6
THỨBẢY
11-11-2017
động, UBND xã nơi Kỳ cư trú và
sẽdiễn raviệcxét xửđã thôngbáo
rộng rãi trênhệ thống truyền thanh
về việc xét xử để bà con đến xem.
Do xấu hổ, rồi áp lực từ gia đình,
người thân, ngay đêm đó Kỳ đã
uống thuốc độc tự tử. Hậu quả là
Kỳđã tửvongngay trướcphiênxử
lưu độngmà tòa án dự kiến.
Theocácchuyêngia, khôngphủ
nhận tác dụng của việc xét xử lưu
động là tuyên truyền và giáo dục
pháp luật bởi thu hút nhiều người
dân tham dự. Có điềumặt trái của
nó là gây tâm lý hoang mang, lo
lắng, xấu hổ cho bị cáo, có khả
năngkhóhòanhậpcộngđồnghơn
saukhi phải chấp hành án.
Một thẩmphánđangcông táckể
rằng từngcó rấtnhiềungười saukhi
nhận quyết định đưa vụ án ra xét
xử lưu động đã làm đơn tha thiết
xin được xử tại phòng xử của tòa
án. Họ lo ngại ảnh hưởng đến tâm
lý, danh dự của người thân, sợ gia
đình họ bị chòm xóm dị nghị, đồn
đoán. Do đó đề xuất của chánh án
TANDTối cao là hợp lý.
Pháp luật
&
Cuộc sống
PHƯƠNGLOAN
N
gày6-11, tạiphiênhọpQuốc
hội,ChánhánTANDTốicao
Nguyễn Hòa Bình đã kiến
nghịQuốchộixemxétbỏquyđịnh
về chỉ tiêu tổ chức các phiên tòa
xét xử lưuđộngquyđịnh tạiNghị
quyết số37/2012/QH13củaQuốc
hội.Theođó, trongđiềukiệnkhoa
học công nghệ và truyền thông
phát triển như hiện nay, cùng với
nhiềunguyên tắc tiếnbộđượcghi
nhận trong hiến pháp và luật hiện
hành thì việc xử lưu động không
còn phù hợp.
Tự tử vì xấuhổ trước
phiên xử lưuđộng
Ngày20-12-2013,TANDhuyện
PhúNinh,QuảngNamraquyếtđịnh
sẽxétxử lưuđộngvụáncưỡngđoạt
tài sảnđốivớibịcáoNguyễnThanh
Kỳ.Trướcđó,bịcáonàyđã tíchcực
khắcphụchậuquả, thànhkhẩnkhai
báovàđãđượccơquan tố tụngcho
tại ngoại chờ ngàyxét xử.
Một ngày trước phiên xử lưu
Nênbỏhẳn
Theo ĐBQHNguyễn Đức Sáu
(nguyênChánhTòaHìnhsựTAND
TP.HCM), không chỉ đề xuất bỏ
chỉ tiêu xét xử lưu động mà cần
hạn chế thấp nhất rồi tiến tới bỏ
hẳnviệcnày.Ưuđiểmvềhiệuquả
tuyên truyền, phổ biến giáo dục,
rănđephòngngừa thì đã rõnhưng
để lại nhiều hệ quả.
Mỗi năm trung bình ngành tòa
án tổchứcxét xửkhoảng3.000vụ
án lưu động. Hầu hết vụ án được
đưa ra xét xử lưu động là các vụ
ánvềcác tộima túy,mại dâm, giết
người, cốýgây thương tích, chống
người thi hành công vụ, cướp tài
sản, trộm cắp tài sản. Việc xét xử
lưuđộng làmột tiêuchí chấmđiểm
thi đua và là một nhiệm vụ được
lãnhđạoTANDTối caoquan tâm
phân bổ kinh phí. Có một số nơi
vì chỉ tiêu mà đã đưa các vụ có
người chưa thành niên ra xét xử
lưuđộng.Điềunày làkhôngđúng
chính sách xử lý với người chưa
thành niên phạm tội.
Về chuyên môn, xét xử tại trụ
sở sẽ giúp HĐXX tâm lý thoải
mái, bình tĩnh, đưa ra phánquyết
chính xác hơn. Trong khi xử lưu
độngkhôngcó lợi choviệcxét hỏi
điều tra công khai tại tòa. Giả sử
xuất hiện chứng cứmớimà trong
quá trìnhnghiêncứuhồ sơHĐXX
khôngphát hiện, nếu cứ tuyên án
thì sẽ bị hủy sửa, còn hoãn xử thì
tốnkém. “Nókhôngchỉ gâyáp lực
đối với những người tiến hành tố
tụngmà còn với bị cáo, gia đình
bị cáo và cả bị hại trong những
vụ án về xâm hại nhân thân, sức
khỏe” - ông Sáu nói.
Đừng triển lãm tội phạm!
“Bỏ việc xét xử lưu động cũng
là cách đảm bảo công bằng trong
việc xét xử. Không thể người này
thực hiện hành vi phạm tội thì xử
tại trụ sở tòa án, người khác lại
mang ra hài danh hài tánh trước
bàndân thiênhạmàhậuquảpháp
lýnhậnđượcnặngnềhơn” - thẩm
phán Nguyễn Xuân Khê (TAND
quận 9, TP.HCM) nói.
Theo thẩmphánKhê,nóihiệuquả
phòngngừa tộiphạm thìxử lưuđộng
cũng chưa xác định được. Ông ví
dụhànhvi vụcốýgây thương tích
xuấtphát từxemphimkiếmhiệp thì
phầnxét hỏi tại phiên tòa lưuđộng
còn sinhđộnghơnphim. Bị cáo là
người thật, việc thật kể lại sựviệc,
người dự là thanh thiếu niên sẽ dễ
bắt chước.Đó làchưakểcácchiêu
lừađảo, trộmcắpmàbị cáokhai ra
sẽ được nhân rộng. Trong khi đến
nayTANDTối cao chưa banhành
văn bản nào hướng dẫn cụ thể về
cáccăncứ, tiêuchuẩnđể lựachọn,
xácđịnhnhững loạivụánnào (loại
tội phạmnào) cầnxét xử lưuđộng.
Luật sưNguyễnThànhTrí
(Đoàn
Luật sưTP.HCM)cho rằngvềpháp
lý, luật không có quy định nào về
việcxét xử lưuđộng.BLTTHSchỉ
quy định trong quyết định đưa vụ
án ra xét xử phải ghi rõ nội dung
địa điểmmở phiên tòa. Nhà làm
luật có lẽmặcđịnhnơi xét xửphải
là nơi có tính chất trang nghiêm,
thể hiện quyền lực nhà nước, đó
là trụ sở tòa án.
Ngoài ra,việcxử lưuđộngkhông
còn phù hợp với thực tiễn nhận
thức và giáo dục pháp luật hiện
nay. Nhiều phiên tòa lưu động
được mở ra nhưng tỉ lệ tội phạm
của các tội được đưa ra xét xử
lưu động vẫn tăng. Thậm chí nó
còn như những đoạn quảng cáo
hành vi phạm tội mà không kiểm
soát được người xem, nhất là khi
có sự hiện diện của trẻ em trong
nhữngphiênxử tội hiếpdâm, giết
người…“Xét chocùng, chỉ cóxét
xử khách quan, công bằng, đúng
pháp luật mới giúp cho việc giáo
dục pháp luật đạt hiệu quả” - luật
sưTrí nhấnmạnh. ■
Chuyêngiachorằng lợi íchtừnhữngphiênxử lưuđộng íthơnhệquảcủanó.Ảnhminhhọa:T.TÙNG
Giấumatúytronghộpsữavẫnkhôngthoát
(PL)-Ngày10-11, TAND tỉnhNghệAnxử sơ thẩm,
tuyên phạtNguyễnĐắcHoàng (33 tuổi, trú xãCẩm
Nhượng, huyệnCẩmXuyên, HàTĩnh) 20 năm tù về tội
mua bán trái phép chấtma túy. Theohồ sơ, chiều29-5,
Công an phườngLêLợi (TPVinh, NghệAn) phối hợp
cùngCụmĐặc nhiệm phòng, chốngma túy số2, cảnh sát
biểnbắt quả tangHoàng có hànhvi đóng giả hànhkhách
du lịch, ngụy trangba bịchma túy đá trong ba hộp sữa
tươi, rồi thuê khách sạnở để giao dịch.
Trước đó, Hoàng nhậnđược điện thoại đặt hàngmua
ma túy đáTrungQuốc. Ngày 22-5, Hoàng cầm 60 triệu
đồng vàmượn thêm50 triệu đồng rồi sang tỉnhQuảng
Đông (TrungQuốc). Tại đây, Hoàng cùngngười đànông
tênTuấn (quêHảiDương) đi sang tỉnhGiangTây (Trung
Quốc)mua 0,5 kgma túy đá với giá 110 triệu đồng. Để
quamặt cơ quan chức năng hai nước, Hoàng bỏma túyđá
vàoba hộp sữamàu trắng bên ngoài có nhiều chữTrung
Quốc rồi đi đường tiểu ngạchvềViệt Nam.
Sáng 28-5, Hoàngvề đến quê, điện thoại cho ngườimua
hẹngiaohàng. Hoàng lấy ba hộp sữa đựngma túy đá bỏ
vàoba lô đi taxi đến chỗgiao hẹn. Khi đanggiao hàng thì
Hoàng bị phát hiện bắt quả tang, cònngười đànôngmua
hàng chạy thoát.
Hoàng từng bị TANDTPVũngTàu (BàRịa-VũngTàu)
xửphạtmột năm tù về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Tại phiên tòa, Hoàng thànhkhẩn khai báo, thể hiện ăn
nănhối cải và xin được giảmnhẹ hình phạt. HĐXX cho
rằng hành vi của bị cáoHoàng là nghiêm trọng, bị cáo
từng có tiền ánnhưng vẫn tiếp tục phạm tội nên cần xử
phạt nghiêm.
ĐẮCLAM
Hầu tòavì trốnkhámnghĩavụquânsự
(PL)- Sáng 10-11, tại hội trườngUBNDxã PhướcLộc,
huyệnTuyPhước (BìnhĐịnh), TANDhuyệnTuyPhước
đãmở phiên tòa lưuđộngxử sơ thẩm, tuyênphạt bị cáo
TrầnDuyTuấn (25 tuổi, ở thônQuảngTín, xãPhướcLộc)
sáu tháng tù về tội trốn tránh nghĩa vụquân sự.
Qua quá trình tranh luậnvà xét hỏi côngkhai tại phiên
tòa cho thấyvàongày13-8-2015và ngày28-1-2016, Tuấn
đã hai lầnbị chủ tịchUBNDxãPhướcLộc ra quyết định
xử phạt vi phạm hành chínhvề hànhvi không chấphành
lệnh gọi khám sức khỏe nghĩa vụ tronghai năm 2015và
2016 với số tiền lần lượt là 1 triệuđồng và 1,2 triệuđồng.
Tuy nhiên, đếnngày1-12-2016, Tuấn lại không chấp
hành lệnhgọi khám sức khỏe nghĩa vụ năm2017 nênbị
khởi tố, truy tố.
LỘCTHU
Nênbỏhẳn
việcxétxử
lưuđộng
Cácchuyêngiaủnghộkiếnnghịbỏchỉtiêu
xétxửlưuđộng,thậmchítiếntớibỏhẳn
xửlưuđộngvìlợibấtcậphại.
Khôngnênquyđịnh chỉ tiêu,mànếu có thì nên có
nhữngquyđịnhmangtínhchấtđịnhtínhđốivớinhững
vụ án cần xét xử lưuđộng. Tuy vậy, có lẽ thẩmquyền
quyếtđịnhnêngiaocho thẩmphánchủ tọaphiên tòa
hoặcchánhán.
Bởi lẽ việc xét xử lưu động dù cómột số điểm lợi
trong tuyên truyền pháp luật nhưng những bất cập
và tác động tiêu cực của nónhiềuhơn. Đây là xét xử
ngoài tòa, diễn ra trướcmắt công chúng. Nênnhững
tácđộng tíchcựccầnphải xemxét trong tươngquan
vớinhững tácđộng tiêucựcđếnbị cáovàngười thân,
giađình củabị cáo.
Theo tôi,nênhạnchếvàcó tiêuchíchặtchẽchoviệc
xử lưuđộng. Bởi trước, trong và cả sau khi xét xử lưu
động sơ thẩm, bị cáo chưađược xem là có tội. Việc xử
lưuđộngcó thểcóngụý rằngbị cáođãcó tội nêncần
đưa ra đểmọi người chứng kiến, rút kinhnghiệm và
đượcgiáodục. Chonênnếuđề ra chỉ tiêumàquênđi
những tiêu chí định tính thì có thểkhông lường trước
đượcnhững tácđộng tiêucực.
Thậmchí có thểbỏhẳnviệcxétxử lưuđộngvì tuyên
truyền, giáodụcpháp luật cónhiều cách, khôngnhất
thiết là phải cóphiên tòa lưuđộng. Điềuquan trọng
hơn làcócơ sởpháp lýđểbỏ.Thứnhất, pháp luậtquy
địnhbịcáođượcxétxử tại tòaán.Thứhai lànguyên tắc
suyđoánvô tội vì phiên tòa lưuđộng thường là xử sơ
thẩm, nếu sauđócấpphúc thẩmhoặcgiámđốc thẩm
tuyênbị cáovô tội thì sao?
ĐBQH - luật sưTRƯƠNGTRỌNGNGHĨA
CHÂNLUẬN
ghi
Cónhiềucáchgiáodụcpháp luật
Vềchuyênmôn,xétxửtạitrụ
sởtòaánsẽgiúpHĐXXtâm lý
thoảimái,bìnhtĩnh,đưara
phánquyếtchínhxáchơn.
