9
khốc liệt bằng năm 2020 và chỉ diễn
ra trong thời gian ngắn.
Bản tin dự báo của Viện Khoa học
thủy lợi miền Nam cũng cho thấy dự
báo nguồn nước từ thủy điện Trung
Quốc xuống hạ lưumùa kiệt năm2021
vào trên dưới 1.000 m
3
/giây đã được
dự báo từ rất sớm.Vì vậy, việc giảmxả
nước từ thủy điện Trung Quốc trong
giai đoạn từ ngày 5 đến 24-1 xuống
còn khoảng 1.000 m
3
/giây được xem
là kịch bản đã lường trước.
Về kế hoạch ứng phó với hạn
mặn, lãnh đạo Tổng cục Thủy lợi
cho biết đã đề nghị các tỉnh, TP
khu vực ĐBSCL triển khai các giải
pháp phòng, chống hạn mặn từ đầu
tháng 1. Trong đó, yêu cầu người
dân chủ động tích trữ nước ngọt để
phục vụ sinh hoạt và sản xuất trong
thời gian xâm nhập mặn gia tăng…
Theo ông Nguyễn Văn Hưởng,
Trưởng Phòng dự báo khí hậu, Trung
tâm Dự báo khí tượng thủy văn
quốc gia, từ nửa cuối tháng 1 đến
cuối tháng 2, tổng lượng dòng chảy
từ thượng nguồn sông Mekong (tại
trạmKratie - Campuchia) về ĐBSCL
ở mức thiếu hụt so với trung bình
nhiều năm (TBNN) khoảng 5%-15%;
từ tháng 3 đến tháng 5, khả năng ở
mức tương đương TBNN.
MựcnướcđầunguồnsôngCửuLong
trong các tháng mùa khô năm 2021
biến đổi theo triều và ở mức cao hơn
TBNN từ 0,1 đến 0,3 m. Xâm nhập
mặn ở ĐBSCL gia tăng và xâm nhập
sâu tại các cửa sông chính từ nửa cuối
tháng 1. Các đợt xâm nhập mặn cao
nhất ở cửa sông Cửu Long khả năng
tập trung trong tháng 2 (từ ngày 10
đến 15-2 và từ ngày 26-2 đến 2-3);
tháng 3 (từ ngày 12 đến 16-3 và từ
ngày 25 đến 29-3). Riêng các sông
VàmCỏ, Cái Lớn tập trung vào tháng
3 và 4, sau giảm dần. Phạm vi xâm
nhập mặn 4 g/lít tại các cửa sông Cửu
Long khoảng 55-75 km, trên các sông
Vàm Cỏ từ 80 đến 95 km, sông Cái
Lớn từ 45 đến 52 km.
Theo dõi diễn biến dòng
chảy sông Mekong
Nhận định về việc lưu lượng nước
ANHIỀN- CHÂUANH
T
hông tin củaỦy hội sôngMekong
quốc tế (MRC), hồ chứa thủy
điện Cảnh Hồng (Trung Quốc)
giảm xả nước xuống hạ du từ ngày
5 đến 24-1 để bảo trì lưới điện. Do
đó, lưu lượng xả ra từ thủy điện Cảnh
Hồng xuống hạ lưu sẽ giảmgần 50%,
xuống còn khoảng 1.000 m
3
/giây.
Theo tính toán của các cơ quan
khoa học thuộc Bộ NN&PTNT, việc
giảm lưu lượng xả sẽ làm gia tăng
tình trạng xâm nhập mặn ở đồng
bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) từ
cuối tháng 1 đến cuối tháng 2. Thời
gian ảnh hưởng lớn nhất từ ngày 8
đến 16-2 với ranh mặn 4 g/lít vào
sâu ở các cửa sông Cửu Long từ 50
đến 70 km, các sông Vàm Cỏ từ 85
đến 95 km.
Kịch bản đã lường trước
Trao đổi với PV, ông Lương Văn
Anh, Phó Tổng cục trưởng Tổng
cục Thủy lợi, cho biết từ ngày 25-1,
ĐBSCL sẽ bắt đầu chịu tác động của
xâmnhậpmặn do ảnh hưởng của việc
thủy điện Cảnh Hồng giảm xả nước.
Ông Anh đánh giá việc giảm xả
nước thủy điệnCảnhHồng ảnh hưởng
không đáng kể. Tuy nhiên, do trùng
với kỳ triều cường đầu tháng 2 tạo
thành ảnh hưởng kép, mức độ xâm
nhập mặn sẽ tương đương đợt mặn
lịch sử năm 2015-2016 nhưng không
Năm2020,
nhiều nơi
ởmiền Tây
thiếu nước
dù chưa tới
cao điểm
mùa khô.
Ảnh: HX
tại đoạn sông bên dưới đậpCảnhHồng
đã sụt giảm do Trung Quốc đóng đập
để duy trì lưới điện có làm cho hạn
mặn ở ĐBSCL gay gắt hơn không,
ông Nguyễn Hữu Thiện, chuyên gia
nghiên cứu độc lập ĐBSCL, khẳng
định rất khó xảy ra tình trạng này.
Theo ông Thiện, mực nước mùa
lũ năm 2020 dù cao hơn năm 2019
khoảng 2 m nhưng vẫn thấp hơn
TBNN. Vì vậy, các nhà vận hành
các đập khác, kể cả các sông nhánh,
trong lưu vực Mekong có thể lo thiếu
nước để phát điện trong mùa khô nên
đã tích cực trữ nước từ đầu mùa khô
làmchomực nước sôngMekong thấp
bất thường. Tuy nhiên, khi đến đỉnh
mùa khô họ sẽ xả ra để phát điện.
Ngoài ra cũng cần phải hiểu rõ vấn
đề là bên cạnh các đập ở Trung Quốc
và dòng chính, ở các sông nhánh
phía tả ngạn sông Mekong cũng có
hàng chục đập chi lưu. Tính về lượng
nước trung bình hằng năm thì phần
tả ngạn đóng góp một phần rất quan
trọng, cung cấp đến 35% tổng dòng
chảy cả năm của sôngMekong, trung
bình 475 tỉ m
3
/năm.
Thông tin của dự án quan trắc đập
thủy điện Mekong của Trung tâm
Simpton Hoa Kỳ cập nhật đến tuần
4 đến ngày 10-1 cho thấy một số đập
dòng nhánh đang tích nước, một số
khác đang xả nước. Tuy nhiên, số
điểm quan sát của dự án quan trắc
này đối với dòng nhánh còn ít nên
chúng ta không đủ thông tin.
ÔngThiện cho rằng việc Chính phủ
chỉ đạo các bộ, ngành theo dõi diễn
biến dòng chảy sông Mekong mùa
khô năm nay là rất cần thiết. Đây là
cơ sở để các địa phương và người
dân có biện pháp trữ nước, né vụ,
thu hoạch sớm và có các biện pháp
khác phù hợp.•
Việc giảm xả nước từ thủy
điện Trung Quốc trong
giai đoạn từ ngày 5 đến
24-1 xuống còn khoảng
1.000 m
3
/giây được xem là
kịch bản đã lường trước.
Sáng 18-1, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng
có buổi làm việc với Sở Xây dựng TP.
Phát biểu tại buổi làm việc, ông Bùi Huy Trí, Trưởng
phòng Phát triển đô thị, Sở Xây dựng TP Đà Nẵng, cho rằng
TP đang chậm trễ trong việc thực hiện Kết luận 269 của
Thanh tra Chính phủ về các dự án trên bán đảo Sơn Trà.
Theo ông Trí, các dự án trên Sơn Trà phải đảm bảo ít
nhất bảy yếu tố chính. Cụ thể là chủ trương, quy hoạch xây
dựng, quy hoạch sử dụng đất, yếu tố quốc phòng, nghĩa vụ
tài chính, quy hoạch ba loại rừng, quy hoạch bảo tồn và đa
dạng sinh học.
Hiện Sở Xây dựng đã phối hợp với các ngành làm xong
năm việc. Còn quy hoạch ba loại rừng và quy hoạch bảo tồn
đa dạng sinh học chưa làm được. “Bảo tồn đa dạng sinh học
thậm chí còn chưa xác định được ai sẽ làm cái này. Mong
muốn lãnh đạo TP có chỉ đạo mạnh mẽ hơn trong thời gian
tới” - ông Trí nói.
Ông Nguyễn Văn Quảng cho hay lãnh đạo TP đang chỉ
đạo thực hiện năm kết luận thanh tra, trong đó có bán đảo
Sơn Trà. Thường trực Thành ủy đã yêu cầu triển khai quyết
liệt hơn. “Hiện nay đang vướng hai việc. Một là đang chờ ý
kiến của Bộ NN&PTNT về xác định đất rừng. Riêng về đa
dạng sinh học đề nghị xem lại, hiện chưa giao cho đơn vị
nào thì đề nghị xem lại” - ông Quảng cho hay.
Bí thư Đà Nẵng cũng đặt câu hỏi Sở Xây dựng có thể
thống kê được bao nhiêu dự án đã điều chỉnh quy hoạch từ
bốn lần trở lên không. “Tôi biết có những dự án điều chỉnh
đến 15 lần” - ông Quảng nói.
Ông Phùng Phú Phong, Phó Giám đốc phụ trách Sở Xây
dựng, cho hay đơn vị đã rà soát dự án chậm triển khai, quy
hoạch treo gần hai năm nay. Qua rà soát, TP có 1.084 đồ
án. Trong đó, 542 đồ án hoàn thành, 462 đồ án tiếp tục triển
khai nhưng chậm về công tác giải tỏa bồi thường, 22 đồ án
cần phải điều chỉnh. Ngoài ra, Sở Xây dựng đề nghị hủy 58
đồ án quy hoạch do tính pháp lý không đảm bảo và đang
làm thủ tục để tham mưu UBND TP về việc này.
Kết luận buổi làm việc, ông Quảng cho hay với những dự
án điều chỉnh quy hoạch nhiều lần thì quan trọng nhất là xác
định nghĩa vụ tài chính phát sinh, xem có thất thoát ngân
sách nhà nước không. Bí thư Đà Nẵng đề nghị Sở Xây dựng
đánh giá lại tất cả mặt hạn chế mà ngành đang quản lý để có
phương án khắc phục trong thời gian tới.
TẤN VIỆT
Thủy điện TrungQuốc giảmxả nước
có ảnh hưởng đến ĐBSCL?
Thủy điện Trung Quốc không phải là nguyên nhân chính gây nên hạnmặn ởĐBSCL,
mà chỉ làm tồi tệ thêmnếu có xảy ra hạnmặn.
Bí thưĐàNẵng: “Cónhữngdựánđiều chỉnhđến15 lần”
Để dự báo tình hình hạnmặn vùng ĐBSCL, ông
Thiện cho biết cần chia làm hai vùng để xét riêng,
vì hai vùng này khác nhau và phải tính đến tình
trạng thời tiết La Nina hiện tại.
Đó là vùng bán đảo CàMau gồmmột phần phía
tây nam tỉnh Sóc Trăng, một phần phía tây nam
tỉnh Hậu Giang, một phần phía nam tỉnh Kiên
Giang và toàn bộ tỉnh Bạc Liêu, Cà Mau. Thứ hai là
vùng ven biển cửa sông Cửu Long từ Tiền Giang
qua Bến Tre, Trà Vinh và một phần tỉnh Sóc Trăng
gần cửa sông Trần Đề.
Đối với vùng bán đảo Cà Mau, mùa khô năm
nay sẽ ít có khả năng bị hạn vì bản chất vùng này
có đất bên dưới là đất mặn và có sáu tháng nước
ngọt nhờ lớp nước mưa phủ lên trên bề mặt. Năm
nàomưa nhiều thì nước ngọt vẫn còn kéo dài sang
mùa khô năm sau và năm nào mưa ít thì lớp nước
ngọt trên mặt kết thúc sớm.
Còn ở vùng ven biển cửa sông Cửu Long, tình
hình chung hạn mặn năm nay ít gay gắt hơn
mùa khô năm 2020 vì đỉnh lũ năm 2020 dù thấp
hơn TBNN nhưng vẫn cao hơn đỉnh lũ năm 2019
khoảng 2 m. Tuy nhiên, do sự vận hành tích, xả
của các đập thủy điện, mực nước sông Mekong
sẽ biến đổi bất thường, kéo theo là ranh giới xâm
nhập mặn ở vùng này biến đổi bất thường, nhất
là ở các nhánh phía bắc của sông Tiền (gồm Cửa
Tiểu, Cửa Đại, Hàm Luông). Trong đó, tỉnh Bến Tre
và kể cả TP Bến Tre bị đe dọa nhiều nhất, cụ thể
mặn có thể xuất hiện sớm trongmột thời gian, sau
đó mặn lại lùi ra khi các đập thủy điện Mekong xả
nước để phát điện trong mùa khô và có thể mặn
trở lại nếu thủy điện tiếp tục đóng đập.
Kết quả tại tất cả trạm trên sông Mekong từ
Chiang Saen tại biên giới Lào - Trung Quốc đến
Kratie ở Campuchiamực nước đỉnh điểm củamùa
nước năm 2020 đều thấp hơn TBNN khoảng 2-4
m. Tùy từng trạm nhưng vẫn cao hơn đỉnh điểm
của năm 2019 khoảng 2 m ở tất cả trạm. Vì vậy,
nếu chỉ căn cứ vào mực nước mùa lũ, có thể thấy
mùa khô năm 2021 sẽ không gay gắt như mùa
khô đầu năm 2020.
Để dự báo hạn mặn phải chia ĐBSCL thành hai vùng
