14
THỨSÁU
9-10-2015
Phong su-Chuyen de
BẢOANH
H
ãng tin
TheGuardian
hôm7-10dẫn lời ôngRaffles
BrotestesPanjaitan,Giámđốckiểm soát cháy rừng
thuộcBộMôi trườngvàLâmnghiệp Indonesia, cho
biết: “Đốt rừng là nguyên nhân chủ yếu nhất gây nên tình
trạngmù khô hiện nay”.
Một thánggần10.000vụcháy
ÔngRaffles nói rằngkhôngnhữngngười dânmà các tập
đoàn lớn đã vi phạm pháp luật chỉ vì lợi nhuận. Họ đã tiến
hành đốt rừng để phục vụ chomục đích sản xuất giấy và
dầu cọ, ngoài ra còn khai thác than bùn bất hợp pháp. Ông
chobiết cácbãi thanbùn làmột bếpcháyâm ỉ lớnvàcó thể
cháy từ độ sâu 10m.
Theo GS Susan Page - người đến từ ĐH Leicester của
Anh: “Vấnđề phát sinhkhi các bãi thanbùnbốc hơi. Than
bùnkhôcháy rất dễdàngvàcó thểcháykéodài nhiềungày
hoặcnhiều tuần, thậmchí cònâm ỉdưới lòngđấtvà lan rộng
từ nguồn phát cháy ban đầu. Điều này khiến công tác dập
tắt đám cháy trở nên khókhăn hơn”.
Cácđámcháy thườngxảy ravàomùakhôhằngnăm.Các
nhà khoa học đã cảnh báo rằng năm nay chứng kiếnmột
cảnh tượng tồi tệ nhất hơn bao giờ hết. Ngoài ra,một phần
do hệ thống thời tiết El Nino đã làm cho điều kiện các khu
rừngở Indonesia trở nênkhô hơn.
Đã có gần 10.000 vụ cháy trong tháng qua ở khu vực
Kalimantan(thuộcđảoBorneocủaIndonesia)vàđảoSumatra.
Khói cay đã tràn qua các nước láng giềng nhưMalaysia,
Singapore vàThái Lan.
Khói cókhảnănggây chết người
Việc đốt rừng bất hợp pháp để phá hoang làm đất trồng
trọt ở Indonesia đã làm khói cay lan tỏamạnh, ảnh hưởng
nghiêm trọngkhôngnhữngnướcnàymàcònởSingaporevà
Malaysia.Hơn2.000 trườnghọc tạiMalaysiavànhiềungôi
trường tại Singapore đã phải đóng cửa. Các sự kiện ngoài
trời buộc phải dừng lại vì tình trạng ô nhiễm.
Không những làmột nhân tố gây nên quá trình nóng lên
toàncầu, nhữngđợt khói dàykhi tấncôngvàocácTP trong
khuvực cókhảnănggây chết chonhiềungười dânvà cũng
đangphá hủymôi trường sốngquan trọng cho các loài quý
hiếm như đười ươi và báo gấm.
Ảnh hưởng của các đám cháy rừng và than bùn theo dự
đoán sẽ lớn hơn với ước tính khoảng 110.000 người đang
bị đe dọa tínhmạng và hơn 75.000 người có thể bị nhiễm
trùng đườnghôhấp do các đámkhói lớn.
Cácmối đe dọa tới động vật hoang dã cũng cực kỳ cao.
Rừng thanbùnđầm lầynhiệt đới làmột trongnhữnghệ sinh
thái quan trọngnhất trên thế giới. Đây là nơi sinh sống của
các động vật hoang dã sắp tuyệt chủng, bao gồm đười ươi,
vượnở namBornean và báo gấm.
Vụ cháy rừng Indonesia đợt này đã gây ra mật độ CO
2
phát táncaohơncảcácvụcháy rừng tạiAnh.Cácđámcháy
xảy ra ởkhắp các khu rừngvà các khuvực cóbãi thanbùn
ở Indonesia làm lượng khí CO
2
tăng cao.
Trongvụcháy rừng tại Indonesiahồinăm1997, lượngkhí
CO
2
theoước tínhcủacácnhàkhoahọc là0,81-2,57gigaton
(Gt), tươngđương13%-40% tổng lượngkhí thải nhiên liệu
hóa thạch hằng năm trên toàn thế giới. Điều này dẫn đến
lượngCO
2
tăng kỷ lục trong năm. Trong khi đó lượng khí
carbon phát thải tạiAnh trong cả năm 2014 là 0,52Gt.
Căng thẳngvới lánggiềng
Căng thẳng đã gia tăng giữa Indonesia và các láng giềng
nước này khi khói mù lan rộng sang khắp khu vực. Chuỗi
siêu thị lớnnhất củaSingaporehôm7-10 thậmchíđã thuhồi
cácsảnphẩmgiấycủamộtcông tyquốcdoanhcủa Indonesia
mà bị cáobuộc liênquan đến các đám cháy.
PhíaMalaysia cũng đã lên tiếng yêu cầu giới chức trách
Indonesia giải quyết tình trạng cháy rừng tại nước này vì
cáchoạtđộngsinhhoạt tạiMalaysiahiệnđangbị ảnhhưởng
nghiêm trọng.
“Chúng tôi đồng ý sẽ hợp tác với các nước láng giềng
trongnỗ lực ngăn chặn các vụ cháy rừng” - phát ngônviên
BộNgoại giao IndonesiaArrmanathaNasir nói vớiAFP.
Cácnướcchung taydậpcháy
Theo
TheGuardian
, Jakarta đã triểnkhai khoảng25.000
nhânsựvàmáybayđểdập tắtcácđámcháy trênđảoSumatra
và một phần Borneo của Indonesia nhưng lính cứu hỏa
dường như không thể nào giải quyết hết với các đám cháy
quymônhưvậy.
Singapoređãđềnghị cungcấpcho Indonesiamáybayđể
gâymưa nhân tạo và dùng bom nước cũng như cung cấp
nhânviêngiúp chống lại các đám cháy.
Ngày 8-10 tổng thống Indonesia cũng kêu gọi bốn quốc
gia gồm Singapore, Nga, Malaysia và Nhật giúp đỡ nước
này trongviệcdập tắt cácđámcháy rừngkhi lượngkhóiđộc
hại ngày càng tràn ra khu vực trên phạmvi rộng.
“Các hình thức hỗ trợ cần thiết sẽ liênquanđến các biện
phápđểdập cácđám cháygiốngnhưbomnướcvà tạomưa
nhân tạo vì các khu vực bị ảnh hưởng vào thời gian này là
lớnhơnnhiều sovới nhữngnăm trướcđó” - phát ngônviên
tổng thống IndonesiaAriDwipayana nói vớiAFP.
▲
Cháyrừngtại
Indonesia:Đedọa
sứckhỏecảkhuvực
Khoảng110.000ngườiđangbịđedọatínhmạngvà
hơn75.000ngườicóthểbịnhiễmtrùngđườnghôhấp
docácđámkhóilớn.
Ảnh1:
Mộtvụcháy
rừngởNamSumatra.
Ảnh: INDEPENDENT
Ảnh2:
Sươngmùbao
trùmTPKualarLumpur
hôm3-10.Ảnh:CNA
Ảnh3:
KhuphốPhúMỹ
Hưng,quận7 (TP.HCM)
vào lúc9giờ30sáng
8-10vẫnmờmờảoảo.
Ảnh:HỒNGMINH
TP.HCM:Giatăngsốngười
bịviêmđườnghôhấp
Traođổivới
PhápLuậtTP.HCM
,ôngĐặngVănDũng,Phó
GiámđốcĐài Khí tượngThủyvănkhuvựcNamBộ, cho
biếttừphântíchhướnggióvàbáocáotừcáctỉnhnhững
ngàyquacho thấycóxuấthiệnmùkhô, nguyênnhân là
dotừbênngoài, rõnhất làcácvụcháyrừngtừ Indonesia.
Nhữngngàyquamùkhôthường lơ lửngtrêncaokhoảng
50m trở lên.Hiện tượngmùkhônhữngngàyquađãxảy
ra trêndiện rộng khắpmiềnNam, đậmđặc nhất là vào
ngày5-10.ThờiđiểmđóởcácđảoCônĐảo,ThổChu,mù
khôdàyđặcnhưmột lớp sươngmùbaophủ.ỞCầnThơ
vàCàMaumùkhô làmchotầmnhìngiảmxuốngrấtthấp,
cónơi tầmnhìnchỉcòn1-2km.Tuynhiên,hiệntượngnày
đãgiảmbớtnhiềunơi, nhất làkhi cómưa.
ÔngDũngnhậnđịnh:“Đây làhiện tượngdoconngười
gây ra (đốt rừng) nênchúng tôi không thểdựđoándiễn
biếnnhưcáchiệntượngthờitiếttrongtựnhiên.Hiệntượng
nàynếu chỉ diễn ravài ngày thì sẽ khôngảnhhưởng tới
mùamàng. Với nhữngngười có thể trạng yếu thì có thể
gặpchútrắcrốivềđườnghôhấpnhưngkhôngnguyhiểm
lắm.ỞnhữngnướcnhưIndonesia,Malaysia,Singapore,mù
khômới thựcsự làvấnđềbởinócó thểxuấthiệnvài tuần
hoặcvàithángvớimứcđộnghiêmtrọnghơnViệtNamrất
nhiều”.Ngoài ra, từ tháng10 trởđi có thểxuấthiệnsương
mù vàobuổi sángvàbuổi chiềuởnhiềunơi nên không
phải lúcnàokhônggianmờảocũng tạimùkhô.
TSNguyễnTrọngMinh, bác sĩ BVChợ Rẫy, cho rằng
mù khônếuquan sát bằngmắt thường thì thấy giống
nhưsươngmùnhưngvềbảnchấthoàn toànkhácnhau.
Sươngmù làhiện tượngcủa thời tiếtđược tạo thành từ
hơi nước. Cònmùkhônhữngngàyqua chính là tro của
câycốibịcháy.Mùkhôảnhhưởngtrựctiếpđếnsứckhỏe
củangườidân, có thểgâybệnh lývềđườnghôhấp trên.
Đườnghôhấp trên làviêmmũi, viêmxoang, viêmhọng,
viêm amidan, viêm thanhquản. Nếu tình trạng kéodài
cóthểảnhhưởngđếntoànbộđườnghôhấpgâyraviêm
phổi.Tuynhiên,vớimứcđộmùkhôcóthểquansátđược
mấyngàyqua,một sốngười có thểgặp rắc rối vềbệnh
lýhôhấpnhưngkhôngnguyhiểm.
TSNguyễnTrọngMinh thông tin:“Phòngkhám taimũi
họngcủaBVChợRẫybìnhthườngcókhoảng120-150bệnh
nhân/ngày,vàingàyquasốbệnhnhân tăng lên trêndưới
200bệnhnhân/ngày. Tôi đượcbiết làởBVNhi đồng, số
bệnhnhimắcbệnhvềđườnghôhấpcũngtăng lên”.Theo
BSMinh,bầukhôngkhíởTP.HCMvàmộtsốTP lớncủaViệt
Namđãbị ônhiễm lâunaydo khí thải xe vànhiềuhoạt
độngkháccủaconngười.Ôngnói:“Tỉ lệviêmđườnghô
hấpcủangười dânđãcao, cùnghiện tượngmùkhômấy
ngàyquađãđẩytỉ lệviêmđườnghôhấptăngcaohơnnữa”.
BSMinhđưara lờikhuyên:“Chúngtacóthểhạnchếtác
hại củamùkhôbằngcáchđeokhẩu trangkhi rađường,
không có cáchnào khác bởi chúng ta chịu ảnhhưởng
một cách thụđộng”.
HỒNGMINH
1
2
3
