CHỦNHẬT 17-5-2015
14
THỊ DÂN3.0
Cơnbão“némđá”nhữngngườinổi tiếng, chínhkhách
đang
hoànhhành trênphạmvi toàncầuvàkhôngcódấuhiệuhạ
nhiệt.Tình trạngnàykhiếnmột sốngười củacôngchúngđành
chọncách rút lui khỏimạngxãhộiđể tránhbị tổn thương.
Trào lưu...
némđá
Mạng xã hội mở ramột không gian tranh
luận, bày tỏ ý kiến cá nhân trướcmọi vấn đề
thời sự. Tuy vậy, không phải ai cũng tỉnh táo
biếtmình nên chia sẻ và nhận định có căn cứ
để không bị mang tiếng là “thánh chửi”.
BENJAMINNGÔ
G
iữa tháng 5-2015, nhiều người đồng
loạt đưa lên Facebook một ý kiến về
HoàngSa -TrườngSađượccho làcủa
một giáo sưcông tác tạiViệnViệtNam
học vàKhoa học phát triển thuộcĐH
Quốc giaHàNội.
Chí Phèo thời đại số
Vấnđề làýkiến“đểngànnămsaumớiđòi lạiHoàng
Sa” rất dễkhiếnvị giáo sưnàybị cưdânmạng “ném
đá” không thương tiếc. Gần nhưmọi người lập tức
chiasẻvàbình luậnácýmàquênkiểm traxemnguồn
gốc ý kiến đó ở đâu ra. Cơn sốt chỉ tạm lắng xuống
khimột sốFacebookercóuy tín lên tiếngđềnghịmọi
người nên thận trọngmỗi lúcchia sẻ
những phát biểu không rõ nguồn và
cầnngỏ lời xin lỗi vị giáo sưbị oan.
Vị giáo sưkiachỉ lànạnnhânmới
nhất trong danh sách những người
“có tóc” (ở đây hiểu theo nghĩa có
tên tuổihoặcdanh tiếng)bị“némđá”
thường xuyên trên mạng xã hội vì
chuyện “tai bayvạ gió”.Nhữngnạn
nhânđứngđầubảng thường là nghệ
sĩ,hoahậu, thậmchíkểcảbộ trưởng.
Gầnđây, hoahậuKỳDuyênvàca sĩ
SơnTùngM-TPcũngđãchia sẻbức
xúc rằnghọ làmgì cũngbị “némđá”,
hoạt động từ thiện thì bị gọi là “đạo
đứcgiả”, chia sẻ ảnhmặcđẹp thì lại
bịmang tiếng “phô trương”.
Đãcóngườivívonsựxuấthiệncủa
những“thánhchửi” trênFacebook là
“ChíPhèo thờiđạisố”vìhọviếtstatus
nàocũngnhằmđểchỉ tríchhoặcchê
bai aiđó.Tấtnhiên, cónhững trường
hợprấtđángđểchỉ tríchnhưngkhông
ítcưdânmạngcó tâm lý“thàgiết lầm
còn hơn bỏ sót” với cả những phát
ngôn không rõ nguồn.
Máubài trừkẻkhác
Đáng lưu ý, cơn bão “ném đá”
những người nổi tiếng, chính khách đang hoành
hành trênphạmvi toàn cầuvàkhông códấuhiệuhạ
nhiệt. Tình trạng này khiếnmột số người của công
chúng đành chọn cách rút lui khỏi mạng xã hội để
tránhbị tổn thương.Đầu tháng5-2015, đạodiễn Joss
Whedon (được nhiều khán giả Việt Nam biết đến
với phim
Avengers
) vừaquyết địnhxóa tài khoảncá
nhân trênTwitter saukhi bộphimmới nhất của ông
bị cư dânmạng chỉ trích nặng nề. Hàng loạt người
hâmmộ đã bày tỏ sự bất bình về nội dung phim và
còn chỉ trích đạo diễn phân biệt giới tính khi khắc
họa hình tượng nhân vật góa phụ đen do diễn viên
Scarlett Johansson thủvai.Trướckhi xóa tài khoản,
ông đã đăng dòng tweet: “Cảmơn tất cả những con
người tốt bụng và hài hước đã làm nóng bầu không
khí nơi đây”.
Xét ởmột góc độ nào đó, Internet vàmạng xã hội
giống nhưmột thị trườngmở. Khi tìm kiếm tin tức
xãhội trênGoogle, ởmộtwebsitenàođó, bạn có thể
tìm thấy nhiều thông tin có giá trị và hữu ích. Tuy
vậy, cũng không loại trừ khả năng bạn sẽ tìm thấy
bloghoặc trangFacebookcủamột sốcánhânchuyên
dựng chuyện, “thêmmắm dặmmuối” nhằm thu hút
sự chúý. Cũng có thểmột sốngười sởhữu “máubài
trừ” kẻ khác nên thích nhấn nút like, comment, chia
sẻnhững thôngđiệpmang tính chất “némđá”một ai
đó. Nạn nhân càng nổi tiếng hoặc có địa vị trong xã
hội thì càngdễ tạohiệuứng đámđông.
Vấn đề càng trở nên nguy hiểm hơn khi những vụ
“ném đá” được truyền đi một cách có chủ đích nhờ
chiêu thức làm lumờ lý trí côngdânmạng. Bạn thật
sự đâumuốn nợ ai đómột lời xin lỗi khi chọn tiếp
tay cho những thông điệp tiêu cực trênmạng xã hội,
phải không?
◄
Hẻmbuônchuyện
Mờsángđêmquabỗngầm ĩ tiếng
còibíbobíboxecứu thươngchạy
vào hẻm. Ôi chết chết ai cấp cứu
vậy cà?Chắckhôngphải bàNăm
củ cải, chị Gái hủ tíu, cô Phượng
cave, thằng Bảy xe ôm…Mấy
người đó làmgì có tiềngọi xecấp
cứu.Quảnhiênxedừng trướcnhà
ông Ba hưu, cửa xe bật mở, hai
người khiêng cáng chạy vào. Bà
conxúm lại coi.Ôi chết chết, chắc
đêmquaôngBahưu lêngânmáu,
nhồimáu cơ timhoặc là tai biến?
Hóa rakhôngphải,ngườinằm trên
cáng là côBa, vợ trẻ ôngBa hưu.
Nguyên lúcchiều,côđinhàhàng
hải sảnxơi toàncủađộc.Nàohàu
sống chấmmù tạt, nào cua rang
muối, nào tôm hấp bia, gỏi mực
xoài…Ôi chao thiệt khoái khẩu,
về nhà tắm rửa cô còn cao hứng
bắt ông Ba hưu bóp chân. Đến
gần 10 giờ đêm cô lâm râm đau
bụng, rồi cơn đau cứ tăng dần,
tăng dần đến mức cô quằn quại
hết trêngiường lại bòxuống sàn.
Thôi chết, không khéo đau ruột
dư hoặc là lồng ruột. Thế là phải
gọi xecấpcứu tới. Sánghôm sau,
ôngBa hưu từ bệnh viện vềmới
biết côBangộđộc thựcphẩm.Cô
Phượng caveuốn éo:
Saobảo tối
qua cô xơi toànmón cao cấpnhà
hàng khách sạn năm sao?
ThằngBảyxeôm trợnmắt:
Món
cao cấp nào cũng phải tẩm ướp
chất bảo quản. Độc hại là ở đó.
GãKýQuèn lắc đầu:
Ngay đến
trứng gà nó cũng trộn sudan vào
thứcănchogàkhiến trứngcó lòng
đỏ sẫm. Sudan là phẩmmàu độc
hạidùng làm thuốcnhuộmgâyung
thư bị cấm từ lâu. Thịt heo cũng
vậy, cũng bỏ chất tăng trọng vào
Thằng Tới cáu kỉnh:
Ai mướn
màcạo.Mọi nămngàynàyđãcạo
ì xèo, chủ trả lương200.000đồng
một ngày, năm nay hốc xịt, nằm
chờ dài cổ chẳngma nàomướn.
Ông Tư Gà nướng trợn mắt:
Ủa, sao kỳ vậymày?
Thằng Tới vùng vằng:
Có gì
mà kỳ. TrungQuốc nó hạ giámủ
còn có 200 đồngmột độ, tứcmột
lít mủmay còn 9.000, so với mấy
năm trước những hai mươi mấy
ngàn lận. Mủ hạ quá, không đủ
trả công cạo mướn bởi vậy các
chủ trại đóng cửa rừng, không
cạo nữa.
ChịGái hủ tíu thắcmắc:
Không
bánđượcchoTrungQuốc thì bán
choHànQuốc, Nhật Bổn.
Cô Phượng cave cười ré:
Chuyện này phải hỏi mấy ông
công thương. Chả hiểu sao bao
nămnay cao su, thanh long, dưa
hấu, nhãn, bưởi… tuốt luốt bán
cho Trung Quốc.
Ông Ba hưu trấn an:
Yên trí…
yên trí, Bộ Công Thương đã có
chủ trương đa phương hóa xuất
khẩu nông sản rồi.
ThằngTới làubàu:
Vậybaogiờ
xuất cao su sangHàn, sangNhật?
Thằng Bảy xe ôm cười hố hố:
Chắc mày phải chờ tới… mùa
quýt sang năm.
NHẬTTUẤN
Chờtới…mùaquýt
sangnăm!
thứcănchoheođểgiảmmỡ, tăng
nạc, ăn vào ngộ độc không chết
tươi thì cũng ngắc ngoải.
Cô Phượng cave cười ngỏn
nghẻn:
Khôngăn thịt gà, thịt heo
thì ăn tôm tươi, cá tươi lo gì?
Gã Ký Quèn lại trợn mắt:
Ấy
chết, ngoài dư lượng kháng sinh,
tôm cá tươi sống cònmang theo
ký sinh trùng Gnathostoma làm
người mệt mỏi, lú lẫn, đau đầu,
nói sảng, ngủ li bì rồi chết lịm.
Chị Gái hủ tíu la:
Ímèn ơi, thịt
khôngăn, cákhôngăn, trứngcũng
lại kiêng, vậy ăn toàn… raumới
an toàn?
ÔngTưGà nướng càm ràm:
Ai
bảo rauan toàn?Muốn rau xanh
tốt, chồi non mơn mởn, cành lá
múpmáp…một vườn raukhoảng
1.000 m
2
phải mua hơn một tấn
phângà trộn trấu cùngphânhữu
cơ và gần 15 loại thuốc trừ sâu,
thuốc tăng trưởng và thuốc kích
thích.Đặcbiệt, trướckhi bán rau
một ngày phải thêm thuốc “tăng
phọt”, kích béo, thuốc “vượt”
giúp raumọcdài nhanh,mầmnon
xanh mướt và bóng láng. Tất cả
đều là… thuốc độc.
Vừa lúc đó thằng Tới cháu bà
Nămcủcải thập thòngoài cửa.Cô
Phượng cavegọi:
Saomày không
đi cạomủ lại về đây?
Nhiềungười sửdụngFacebookcứ
nghĩđơngiảnmộtcái statushoặc
commentvô thưởngvôphạt thì
chẳng thểgây thương tíchcho
ai.Song,nhiềucommentácđộc
gộp lại có tầmsát thươngvàảnh
hưởng lớnđếndanhdự, tâm lý
củanạnnhân.
