14
THỨBA
6-10-2015
Phong su-Chuyen de
ĐẠITHẮNG
H
ômqua (5-10), đàmphánHiệpđịnhĐối tácxuyên
TháiBìnhDương (gọi tắt làTPP)diễn ra tạiAtlanta,
sau hơn năm năm với hơn 20 vòng đàm phán đầy
cam go, đã hoàn tất. TPP được xem là thỏa thuận thương
mại tự do lớn nhất thế giới với 12 nước tham gia, chiếm
40%GDP toàn cầu. Đầu tháng 9-2015, Vicki Needham
của trang The Hill dẫn lại một nghiên cứu gần đây của
ViệnChính sáchTiến bộMỹ (PPI) cho rằngViệt Nam sẽ
đạt được lợi ích ấn tượngvềmặt kinh tế từnhững cải cách
sâu rộng theo thỏa thuận thươngmại chung của khu vực
châuÁ-Thái BìnhDương nếu TPP được thông qua trong
thời gian tới.
Thunhậpcaohơn, xuất khẩunhiềuhơn
Cụ thể,VickiNeedhamdẫn lạinộidungbảnbáocáođược
công bố hôm 11-9 vừa rồi nhân sự kiện do PhòngThương
mạiMỹ tổchức tạiHàNội, có sự thamgiacủacácnhà lãnh
đạo doanh nghiệpMỹ vàViệt Nam, cũng như các chuyên
gia kinh tế hàng đầu củaViệt Nam và những người ủng hộ
cải cáchkinh tế. Báo cáonàydựa trênnghiên cứu củaPPI,
khẳng địnhViệt Nam cũng như các nước thành viên khác
sẽ phải cải cách, thay đổi các khuôn khổ vềmặt quy định
vàpháp luật dưới sự ràngbuộc củaTPP.Theođánhgiá của
PPI vànhiềuchuyêngiakinh tế, đâychính làđộng lựcgiúp
Việt Namđón nhận sự phát triển đáng kể.
EdGerwin, chuyên viên cao cấp về lĩnh vực thươngmại
và cơhội toàn cầu làmviệc tại PPI, đồng thời là tácgiả của
bản báo cáo trên, khẳng định “Việt Nam đã sẵn sàng đạt
được những lợi ích đáng kể từHiệp địnhTPP”. Trongmột
nghiên cứu được công bố năm 2012,ViệnKinh tếQuốc tế
Peterson củaMỹước tính rằngnếuTPPđược thôngqua và
ViệtNam là thànhviên thì đếnnăm2025, tổng thunhậpcủa
Việt Nam sẽ tăng thêm 13%. Đồng thời, tổng giá trị xuất
khẩucủaViệtNamcũng tăng thêm37%.Phần lớnmức tăng
trưởngmà Việt Nam đạt được đến từ sự tăng trưởng khu
vực xuất khẩu hàngmaymặc và da giày - những lĩnh vực
được các nước thành viênTPP, đặc biệt làMỹ, cắt bỏ theo
lộ trình các rào cản thuếquanmàhiệnnayđangởmức cao,
cản trở lượng xuất khẩu.
Bên cạnh các lợi ích nói trên, trongmột bài xã luận viết
trên tờ
DemocracyJournal
,đạidiệnThươngmạiMỹMichael
Froman, dẫn số liệu từViệnKinh tếQuốc tế Peterson của
Mỹ, cho biết nếu đàm phán TPP thành công (trong đó có
Việt Nam) thì đến năm 2025GDP của nước này tăng hơn
11%.Vị này cho biết thêmTPP sẽ loại bỏ khoảng 5% thuế
đối với nhiềumặt hàng dược phẩm ởViệt Nam, bao gồm
nhiều loại thuốc, kể cả thuốckháng sinh, corticoid (còngọi
là corticosteroid), thuốc chống sốt rét, đồng thời cắt giảm
đếnkhoảng7% thuếđối với cácmặt hàngy tế thiết yếunhư
gạc và băng.
Trong khi đó, tại cuộc họp báo về triển vọng kinh tế khu
vựcsáng5-10,phátbiểu trướcbáochí,ôngSandeepMahajan,
chuyên gia kinh tế thuộc Ngân hàngThế giới (WB), nhận
định nền kinh tếViệt Nam sẽ được hưởng lợi lớn khi TPP
được ký kết. Theo đó, vị này cho rằng nhóm 12 quốc gia
thành viên trongTPPđóng góp 40%GDP toàn cầu, vì thế
nênViệtNam sẽcó thị trường rộnghơn. “Đây làcơhội lớn,
chúng tôi đã có những dự tính tác động khá tích cực. GDP
Việt Nam có thể tăng thêm 8%-10% đến năm 2030, thậm
chí cònnhiều hơn” - ôngnhấnmạnh.
Phải đảmbảoyêucầu caocủaTPP
Bên cạnh các lợi ích to lớnmàViệt Nam nhận được nếu
TPP được thông qua, Ed Gerwin nói thêm rằngmột TPP
với tiêuchuẩncao, tương tựhiệpđịnh thươngmạimới giữa
Việt Nam và Liênminh châuÂu (EU), yêu cầuViệt Nam
phải cam kết thực hiện những cải cách to lớn thuộc về cấu
trúc (hay tái cấu trúc vềmặt kinh tế, luật pháp, xã hội…).
Để thực hiện yêu cầu
được xem là gắt gao từ
TPP, Việt Nam cần bắt
tayvào thựchiện cải cách
nhằm tạo ranhữngsự thay
đổi chínhyếu, baogồmcả
việccải thiệnvàhoàn thiện
hệ thốngpháp luật.Những
cải cách này sẽ đóngmột
vai trò quyết định trong
việcđịnhhướng, thúcđẩy
mối quan hệ thương mại
vàmậu dịch giữaMỹ với
nềnkinh tếViệtNamphát
triểnvà sôi động.
Ngoàira,cácnhàlậppháp
củaQuốchộiMỹcũngbày
tỏ tháiđộquanngạivềviệc
Việt Nam tham gia đàm
phánTPP.Theohọ,TPPdù
mang lại nhiều lợi ích về
mặt tổng thể chonềnkinh
tếViệtNamnhưngsẽmang
lại thách thứccaovớingười
lao động bởi mức lương
thấp, thiếucácphương tiện
bảo vệ laođộng.
Kỳvọng tương lai
nhờTPP
Trongmột bài viết mới
đây của mình với tiêu đề
“TPP và những lợi ích từ
tự do thương mại đối với
ViệtNam:Mộtsốbàihọc từ
cáchiệpđịnh tựdo thương
mại củaMỹ”
, EdGerwin
cho rằng trong quá trình
tìm kiếm giải pháp để thúc đẩy phát triển kinh tế quốc gia,
Việt Nam đã và đang chú trọng đáng kể đến việcmở rộng
thươngmại quốc tế. Bởi lẽ phát triển thươngmại chính là
một công cụ đầy sứcmạnh đối với phát triển kinh tế - điều
mà các quốc gia láng giềng và lân cận củaViệt Nam, gồm
cảNhậtBản,HànQuốc,TrungQuốcđã liên tụcchứngminh
trong suốt bảy thậpniênqua.
“Việt Nam đã và đang bướcmột bước dài bằng cách gia
nhập các cuộc đàm phán với các nền kinh tế lớn nhất, phát
triểnnhất thế giới và nước này cũngđangđóngmột vài trò
quan trọng, chủchốt trongquá trìnhnỗ lựchoàn thànhhiệp
địnhTPPvốnyêucầucác tiêuchuẩncao” -EdGerwinnhấn
mạnh.Vị nàynói thêm rằngmột hiệpđịnhTPP sâu rộng sẽ
mang lại lợi ích cho tất cả quốc gia thành viên, đồng thời
cungcấpchoViệtNamkhảnăng tiếpcậnmới đầy thuận lợi
với các thị trườngxuất khẩu lớn nhưMỹ, Nhật Bản.
Tuy nhiên, điều quan trọng nhất trong trung hạn và dài
hạn chính là việcViệt Nam cam kết liên tục thực hiện tái
cấu trúccácvấnđềquan trọng theoquyđịnhTPPcó thểdẫn
đến sựphát triển sáng tạovà đầu tư, tiếnbộkhoa học công
nghệ, phát triển thươngmại quốc tế, cùng với những thay
đổi tích cực khác,mangđếnđộng lực thúc đẩy tăng trưởng
kinh tếổnđịnhhơn, bềnvữnghơn.Quan trọngkhôngkém,
theoEdGerwin, khinỗ lựcnângcaophát triểnkinh tế thông
quaTPP,ViệtNam có thểhọc rất nhiều từkinhnghiệm của
cácnước thànhviênkhác - nhữngquốcgiađã thamgiavào
các hiệpđịnh thươngmại tự do trướcTPP.
s
TPPhoàntất,
ViệtNamsẽ
thulợiđángkể
ViệchoànthànhTPPđưaViệtNamđếnnhữngcơhội“vàng”
nhưngcũngkhôngíttháchthứckhipháttriểnkinhtế.
Babàihọc
quantrọng
EdGerwinđềxuấtbabài
học quan trọng khi tham
gianhữnghiệpđịnh tựdo
thươngmại tiêuchuẩncao
nhưTPP.Thứnhất, cáchiệp
định tựdo thươngmại chỉ
là“mộtphầncủabức tranh
lớn”.Muốnpháttriểnkinhtế,
cáchiệpđịnhthươngmạitự
donhưTPP chỉ làmột yếu
tố,còn lạiViệtNamphảichú
trọngđếncác lĩnhvựckhác
baogồmcảgiáodục, phát
triểnkhoahọckỹthuật.Thứ
hai, nắm bắt thông tin là
một yếu tốquan trọngđể
hưởng lợi từTPP. Các khảo
sát gầnđâymà EdGerwin
chỉ ra cho thấy dưới 30%
doanhnghiệpViệtNamcó
kiến thứcnềnvềTPP -điều
mà lẽ raViệt Namphải ưu
tiên thúc đẩy nếu doanh
nghiệpmuốntậndụngTPP
để có thể phát triển. Cuối
cùng, hợp tác thươngmại
rộnghơn, chặt chẽhơn sẽ
mangvềkếtquảtốthơn.Các
nghiêncứuchothấynhững
hiệpđịnhthươngmạitựdo
nàocónhiềuthànhviênhơn
vàquyđịnhchặtchẽhơnsẽ
mang vềnhiều lợi íchhơn
chocácnước thànhviên.
Cácbộ
trưởng
thươngmại
của12nước
thamgia
đàmphán
tạiAtlanta.
Ảnh:
REUTERS
Cácquốc
gia thành
viênTPP.
Ảnh:
VNEXPRESS
