16
Ông Trump gian nan quay lại
cuộc đua tổng thống
Nỗ lực quay lại đường đua Nhà Trắng của ông Trump đầy gian nan khi đối mặt với các vụ kiện
về tư cách ứng viên tổng thống ở nhiều bang tại Mỹ.
DƯƠNGKHANG
V
ụ hai bang Colorado và
Maine ra quyết định loại
tên cựu Tổng thống Mỹ
Donald Trump ra khỏi phiếu
bầu tổng thống năm 2024 của
bang cho thấy con đường quay
lại cuộc đua Nhà Trắng của
ông đầy thách thức. Tòa án
Tối cao Mỹ cũng đang đối
mặt với thế lưỡng nan khi bị
cuốn vào vụ tranh cãi tư cách
ứng viên tổng thống lần này
của cựu lãnh đạo Mỹ.
Gian nan quay lại
đường đua
Ngày 19-12-2023, Tòa án
Tối cao bang Colorado (Mỹ)
ra phán quyết tuyên bố ông
Trump không đủ điều kiện
chạy đua vào Nhà Trắng và
xóa tên ông khỏi phiếu bầu
tổng thống năm2024 của bang
vì cho rằng cựu tổng thống
kích động vụ nổi loạn ở điện
Capitol năm 2021, theo hãng
tin
AP
. Phán quyết của tòa
dựa trên Tu chính án thứ 14
của Hiến pháp Mỹ, quy định
các quan chức tuyên thệ ủng
hộ hiến pháp sẽ bị cấm giữ
chức vụ liên bang nếu tham
gia “các cuộc nổi loạn”.
Không lâu sau đó, vào
ngày 28-12-2023, Tổng Thư
ký bang Maine - bà Shenna
Bellows cũng ra quyết định
loại tên ông Trump khỏi lá
phiếu cuộc bầu cử sơ bộ của
bang, đài
CNN
đưa tin. Ông
Trump cũng đang đối mặt với
những vụ kiện tương tự ở các
bang Minnesota, Arizona...
Các quyết định của hai
bangMaine và Colorado (lâu
nay ủng hộ đảng Dân chủ) đã
buộc ông Trump không còn
cách nào khác ngoài việc bắt
đầu cuộc chiến pháp lý. Ngày
2-1, ông Trump đã nộp đơn
kháng cáo lên tòa Thượng
thẩm bang Maine yêu cầu
tòa đảo ngược quyết định
loại ông khỏi phiếu bầu sơ
bộ cuộc đua tổng thống năm
2024 ở bang này. Ông chỉ
trích bà Bellows “ra quyết
định thiên vị” và không cho
cựu tổng thống “có đủ thời
gian và cơ hội để bào chữa”.
Tiếp đó, đến ngày 3-1, ông
gửi đơn kháng cáo đề nghị Tòa
án Tối cao Mỹ can thiệp sau
phán quyết củaTòa ánTối cao
bangColorado. Các luật sưcủa
ông Trump đề nghị các thẩm
phán Tòa án Tối caoMỹ “đảo
ngược hoàn toàn” phán quyết
“sai trái” của tòa Colorado.
Tuy vậy, cũng có bang
không loại tên ông Trump
khỏi phiếu bầu, chẳng hạn
như bang Michigan. Tòa án
Tối cao bang Michigan hôm
27-12-2023 quyết định giữ y
phán quyết giữ tên cựu tổng
thống trong phiếu bầu sơ bộ.
Michigan là một bang chiến
trường quan trọng và có tác
động rất lớn đến cục diện
phiếu bầu trong các cuộc bầu
cử tổng thống Mỹ.
Ngoài vụ việc nói trên, ông
Trump hiện còn đối mặt với
một loạt rắc rối pháp lý. Tổng
cộng, cựu lãnh đạo Mỹ đang
phải đối mặt với 91 cáo buộc
hình sự cho bốn bản cáo trạng,
bất kỳ cáo buộc nào trong số
đó đều có khả năng dẫn đến
án tù. Bốn vụ truy tố này bao
gồm: dùng tiền bịt miệng nữ
diễn viên phim khiêu dâm
Stormy Daniels; âm mưu lật
ngược kết quả cuộc bầu cử
tổng thống Mỹ năm 2020;
cất giữ tài liệu mật sau khi rời
Nhà Trắng và lật ngược kết
quả bầu cử ở bang Georgia.
Thế tiến thoái
lưỡng nan của
Tòa án Tối cao Mỹ
Theo tờ
The New York
Times,
việc ôngTrump đệ đơn
kháng cáo lên Tòa án Tối cao
Mỹ có thể buộc tòa này can
thiệp, lý do là gốc rễ của vụ
kiện cáo nằm ở cách diễn giải
Mục 3 Tu chính án thứ 14 của
Hiến pháp Mỹ - điều khoản
mà bang Colorado dựa vào
để loại tên ông Trump khỏi
phiếu bầu. Tuy nhiên, Tòa
án Tối cao Mỹ đang lâm vào
thế tiến thoái lưỡng nan khi
đứng trước hai thực tế chính
trị không hề dễ chịu.
Trong trườnghợp chấpnhận
lập luận của Tòa án Tối cao
bangColorado, Tòa ánTối cao
Mỹ sẽ tước đi quyền của cử
tri trong việc tìm kiếm lãnh
đạo đất nước bằng lá phiếu.
Tuy nhiên, nếu bác cách lý
giải của Tòa án Tối cao bang
Colorado, khả năng cao phán
quyết đó sẽ tạo đà cho ông
Trump trong cuộc bầu cử sắp
tới, khiến cơ quan tư pháp cao
nhất nước bị gán mác nhúng
tay vào cuộc đua Nhà Trắng.
Bà Tara Leigh Grove - GS
luật của ĐHTexas (Mỹ) nhận
định bất kể lựa chọn nào trong
Cựu Tổng thốngMỹ Donald Trump. Ảnh: REUTERS
Ngày 5-1, hãng thông tấn
Yonhap
dẫn thông tin từ Bộ
Quốc phòng Hàn Quốc cho biết Triều Tiên đã bắn khoảng
200 quả đạn pháo vào vùng biển cách hai đảo Yeonpyeong
và Baengnyeong của Hàn Quốc khoảng 70 km.
“Triều Tiên bắn khoảng 200 quả đạn pháo vào vùng
biển cách hai đảo Yeonpyeong và Baengnyeong khoảng
70 km. Các quả đạn pháo rơi xuống vùng biển giáp giới
tuyến phía Bắc (đường phân định lãnh hải Triều Tiên với
Hàn Quốc), hiện chưa có thiệt hại được ghi nhận” - Bộ
Quốc phòng Hàn Quốc thông báo.
Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hàn Quốc cho
biết Triều Tiên bắt đầu nã pháo lúc 9 giờ sáng (giờ địa
phương) từ khu vực các mũi Jangsan và Deungsan (tỉnh
Hwanghae-nam, Tây Nam Triều Tiên). Giới chức hai đảo
Yeonpyeong và Baengnyeong đã khẩn trương sơ tán dân
theo yêu cầu của quân đội Hàn Quốc.
Theo
Yonhap
, phía Seoul cho rằng đây là động thái đe
dọa từ phía Bình Nhưỡng khi Hàn Quốc cho biết sẽ đình
chỉ thỏa thuận quân sự liên Triều năm 2018 nếu Triều Tiên
tiếp tục xâm phạm không phận nước này. Trong khi đó,
phía Triều Tiên chưa lên tiếng về thông tin trên.
Vụ việc diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa hai miền
Triều Tiên ngày càng leo thang khi Bình Nhưỡng liên
tục phóng thử tên lửa, còn Seoul và Washington lại tăng
cường hợp tác quân sự.
Hàn Quốc và Mỹ gần đây tổ chức một cuộc tập trận bắn
đạn thật trên bộ và trên biển gần khu vực biên giới với
Triều Tiên. Bình Nhưỡng lên án hoạt động này là hành vi
“tự hủy diệt” của Seoul, đồng thời cảnh báo Hàn Quốc sẽ
đối mặt “sự đau đớn không thể tưởng tượng” nếu tiếp tục
có động thái đối đầu.
CHÍ THANH
Hàn Quốc tố Triều Tiên bắn hơn 200 quả pháo gần biên giới
Nhóm ông Trump yêu cầu tòa án
buộc tội ông Jack Smith coi thường
lệnh tòa
Ngày 4-1, các luật sư của cựuTổng thốngDonaldTrump
đã đệ đơn kiến nghị tòa án buộc tội công tố viên đặc biệt
Mỹ Jack Smith có hành vi coi thường tòa án, cáo buộc
văn phòng của ông Smith vi phạm lệnh tòa khi tiếp tục
kiện tụngmột vụ ánmà thẩmphán đã ra lệnh tạmhoãn.
Phát ngôn viên của ông Smith từ chối bình luận. Ông
Smith là người dẫn đầu các cuộc điều tra cấp liên bang
về cáo buộc ông Trump âmmưu lật ngược kết quả cuộc
bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020.
Ông Trump đã bác bỏ hoàn toàn cáo buộc trên. Theo
đội ngũ pháp lý của ông Trump, các phát ngôn của ông
rằng cuộc bầu cử Mỹ năm 2020 có gian lận là biểu hiện
của tự do ngôn luận.
“Tôi cho rằng không thẩm
phán nào muốn bị cuốn vào
cuộc tranh cãi về tương lai
tranh cử của ông Trump. Tuy
nhiên, có vẻ nhưTòa ánTối cao
Mỹ không còn lựa chọn nào
khác ngoài việc phải đối mặt
với những vấn đề quan trọng
này” - luật sư Deepak Gupta,
từng nhiều lần tranh biện tại
Tòa án Tối cao Mỹ, nhận định.
Tiêu điểm
Gốc rễ của vụ tranh
cãi giữ hay loại tên
ông Trump khỏi
phiếu bầu tổng
thống nằm ở cách
diễn giải Mục 3 Tu
chính án thứ 14
trong Hiến pháp Mỹ.
hai hướng đi trên cũng tác
động nghiêm trọng tới uy tín
của Tòa án Tối cao Mỹ. “Dù
nhiều người dân tất nhiên sẽ
chấp nhận phán quyết nghiêng
về phía Tòa án Tối cao bang
Colorado nhưng cũng không
ít người sẽ phản đối quyết
định này. Tôi không nghĩ Tòa
án Tối cao Mỹ có bất kỳ lựa
chọn nào giúp nâng cao hình
ảnh của họ trong mắt công
chúng” - bà Grover nói.
Theo
The New York Times,
Chánh án John Roberts chắc
chắn sẽ cố gắng tìm kiếm sự
đồng thuận hoặc ít nhất là cố
gắng tránh sự chia rẽ đảng
phái giữa sáu thẩm phán do
các tổng thống đảngCộng hòa
bổ nhiệm và ba thẩm phán do
các tổng thống đảng Dân chủ
bổ nhiệm.
T h e o ô n g N i c h o l a s
Stephanopoulos, GS luật tại
ĐH Harvard (Mỹ), các thẩm
phán có nhiều cách để tránh
buộc tội ông Trump dính líu
tới vụ bạo loạn tại điệnCapitol
hồi tháng 1-2021, từ đó giữ
tên ông trong lá phiếu bầu.
Theo ông, các thẩm phán có
thể lập luận rằng Mục 3 Tu
chính án thứ 14 không áp
dụng cho chức tổng thống
hoặc các tuyên bố của ông
Trump được Tu chính án thứ
nhất (liên quan quyền tự do
ngôn luận) bảo vệ.
Tòa này cũng có thể hoãn
quyết định có loại tên ông
Trump ra khỏi phiếu bầu
không bằng cách hoãn ra
phán quyết cuối cùng. Theo
đó, các thẩm phán có thể lập
luận rằng tòa án chỉ có thể
can thiệp vào vụ việc sau khi
Quốc hội xem xét, đánh giá.
Theo đài
CBS News,
Tòa
án Tối cao bang Colorado
và tổng thư ký bang Maine
đều đồng ý hoãn thực hiện
quyết định của mình cho đến
khi Tòa án Tối cao Mỹ đưa
ra quyết định. Điều này có
nghĩa là trên lý thuyết, tên
của cựu Tổng thống Trump
vẫn sẽ xuất hiện trên phiếu
bầu sơ bộ của các bang này
nếu đến lúc đó Tòa án Tối cao
Mỹ vẫn chưa có phán quyết
cuối cùng.•
Đơn vị pháo binhHwasong của quân đội Triều Tiên tập trận
bắn pháo ở TP cảngNampo hồi tháng 3-2023. Ảnh: YONHAP
Quốc tế -
ThứBảy 6-1-2024
