16
THỨBẢY
8-10-2016
Quốc tế
Tiêu điểm
Phân tích và Bình luận
339người chết trongbãoMatthew
ởHaiti
Trung tâmGiám sát bãocủaMỹđánhgiá tối 6-10
(giờđịaphương), bãoMatthewđã suyyếucòncấp
3 trong thangnămcấpkhi đổbộvàoMỹ, tuynhiên
bãovẫncòncựckỳnguyhiểm.Tại bangFlorida, hạt
VolusiaởbờbiểnphíađôngvàTPDaytonaBeachđã
banbố lệnhgiới nghiêmbắt buộccóhiệu lựcđếnngày
8-10.CNNghi nhậnđây làcơnbãomạnhnhất đổbộ
vàovịnhCaribê tronggần10nămnay.
Tổng thống
Obamađãbanbố
tình trạngkhẩncấp
ởbabangFlorida,
NamCarolinavà
Georgia.Cácđịa
phương tại khuvực
ảnhhưởngbãođã
phát baocát vàmởcác trung tâm tiếpnhậnngười sơ
tán. 2.500vệbinhquốcgiađãđượcđiềuđộng. 90% số
chuyếnbayởMiami ngày6-10đãbị hủy.Hơn2 triệu
người đãnhậnđược lệnh sơ tánkhỏi bờbiểnvào sâu
trongđất liền
(ảnh)
.
Trướcđó tạiHaiti, bãoMatthewhoànhhànhđã làm
339người chết.Thị trấnRoche-à-BateauởmiềnNam
Haiti bị bão tànpháhoàn toàn.Khoảng80%nhàcửaở
Jérémie, thủphủ tỉnhGrandeAnse, bị hưhại.Toànbộ
cácđườngdâyđiện thoại vàdâyđiệnđềubị cắt đứt.TP
Cayes cũng tanhoangnhư thế.
MiềnNamHaiti đãbị chiacắt với cảnước.Quốc lộ
số2 là tuyếnđườngduynhất nối thủđôvớimiềnNam
đãbị tắcdocầu sập.TạiCộnghòaDominicađãcóbốn
người thiệtmạng trongbãoMatthew.
PH.QUỲNH
Philippineskhẳngđịnhsẽhoãn
tuần travà tập trậnvớiMỹ
Reutersngày7-10đưa tinBộ trưởngQuốcphòng
PhilippinesDelfinLorenzana tuyênbốôngđã thông
báovớiLầuNămGóccáckếhoạch tuần trachungvà
tập trậnMỹ-PhilippinesởbiểnĐôngđãđượchoãn lại.
Ôngcũngchobiết 107binh sĩMỹ thamgiacông tác
điềukhiểnmáybaykhôngngười lái giám sát cácphần
tử lykhaiHồi giáo sẽđượcyêucầu rời khỏimiềnNam
Philippines saukhi Philippinesđạt đượckhảnăng thu
thập thông tin tìnhbáo trong tương lai gần.
Ôngnói Tổng thốngRodrigoDutertemuốn chấm
dứt 28 cuộc diễn tậpquân sự vớiMỹ hằngnăm. Ông
khẳngđịnhquân đội Philippines có thể không cần
Mỹ giúp đỡ. Ông chobiết dựkiến ông sẽ đếnTrung
Quốc vàNga để củng cố liênminh với hai nước này.
Hôm6-10, tổng thốngDuterte tuyênbố
Philippines không cần viện trợ tài chính từMỹ, EU
hayLHQ. Cuộc tập trận chungMỹ-Philippines hồi
đầu tuần
cũng đã bị
một bộphận
dân chúng
biểu tình
phản đối
(ảnh)
.
PH.QUỲNH
KHALY
N
gày7-10,ỦybanNobel
thông báo giải Nobel
Hòa bình năm 2016 đã
đượctraochoTổngthốngJuan
ManuelSantosvềnỗ lực thúc
đẩyđàmphánhòabìnhvới tổ
chức nổi dậy Lực lượngVũ
trang Cáchmạng Colombia
(FARC)ởColombia.
ỦybanNobelmongmuốn
vinh danhmột con người đã
đem hết vốn liếng chính trị
nhằmmongmuốn chấm dứt
nửa thếkỷhuynhđệ tương tàn
ởColombia.
Ngày23-6,tạiHavana(Cuba),
Tổng thốngSantosvà thủ lĩnh
FARCRodrigoLondonõ(bí
danhTimoleonJimenezhay
Timochenko) đã cùng ký
thỏa thuậnhòabình lịchsử
kết thúc 52 năm nội chiến
Colombia.
Đếnngày26-9,haiôngchính
thức ký kết hiệp định hòa
bình tạiCartagena.Đây là
thànhquảđạtđượcsaugầnbốn
năm ròngđàmphándoCuba
và Na Uy bảo trợ nhằm kết
thúcmộtcuộcxungđộtlâuđời
nhất và lớnnhất ởColombia.
Tuynhiên,cuộc trưngcầuý
dânngày2-10vềhiệpđịnhhòa
bìnhvừakýkếtđãdẫnđếnthất
bại.Phần lớncử trikhôngủng
hộhiệpđịnhhòabình.
Dù vậy, khi công bố giải
Nobel Hòa bình hôm 7-10,
Chủ tịchỦy banNobel Kaci
KullmannFive(ngườiNaUy)
tuyênbố:“Sựkiệnphầnlớncử
triColombianóikhôngvớihiệp
địnhhòabìnhkhôngcónghĩa
tiến trìnhhòabìnhđãchết”.
Bàđánhgiá:“Cónguyhiểm
thực sự là tiến trìnhhòa bình
Tổng thốngSantos
đoạtgiảiNobelHòabình
ThủlĩnhFARCtuyênbố:“Giảithưởngduynhấtmàchúngtahyvọnglàmột
đấtnướcColombiakhôngbạolực,khôngbáothùvàdốitrá”.
Ngày7-10,thủ lĩnhFARCRodrigoLondoñoviếttrênTwitter
khẳngđịnhông luôn luôngắnbó với hòa bình. Ông viết:
“Giải thưởngduynhấtmàchúngtahyvọng làmộtđấtnước
Colombiakhôngbạo lực, báo thùvàdối trá”.
Chodùông cùngTổng thốngSantos xúc tiếnđàmphán
hòabìnhnhưngôngkhôngđược xem làứngviên chogiải
NobelHòabình.Lýdo:ÔngđangbịMỹtruynãvìbuônmatúy
trongkhiMỹvàColombiavẫnxemFARC làtổchứckhủngbố.
260.000
ngườichết,45.000ngườimấttích
và6,9 triệungười tảncư trong
nhiều thậpniênđối đầugiữa
quânđội chínhphủ với quân
nổidậycựctảvà lực lượngbán
quân sựcựchữuởColombia.
Tôi sẽ tiếp tục tìmkiếmhòa
bình cho đến giờ phút cuối
nhiệmkỳcủa tôibởiđó làcon
đường phải theo để trao lại
đấtnước tốtđẹphơnchocon
cháuchúng ta.
Tổng thốngColombia
JUANMANUELSANTOS
Tổngthống
JuanManuel
Santoský
hiệpđịnh
hòabình
tạiTP
Cartagena
ngày26-9.
Ảnh:AFP
Ngađang tiếp tục tăngcường sựhiệndiệnquân sựvàkho
vũkhí ởSyria.Hồi tháng3, Tổng thốngNgaPutin thôngbáo
rútmột bộphậnquânởSyriavềnước.Nhưng sauđó,Nga
tiếp tụcđiềuđộngvũkhí và tàuchiếnđếnSyria.
AFPghi nhậnhiệnnaycókhoảng4.300binh sĩNgađược
triểnkhai ởSyria.Đa sốđồn trú tại căncứkhôngquân
Hmeimimởvùng tâybắcSyria. Trênchiến trường, cáccố
vấnquân sựNgađanggiúpquânđội Syria sửdụngpháo
binh.
Hơnmột năm saukhiNgacan thiệpvàoSyria từngày
30-9-2015, đãcókhoảng20binh sĩNga thiệtmạng.
Mới đây,BộQuốcphòngNgađưa radự luật lầnđầu tiên
chophép lậphợpđồngngắnhạn từ sáu tháng tớimột năm
dànhchocácbinh sĩ thamgiachiếndịchngoài lãnh thổ
Nga.NhưvậyNgacó thểđiềuđộngcựubinhđặcnhiệm
sangSyria trong thời gianngắnhạn.
Vềkhôngquân, hiệnnayNgađã triểnkhai khoảng50máy
bay tại căncứHmeimim. Tuần rồi, báo
Izvestia
đưa tinNga
tiếp tụcđiềuđộng thêmmột phi đội Su-25đếnSyria.
Trongmột nămqua, căncứHmeimimđã tiếpnhậnnhiều
loạimáybaynémbomvà tấncôngmặt đất nhưSu-24, Su-
25, Su-30, Su-35 (thếhệ thứ tư).QuânđộiNgacũng sửdụng
nhiều trực thăngnhưMi-24,Mi-8.Ngađãđiềuđộng thêm
máybaynémbomTu-22 từNganémbom tại Syria.BộQuốc
phòngNgacũngchobiết từNga, cácmáybaynémbom
Tu-160đãbắn tên lửahành trìnhX-101 sangSyria (tầmxa
4.500km).
ĐểbảovệcăncứHmeimim, hồi tháng11-2015Ngađã
triểnkhai đếnSyriahệ thốngphòngkhônghiệnđại S-400
.
Ngoài ra,Ngacòn triểnkhai cáchệ thốngphòngkhôngcơ
độngPantsir vàTorM1.Mới đây,Nga tiếp tục triểnkhai hệ
thốngphòngkhôngS-300đếnTartus.
Ngacũngvừađiềuđộngba tàuhộvệ trangbị tên lửa
hành trình thamgiahạmđộiNga trongkhuvực, trongđócó
một tàu trangbị tên lửachốnghạm. Trongvài tuần tới, tàu
sânbayĐôđốcKuznetsovcủaNga sẽđếnĐịaTrungHải.
Ngacònđiềuđộng tàungầm tấncôngcácmục tiêukhủngbố
ởSyria.
Mỹ longại vì quânnổi dậySyriakhôngcómáybay, như
vậyhệ thốngphòngkhôngcủaNgachỉ có thểnhắmđếnmáy
baycủa liênminhchống ISvà tàuchiếnphươngTây trên
ĐịaTrungHải.
Ngày6-10 (giờđịaphương),BộQuốcphòngNgađãcảnh
báoMỹvềýđồ tấncôngquânđội Syriabằngkhôngquân
hay tên lửavới lýdocácbinh sĩNgacó thểbị ảnhhưởng.
BộQuốcphòngNgadọahiệnSyriacũngđã trangbị tên lửa
S-300vàS-400củaNga, ngoài raSyriacòncó tên lửaS-200
vàBuk. Trướcđó, báochí phươngTây tiết lộCIAvàLầu
NămGócdự tínhkhôngkíchvàoquânđội Syriađểngăn
chặnchiếndịchphảncôngkhốc liệt ởAleppo.
TNL
NgatăngcườngvũkhíởSyria
đangởđiểmchếtvànộichiến
sắpbùngnổ trở lại.Chúng tôi
hy vọng giải thưởng này sẽ
khuyến khíchmọi sáng kiến
tốtđẹpvàcácbêncó thểxoay
chuyểntiếntrìnhởColombia”.
Báo
WashingtonPost
đưatin
hay tin được trao giải Nobel
Hòabình,Tổng thốngSantos
phát biểu rất lạc quan: “Đây
là sự kiện rất quan trọng đối
với đất nước, đối với cácnạn
nhân chiến tranh. Đây là cú
hích lớn.Chúng tôi đang sắp
kếtthúccuộcchiếnnàyvàđiều
này rất quan trọng”.
Tổng thống JuanManuel
Santos, 65 tuổi xuất thân từ
giađìnhdanhgiáởBogota.
Đầu tiênông làmnghềbáo
và từng được trao giải của
nhàvuaTâyBanNhavềcác
bài viết về cuộc cáchmạng
SandinoởNicaragua.
Ông thamgiachính trịnăm
1991. Sau thời giangiữ chức
bộ trưởngQuốc phòng dưới
thời Tổng thống cánh hữu
AlvaroUribe, năm2010ông
bướcvàodinhtổngthốngCasa
deNariño.
Ôngđềramục tiêuphải làm
suyyếuFARCđểbuộcFARC
ngồi vào bàn đàm phán. Các
nhà phân tích cho rằng chiến
lượccủaôngSantos là“tuyên
chiếnđểđạt đếnhòabình”.
Trongmột lần trả lờiphỏng
vấncủahãng tinAFP,ônggiải
thích: “Tôi không tìm kiếm
hoanhômà tôi chỉmuốn làm
điềuđúngđắn”.
Theomô tả củaAFP,Tổng
thốngSantos làmẫungười rất
duy lývàđôi lúcbịchỉ tríchvì
vẻ lạnh lùngbềngoài.
Ông là người ngưỡngmộ
WinstonChurchill,FranklinD.
RooseveltvàNelsonMandela.
Ông thíchđọc sách,mêxem
phim điện ảnh.
Ôngbộc bạch sức lực của
ông đến từ gia đình. Năm
1988,ôngđã lậpgiađìnhvới
bàMariaClemenciaRodriguez
(còn được gọi là Tutina) và
có ba người con.
n
