoảnM88 để
đánh bạc.
Theo cơ quan điều tra, có gần 12.000 tài
khoản thường xuyên chuyển tiền đến trang
M88với số tiềnhơn2.000 tỉđồngđểđánhbạc.
Tuynhiên, cơquanđiều trachỉ xácđịnhđược
127 trườnghợpcónơi cư trú.
HOÀNGYẾN
của dự thảo cũnggây ramột tranh
luận khác là có nên khống chế số
lượng chữ (khôngvượt quá25 chữ
cái) khi đặt tên hay không.
Ủng hộ đề xuất của Chính phủ,
ChủnhiệmỦybanTài chính-Ngân
sáchPhùngQuốcHiểncho rằngquy
định tênđầyđủ25 chữ cái (tức tên
có khoảng năm chữ) là đã rất dài.
Việc nhiều người đặt tên con quá
dài, có khi lên đến 30-40 chữ cái
như thời gian qua đã khiến việc
làm hồ sơ hay giao dịch gặp khó
khăn, phức tạp.
Trongkhi đó, bàTrươngThịMai
lo ngại việc này “vượt qua Hiến
pháp” bởi theo khoản 2 Điều 14
Hiếnpháp, quyềnconngười, quyền
côngdânchỉbịhạnchế trong trường
hợp cần thiết vì lýdoquốc phòng,
anninhquốcgia, trật tự an toànxã
hội, đạođứcxãhội, ảnhhưởngđến
sức khỏe cộng đồng. “Tên dài có
ảnh hưởng gì đến sức khỏe cộng
đồng, đếnđạođứcxãhội đâu.Nếu
lo ngại tên dài phức tạp thì nên
khuyếnkhíchngười
dânvì đặt têndài thì
chínhconcủahọsẽbị
ảnhhưởngchứkhông
nên ápđặt” - bàMai
lập luận.
Một lần nữa, ông
Hà Hùng Cường khẳng định việc
khống chế số chữ cái khi đặt tên là
rất cần thiết.Bởi nếuđặt tênquádài
thì các giấy tờ như khai sinh, giấy
phép lái xe, thẻBHXH… thậm chí
phải viết tắtmới đủ chỗ. Điều này
khôngchỉ gây rắc rối chocôngdân
mà cònkhiến công tácquản lýgặp
nhiều khó khăn, phức tạp.
Chínhphủủnghộ
chophép chuyểngiới
BLDShiệnhànhvàdự thảoBLDS
(sửađổi) lấyýkiếnnhândânchỉ có
quy định xác định lại giới tínhmà
không có quy định về chuyển đổi
giới tính. Tuynhiên, qua tổnghợp
thì cóhai loại ýkiếnkhác nhauvề
vấn đề này. Chính phủ sau đó đã
chỉ đạo bổ sung khoản 3 vàoĐiều
36dự thảo (quyềnxácđịnh lại giới
tính) với hai phương án: Phương
án thứ nhất là “việc chuyển đổi
giới tính được thực hiện theo quy
định của luật”. Phương án thứ hai
là“Nhànướckhông thừanhậnviệc
chuyển đổi giới tính”.
ÔngHàHùngCườngchobiếtqua
thảo luận,Chínhphủ thấy rằng loại
ýkiến thứnhất làhợp lý.Bởi lẽdù
chưacó số liệu thốngkêchính thức
vềnhữngngười đãchuyểnđổi giới
tính hoặc có nhu cầu chuyển đổi
giới tính ở nước ta nhưng chuyển
đổi giới tính là một nhu cầu có
thật và đang ngày càng gia tăng.
Do pháp luật Việt Nam chưa cho
phépviệc chuyểnđổi giới tínhnên
một sốngười đã ranướcngoài thực
hiệnviệc chuyểnđổi giới tính.Khi
về nước, họ không được cải chính
hộ tịch nên gặp không ít khó khăn
trong việc tiếp cận dịch vụ y tế để
duy trì giới tínhmới cũngnhưkhó
khăn trong cuộc sống, công tác và
thực hiện các quyền dân sự khác
có liên quan.
TheoôngCường, quá trình lấyý
kiến, nhiều chuyên gia trong lĩnh
vực y, sinh học cho rằng đã đến
lúc nên bổ sung quy định thể hiện
chính sách chung củaNhà nước ta
về vấn đề này trongBLDS.
TheobàTrươngThịMai, quyền
đượcxácđịnh lại giới tínhvàquyền
chuyển đổi giới tính là hai vấn đề
khácnhau, cầnđượcquyđịnh thành
hai điều luật riêng để tránh nhầm
lẫn. “Trườnghợp tôi lànamhaynữ
nhưng cơ thể tôi ngược lại thì tôi
phải đi xử lý để xác định lại giới
tính. Trường hợp này chúng ta đã
cho rồi vàđây làviệcquánhânvăn,
quá con người” - bàMai nói. Với
những trườnghợp chuyểnđổi giới
tính do ý thích, bà Mai cho rằng
cần có thêm thông tin và cần xem
xét, cân nhắc vì còn liên quan đến
văn hóa của người Việt.
Ông Phan Trung Lý nhận xét:
“Việc thừa nhận hay không thừa
nhận quyền này không chỉ liên
quan đến quyền nhân thân của
một cá nhân mà kèm theo đó là
rất nhiều vấn đề xã hội phát sinh.
Chẳng hạn, hành lang pháp lý cho
việc áp dụng các biện pháp y học
để chuyển đổi giới tính; hay có
Làm thủ tụccải chínhhộ tịch tạiSởTưphápTP.HCM.Ảnh:HTD
THUNGUYỆT
T
ranh luận bắt đầu ngay từ
tên gọi củaĐiều 26 dự thảo
BLDS (sửa đổi): “Quyền
đối với họ, tên và chữ đệm”. Chủ
nhiệmỦybanVềcácvấnđềxãhội
củaQuốc hội TrươngThịMai cho
rằngyêucầuphải ghi rõcả“họ, tên
vàchữđệm” làkhôngcần thiết bởi
lâu nay xã hội đã quen cách hiểu
“họ và tên” bao gồm cả phần “chữ
đệm” rồi.
Têndài quá, khóghi vào
giấy tờ
ChủnhiệmỦybanPháp luậtPhan
Trung Lý cũng đề nghị cân nhắc:
“Việc sửdụng “họvà tên” từ trước
đến nay đã trở thành thông dụng.
Vậy thì việc thayđổi, bổ sungnhư
trêncócần thiết haykhông?Códẫn
tới việc thay đổi các giấy tờ, văn
bảnhành chínhhaykhông?Bởi lẽ
phần kê khai sẽ phải thay đổi từ
“họ và tên” thành “họ, tên và chữ
đệm” cho đúng quy
định của bộ luật”.
Bảovệcáchgọinhư
dự thảo, Bộ trưởng
BộTưphápHàHùng
Cường khẳng định
thay đổi này rất cần
thiết vì trên giấy tờ, chỉ thay đổi
chữ đệm thôi cũng đã trở thành
người khác rồi.
Cạnh đó, quy định tại Điều 26
Không
đượcđặt
tênquá
25chữcái?
Quyềnđốivớihọ,tên,chữđệmvàquyền
đượcchuyểnđổigiớitínhtrongdựthảoBLDS
(sửađổi)làhaivấnđềđángchúýđược
ChínhphủtrìnhxinýkiếnỦybanThườngvụ
Quốchộivàosáng12-5.
Tiêuđiểm
Nếuđặttênquádàithìcác
giấytờnhưkhaisinh,giấy
phép láixe…thậmchí
phảiviếttắtmớiđủchỗ.
côngnhậnhônnhânđồnggiới hay
không, có phù hợp với điều kiện
kinh tế-xã hội và truyền thống,
phong tục tập quán củaViệt Nam
hay không? Cần tham khảo kinh
nghiệm thế giới đã có bao nhiêu
quốc gia thừa nhận chuyển đổi
giới tính, những trường hợp nào
thì pháp luật cho phép chuyển đổi
giới tính…Trêncơ sởđóQuốchội
mới có đầy đủ thông tin để xem
xét, quyết định”.
▲
Cácbị cáo trongđườngdây tổchức,
đánhbạcquymô lớnqua trangM88
tại tòa.Ảnh:H.YẾN
NhiềucánbộđánhbạctrênmạngM88hầutòa
