16
Quan sát h nh vi hung hăng
của TQ từ năm 2009 cho tới
nay, nhiều nh phân tích đã
nhấn mạnh thuật ng “Vùng
xám” để ám ch h th ng các
chính sách m Bắc Kinh đang
sử d ng nhằm tăng cường sự
kiểmsoát củamình tại các khu
vực tranh chấp trên biển. Vi c
sửd nghải cảnhhaydânquân
biển ch l m t phần trong các
chính sách đó m thôi.
ThS
NGUYỄN THẾ PHƯƠNG
C th thấy rõ c c công
c m TQ s d ng đ th c
hi n h a ch nh s ch n y, k
t năm 2009 cho t i nay.
N i bật nhất c l l vi c TQ
tuyên bố đư ng lưỡi bò nhưng
l i chưa bao gi công khai
hoặc đưa ra tuyên bố ch nh
thức n o v t nh ph p lý c a
đư ng n y. Đi u n y gây ra
m t s mơ hồ rất l n, khi n
c c quốc gia liên quan kh
tìm ra c ch đối ph phù h p.
Cùng v i đư ng lưỡi bò, t
năm 2009 TQ cũng đ ph t
đ ng m t “chi n d ch” l n
nhằm tìmmọi c ch đưa ra c c
bằng chứng l ch s đ bảo v
t nh “ch nh danh” c a đư ng
lưỡi bò. Tuy nhiên, B c Kinh
luôn t chối tham gia v o c c
qu trình công ph p quốc t
đ l m rõ t nh chất ph p lý
c a yêu s ch phi ph p n y.
Bên c nh đưa ra c ch diễn
giải riêng v l ch s v ph p
lý, TQ tăng cư ng hi n di n
trên th c đ a thông qua xây
d ng h m đ i hải cảnh, cùng
v i m t l c lư ng dân quân
bi n đông đảo. C c l c lư ng
• Iran
: Chi c Boeing 707
chở th t cất c nh t th đô
Bishkek, Kyrgyzstan v
h c nh khẩn cấp xuống
sân bay Fath s ng hôm
qua (14-1) nhưng b trư t
kh i đư ng băng, đâm v o
bức tư ng ở cuối đư ng
băng v bốc ch y trư c
khi lao v o khu dân cư
g n sân bay. V vi c khi n
15 ngư i thi t m ng, theo
AFP
.
• Nhật Bản
: M t ngư i
đ n ông gốc Vi t (36 tu i)
đ b cảnh s t Nhật Bản b t
giữ vì c o bu c đi u h nh
d ch v chuy n ti n tr i
phép v Vi t Nam. Theo
t
Japan Times
, số ti n
chuy n lậu lên đ n khoảng
21 tri u USD.
• Ba Lan
: Th trưởng TP
Gdansk c a Ba Lan Paweł
Adamowicz đ b đâm
bằng dao trong m t s ki n
t thi n v đư c chuy n
đ n b nh vi n đi u tr trong
tình tr ng khẩn cấp. Cảnh
s t đ b t giữ đối tư ng
gây n 27 tu i, l ngư i TP
Gdansk.
HOÀNG PHÚ
Thế giới 24 giờ
Quốc tế -
ThứBa15-1-2019
NGUYỄNTHẾPHƯƠNG
(*)
S
tr i dậy c a l c lư ng
cảnh s t bi n (hải cảnh)
cũng như dân quân bi n
Trung Quốc (TQ), nhất l t i
c c vùng bi n tranh chấp, cho
thấy nư c n y đang p d ng
m t c ch ti p cận m i trong
vấn đ tranh chấp h ng hải.
TQ muốn đẩy Mỹ
nhưng không gây
chiến
C c h nh vi gây hấn ng y
c ng gia tăng c a B c Kinh
ở bi n Đông n i chung v
bên trong Chu i đảo thứ nhất
n i riêng cho thấy TQ đang
chuy n đ i tư duy chi n lư c
v i mong muốn trở th nh
cư ng quốc bi n th c th ở
khu v c. Thay th v tr thống
tr v mặt đ a chi n lư c
c a Mỹ l m c tiêu, song c
những y u tố h n ch m TQ
phải chú ý.
Thứ nhất, s ph thu c l n
nhau v kinh t khi n cho TQ
không th ph vỡ ho n to n
cấu trúc an ninh truy n thống
ở khu v c. L m như vậy s
khi n chom c tiêu quan trọng
c a TQ - m t môi trư ng hòa
bình đ ph t tri n - b đe dọa.
Ph t tri n th nh vư ng trong
m t môi trư ng thuận l i
luôn l m c tiêu đối ngo i
h ng đ u.
Thứ hai, trong ng n h n,
bản thân TQ nhận thấy sức
m nh v mặt quân s c a
mình, đặc bi t l v hải quân,
chưa th so s nh v i Mỹ. Đối
đ u tr c di n v i Mỹ v mặt
hải quân s l m t l a chọn
chi n lư c sai l m. Hải quân
TQ trong ng n h n s v n d a
trên học thuy t phi đối xứng
v phòng th ch đ ng. Đi
kèm v i đ l m t chương
trình hi n đ i h a tương xứng
nhưng tham vọng.
N i c ch kh c, TQ v a
mong muốn d n d n thay th
Mỹ nhưm t cư ng quốc bi n
ở Tây Th i Bình Dương, v a
không muốn s tr i dậy c a
mình ph vỡ h thống trật
t quốc t vốn giúp TQ trở
nên th nh vư ng trong suốt
40 năm qua.
“Vùng xám” là
một giải pháp
TQ v a muốn thay th Mỹ,
v a khôngmuốn l m thay đ i
m nh m trật t khu v c theo
hư ng bất l i cho qu trình
ph t tri n kinh t . Vậy l m
như th n o đ c th ki m
so t m t c ch hi u quả c c
khu v c bi n trong Chu i
đảo thứ nhất (bi n Đông v
Hoa Đông), l i v a không gây
leo thang căng th ng t i mức
xung đ t c th xảy ra? Câu
trả l i khả dĩ ch nh l th c
thi ch nh s ch “Vùng x m”.
“Vùng x m” c nghĩa đen
như l m t thứ gì đ “mập
m ” v kh c th đ nh nghĩa.
M t số t nh chất c a h thống
ch nh s ch n y c th đư c đ
cập bao gồm: (1) s d ng c c
l c lư ng phi quân s nhằm
duy trì căng th ng ở m t mức
đ nhất đ nh, khống ch đ
căng th ng không bi n th nh
xung đ t; (2) c c ch nh s ch
đư c ti n h nh t t , ti m
ti n v không v i v ng v
(3) l t ng hòa c a nhi u h
thống ch nh s ch kh c nhau,
t kinh t , ch nh tr , ph p lý
cho t i quân s .
N im t c ch kh c, h thống
ch nh s ch “Vùng x m” m
TQ p d ng hi n nay c th
đư c gọi v i c i tên “chi n
lư c ti m ti n cưỡng bức” v
l m t c ch ti p cận t ng th
nhằm giúp TQ ki m so t hi u
quả l nh th v i mức đ t n
thất thấp nhất c th t i v th ,
h thống trật t khu v c v
s ph t tri n kinh t c a TQ.
Tàu chiến vàmáy bay chiến đấu TrungQuốc tập trận ở biểnĐông. Ảnh: REUTERS
M t ngư i đ n ông gốc Vi t ở bang
Iowa (Mỹ) đang đứng trư c khả năng
ngồi tù 25 năm vì t i xâm h i tình d c.
Nghi ph m tên Son Nguyen, ở TP
Ottumwa, thu c bang Iowa, đ b b t
giữ vì t i l m d ng tình d c cấp đ
hai. Theo b o
Ottumwa Courier
, v n
chống l i Nguyen b t đ u v o mùa xuân
năm 2018, sau khi c c nh đi u tra nhận
đư c tin tố gi c. L nh kh m xét đ đư c
th c hi n t i nh c a Nguyen v o th ng
3-2018.
Đơn ki n hình s chống l i Nguyen
c o bu c tên n y l m d ng tình d c m t
bé g i chưa đ n tu i v th nh niên t
năm 2013 đ n th ng 3-2018. Đơn cho
bi t “h nh vi tình d c ph m ph p g n
đây nhất c a Nguyen đ đư c chứng
th c v i bằng chứng DNA”.
Đơn ki n hình s đ đư c n p v o
cuối th ng 11-2018 v l nh b t giữ
Nguyen đ đư c tống đ t không lâu
sau đ . Tuy nhiên, m i đ n tu n qua,
nh chức tr ch m i tìm thấy v b t
giữ Nguyen. Khoản ti n bảo l nh cho
Nguyen đư c ấn đ nh l 50.000 USD.
Cơ sở dữ li u tòa n tr c tuy n c a bang
Iowa chưa cho thấy Nguyen c luật sư
b o chữa hay không. N u b k t t i,
Nguyen s phải ngồi tù đ n 25 năm.
T b o trên không ti t l tu i c a nghi
ph m.
TRÙNG QUANG
Tiêu điểm
B c Kinh đã tận
dụng được sự mập
mờ và chậm chạp
trong đối phó v mặt
pháp lý lẫn ch nh
sách của cả Mỹ và
các bên tranh chấp
để tạo dựng lợi thế
riêng của mình tại
biển Đông.
73%
l m csuygiảmđầutưtrực
ti p nước ngo i (FDI) của
TrungQu c v oBắcMỹ v
châu Âu trong năm2018.
Theo
Reuters
, sự suy giảm
kỷ l c n y khi n FDITrung
Qu cchạmm cthấpnhất
trong sáu năm. Tương tự,
xuất khẩu của Bắc Kinh
cũng giảmxu ngm c kỷ
l c trong vòng hai năm
qua.
ĐT
b n quân s như trên rất phù
h p v i tri t lý c a “Vùng
x m”: gây ra đ căng th ng,
bảo v đư c s hi n di n
c a TQ nhưng l i không đẩy
căng th ng lên mức đ xung
đ t n ng. S ki n HD-981
l minh chứng rõ r ng cho
đi m n y.
Cuối cùng ch nh l vi c TQ
ti n h nh mở r ng v cải t o
c c đi m đảo, b i đ m nư c
n y chi m đ ng tr i phép t i
Ho ng Sa. H nh đ ng n y đ
đư c th c hi n m không c
bất cứ s can thi p th c chất
n o trên th c đ a. B c Kinh đ
tận d ng đư c s mập m v
chậm ch p trong đối ph v
mặt ph p lý l n ch nh s ch c a
cả Mỹ v c c bên tranh chấp
đ t o d ng l i th riêng c a
mình t i bi n Đông.•
(*)
Nguyễn Thế Phương tốt
nghiệp thạc sĩ về nghiên
cứu Đông Bắc Á tại CHLB
Đức, hiện là nghiên cứu
viên cộng tác tại Trung
tâm Nghiên cứu quốc tế -
ĐH KHXH&NV TP.HCM.
Biển Đông: Lý do Trung Quốc
triển khai “Vùng xám”
Bắc Kinh vừamuốn thay thếWashington, vừa khôngmuốn làm thay đổi mạnhmẽ trật tự khu vực
theo hướng bất lợi cho quá trình phát triển kinh tế.
1 người gốc Việt ở Mỹ bị bắt vì xâm hại tình dục
Việt Nam đã làm gì để đối phó với
“Vùng xám”?
Bản chất của chi n lư c“Vùng xám”có thể gói gọn trong
hai th nh t : Ti m ti n v cưỡng b c. Vậy Vi t Nam có thể
l m gì? Đó l ngăn chặn TQ đạt đư c m c tiêu gặm nhấm
v kiểm soát lãnh th m t cách ti m ti n thông qua nhiều
bi nphápkhác nhau.Th nhất, chính l tăng cườngnăng lực
kiểm soát các vùng biển chủ quyền thông qua tăng cường
xây dựng lực lư ng cảnh sát biển của riêngVi t Nam, đ ng
thời với đó l tăng cường hi n đại hóa hải quân.
Th hai, không thể đ ngm t mình. Vi t Namđã v đang
triển khai hi u quả chi n lư c cân bằng chủ đ ng thông
qua tăng cường h p tác an ninh h ng hải với các cường
qu c khu vực (đặc bi t l Mỹ). Cùng với đó l các c gắng
củaVi t Namnhằmgia tăng đo n k t n i kh i trongASEAN.
Cu i cùng chính l tăng cường n i lực. N u không có đủ
tiềm lực kinh t v t i chính thì quá trình đầu tư cho các lực
lư ng an ninh biển v gia tăng v th qu c t sẽ mất đi hi u
lực v n có của nó.
