3
THỨBA
26-4-2016
Thời sự
“Truyvếtnơi thảiđộcgiết cá
khôngkhó”
ĐẶNGTRUNG-ĐẮCLAM
C
hiều25-4,HộiNghềcá
ViệtNam (Vinafis)đã tổ
chức cuộc họpkhẩnvề
việc cá chết hàng loạt xảy
ra ven biển các tỉnh từ Hà
Tĩnh đến Thừa Thiên-Huế.
Ông Nguyễn Việt Thắng,
Chủ tịchVinafis, chobiết cá
chết đã gây ra thiệt hại cho
người đánhbắt, người chăn
nuôi,ngườibuônbánvàhoạt
động du lịch, khách sạn…
“Bây giờ cá tôm, hải sản
chết liênquanđếnsinhmạng
conngườinênviệctìmnguyên
nhân, đưa ra giải pháp khắc
phục là rấtcấpbách.Nếuxác
định “thủphạm” thì phải xử
lýnghiêm, thậmchí truycứu
trách nhiệm hình sự” - ông
Thắng nói.
Lấymẫunước,mẫu
đất nơi xả thải sẽ rõ
Trao đổi với
Pháp Luật
TP.HCM
tại cuộc họp, ông
NguyễnTửCương,HộiNghề
cáViệtNamnói:“Cáchếtchủ
yếu làở tầngđáy, thườngsống
ổnđịnhmộtnơi.Cáchếtđầu
tiên ở Hà Tĩnh cho thấy có
chất cực độc gây ra”.
ÔngCươngđặt vấnđề tại
sao NghệAn nằm cạnh Hà
Tĩnh (vềphíaBắc)nhưngcá
khôngchếtsongcác tỉnhphía
Nam lạichết?“Theo tôi,phải
có chất cực độc xuất phát từ
HàTĩnhsauđó lan truyềnvào
các tỉnh phía trong và dòng
hải lưu dẫn chất độc tới đâu
thì chết đến đó. Như vậy, ô
nhiễmbiểnđã lan truyềnnhư
thếnàovà theohướngnàođã
có thể xác định rất rõ” - ông
Cương lýgiải.
Theo ông Cương, nguồn
gâyđộcđầu tiên làHàTĩnh.
Vào mùa này dòng hải lưu
ven biển Việt Nam chảy
theo hướng Bắc Nam. Vì
vậy, nguồn độc xuất phát từ
HàTĩnh rồi chảyvàoQuảng
Bình, QuảngTrị rồi tới Huế
làphùhợpvới thực tế. “Phải
xácđịnh rõcáchếtvìnguyên
nhângì,dođộc tốgì.Nếuđặt
nghivấn làdoxả thải thìphải
lấymẫu nước, mẫu đất gần
khu vực xả thải thì sẽ rõ và
có kết luận sớm thôi” - ông
Cương gợi ý.
Trướcđó, tạibuổi làmviệc
với Phó Thủ tướng Trịnh
Đình Dũng hôm 24-4, ông
Võ TuấnNhân, Thứ trưởng
BộTN&MT,khẳngđịnhngày
25-4, bộnày sẽ tổchứccuộc
họpvớicácchuyêngiachuyên
sâu để khẳng định có xác
định được nguyên nhân hay
không. Tuy vậy, trong ngày
25-4,phóngviên liênhệ tham
dựđềukhôngđược. Sauđó,
PVgọi điện thoại liênhệvới
người có chức trách của bộ
nàyđể nắm thông tinnhưng
không thành công.
Hỗ trợngười dân
bị thiệt hại
Ngày25-4,Thứ trưởngBộ
NN&PTNTVũVănTámcó
côngvănhỏa tốckết luậncá
chết bất thường. “Nguyên
nhân cá chết nhanh, bất
thường trêndiện rộngcó thể
do độc tố có độc lực mạnh
như sinh học, hóa học hoặc
yếu tố khác”.
BộNN&PTNT giaoViện
Nghiên cứu nuôi trồng thủy
sản 1 làm đầumối phối hợp
vớicácđơnvị liênquannhanh
chóng phân tíchmẫu vật để
xác định nguyên nhân, tổng
hợpvàbáocáoBộNN&PTNT
vàBộTN&MT.
Bộ NN&PTNT cũng yêu
cầuTổngcụcThủysảnhướng
dẫn các tỉnh thống kê thiệt
hại, kiến nghị và đề xuất
chính sáchhỗ trợ chongười
dânkhôi phụchoạt động sản
xuất và kinh doanh.
Cùng ngày, sau khi nghe
Phó Thủ tướng Trịnh Đình
Dũngbáocáo tìnhhìnhkiểm
tra thựcđịa tạiHàTĩnh,Thủ
tướng Nguyễn Xuân Phúc
đã giao UBND các tỉnh Hà
Tĩnh,QuảngBình,QuảngTrị
và Thừa Thiên-Huế rà soát,
thống kê đầy đủ, chính xác
thiệt hại các hộ nuôi trồng,
khai thác thủy,hải sảnbị thiệt
hại. Từ đó, các tỉnh đề xuất
biệnpháphỗ trợchongưdân.
Thủ tướng cũng yêu cầu
các bộ KH&CN, Công an,
Quốcphòng,CôngThương,
Y tế,ViệnHàn lâmkhoahọc
và côngnghệViệtNam chủ
độngphối hợp, hỗ trợcácbộ
TN&MT, NN&PTNT khẩn
Cáchếtnhanh,bấtthườngtrêndiệnrộngcóthểdochấtđộccựcmạnhgâyranêncầnlấymẫunước,mẫuđất
gầnnơixảthảisẽsớmcókếtluận
Trongkhingưdânvenbiển
miềnTrungvàngườidâncả
nướcvẫnđang rấtbứcxúc
trướcnạncáchếthàng loạt
thì trướcnhững thông tinvàchứngcứmàbáochímấyngàyqua
nêu rađượccho làcó liênquanđếnCông tyTNHHGang thép
HưngNghiệpFormosaHàTĩnh.Ngày25-4, giámđốcđốingoại
củacông tynày, ôngChuXuânPhàm, đãchính thức lên tiếng.
ÔngPhàmnói trênĐài truyềnhìnhVTC14 rằng: “Nhiềukhi
mìnhkhôngđượccảhai thìmìnhphải lựachọn. Tôimuốnbắt
cá, bắt tômhay là tôimuốnxâymột cáinhàmáy théphiệnđại?”.
Trênbáo
TuổiTrẻ
điện tửcùngngày, ôngPhàmcũngnói: “Muốn
bắt cá, bắt tômhaynhàmáy, cứchọnđi.Nếuchọncảhai thì làm
Thủ tướngcũngkhônggiảiquyếtđược…”Dùcógiải thích lại
trênbáođiện tử
vietnamnet.vn
sauđónhưngđối chiếucácnội
dungôngPhàmnói trênVTC14vàbáo
TuổiTrẻ
điện tử, chúng
tôinhận thấyphátbiểu trên là rấtkhóchấpnhận.
Nói trắng ra, thôngđiệpôngmuốngửi tới chúng tôi làmột
khiđãchấpnhậnnhàmáy thépcủacácông thì chuyện tômcá
chếtdonhiễmđộc (nếucódonhàmáygây rađi chăngnữa) là
chuyệnchúng tôiphải chấpnhận.Đó làsựđánhđổi.Vâng, rất
lạnh lùngvàđầy thách thức.
ThưaôngPhàm, chắc làkhiđếnViệtNamđầu tư, ôngvàcông
tyôngchắcchắnđã tìmhiểu luậtphápcủaquốcgiachúng tôi.
Khôngcómộtquyđịnhpháp luật lẫnđạo lýnàobuộcnhândân
tôiphải chọn lựacáigiáphải trảnhưcáchông “chơibàingửa”
trướccông luậnnhư thế!
Bởi lẽmôi sinh là thứnếuđánhđổiđể lấymộtđồng lợi ích
trướcmắt thì cáigiáphải trảvềsau làgấp trămngàn lần, thậm
chí làvô tận.Cáinhàmáy thépcủacácôngcó lớncỡnào, lợi
ích tiềnbạcmàcácôngmang lại lớncỡnào thì cũngkhông
thểkhông tínhđếnhậuhọađối vớimôi trườngvàsứckhỏecủa
nhândânchúng tôi.
Cũngnói chắcvớiông rằngkhông thểcóviệcđổi lợi ích tiền
bạc lấymôi trường, bởi thế làănvào tương lai củaconcháu
chúng tôi!Mónnợấysao trảnổi?!
Thếgiới đangnhậndiện rất rõcái giáphải trảđối vớimôi
trường sốngcủaTrái đất vàđangcùngchung taycứuquả
địacầucủachúng ta tránh thảmhọamôi trường. Chúng tôi
nói như thế làđểchoônghiểu ra rằngôngvàđấtnướccủa
ôngchắcchắncũngphải chịu lấy thảmhọaấynếumỗi người
chúng takhôngnhận thức rõhậuhọacủachínhnhữngviệc
mìnhđang làm.
NgườiNhậtBản,mộtđấtnướcgầncácông từ rất lâuđãcó
một triết lý thậtđángđểhọchỏi, đại ý là:Mỗingười sinh rađều
là thànhviêncủaxãhội, cùnghít thởchungmộtbầukhôngkhí,
cùngsốngchanhòadướiánhnắngmặt trời.Vì thếngườinào
chỉbiết chằmchằmvào lợi íchcủamình,màkhôngbiếtgìđến
lợi íchchungcủacộngđồng, ra tayhủyhoại cácgiá trị làmảnh
hưởngđếnđời sốngcủanhân loại thìđóchính là tộiác.Họvăn
minh thếđó, thưaôngPhàm!
Tôi tinngườidânđấtnướcônghiểu thấuđiềuđóvàhyvọng
bản thânôngcũnghiểu lấy.
Chúng tôi nói rõvới ôngmột lầnnữa, không thểcókiểu
đánhđổi nhưôngnói! Chúng tôi khôngmuốnvì sự tăng
trưởngmàđánhđổi sứckhỏecủanhândânvà tương lai con
cháuchúng tôi!
MẠNHLÊ
trương làm rõ nguyên nhân
gây racáchết bất thườngvà
báocáongayThủ tướngbiện
phápxử lýnghiêmvi phạm.
Thủ tướng cũng giao các
bộKH&ĐT, CôngThương,
TN&MTvàUBND cảnước
chủ động rà soát các dự án
đầu tư trong các lĩnh vực,
nhất là côngnghiệpnặngvề
công tác bảovệmôi trường,
đặcbiệt làmôi trườngbiển.
n
Khôngcókiểuđánhđổinhưthế,Formosa!
“Cá,tômhayngànhthépchỉchọnmột”
Trả lời VTC sáng25-4, ôngChuXuânPhàm, Giámđốcđối
ngoại Công tyFormosaHàTĩnh, nói: “Nhiềukhi được cái nọ
thìmấtcáikia.Tôiphảinói thật lòng.Chúngtôikhôngthểđặt
mộtnhàmáy thépởđâymàbiểnởxungquanh lại cónhiều
cá, nhiều tôm…Cốgắngnhưng có khi phải chấpnhận (hy
sinh)mộtcáigìđóchodựán”.
“Tạisaongàyxưaởđâysảnxuất lúamàgiờ lạikhông?Vìđã
xâynhàmáy rồi thì không thể cóvụ lúanàonữa. Nhiều khi
mìnhkhôngđượccảhai thì phải lựachọnmuốnbắt cá, tôm
haymuốnmộtngành théphiệnđại (?!)”
Chiềucùngngày,ôngPhàmgiảithíchtrênVNN:“Phóngviên
hỏi tôi khi xâydựngnhàmáy thì cá tômđánhbắtđược ít và
khôngđượcđánhbắtởkhuvựcnày.Tôi trả lời:Khi chúng tôi
vàođầutưthìđượccấpđấtvàmộtdiệntíchbiểnđể làmcảng.
Tỉnhđãgiải phóngmặtbằng, người dânđược tái địnhcưvà
chuyểnđổinghề.TrongkhuvựcphạmvicảngFHSngườidân
khôngthểvàođóđánhbắtvìtàubècôngsuất lớnđi lạinhiều”.
Kết luậnmới nhất củaViệnHàn lâm
khoahọc
Ngày18-4,Chủ tịchViệnHàn lâmkhoahọcvàcôngnghệ
đã cử tổ công tácđểnghiên cứu, tìmhiểunguyênnhân cá
chết tạiHàTĩnh,QuảngBình,QuảngTrị vàThừaThiên-Huế.
Tổ công tác đã khảo sát hiện trường, lấy 200mẫunước và
trầm tíchbiển; 200mẫucáchết tại cácđiểmVũngÁng,Đèo
Ngang, CửaNhật Lệ, CồnCỏ, CửaTùng, CửaViệt, ChânMây
vàLăngCô.
Kết quảphân tíchảnhvệ tinhVNREDSat-1và các ảnhvệ
tinh khác cho thấy trong khoảng thời gian từngày 6 đến
24-4chưapháthiệncácvụ tràndầu lớn tại khuvựcnghiên
cứunênnguyênnhâncáchếtdo tràndầuđãđược loại bỏ.
Các trạmđịa chấn trong khu vực khôngghi nhậnđược
trậnđộngđấtnào trên5độRichterxảy ra tại khuvựcngoài
khơimiềnTrungViệtNam. Dovậyhiện tượng sốcnhiệt do
pháhủybềmặt,bên trongvỏhoặcnhữngbiếnđổiđịa tầng
trongvỏđại dươngcũngđược loại trừ.
Đểnghiêncứuảnhhưởngcủacácyếu tốmôi trườngđến
nguyênnhâncáchếthàng loạt,tổcôngtácđangkhẩntrương
xácđịnh tảođộcvàphân tíchcácđộcchất trongnước, trầm
tíchvàcácmẫucáđã thu thập tại hiện trường.
“Làmgìcũngphảithượng
tôncủapháp luật,không
thểđánhđổiđượccáinày
mấtcáikia.Điềunàyđược
thểhiệnrõởnguyêntắc
pháttriểnbềnvững.”
ÔngLÊTHANHLỰU,HộiNghềcá
ViệtNam
UBNDtỉnh
QuảngTrị
kiểmtra
tìnhtrạng
cáchếtdọc
biển.
Ảnh:VGP
