14
THỨTƯ
26-8-2015
ĐẠITHẮNG
K
ết th c phiêngiaodịchngày25-8, chỉ sốShanghai
Composite Index tiếp tụcgiảmmạnh7,63%, xuống
thấphơnmốc3.000điểm -mức thấpnhấtkể từ tháng
12-2014. Như vậy, chỉ trong vòng hai tháng vừa qua đã
có đến bốn lần chỉ số Shanghai Composite Index lao dốc,
nằm trong tốp 10 lần giảmmạnh nhất trong 15 năm qua.
Tờ
The Guardian
tường thuật giá cổ phiếumột số ngành
chủ chốt củaTrungQuốc (TQ) như bất động sản, dầu khí
cũng giảm, chạmmốc 10% trong cùng ngày.
ChứngkhoánTrungQuốcvẫn“trênmây”
Thế giới bắt đầu chứng kiến thị trường chứng khoán
(TTCK) TQ giảm kỷ lục vào tháng 7-2015. Đến cuối
tháng 8, thị trường này tiếp tục lao dốc bất chấp những
giải pháp quyết liệt của chính phủ nhằm củng cố niềm
tin của nhà đầu tư toàn cầu trong bối cảnh tăng trưởng
kinh tế của TQ đang chững lại. Lệnh cấm các nhà đầu
tư lớn bán cổ phiếu; ngừng các hoạt động IPO để giảm
mức cung nhằm vực giá cổ phiếu; trích quỹ lương hưu
mua cổ phiếu ổn định thị trường; giảm lãi suất kỷ lục
khuyến khích đầu tư… của Nhà nước không thể ngăn
chứng khoán TQ giảmmạnh vì bản chất giá cổ phiếu
TQ dù đã giảmmạnh nhưng vẫn còn đang ở “trên tận
mây xanh”.
Tính đến giữa tháng 6-2015, cổ phiếu củaTQ đã tăng
trưởng rất nóng, chạmmốc 150% trong suốt 12 tháng.
Các nhà đầu tư cá nhân, theo ví von của các chuyên gia,
“từ cụ già đến trẻ con” đua nhau đổ tiền tiết kiệm, tiền
vayvàoTTCK. TTCKbị thổi phồng căng cứng, đạtmức
đỉnh cao nhất trong vòng bảy năm qua. Thậm chí sau sự
kiện chứng khoán bốc hơi 3.000 tỉ USD vào tháng 7 thì
mức giá này vẫn cao hơn cùng kỳ năm trước đến 80%.
Nhàđầu tưmất niềm tin
Sau “cơn sốc” tháng7-2015, niềm tin của nhà đầu tưvới
thị trườngTQ đã giảm đi đáng kể. Nhiều bài phân tích dự
báo tương lai ảm đạm củaTTCK vì các giải pháp củaBắc
Kinhkhông theocơchế thị trường, tức“thuậnmuavừabán”.
Trongkhi đó, chínhquyềnTậpCậnBình thời gianquađang
nỗ lực hướng tới việc thả nổi tương đối TTCK. Thế nên tờ
nhật báo thông tin kinh tế của TQ có bài xã luận cho rằng
chương trìnhhỗ trợTTCKcó thểbị thuhẹpngaycảkhi giá
cổ phiếu tiếp tục giảm.
Mặt khác, tiến trìnhcải cáchkinh tếcủaTQcho thấyBắc
Kinhđangnỗ lực thayđổi cơcấuGDP, từưu tiênxuất khẩu
và đầu tư - chiếm thị phần lớn trênTTCKTQ sangưu tiên
tiêu dùng và dịch vụ. Đây tuy không phải là lý do chính
nhưng cũng là nhân tố làm suy giảm giá chứng khoánmà
hệ lụy lànhữngcơnkhủnghoảngvừaqua.Ngaycảviệcphá
giá đồngnhândân tệ đếnmức “không ai ngờ”mới đây của
BắcKinh cũng chỉ càng làm chogiới quan sát longại về sự
bất ổn và suy thoái của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Rõ
rànguy tín trongngắnhạnvà dài hơi đối với TTCKTQđã
suygiảmngoài tầm kiểm soát.
Trang
Bloomberg
dẫn lời chuyêngiaphân tíchWeiWei tại
Công tyChứngkhoánHuaxi nhậnđịnh: “Đó là cơnbánđổ
bán tháodiễn ra trong sựhoảng loạn.Đó làvấnđề thuộcvề
niềm tin”.Với dấumốc“ngày thứHai tối tăm”,TTCK“trên
trời” củaTQ dường như đã phải chính thức từ bỏ những gì
màhọgọi là thànhquả trongmột năm2015đầybiếnđộng.
Và vì “vẫn còn trênmây” nên chưa có cơ sởkhẳngđịnh sự
suygiảmđáng sợ hiện tại sẽ dừng trong nhữngngày tới.
BắcKinhchấpnhận“buông tay”?
Hai tác giảNickGentle vàAdamHaigh tờ
Bloomberg
cho rằng tính tới thời điểm hiện tại, những nỗ lực chưa
từng có của Bắc Kinh nhằm giải thoát hiện tượng “bốc
hơi” TTCK dường như đã đổ sông đổ biển. Chuyên gia
Wei Wei cho biết thêm: “Dường như các nhà đầu tư đã
mất tất cảniềm tin, vì thếgiá chứngkhoánvẫn sẽ tiếp tục
giảm”. Ngoài ra, chuyên giaWei Wei cho rằng: “Chính
phủTQ sẽ không giải cứu thị trườngmột lần nữa vì hiện
tượng bán tháo xảy ra trên phạm vi toàn cầu và đã lan
rộngđếnkhắpnơi. Các giải pháp can thiệp của chínhphủ
đã không còn hiệu lực”.
ChristopherBalding,Giáosư tàichínhvàkinh tế tạiHSBC
BusinessSchool thuộcĐHPeking, cũngnhậnđịnhBắcKinh
đã từ bỏ các chính sách hỗ trợ TTCK bất chấp những tổn
thất rất lớn trongnhữngngàyqua. “DườngnhưBắcKinhđã
quyết tâmkhôngbơm thêmmột xunàovàoTTCK.Khi giá
chứngkhoánvừagiảm, vài người chơi chứngkhoánnói với
tôi rằnghọ sẽnhậnđược rất nhiềuđềxuấtmua lại cổphiếu
với giá cao hơn 10% so với giá thị trường. Hiện tại tôi nói
chuyệnvớimộtcặpvợchồngvàchínhxác làkhôngaicónhu
cầumua cổ phiếu của họ (kể cả chính phủ)” - Christopher
Balding chobiết.
Nỗ lực cuối cùng củaBắcKinh được ghi nhận hômChủ
nhật (23-8) là việc cho phép sử dụng quỹ hưu trí để cứu
TTCK. Tuy nhiên, theo He Fan thuộc tập đoàn Caixin
Insight Group nói trên Tân Hoa xã, nỗ lực này không thể
ngănchặnđượcchứngkhoán laodốc.TânHoaxãphải thừa
nhận rằng sau “ngày thứHai tối tăm”, TTCKTQ tiếp tục
đối diệnmột “ngày thứBa kinh dị”. Theo
Bloomberg
, các
nhà hoạch định chính sách của BắcKinh đã cho dừng các
chính sáchcan thiệpTTCKvàđang tìmđối pháp.Điềunày
lýgiải nguyênnhânngày thứBa “kinhdị”: Các nhà đầu tư
thì chờ chính phủ can thiệp vào đầu ngày 25-8 nhưng thực
tế điều đó không xảy ra khiến họ hoảng sợ, xáo trộn, bán
tháovà rớt giá trầm trọng.
Khủnghoảngkinh tế toàncầu2008 lặp lại?
Nếu nhưTTCKTQ rớt giá hôm 24-8 kéo theo sự rớt giá
ồ ạt của chứng khoán thế giới thì sang ngày 25-8, châuÂu
đã “ấm” dần. Chứng khoánMỹ có l c giảm kỷ lục tính từ
năm 2011 nhưng sau đó đã hồi phục nhanh chóng. Giá cổ
phiếu nhiều quốc gia khác nhưÚc, HànQuốc, Indonesia,
Malaysia,… cũng tăng trở lại. Dù vậy, theo
Bloomberg
,
nhiều người cho rằng sự suy giảmTTCKTQ làmột trong
những nhân tố làm hoangmang các nhà đầu tư trên phạm
vi toàn cầu. Góp phần vào đó còn có sự bất ổn chính trị,
khủnghoảngnội tại của khuvực đồng euro (điểnhìnhnhư
vấnđềHyLạp), cácdấuhiệu tăng tưởngyếudầnvàđổvốn
sangcác thị trườngmới nổi đầy rủi ronhưBrazil.Ngoài ra,
các nhà chính sách dường như có quá ít các công cụ để hỗ
trợ giải quyết và giảm thiểu bất ổn. Sự rớt giá TTCKTQ
và tìnhhình thế giới hiện tại gợi nhớđến sự sụpđổ của các
ngânhàngMỹLehmanBrothers,kéo theocuộckhủnghoảng
kinh tế toàn cầu 2008.
Tuy nhiên, một số chuyên gia lạc quan hơn thì cho rằng
trường hợp củaTQ, một nền kinh tếmới nổi, không thể so
sánhvớiLehmanBrothers -một ngânhàngcó tínhhệ thống
vàảnhhưởng toàncầu.Nhàkinh tế Julian Jessop tại công ty
tư vấnCapital Economics cho rằng: “Bản chất hiện tượng
hoảng loạnhiệnnaysinh ra trong lòngTQ.Trongkhi cácdữ
liệugầnđây từcácnềnkinh tế lớnkhác, trongđócóMỹ,khu
vực châuÂu vàNhật Bản, nhìn chung là tốt. Ngoài thông
tin “không sáng sủa” vềTQ, gầnnhưkhông có longại nào
khác vềmột cuộc suy thoái toàn cầu.
s
Chứngkhoán
TrungQuốcngày
“thứbakinhdị”
SaungàythứHai“tốităm”,chứngkhoánTrungQuốclạigặp
ngàythứBa“kinhdị”.
Phong su-Chuyen de
BắcKinhđãchodừng
cácchínhsáchcan thiệp
TTCKhôm25-8.Ảnh:AP
TạisaoTrungQuốcdừng
canthiệpTTCK
Việc Bắc Kinhdừng can thiệpTTCK đã được dựbáo
trước. Thứ nhất, các can thiệp này bị đánh giá là “thô
bạo”, trái với quy luật cung cầu thị trường, điềumàông
TậpCậnBình cam kết sẽgiảm thiểu trongquá trình cải
cách kinh tế. Thứhai, giá trị cổphiếuđược đưa ramua
bán trênTTCKTQ chỉ tương đương hơn 30%GDPTQ,
thấp xa so vớimức 100%ở các nước phát triển. Lượng
tài sản tài chínhhộgiađìnhđổvàoTTCKchỉ chiếm15%
nêndùgiácổphiếucógiảmmạnhcũngkhông làmgiảm
mứcchi tiêuhộgiađình.Mặtkhác,dưnợchovayđầu tư
chứng khoán chỉ chiếm1,5% tổng tài sản củahệ thống
ngânhàngTQ.Đó là lýdotại saoquanchứcTQhôm25-8
thừanhậngiácổphiếugiảm sẽchỉ có tácđộnghạnchế
đếnnềnkinh tế lớn thứhai thếgiới, trongkhi chiphí các
chính sách can thiệp, hỗ trợ thị trường lại quá cao. Can
thiệp thôbạocó thểdẫnđến tổn thươnghệ thốngngân
hàngcủanướcnày.
