14
THỨBA
26-9-2017
Phóng sự - Chuyên đề
Hơn20nămkinhnghiệm
TrungúyBrettParsonđãphụcvụtạiSởcảnhsátWashington
tronghơn20nămvà trongngành thực thipháp luậtHoaKỳ
hơn30năm.Ông làmởVănphòngĐiềuhànhcủagiámđốc
sởcảnhsát,phụ tráchBộphậnLiên lạcđặcbiệtcủasở.Ông
Parsonđược côngnhận trongvàngoài nước là chuyêngia
vềđiều tra tội phạmhình sựdocáccánhâncủacộngđồng
LGBTI gây rahoặc chống lại cộngđồngnày. Ôngđã thuyết
trìnhtạinhiềunước,cungcấpnghiệpvụcảnhsátvàđiềutra
đadạngđối với tội phạmhình sựcóđộngcơ thùhậnhoặc
phânbiệt đối xử. Bài giảng và sựủnghộ tích cực của ông
Parsonđãgiúp íchchonhiềucơquan, ban, ngành tạiMỹ.
ÔngParson từngphụcvụchocáccơquan thực thi pháp
luật cấp liênbang lẫnđịaphươngvà các tổ chứcphi chính
phủMỹ.ÔngParsontốtnghiệpcửnhânngànhtưpháphình
sựvà thạcsĩngành tưpháphìnhsựvà tưvấn tạiTrườngĐH
Marylandat CollegePark. Sáng26-9, TrungúyBrett Parson
sẽ tiếp tụcbuổinói chuyệnvới chủđề
Tộiphạmdosự thành
kiến,dothùghét
vớisinhviênĐHCảnhsátnhândânTP.HCM.
QUỲNHTRANG
thựchiện
N
gày 25-9, tại Trung tâmHoa Kỳ (TP.HCM), Trung
úyBrett Parson đã có buổi trò chuyện về
Vai trò và
sựquan trọng củanghiệp vụ cảnh sát, phươngpháp
xử lývàđiều tra tội phạmhình sự liênquanđếncộngđồng
LGBTI
(đồng tính nữ, đồng tính nam, song tính, chuyển
giới, liêngiới tính).TrungúyBrettParsoncũngđãcónhững
chia sẻ với báo
PhápLuật TP.HCM
về những trải nghiệm
của cá nhân ông với các loại tội phạm trên, cũng nhưước
mơ trở thành cảnh sát từ thuở ấu thơ.
Thử thách sauphánquyết lịch sử
.Phóngviên:
Thưaông, vào tháng6-2015, luậthônnhân
đồng giới được chấp thuận tại Mỹ. Sau hơn hai năm hôn
nhân đồng giới được chấp nhận, vấn đề tội phạm từ cộng
đồng LGBTI và tội phạm nhắm vào cộng đồng LGBTI tại
Mỹ có chuyển biến ra sao?
+ Trung úy
Brett Parson:
Trong chín tháng vừa qua
tội phạmgia tănghơn. Tội phạmxuất phát từnhiều thành
phần dù họ là quan điểm bảo thủ hay tự do trong vấn đề
hôn nhân đồng giới. Đây cũng chỉ là những thông tin
không chính thức, ít nhất cũng hơnmột năm nữamới có
thống kê chính thức vấn đề này. Thực tế không có thống
kê cụ thể từ tòa án tối cao về tình hình tội phạm trước và
sau thời điểm hôn nhân đồng giới được công nhận tăng
giảm như thế nào.
. Từ khi nào các sở cảnh sát tạiMỹ thấy cần thiết thành
lậpBộphậnLiên lạcđặcbiệthướngđếncộngđồngLGBTI?
+Từ thậpniên1970,Mỹđãcókhái niệm tội phạmchống
lại các cộngđồngđặc biệt trongxã hội (LGBTI,Hồi giáo,
DoThái, châu Phi, châuÁ, người Latin…). Cảnh sátMỹ
khi đócũng lêný tưởng thành lậpnhững lực lượngđặcbiệt
quan tâm đến các nhóm này. Ban đầu các lực lượng này
chủyếuhướngđếnđối tượngphânbiệt chủng tộc. Saukhi
đại dịchHIV lan rộng, cảnh sát quan tâmhơnđếnnhóm tội
phạm trong cộngđồngLGBTI. Cho tới thậpniên1990, sở
cảnh sát tại thủ đôWashington, D.C. đã có lực lượng đặc
biệt chính thức để chuyên nghiệp hóa.
Nhà tù làbài toánhóc búa
.ỞMỹvànhiềunướcphát triển, việccónhàvệ sinh, nhà
tắm công cộng có phòng dành cho cộng đồng LGBTI thì
đã rõ. Nhưng với hệ thống nhà tù, trại giam tạiMỹ thì có
hệ thống riêng cho cộng đồng LGBTI hay không?
+Rất khó trả lời thấu đáo cho câu hỏi này. Tại Mỹ, hệ
thốngnhà tù, trại giamgiữmỗi bang rất khácnhau.Cụ thể
ởSở cảnh sátWashington, D.C., người phạm tội được lập
tứcđưavềkhuvực tạmgiữ, vốnkháchật chội vàcơ sởvật
chất không thuận lợi đểcókhuvực riêngchongười chuyển
giới. Sau khi làmmọi thủ tục, nếu người vi phạm bị tạm
giữ lâu hơn thì họ sẽ được chuyển quamột khu vực khác.
Hai cơ sở tôi vừa nói có thể về mặt pháp lý như nhau
(đều là tạmgiam) nhưng cơ sở sau cókhônggianhơnnên
cókhuvực riêng chongười thuộcLGBTI. Tuynhiên, nếu
phạm nhân phải ra tòa, họ sẽ phải chuyển sang một khu
vực trại giam khác nữa và chỗ này có thể không có khu
vực riêng cho nhóm này. Nếu rời khỏiWashington, D.C.
đến các nhà tù, trại giamở các tiểu bang khác thì tôi cũng
không rõ nơi nào có không gian riêng cho họ.
. Cảnh sát đặc biệt được chuẩn bị những khóa học tâm
lý như thế nào khi xử lý các tội phạm có thù ghét, thành
kiến sẵn với cộng đồng LGBTI?
+Hànhviphạm tộinhắmvàocộngđồngLGBTI thì thường
có ba đặc điểm chính: Thứ nhất, họ là những người say
rượu hoặc dùng thuốc kích thích trong khi thực hiện hành
vi phạm tội. Thứ hai, họ là những người có thành kiến về
tôn giáo, chính trị hoặc quá cực đoan, điều này gần giống
với những tội phạm khủng bố. Và cuối cùng, họ là những
người rơi vàodạng tâm thầnkhi khôngphảnứngchínhxác
được đúng sai. Theo kinh nghiệm cá nhân tôi, một người
có thể phạm tội khi chỉ cần cómột trongba đặc điểm trên.
Gốc rễbạo lực: Định kiến
. Thực tế tạiViệtNam, sựphânbiệt đối xửvới cộngđồng
LGBTI chủ yếunằm trong suynghĩ, tư tưởng chứ chưa thể
hiện thành hành vi bạo lực. Theo ông, việc ẩn chứa trong
tư tưởng và việc bột phát ra thành bạo lực, điều nào gây
bất ổn hơn cho xã hội?
+ Bất cứ xã hội nào cũng có thành kiến và định kiến.
Chúng ta phải hiểu rằng gốc rễ hành vi bạo lực đều xuất
phát từ suy nghĩ con người. Khi định kiến gia tăng thì
nhóm bạo lực sẽ gia tăng. Muốn thay đổi định kiến, con
đường duy nhất là thông qua giáo dục, tuyên truyền cộng
đồng nhiều hơn để chính người LGBTI ý thức được bản
thân họ, cũng như xã hội hiểu hơn về LGBTI. Từ đó tình
hình tội phạm sẽ giảm.
Khi đến bất cứmột buổi gặp gỡ đại diện chính phủ nào,
câu hỏi tôi luôn đặt ra là “Có người nào LGBTI trong hệ
thốngchínhphủhaykhông?”.Câu trả lời “có”hay“không”
làmột tiềnđềquan trọnggiúp
tôi hiểu hơn về tội phạm do
thành kiến tại quốc gia đó.
. Bản thân ông có những
trải nghiệm như thế nào đã
đưaôngđếnBộphận liên lạc
đặc biệt và là chuyên gia về
tội phạmLGBTI?
+Có lẽ tôi rất khác những đứa trẻ khác bởi từ bé đam
mê làm cảnh sát đã luôn ám ảnh tôi. Tôi vẫn nhớ mùa
Halloween năm tôi sáu tuổi, tôi đã đóng vai cảnh sát. Từ
đó mọi lễ hội, tiệc tùng của tuổi thơ, tuổi thiếu niên tôi
đều hóa thân thành cảnh sát. Cho đến tuổi dậy thì, dù
nhận ramình là người đồng tính thì tôi vẫn không từ bỏ
ướcmơ đó.
Ở thời điểm tôi nhận ramình làđồng tínhnam thì vấnđề
đồng tínhkhôngphổbiến cho lắm.Tuynhiên,maymắn là
thủđôWashington,D.C. khôngphải lànơi quá lạ lùngvới
cộngđồngnày.Mànhìn tôi thấycao tonên tôi cóđồng tính
thì cũngkhông ai dámphânbiệt đối xửvới tôi
(Cười)
.Rồi
tôi vẫn tiếp tục giấcmơ làm cảnh sát củamình.
Vàonăm1999,cảnhsát trưởngcủaSởcảnhsátWashington,
D.C. đềnghị tôi thamgiaBộphậnLiên lạcđặcbiệt đãđược
thành lậpmột nămcủaSở, phụ tráchđồng tínhnamvàđồng
tínhnữ. Sau20năm làmviệc trong lực lượngnày, dẫu cho
không thỏa hết như ướcmơ làm cảnh sát nhưng với “khả
năngđặcbiệt”, tôi hiểuđâychính là tráchnhiệmcủamình.
. Xin cám ơn ông.■
CộngđồngLGBTIđượcquantâmbảovệhơntạiMỹ
nhưngtìnhhìnhtộiphạmcó liênquan
đếncộngđồngnàyvẫncònnhiềuphứctạp.
Ảnh:REUTERS
TrungúyBrettParsontrongbuổi tròchuyện
cùng
PhápLuậtTP.HCM
sáng25-9.
Ảnh:TRUNGTÂMHOAKỲ
Từướcmơấuthơđượclàmcảnhsát,cũngnhưbảnthânlàngườiđồngtính
nam,TrungúyBrettParsonđãtrởthànhchuyêngiavềđiềutratộiphạmhình
sựliênquanđếncộngđồngLGBTI.
CảnhsátMỹvàbàitoán
hócbúavềLGBTI
Từthậpniên1970,
Mỹđãcókháiniệmtội
phạmchống lạicác
cộngđồngđặcbiệttrong
xãhội.
