14
THỨSÁU
4-3-2016
Phóng sự - Chuyên đề
Liệucó“lậtđổ”đượcTrump?
Những lãnhđạo của đảngCộnghòa vẫnnuôi hy vọng
tạonênđượcmộtcuộc lậtđổnhà tỉphúngườiMỹ.Đểngăn
Trump trở thànhđại diện của đảngCộnghòa trong cuộc
chạyđua vàoNhàTrắng, kênh FoxNews cho rằng các ứng
viênCộnghòa còn lại cầnbắt đầuhợp tácvới nhau thayvì
đấuđáđểngăn cơn ácmộng trở thành sự thật. Để chiếm
đượcvị trí ứngcửviên tổng thốngđạidiệnđảngCộnghòa,
ôngTrump cầngiànhđược ít nhất 1.237đại biểu trong kỳ
đại hội đảngvào tháng7-2016. Các lãnhđạo củađảngnày
cùngnhữngủyban tài trợđangnỗ lựchết sứcvậnđộngcử
tri đểngănTrumpđạtđượccon sốđó.
TRUNGNHÂN
N
gày “siêu thứ Ba” kết thúc với chiến thắng áp đảo
của bàHillaryClinton thuộc đảngDân chủvà tỉ phú
DonaldTrumpởđảngCộnghòa.BàClintonđãchiến
thắng 8/12 bang và vùng lãnh thổ tiến hành bầu cử sơ bộ
vàongày1-3vừaqua.Trongkhi đóôngTrumpgiànhchiến
thắng 7/11 bang trong ngày “siêu thứ Ba”. Điều gì đứng
sau những thành công vang dội của hai ứng viên nặng ký
này trong cuộc đua vàoNhàTrắng?
Công thức “trongmơ” củaHillaryCliton
Theo thống kê của hãng Thomson Reuters, bà Hillary
Clinton (với 548 đại biểu đã thắng được) đang bỏ xa đối
thủ cạnh tranhBernieSanders (với chỉ 351 đại biểu). Theo
tờ
Washington Post
, sự áp đảo nàymà bà Clinton có được
làkết quả củamột công thức “trongmơ”gồm: Sựdanhgiá
củagiađìnhClinton; sứcảnhhưởng to lớncủachồng làmột
cựu tổng thốngMỹ; ngân sách tranh cử nhiều hơn bất kỳ
ứng cử viên nào khác hiện tại nhờ sự chống lưng của giới
giàu có; và sự nổi tiếng cá nhân khổng lồmà bà xây dựng
trong suốt sự nghiệp chính trị củamình.
Báocáomới nhất củaỦybanBầucửLiênbanghồi tháng
2-2016cho thấybàClintonđãvậnđộngđượcđến188 triệu
USDchongân sách tranhcửcủamình.Trong sốđó, ủyban
tranh cử củaHillaryClinton và các ủy ban vận động chính
trị (PAC) ủnghộbà đã chi ra tổng cộnghơn100 triệuUSD
để huy động sự ủng hộ của cử tri. Con số này lớn hơn bất
kỳứng cử viênnàokhác trong cuộc đua đếnNhàTrắng.
Sự tham gia tích cực của tất cả thành viên gia đình toàn
người nổi tiếngcủabàClintoncũng làmột nguyênnhân lớn
đằng saucácchiến thắngcủabà.Theo thốngkêcủa tổchức
quan sát bầu cửSunlight Foundation, trong tổng số 274 sự
kiệnmàchiếndịchcủabàClinton tổchứccóđến47 sựkiện
có sự xuất hiện của chồng bà là cựu Tổng thốngMỹ Bill
Clinton.Congái củabà làChelseaClinton, cựuPVnổi tiếng
của kênhNBC và là chủ tịch của hai tổ chứcQuỹClinton
và Sáng kiếnToàn cầuClinton, cũng góp
mặt trong21 sựkiện.Cảba thànhviêngia
đình đã gần như đi khắp nướcMỹ để lôi
kéo sự ủng hộ cho chiến dịch.
Tuy nhiên, cái “mác” danh giá của gia
đình hay số tiền khổng lồ trong ngân sách
khôngphải làyếu tốđảmbảosự thànhcông
trongkỳ tranhcử tổng thống2016.Khimùa
tranhcửbắt đầu, ông JebBush, con trai và
em trai củahai đời tổng thốngMỹ, từngcó
trong tayngân sáchnhiềuhơn toànbộứngviênđảngCộng
hòa gộp lại. Thế nhưng ông vẫn không giành được bất kỳ
chiến thắng nào và phải tuyên bố bỏ cuộc. Các cử tri chỉ
ủnghộnhữngngười nàocómột chương trìnhhànhđộngmà
họ cảm thấy thuyết phục và được quan tâm.Và đây là điều
quan trọng tạonêncuộcbứt phángoạnmụccủabàClinton.
Ởnhững cuộc bầu cử sơbộđầu tiên,HillaryClintonvẫn
còn bị đối thủBernie Sanders bám đuổi sít sao. Nhưng kết
thúc ngày “siêu thứ Ba”, bà Clinton đã bỏ xa đối thủ với
các chiến thắng liên tiếp ở nhiều bang có số đại biểu đông
đảo nhưTexas và Georgia. Tờ
New York Times
nhận định
chiến thắngnàyđược tạonênnhờbàClintonvàban cốvấn
đã xây dựngmột chương trình hành động chạm được đến
nhiều thành phần cử tri hơn, đặc biệt là những cộng đồng
thiểu số và người damàu.
Khácvới nghị sĩBernieSandersvới tư tưởngchính làđòi
sựbìnhđẳngkinh tếđại tràgiữa1%người giàuvà99%còn
lạicủadânsốMỹ,nhữngbàiphátbiểucủabàHillaryClinton
sẵn sàng đề cập các vấn đề liên quan đến bất bình đẳng xã
hộiMỹnhưcải cách tưpháphìnhsự, súng, côngbằng lương
bổng chonữ giới haymức lương tối thiểu.
Những vấn đề này thu hút sự quan tâm của các cử tri
người Latin và người damàu. Bà cũng thường lui đến các
nhà thờhaycácnhàhàngcủanhữngcộngđồngnày, lôi kéo
sự ủng hộ của các chính trị gia và người nổi tiếng da đen.
Những điều này tạo nênmột lớp cử tri ủng hộ bà Clinton
đa dạng và đông đảo hơn đối thủ.
NewYork Times
cho biết
chính những cử tri damàu góp phần lớn trong chiến thắng
củaHillaryClinton tại bangNamCarolina, nơi bà từng thất
bại trong cuộc đua vàoNhàTrắngnăm 2008.
Cómột nướcMỹ “xấu xí”
Còn ở cuộc đua để trở thànhứng cử viên tổng thống của
đảngCộnghòa, tỉ phúDonaldTrump thậm chí còndẫnđầu
ápđảođángnểhơnnữa.Ônggiànhđược285đại biểuđảng
Cộng hòa, nhiều hơn tổng số đại biểu của các ứng cử viên
khác cộng lại, theo Thomson Reuters. Ông BenGinsberg,
một luật sưkỳcựuchuyênvềcácchiếndịchbầucửcủađảng
Cộnghòa, đánhgiáôngDonaldTrumphiệnđang rất “sáng
cửa” để giành đượcmột chiến thắng áp đảo trong hội nghị
toàn đảngCộnghòa vào tháng 7-2016.
Khả năng cómột cuộc “lật đổ” ngoạnmục sẽ là vô cùng
thấp, theo đánh giá của Ginsberg. Ông Trump trong suốt
những tháng qua đã liên tục dẫn đầu tỉ lệ cử tri ủng hộ ở
các cuộcbầu cử sơbộ.Hiệnvới 42% cử tri đảngCộnghòa,
ông Trump có tỉ lệ ủng hộ nhiều hơn gấp đôi mọi ứng cử
viên còn lại trong đảng. Các lãnh đạo của đảng Cộng hòa
trong thời gian qua đã chính thức lên tiếng chỉ trích những
quan điểm cực đoan, bảo thủ vàmang đậm tính phân biệt
chủng tộc của ôngTrump. Các PAC thânCộng hòa đổ tiền
đầu tư cho những đối thủ của ông cho ngày “siêu thứBa”
vừaqua, thếnhưngvẫnkhông thểngănđượcbước tiến của
ông vàoNhàTrắng.
Lý giải cho thành công đầy tranh cãi của tỉ phú người
Mỹ, tờ
Huffington Post
khuyên nướcMỹ và các chính trị
gia cần chấp nhận sự thật rằng những lời nói cực đoan của
ông Donald Trump thật sự khớp với suy nghĩ của một bộ
phận lớn người dânMỹ. Bên cạnh những giá trị mà nước
Mỹ luôn ca ngợi như sự tự do, sự bình đẳng và sự cởi mở,
khoandung trướcmọimàudahay tôngiáo, vẫn tồn tạimột
nướcMỹ“xấuxí”vớinhững íchkỷ,nghi
hoặc và phân biệt đối xử.
VẫncómộtnướcMỹdửngdưng trước
cáichết theokiểuhànhhìnhcủabangười
Hồi giáo da đen tại bang Indiana cuối
tháng 2 vừa qua. Những cơ quan điều
travàchínhquyềnđịaphươngvẫn tuyên
bố “không có lý do gì để cho rằng đây
làmột tội ác liênquanđếnphânbiệt đối
xử, tôngiáohayquốc tịch”.
BritannyKing, cây bút của tờ
HuffingtonPost
, cay đắng
nhậnđịnh rằng chiến thắng củaTrump làquá “hiểnnhiên”.
Vấnđềbìnhđẳnggiữangườida trắngvàngườidamàuđã trở
thànhcuộc tranh luậngaygắtnhất tạiMỹ trongsuốthainăm
qua. Phong trào “BlackLivesMatter” (Mạng sống damàu
cũng đáng giá -ND) chỉ ra vấn đề phân biệt chủng tộc vẫn
ăn sâu trong lòngnướcMỹ. DonaldTrumpxuất hiện trong
cuộcđuavàoNhàTrắngvàbancốvấncủaông lựachọnnói
nhữngđiềucựcđoanvì họbiết rằngnó sẽmang lại kết quả.
Tờ
Politico
cũngđặt racâuhỏi liệucóchăngchính truyền
thôngMỹđã tạo ra sự thànhcôngcủaDonaldTrump.Chính
việc liên tục đeo bám và phát sóng những quan điểm cực
đoancủanhà tỉphúnhưmột chủđềhútkháchđãvô tình làm
choông thêmnổi tiếng trongmộtxãhộimàsựbảo thủvàkỳ
thị cònquánặngnề.Những cử tri cựcđoanđã tìm thấyông
nhưmột biểu trưngchoniềm tincủahọ.Vàhọmangvềcho
DonaldTrump liên tiếp thắng lợi này đến thắng lợi khác.■
“Công thức thànhcông”
củaHillaryClintonvà
Donald
Trump
QuanđiểmcựcđoancủaDonald
Trumpvẫnthuhútmột lượngđông
đảocửtriủnghộ.Ảnh:AP
ĐiềugìđangtạonênnhữngchiếnthắngápđảocủabàHillaryClinton
vàôngDonaldTrump?
BàHillaryClintontựtinsẽtrởthành
ứngcửviêntổngthốngcủađảng
Dânchủ.Ảnh:GETTY
Bêncạnhnhữnggiátrịmànước
Mỹ luôncangợinhưsựtựdo,sự
bìnhđẳngvàsựcởimở,khoan
dungtrướcmọimàudahaytôn
giáo,vẫntồntạimộtnướcMỹ
“xấuxí”vớinhữngíchkỷ,nghi
hoặcvàphânbiệtđốixử.
