14
THỨNĂM
1-10-2015
ĐẠITHẮNG
S
auchuyến thămchính thứccủaChủ tịchTrungQuốc
(TQ) Tập Cận Bình sang Hoa Kỳ lần đầu tiên (và
có thể là lần cuối cùng trong nhiệm kỳTổng thống
BarackObama), vấn đề nóng về tranh chấp lãnh thổ, đặc
biệt làyêu sáchvô lýcủaBắcKinh tại biểnĐông, vẫnchưa
thể giải quyết, thậm chí còn căng thẳng hơn. Lần đầu tiên
trên đất nước cờ hoa, ông Tập Cận Bình đã mạnhmiệng
tuyên bố chủ quyền trên quần đảo Trường Sa (thuộc chủ
quyền củaViệt Nam (VN)). Tuy nhiên ngay sau đó, nhân
dịp dựHội nghị thượng đỉnhLiênHiệpQuốc tại HoaKỳ,
Chủ tịch nước VNTrương Tấn Sang, theo bình luận của
báochí quốc tế, đãmạnhmẽbácbỏnhữngkhẳngđịnhchủ
quyềnvôcăncứ, tráivới luậtphápquốc tế từphíaBắcKinh.
BắcKinhkhông chọn“giải pháphòabình”?
Tờ
Japan Times
(Nhật Bản) bình luận “điều đáng lo
ngại nhất sau các cuộcgặpmặt songphươngHoaKỳ -TQ
chính là sự thất bại trong việc tìm đến những quan điểm
chung trong các hoạt động của TQ tại biển Đông - một
trong những điểm nóng có vai trò chiến lược quan trọng
không chỉ với BắcKinh,Washington và còn rất nhiều các
quốc gia liên quan”.
Trong buổi gặpmặt và nói chuyện trực tiếp với ôngTập
Cận Bình, Tổng thống Obama không ngần ngại nhắc lại
quan điểm trước sau nhưmột của Hoa Kỳ, cho rằng việc
cải tạo đảo, xây dựng hạ tầng và quân sự hóa khu vực biển
Đông cùnghàng loạt hànhđộnggâyhấnkhác củaTQ càng
gây thêm khó khăn cho các quốc gia trong việc giải quyết
tranh chấpmột cách hòa bình. “Washington, Tokyo hay tất
cả quốc gia còn lại trongkhuvực rất longại rằngvấnđề tự
do hàng hải và tự do thươngmại sẽ bị TQ đe dọa” - Tổng
thốngObama thẳng thắn nêu quanđiểm.
Tuynhiên, phíaBắcKinhngay lập tức lên tiếngphảnđối
các cáobuộc từông chủNhàTrắng.Dùkhông cóbất kỳ cơ
sở pháp lý nào thuyết phục về luật quốc tế và nhiều lần bị
nhiềuquốcgiabácbỏyêusáchvô lý, ôngTậpCậnBìnhvẫn
mạnhmiệng: “Cácquầnđảo tạikhuvựcbiểnĐông thuộcvề
chủquyềncủaTQngay từ thời cổđại”!?ÔngTậpnói thêm
TQcóquyềnduy trì chủquyềnquốcgiacủanướcnày, cũng
nhưcácquyềnvà lợi íchhànghảihợppháp.Khẳngđịnhnày
khiếnkhông ít người nhớđếnphát ngônvô lý tương tự của
Bộ trưởngNgoại giao TQVươngNghị hồi tháng 6-2015,
rằng chính quyền TQ “sẽ có tội với tổ tiên, có lỗi với con
cháu, nếu thayđổi lập trườngcùngyêu sáchchủquyền (phi
pháp) ởbiểnĐông”.
Khôngdựa trênmột cơ sởđáng tin cậynàovàngượcvới
hành động trên thực địa nhưng Chủ tịch Tập khẳng định
với Tổng thốngObama rằngTQ cam kết sẽ không gây hại
đến tựdohànghải.Khi ôngTậpcamkết với ôngObama tại
NhàTrắng, truyền thôngquốc tế tiết lộTQvừa hoàn thành
đườngbăng trái phép trênquầnđảoTrườngSa.Hìnhảnh từ
tạp chí quốc phòng
IHS Jane’s
cho thấyTQ đã hoàn thành
đường băng dài 3.125m, cùng hàng loạt cơ sở hạ tầng, đất
nông nghiệp, công trình chắn nước… được xây dựng phi
pháp trênđáChữThập thuộcchủquyềncủaVN.Đúngnhư
nhiều tờ báo quốc tế bình luận, “hai nhà lãnh đạo đã thất
bại trongviệchứahẹn rằngcảhai cườngquốcTrung-Mỹ sẽ
cùng nhau giải quyết cácmối lo ngại của thế giới” và Bắc
Kinhdườngnhưđã“từchối giải phápgiải quyết tranhchấp
hòa bình” tại khu vực biểnĐông.
ViệtNambácbỏ luậnđiệuTrungQuốc
Ngay sau các phát biểu phi lý của ôngTậpCậnBình tại
Hoa Kỳ, phía VN ngay lập tức đã lên tiếng cũng trên đất
nướccờhoa.Truyền thôngHoaKỳchohay trongcuộc trao
đổi tại Hội ChâuÁ ởNewYork ngày 28-9, Chủ tịch nước
TrươngTấnSangnhấnmạnh:“Hànhđộngđơnphươngnhằm
thayđổi hiện trạng (củaTQ) tại vùngbiển tranh chấpđang
đe dọa hòa bình, anh ninh, ổn định tại châu Á-Thái Bình
Dương.Khuvựcnàyđangđối diệnvớimột loạt thách thức
và rủi ronghiêm trọngvềhòabình, ổnđịnhvàphát triểnbền
vững”.Chủ tịchTrươngTấnSang lênánviệcxâyđảonhân
tạocủaTQ trênquầnđảoTrườngSaởbiểnĐông làviphạm
luậtphápquốc tế, đedọanghiêm trọngđếnanninhhànghải.
“VN có đầy đủ bằng chứng về lịch sử lẫn thực tiễn pháp
lýđểxácđịnhchủquyềncủaVNởTrườngSavàHoàngSa.
Tất cảngườiVNđềunhớ rất rõ rằngTQđãdùngvũ lựcđánh
chiếmHoàngSavàbảybãiđángầm tạiquầnđảoTrườngSa
(thuộcchủquyềnVN)” -Chủ tịchTrươngTấnSangnói với
báochí quốc tế.Nhà lãnhđạochobiết thêm“chaôngchúng
tôi đã công khai quản lý cả hai quần đảo, không phải bằng
vũ lựcmà bằng biện pháp hòa bình dân sự (theo quy định
luật pháp quốc tế). Người dânVN từ lâu đã tiến hành các
hoạt độngkhai thác hải sản tại khu vực hai quần đảonày”.
“BiểnĐônghiện tại thựcsự làmộtđiểmnóngcủakhuvực
và thếgiới.Trongnămvừaqua,TQđã thựchiệncải tạođảo
chìm với quymô lớn nhằm tạo ra các đảo nhân tạo. Chúng
tôi khẳngđịnh rằngcáchànhđộngnàycủaTQvi phạm luật
phápquốc tế” -Chủ tịchnướcTrươngTấnSangnói vàviện
dẫnCôngướcLiênHiệpQuốcvềLuậtBiển.ÔngSangnói
thêm hành động củaTQ đồng thời cũng vi phạmTuyên bố
về ứngxử của các bênởbiểnĐôngđạt được với các thành
viênASEANnăm2002.
Tuân thủ luật quốc tế, hànhđộng có
tráchnhiệm
“Sự lo ngại của VN và các nướcASEAN khác đều rất
rõ ràng và dễ hiểu, bởi lẽ các hành vi (phi pháp) của TQ
ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh và an toàn hàng hải
ởbiểnĐông” -Chủ tịchTrươngTấnSangchohay.Dường
nhưđồng tìnhvớiTổng thốngObama rằnghànhđộng của
Bắc Kinh khiến việc giải quyết tranh chấp tại biển Đông
theo giải pháp hòa bình ngày càng khó khăn, Chủ tịch
nướcTrươngTấnSang đã nhấnmạnh tầm quan trọng của
mộtmôi trường hòa bình nhằm đề ra nhữngmục tiêumới
hướng tới đạt được sự phát triển bền vững mà phía Liên
HiệpQuốc đã đồng thuận.
Chủ tịch nước TrươngTấn Sang nói rằngVN đã nỗ lực
hết sức trong chương trình hội nghị lần này nhằm bày tỏ
quanđiểm củaVNvề các biệnphápnhằmduy trì hòa bình
và bảo vệ chủ quyền quốc gia. “VN quyết tâm bảo vệ độc
lập, chủquyềnvà toànvẹn lãnh thổ, đồng thờigiảiquyết các
tranh chấp lãnh thổ trên cơ sở luật pháp quốc tế.VNmong
muốncộngđồngquốc tếhiểu rõvề sự thật” -Chủ tịchnước
TrươngTấnSangnhấnmạnh.
Trong bối cảnh phức tạp và đầy rủi ro tại khu vực châu
Á-TháiBìnhDươngdohànhđộngTQ tạo ra,Chủ tịchnước
TrươngTấn Sang đề xuất các quốc gia phải giải quyết các
vấnđềbằng tráchnhiệm, hợp tácgiữa tất cảcácbêncó liên
quan, bao gồm cả VN và Hoa Kỳ, nhằm hướng tới mục
tiêuduy trì hòabình, anninh, ổnđịnhvàphát triển tại châu
Á-Thái BìnhDương và toàn cầu.
s
TrungQuốc
“né”chuyện
biểnĐông
CácphátbiểuvôlýcủaChủtịchTrungQuốcTậpCậnBình
khiđếnthămHoaKỳđãbịChủtịchnướcTrươngTấnSang
bácbỏtrướccộngđồngquốctế.
Phong su-Chuyen de
Ảnh trái:
Chủ tịchnướcTrươngTấnSang trả
lờiphỏngvấn tạiHoaKỳhôm thứHai (28-9).
Ảnh:AP
Ảnhphải:
Hìnhảnhvệ tinhchụphôm20-9
cho thấyTrungQuốchoàn tấtđườngbăng
tráiphép trênđáChữThập, thuộcquầnđảo
TrườngSacủaViệtNam.Ảnh: IHS
TổngthốngObama:
Giảiquyếttranhchấp
bằng luậtquốctế
TờPhilstar.comchobiếtmộtđiểmrấtđángchúý làông
TậpCậnBìnhđã khônghề nhắc đến các tuyênbố (phi
pháp) về chủquyền củaTQởbiểnĐông trongbài phát
biểu tại LiênHiệpQuốc.ÔngTậpnói dùTQcómạnh lên
đếnmứcnào thì cũng không theođuổi báquyền, bành
trướngkhiếncácnước lánggiềng longại.
Trái lại,TổngthốngObamamột lầnnữa lêntiếngbàytỏ
sựquanngại trướcLiênHiệpQuốcvềhànhđộngcải tạo
đảocủaTQởbiểnĐông.ÔngObamakêugọi giải quyết
tranhchấpbằng“luậtquốctế”chứkhôngphải“luậtrừng”
(hayvũ lực).“Vớivai trò tổng thốngHoaKỳ, tôiđanghình
dung ranhữngmối đedọavới chúng tôi; “cácmối nguy
hiểm”hiệndiện trênbàn làm việc của tôi vàomỗi buổi
sáng.Tôiđangnắmquânđộimạnhnhấtmàthếgiới từng
biết và tôi sẽ khôngngầnngại bảo vệđất nước của tôi
hoặc cácđồngminh của chúng tôi bằngvũ lựcnếu cần
thiết”-Tổng thốngObamakhẳngđịnh.
