16
Quốc tế -
Thứ Hai 1-1-2024
Tiêu điểm
Năm2023 chứng kiến sự gia
tăng của hàng loạt thách thức
toàncầu,baogồmkhủnghoảng
kinh tế, biến đổi khí hậu và bất
ổn chính trị.Trongbối cảnhđó,
các nước cần tăng cường hợp
tác để giải quyết những thách
thức chung, hướng tới một thế
giới hòa bình, ổn định và phát
triển bền vững.
Tổng thư ký Liên hợp quốc
ANTONIO GUTERRES
Thế giới hướng tới năm2024
với nhiều kỳ vọng
Thế giới đón năm2024 với nhiều kỳ vọng, sau năm2023 chứng kiến hàng loạt sự kiện nóng tác động
sâu rộng đến nhiều lĩnh vực, từ an ninh, chính trị, kinh tế đến xã hội.
CHÍ THANH
N
ăm2023 đã đi qua. Hàng
loạt sự kiện nóng vẫn
chưa dừng lại và được
dự đoán sẽ có tác động sâu
sắc đến cục diện thế giới
trong năm 2024. Tuy nhiên,
bên cạnh đó cũng xuất hiện
nhiều dữ kiện để mọi người
có thể tin tưởng vào một năm
mới 2024 bình yên và tươi
sáng hơn.
2023 - một năm
buồn với thế giới
Về an ninh, có thể nói năm
2023 là một năm đau thương
với thế giới khi chứng kiến
cùng lúc hai cuộc xung đột
lớn: Nga - Ukraine và Israel -
Hamas.ChiếnsựNga-Ukraine
kéo dài đã gần hai năm với
con số thương vong rất lớn
từ cả binh sĩ hai bên và dân
thường Ukraine. Diễn biến
chiến sự đáng chú ý nhất trong
năm 2023 là cuộc phản công
của Ukraine từ tháng 6, được
đánh giá không thành công
và chiến trường đang bế tắc.
Xung đột Israel - Hamas
nổ ra ngày 7-10-2023, gây
mất mát nhiều về người và
của ở cả Israel và đặc biệt ở
Dải Gaza, gây khủng hoảng
nhân đạo nghiêm trọng ở khu
vực này. Hai bên đã có một
tuần ngừng bắn nhưng rồi
giao tranh lại ác liệt hơn và
thời điểm này chưa thấy dấu
hiệu sẽ kết thúc.
Hai cuộc xung đột đã làm
trầm trọng thêm lo ngại về an
ninh ở nhiều khu vực, đặc biệt
ở châuÂu, theo hãng tin
AFP
.
Tình hìnhNga - Ukraine khiến
các quốc gia Liên minh châu
Âu (EU) sao nhãng mối quan
Ngày cuối cùng của năm 2023 tiếp tục chứng kiến sự
leo thang của xung đột Israel - Hamas khi thương vong
dân thường không ngừng tăng.
Tính đến ngày 31-12, xung đột đã làm 21.672 người
Palestine ở Gaza thiệt mạng và 56.165 người bị thương,
theo cơ quan y tế Gaza.
Trong ngày, giao tranh vẫn tiếp diễn trên Dải Gaza và
các khu vực lân cận.
Kênh
Al Jazeera
đưa tin giao tranh giữa lực lượng
Phòng vệ Israel (IDF) và Hamas tại thị trấn al-Zawaida
(trung tâm Dải Gaza) ngày 31-12 đã làm bốn người thiệt
mạng và 12 người bị thương. Các cơ quan truyền thông
Palestine cũng báo cáo về những vụ đấu súng xuyên đêm
ở trung tâm Dải Gaza, bao gồm khu vực các TP Gaza và
Deir al-Balah.
Tờ
The Times of Israel
cho biết khu vực trung tâm Dải
Gaza là nơi IDF phải đối mặt với sự kháng cự liên tục
trong những ngày qua.
Tại Bờ Tây,
Al Jazeera
đưa tin lực lượng Israel
ngày 31-12 đã đột kích vào trại tị nạn Nur Shams ở TP
Tulkarem (phía bắc Bờ Tây) khiến hai người Palestine bị
thương. Israel chưa bình luận về thông tin này.
Cùng ngày, Đài phát thanh quân đội Israel đưa tin rằng
IDF không tin sẽ có thể phá hủy hoàn toàn khả năng
phóng rocket của các nhóm Hồi giáo vũ trang có trụ sở tại
Dải Gaza.
Căng thẳng tiếp tục leo thang giữa nhóm vũ trang
Houthis (Yemen) và liên minh bảo vệ an ninh Biển Đỏ do
Mỹ dẫn đầu. Trong ngày, Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ cho
biết tàu chiến USS Gravely của Hải quân Mỹ đã bắn hạ
hai tên lửa đạn đạo chống hạm do Houthis phóng ra Biển
Đỏ. Vụ việc nhằm đáp trả cuộc tấn công của Houthis vào
một tàu container của Đan Mạch đang di chuyển qua Biển
Đỏ trước đó cùng ngày.
Cũng trong ngày 31-12, Tổ chức Hợp tác Hồi giáo
(OCI) đã hoan nghênh việc Nam Phi nộp đơn kiện lên Tòa
án Công lý Quốc tế (ICJ) cáo buộc Israel vi phạm tội ác
chiến tranh.
THẢO VY
Israel,Hamas giao tranhác liệt ngày cuối nămkhi sốngười chết vượt 21.600
Binh sĩ Israel tại Dải Gaza ngày 31-12. Ảnh: LỰC LƯỢNGPHÒNGVỆ
ISRAEL
Cuộc chiến chống lạmphát sẽ vẫn quyết liệt trong năm2024. Ảnh: THE FINANCIAL EXPRESS
“Những vấn đề kinh
tế, an ninh và xã hội
sẽ tác động sâu sắc
đến cục diện thế giới
trong năm 2024”.
Cần chuẩn bị thế nào cho năm 2024?
Tờ
Sky News
dẫn nhận định của giới quan sát rằng các nước
cần chuẩn bị những kế hoạch cụ thể để ứng phó với các vấn
đề nghiêm trọng có thể xảy ra trong năm 2024.
Cụ thể, để giải quyết những thách thức an ninh thế giới,
các tổ chức khu vực và các nước cần tăng cường hợp tác, đối
thoại và thúc đẩy giải quyết tranh chấp, bất đồng bằng các
biện pháp hòa bình.
Để ứng phó với những thách thức kinh tế trong năm 2024,
các nước cần tiếp tục quan sát thị trường để kịp thời nắm bắt
các diễn biếnmới, thực hiện các chính sách kinh tế ổn định để
kiểm soát lạm phát và đẩy mạnh phát triển kinh tế xanh, bền
vững để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.
Để giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra, các nước cần
tăng cường năng lực dự báo và cảnh báo sớm thiên tai, xây
dựng cơ sở hạ tầng chống chịu thiên tai và có kế hoạch ứng
phó với thiên tai hiệu quả.
tâm về làn sóng di cư ồ ạt,
vốn đang gây áp lực lên hệ
thống an sinh xã hội. Xung
đột Israel - Hamas cũng tác
động tiêu cực đến an ninh
châu Âu. Từ khi xung đột
bùng phát, châu Âu phải tăng
cường an ninh sau khi chứng
kiến hàng loạt vụ tấn công có
yếu tố Hồi giáo.
Kinh tế thế giới năm 2023
đối mặt với nhiều thách thức,
bao gồm cú sốc sau đại dịch
COVID-19, những biến động
trên thị trường năng lượng, tắc
nghẽn chuỗi cung ứng, lạm
phát tăng kỷ lục, buộc các
ngân hàng trung ương tăng
lãi suất để kiềm chế.
Tia khởi sắc là dần về cuối
năm 2023, kinh tế thế giới
đón nhận nhiều dữ liệu lạc
quan. Quỹ Tiền tệ Quốc tế
(IMF) mới đây công bố Báo
cáo tình hình kinh tế thế giới
năm 2023 cho thấy tỉ lệ lạm
phát tại hầu hết các nền kinh
tế đã giảm mạnh, dần lùi về
mục tiêu 2% mà các ngân
hàng trung ương đề ra. Thị
trường thực phẩm và năng
lượng dần ổn định trong nửa
cuối năm 2023, giúp kinh
tế thế giới tăng trưởng nhẹ.
IMF dự báo rằng tăng trưởng
GDP chung của thế giới sẽ ở
mức 3,3%-3,5% trong năm
2023, cao hơn mức 3,1% của
năm 2022.
Năm2023 cũng làmột năm
của thiên tai và hiện tượng
thời tiết cực đoan, cướp đi
quá nhiều sinh mạng và gây
tổn thất vật chất. Động đất ở
Thổ Nhĩ Kỳ khiến gần 60.000
người chết. Cháy rừng ở châu
Âu thiêu rụi hơn 1,5 triệu ha
rừng. Cháy rừng ở đảo Maui
(bang Hawaii, Mỹ) khiến gần
trăm người thiệt mạng, cùng
rất nhiều thảm họa mưa bão,
hạn hán kỷ lục ở nhiều nơi.
Năm 2024 sẽ có màu
sắc chủ đạo nào?
Năm 2024, an ninh vẫn sẽ
được chú ý hàng đầu. Thế giới
năm2024 có lẽ sẽ tiếp tục theo
dõi hai cuộc xung đột Nga -
Ukraine và Israel - Hamas.
Theo hãng tin
Reuters
, cả
Nga và Ukraine đều đã có kế
hoạch tăng chi tiêu cho quân
sự trong năm 2024. Diễn biến
thực tế hằng ngày ở Dải Gaza
cho thấy khả năng lớn xung
đột ở đây sẽ còn leo thang
trong năm 2024.
Dù vậy, ở khía cạnh lạc
quan, nhiều nhà quan sát tin
rằng với sự tiêu hao của cả
Nga lẫn Ukraine sau thời gian
dài xung đột thì khả năng hai
nước bước vào đàm phán là
điều hoàn toàn có thể nghĩ đến.
Với xung đột Israel - Hamas
ở Gaza, dù chưa thành công
nhưng thế giới sẽ không từ
bỏ việc tìm kiếm thỏa thuận
ngừng bắn hai bên.
Về kinh tế, cuộc chiến chống
lạm phát sẽ vẫn quyết liệt
trong năm 2024. Tuy nhiên,
trong bối cảnh lạm phát tại
hầu hết các nước phát triển
giảm mạnh, khả năng cao
trong năm 2024 các ngân
hàng trung ương có thể sẽ
nới lỏng chính sách tiền tệ,
theo
AFP
. Tín hiệu khả quan
là thị trường châu Á và các
quốc gia đang phát triển khác
đang dần hồi phục.
Tình hình thiên tai sẽ tiếp
tục là một trong những mối
quan tâm hàng đầu của thế
giới trong năm 2024. Hiện
tượng El Niño khiến nhiệt
độ toàn cầu tăng lên, dự kiến
sẽ kéo dài đến hết mùa xuân
năm 2024, có thể dẫn đến các
hiện tượng thời tiết cực đoan
ở nhiều khu vực. Tuy nhiên,
cần nhắc đến thỏa thuận
“lịch sử” sau Hội nghị Liên
hợp quốc về biến đổi khí hậu
(COP28) mở đường cho quá
trình cắt giảm nhiên liệu hóa
thạch, mở ra triển vọng sáng
sủa cho môi trường.
Có thể thấy tình hình phức
tạp của năm 2023 sẽ kéo sang
năm 2024 nhưng nhiều nhà
quan sát tin rằng năm nay sẽ
có những yếu tố khởi sắc.
Sự phức tạp của tình hình
an ninh chung, các áp lực về
kinh tế hay các vấn đề môi
trường cũng là động lực giúp
thế giới gắn kết và giữ niềm
tin để cùng nhau đối phó tốt
hơn với các thách thức trong
năm 2024.•
