 
          CHỦNHẬT 30-10-2016
        
        
          14
        
        
          THỊ DÂN3.0
        
        
          Conhưsớm
        
        
          Trẻ em ở quê thường có ý thức tự lập cao và
        
        
          ít khi hư hỏng. Còn ở TP, nhất là các đô thị
        
        
          lớn nhưHàNội, Sài Gòn… cuộc sống xô bồ,
        
        
          vất vả, việc nuôi dạy, lo chuyện học hành của
        
        
          con cái hết sưc căng thẳng.
        
        
          PH.Đ.NGUYÊNCHƯƠNG
        
        
          Ở
        
        
          các vùng quê, cuộc sống thường khó
        
        
          khăn, thiếu những tiện nghi như ởTP,
        
        
          điềukiệnhọc tậpcủa trẻemcũng thiếu
        
        
          thốn, tuynhiêncácbậcchamẹkháyên
        
        
          tâm để trẻ tự xoay xở.
        
        
          Cha la,mẹcự
        
        
          Sángđầu tuầnđếncáccổng trườngmẫugiáo trong
        
        
          TP, ta thường thấy cảnhmấy bà mẹ trẻ chở con tới
        
        
          trường rồivộivãđi làm, có trẻbám riếtvàomẹkhông
        
        
          chịu rời, cho đến khi cô giáo ra rước, mẹmới quày
        
        
          qu chạyđi.Nhưngánhmắt trông theovànhữnggiọt
        
        
          nướcmắt concònbám theonỗi lòngngườimẹ.Đóchỉ
        
        
          làbướckhởi đầu củanhữngnăm thángdài đếnmười
        
        
          mấynăm sau. Lo cho con cái họchànhđếnkhôn lớn
        
        
          là c một quá trình vất vả của các bậc chamẹ. Khó
        
        
          khăn chồng chất với nhữnggiađìnhnghèo, thunhập
        
        
          thấpphải lo chạy ăn từngbữa.Nhưng thườngnhững
        
        
          đứa trẻ con nhà nghèo đều biết thân biết phận, chăm
        
        
          chỉ họchành, cóđứahọcvềcòngiúpđỡchamẹmưu
        
        
          sinh hay làm công việc nhà. Trong khi đó những gia
        
        
          đình khá giả hay trung lưu nhưng chỉ có một con,
        
        
          không ít trẻ hư do chamẹ quá nuông chi u.
        
        
          Cô em gái tôi chỉ có một thằng con trai nên bao
        
        
          nhiêu tìnhcảm, tiềnbạcdồnhếtchocon.Nhà tuycũng
        
        
          thường thườngbậc trungnhưngvợ chồng cũng ráng
        
        
          choconhọc trườngquốc tế.Tôi đãnhắcvợchồngcô
        
        
          hãy liệucơmgắpmắmnhưnghọkhôngnghe.Tôigiật
        
        
          mìnhkhi biết họcphímỗi tháng6, 7 triệuđồng, bằng
        
        
          cả tháng lương của cô ấy.Người chồngnai lưng làm
        
        
          thêm giờ để tăng thu nhập. Lên cấpTHCS, thằng bé
        
        
          chuyển trườngmới tốt hơn, học phí tính bằng đôla,
        
        
          mỗi tháng5,6 trămđô.Vợchồngcôem tôiquyếtđịnh
        
        
          cho thuêcănhộkhang trangđangở rộngcảgần trăm
        
        
          métvuônggiá10 triệuđ ng/tháng rồiđi thuêmột căn
        
        
          chung cư 40m
        
        
          2
        
        
          trong khu tái định cư với giá 3 triệu
        
        
          đ ng, dư dôi cũng khá để bù vào tiền học cho con.
        
        
          Nhưng từ khi chuyển cấp, chuyển trường và chuyển
        
        
          nhà, thằngbé trởnên lầm lì, cau có, khóbảo.Nóhỏi
        
        
          tại sao lạiđưacảnhàđếnởcái “ổchuột”này.Mặccho
        
        
          chanógiải thích cảnhàhy sinhvì nónhưngnó càng
        
        
          lúc càngkhódạy.Đi họcvề lànóôm cái smartphone
        
        
          củamẹ nó, lênmạng coi phimhànhđộngMỹ. Tiếng
        
        
          Anhnókhá do học từmẫu giáo.
        
        
          MộtChủnhật tôiđến thăm,mặcdùchanhắcnhở,nó
        
        
          vẫnkhông thèmchào tôi.Chanógi tcáiđiện thoại tính
        
        
          némđi,mẹ nónhàovàogi t lại rồi bù lubù loa: “Tại
        
        
          anhkhôngcho tui sinh thêm,nócóanhcóemchơivới
        
        
          nhau, giờnómộtmìnhbuồn chonóxemphim chứ”.
        
        
          Tôiphảicanngănvànhắcnhởcôemcoichừngchi u
        
        
          nóquánóhưđó.Côdạdạchocó.Mới đây thằngbéđi
        
        
          học về, mẹ đi vắngmang theo điện thoại. Nó ra công
        
        
          viênchơi rồi cướpgi t điện thoại củamột bàgiàđi tập
        
        
          thểdục.Mặcdùchưacướpđượcnhưngcũngbịbắt lên
        
        
          công an phường. Cậu em rể tôi phải lên đồn làm giấy
        
        
          bảo lãnhconvề,dọcđườngôngbốnổiđiên tátcho thằng
        
        
          conmấy tát.Côvợkhivềbiết chuyệnđã làm rùmbeng
        
        
          lênđòi lydị, đưaconvềngoạiở.Tôi phải làmquan tòa
        
        
          phânxửmãimới tạmyên.Hôm sau cômua cho thằng
        
        
          béchiếcsmartphonemới toanhhết6 triệuđ ng.Cônói:
        
        
          “Nếukhôngmuamaimốt lỡnó làmcànnữa.Với lạicho
        
        
          nómangđi học, cógì emgọi nó”.Tôi hết ý.
        
        
          Xài điện thoại sớm, yêusớm
        
        
          Trường hợp con gái ông hàng xóm tôi “giốngmà
        
        
          không giống” với thằng cháu tôi. Con gái rượu của
        
        
          ôngmới14 tuổi, học lớp9nhưng lớnphổngphao.Mẹ
        
        
          nómua đủ thứ áo quần, gi y dép kiểu các diễn viên
        
        
          HànQuốc. Nómặc đi chơi ra đường không ai nghĩ
        
        
          là nó chỉ 14 tuổi. Nó đã có bạn trai. Đi học về là nó
        
        
          ôm cái smartphone chui vôphòng riêngđóng cửa lại
        
        
          nhắn tin, trò chuyện với bạn trai hay lênmạng chat
        
        
          ch t đến khi mẹ dọn cơm sẵn, kêu nó ra ăn. Có khi
        
        
          đang ănmà nghe điện thoại haynhắn tin là nómang
        
        
          cơm vàophòng vừa ănvừa chat.
        
        
          Chiều thứBảy tôiquanhà rủôngbạnđánhcờ tướng,
        
        
          thấymặtmàycảhaivợchồnggiốngnhưđưađám.Bà
        
        
          vợ khóc kể: “Anh nghĩ coi, con nhỏ lớn rồi mà ổng
        
        
          cứngăn cấmnókhông chogọi điện tho i trò chuyện
        
        
          traođổi bài vởvới bạnnó.Nóbỏnhàđi rồi.Gọi điện
        
        
          tho i nókhông thèm trả lời…”.
        
        
          Ôngchồngnổi cáu.Thì raconbéăncắp tiềnchađi
        
        
          VũngTàu chơi với bạn trai. Tôi anủi vợ chồngông:
        
        
          “Dù sao thì sự cũngđã lỡ rồi, anh chị phải bình tĩnh,
        
        
          gọi nó về rầy cháumấy câu, rồi nhắc nhở bảo nó đi
        
        
          học lại kẻo lỡdở cả đời”.
        
        
          ◄
        
        
          
            GócnhỏSàiGòn
          
        
        
          
            Nhà văn
          
        
        
          
            Lê Văn Nghĩa
          
        
        
          
            phụ t rách
          
        
        
          H i nh ng năm 1970-1980, S i G n t ng c m t “ch ”
        
        
          b n thi p quanh năm nhưng t kho ng đ u th ng 11m i
        
        
          tr nên t pn p, r n r ngv tươi vuimuôn v nm u s c.
        
        
          Đ y l th i gianS iG nb t đ uc nh ngng ngi se se
        
        
          m t l nh v o chi u t i, hơi sương l ng b ng quanh nh ng
        
        
          ng nđ nđư ng.Nh ngđư ngph khu trung tâm,h nh nh
        
        
          ônggi Noel đ xu t hi n s m trên c ak nhqu nx , nh c
        
        
          nh ngư iquađư ngm aGi ngsinhđangđ n,nămdương
        
        
          l ch s ph t.M tTPph ngkho ngv mangnhi un tTây
        
        
          phươngnhưS iG n th m a l h i cu inăm thư ngk od i
        
        
          t Noel đ n t t âm l ch. T l c n y ch thi p  trư cBưu
        
        
          đi n trung tâmb t đ u v om a caođi m b n thi pxuân.
        
        
          Ng y thư ngnơi đâyc nh ng s pb nbao thơ, bưu nh,
        
        
          gi yvi t thư…Th i yngư i tac nvi t thư tay, b bao thơ
        
        
          d n tem v g i bưu đi n. T i đây b n c c lo i bao thơ đ
        
        
          m u tr ngxanhh ng t m, hoavăn inn i inchm, đ mnh t
        
        
          đ ki u.M ix p l ch c12chi cc ngm tm uho cnhi u
        
        
          m u, đơngi nnh t l bao thơvi n s cxanhđ in ch “par
        
        
          avion”. Bao thơ l m b ng lo i gi ymnm ng, d y v a đ
        
        
          k n đ o nhưng c ngm ng v a đ l “c nh thư”. C n gi y
        
        
          vi t thư l t ng x pm ng, c k ho c không, g c t gi y
        
        
          c ng inm u nh t v hoa văn chm…Th i m i h a b nh,
        
        
          nh ngd ng ch trênnh ng t gi yđ pnhư th đ n i li n
        
        
          bi t baogiađ nh trongNamngo iB c.R i thi p sinhnh t,
        
        
          thi pch c t t l nh… lo in okhimuac ngđư cngư ib n
        
        
          cho v o chi c bao nylon trong su t v k m theo bao thơ
        
        
          tr ng tinh, l m ngư imua không th ch muam t chi c.
        
        
          Chợthi pS iG n
        
        
          V om a thi p t t, s pb n thi pn r trênv ah v kho ng
        
        
          tr ngxungquanhnh th Đ cB .M i s pđơngi n l m t
        
        
          chi cb n,haibênđ ngc ikhungg treonh ngchi ckh nh
        
        
          m uđ r c r ,m uv ng l p l nhxen l nnh ngm u thi p
        
        
          m ngGi ng sinh v m ng nămm i c a ta l nTây: Gi ng
        
        
          sinh an l nh, MerryChristmas, Cung ch c tân xuân, Ch c
        
        
          m ngnămm i,HappyNewYear,BonneAnn e…V i năm
        
        
          sau th ng4-1975c nc c СНовымгодом theo tr o lưuh c
        
        
          ti ngNga…Thi pTây th c ông gi Noel v xe tu n l c,
        
        
          ngôi nh m p ng n đ n trong đêmmưa tuy t, cây thông
        
        
          xanh l p l nh trangkim…Thi p t t truy n th ngc h nhhoa
        
        
          đ ohoamai, câynêub nh chưng tr ngph o…, d nd n c
        
        
          thêmnhi u thi pvẽb i trenh l , d ngkinh c ud a, thi u
        
        
          n khăn r n od i t c bay theogi …L đ g i chonh ng
        
        
          ngư i đ ra đim t ch t h nh nh quê nh .
        
        
          Ch thi pb n t s ngđ n t i, khi bưuđi nđ ng c av n
        
        
          c nv i s ps ngđ n.Ngư imua t gi tr l nb gi ungh o,
        
        
          t ngư iS iG nđ ndukh ch…m i ngư i đ uch nđư c
        
        
          nh ng t m thi pđ pưng  l i v a t i ti n.Nh ng t m thi p
        
        
          không ch c l i ch c x giao l ch s m c n g i g m bao
        
        
          n i ni m thương nh …
        
        
          S i G n c nhi u nơi b n thi p, nh t l g n c c nh
        
        
          th , b t đ u “m a thi p” l cho m a Gi ng sinh. Trong
        
        
          c c bưu đi n hay nh s ch, c c s p b o v đ lưu ni m
        
        
          đư ngNguy nHu c ng b n bưu nh thi p t t… nhưng
        
        
          khôngđâuđôngđ cv nhi um u thi pđ pnhư ch thi p
        
        
          Bưu đi n trung tâm. Đ c ng l m t nơi m ngư i S i
        
        
          G n ch t c ng v i l n lui t i trong năm, như đi ch B n
        
        
          Th nh, đ n thươngx Tax, d o chơi b nB chĐ ng…N
        
        
          c ng l nơi nhi udukh chnh đ nb i s phongph c a
        
        
          văn h aVi t t p trung  đây qua nh ng t m thi pmuôn
        
        
          m umuôn v .
        
        
          T cu i nh ng năm 1980 ch thi p v ng d n, v ch t
        
        
          lư nggi y l mbao thơ, l m thi png y c ngk m,m um
        
        
          đơnđi u, ch t lư ng in l i x u.D v nc nnhuc uv thi p
        
        
          trong c c d p l , t t nhưng ngư i ta không c n th i quen
        
        
          d o chơi v mua thi p c ngv ch đ b d pdo “l n chi m
        
        
          l ng l đư ng”.Kho ngmươi năm trư cch thi p l i đư c
        
        
          nh m h p  đây v i phong tr o thi p
        
        
          
            hand make:
          
        
        
          Nh ng
        
        
          chi c thi p h nh vẽ ng ngh nh, trang tr không đ ng h ng,
        
        
          tr trung, hi nđ i…Nhưng c ng ch sôi n i đư cm t th i
        
        
          gianv Internet đ ph bi n.
        
        
          Bây gi ngư i ta vi t thư g i thi p đ u quam ng, chẳng
        
        
          m y ai c n nh đ n nh ng c nh thi p xuân đư c b y b n
        
        
          bênhôngBưuđi nS iG n thu trư c…
        
        
          
            NGUYỄNTHỊHẬU
          
        
        
          
            Nhữngchợthiệpnhưthếnàymớiđâythôiđãmauchóngđivàokýức.