4
THỨTƯ
6-1-2016
Nhanuoc-Congdan
CHÂNLUẬN
thựchiện
P
hápLuậtTP.HCM
đã
có cuộc trao đổi với
TSNguyễnSỹDũng,
PhóChủ nhiệmVăn phòng
Quốchội (QH), về tiến trình
phát triểncủaQHViệtNam.
Cuộcbầucửcủa
dânchủ, tựdo
.
Phóng viên
:
Thưa ông,
nhìn nhận về QH khóa I,
nhiều ý kiến cho rằng đó là
mộtQHđápứngđượcnhững
yêucầucủahòahợp,củadân
chủ. Ông bình luận gì về ý
kiến này
?
+ TS
Nguyễn Sỹ Dũng
:
Ngoai sư nhât tri, tôi thây
kho long
binhluân
gi hơn.
QHđươc
bâu lên
dân chu
thi đap
ưng yêu
câu cua dân chu; QH đươc
bâu lên tư do thi đap ưng
đươc yêu câu cua hoa hơp.
Macuôc tông tuyêncưngay
6-1-1946 lamôt cuôcbâucư
vưa dân chu vưa tư do, đap
ưng moi chuân mưc quôc
tê. Ngoai ra thanh phân cua
cac đai biêu (ĐB)QH cung
la yêu tô bao đam hoa hơp
vadânchu.Tông sôĐBcua
QH khoa I la 403, trong đo
co 333ĐB đươc bâu va 70
ĐBđươcchi đinh.Trong sô
ghê cac ĐB đươc bâu, Viêt
Minh chiêm 120 ghê; đang
Dânchuchiêm46ghê; đang
Xahôichiêm24ghê;cacĐB
khôngđangphai chiêm143
ghê.Trong70ghêĐBđươc
chi đinh, 50 ghê thuôc vê
Viêt NamQuôc dân Đang;
20 ghê thuôc vê Viêt Nam
Tổngtuyểncử1946 -nền
tảngdânchủhóađấtnước
“Cuộc tổng tuyển cửQHđầu tiên và bảnHiếnpháp
đầu tiênđángđược ghi nhậnnhưnền tảng sự xác lập
nềndânchủởnước ta, khởi đầuchomộtquá trình“dân
chủhóa”lâudàivànhiều thăng trầm”.NhàsửhọcDương
TrungQuốc,ĐBQHcáckhóaXI,XII,XIIIđ nhìnnhậnnhư
thếkhi traođổi với
PhápLuậtTP.HCM
.
.
Phóngviên
:
Với tỉ lệhơn90% làđảng viên trongQH
hiệnnay, làmộttrongsố ítcácvịĐBQHngoàiĐảng,ôngcó
cảm thấymột chút “côđơn”hay “yếu thế” tại nghị trường
haykhông?
+Ông
DươngTrungQuốc
:Câuhỏi
trênkhiến tôi,mộtngười làmsử, suy
nghĩ nhiều. Vì lẽ, cái “thời dânquốc
ấy”, thời điểm tổng tuyển cử vàbầu
raQH70năm trước, thànhphầnQH
đadạng lắm!Đảngthì rútvàobímật
dướihìnhthức“tựgiải tán”;ViệtMinh
thìđượcĐảngvậnđộngnhườngghế
chongười ngoài Đảng là các vị trí thức, kể cả quan lại
củachếđộcũ. Riêngcái chức tươngđươngnhưchủ tịch
QHbâygiờđượcgọi là trưởngban thường trực,đầu tiên
thuộcvềcụNguyễnVănTố,mộthọcgiảuyênbáckhông
đảngphái; sauđó làcụBùiBằngĐoàn,cụThượngthưBộ
Hìnhcủachếđộcũ...VậymàQHấyvẫnđảmđươngtrong
những thử tháchghêgớm trênchiếnkhu...
Tahaynóiđếncáinguyên lý“ýĐảng lòngdân”.Nhưng
với tỉ lệ trên90%ĐBQH làđảngviênhiệnnay thì…điều
nàydễ tạo rasựnhất trí trongQHnhưngchưahẳnđược
toàndânnhất trí.Đócũng làđiềudễhiểu...
.
Làm thếnàođểQH thực sự là cơquanquyền lực của
nhândân,đảmnhậntốtcácchứcnăng lậppháp,giámsát,
quyếtđịnhnhữngvấnđềhệ trọngcủaquốcgia?
+Theo tôi, quan trọngnhất là tôn trọngvà tạocơchế
đểngười dâncóquyềngiám sát (địnhđoạt) ngaychính
nhữngĐBQHmàmìnhđ bầu ra. Ởnhiềunước, ĐBQH
sợnhất là dân (cử tri) khôngbầumình, hay người của
đảngmìnhvì lời đánhgiá củadân (dư luận) và láphiếu
củadân có “mệnhgiá”cao, mang tínhquyết định thân
phậncủacácvịĐBQH.
Ở tachưacóđượcđiềuđómột cách thực sự.Hyvọng
nhữngđiềuđóđang trên tiến trình...
. Xincámơnông.
CachmênhĐôngminhHôi.
.
Có ý kiến cho rằng tỉ lệ
ĐBQHngoàiĐảnghiệnnay
tạiQH là ít, lạicòngiảm theo
thờigian (khóaXIchiếmhơn
13%, khóaXII là8,7%, hiện
nay tỉ lệ này chỉ còn 8,4%).
Ôngnhìnnhậngìvềđiềunày?
+QH trươchêt lamôt thiêt
chêđai diên.Tỉ lêĐBngoai
Đang giam chăc chăn anh
hươngđênnăng lưcđai diên
cuaQH.Tôinghi lanên tăng
tỉ lêĐBngoaiĐang.Vêmặt
ly thuyêt, Đang câm quyên
baogiơ cung cân cođa sôơ
trong QH. Nhưng môt tỉ lê
ĐB ngoai Đang phu hơp la
rât quan trong đê tiêng noi
va ynguyênđa dang cua xa
hôi đươc vang lên trên diên
đan cuaQH.
Quanchứchành
chínhkhôngnên là
ĐBQH
.
NhữngkhóaQHgầnđây,
hoạt động chất vấn được
là có những vai trái ngược
nhau. Điều này theo ông
có nên thay đổi nhằm đảm
bảohơnnữa sựđộc lập của
ĐBQHnói riêng vàQHnói
chung, tránh những xung
đột lợi ích khi ĐBQH sắm
nhiều vai?
+ Tôi tin la nên. Đê môt
hê thông vân hanh thi cac
lôi tồn tại chính trongnó la
không nên co. Vi du, bâu
cac ĐB la quan chưc hanh
chinh câp dươi đê giam sat
cac bô trương qua thât la
môt lôi không nên có. Tuy
nhiên, chung ta không nên
lân lôn giưa hanh phap va
hanh chinh. Cac quan chưc
hanh phap (cac bô trương)
trong mô hinh ma Chinh
phu hinh thanh tư QH va
chiu trach nhiêm trươcQH
thi đêunên laĐB.Cacquan
chưccâp thâphơn (cacquan
chưchanh chinh) thi không
nên laĐBQH.
Ởmôt sônươc, cacĐBQH
Cầntăngtỉlệđạibiểu
QuốchộingoàiĐảng
MôttỉlêđaibiêungoaiĐangphuhơplarâtquantrongđêtiêngnoivaynguyênđadangcuaxãhôiđươcvanglên
trêndiênđancuaQuôchôi.
Chủ tịchHồChíMinh thamgiabỏphiếubầuđạibiểuQuốchội.
(Ảnh tư liệucủaBảo tàngHồChíMinh)
Chủ tịch Quốc hội (QH) Nguyễn Sinh
Hùng đã nói như thế tại cuộc gặp mặt
các thế hệ đại biểu (ĐB) QH nhân dịp kỷ
niệm 70 năm ngày Tổng tuyển cử đầu tiên
(6-1-1946– 6-1-2016) sáng5-1.
Tại cuộc gặpnày,ĐBQH các thế hệ cũng
mong mỏi hoạt động của QH ngày càng
chuyênnghiệp,phát triểncảbề rộngvàchiều
sâu. ÔngNguyễnNgọc Trân (ĐBQH khóa
X) còn tặngcho lãnhđạoQHmột cuốn sách
với tiêuđề
Kỹnăng củađại biểudân cử
mà
ôngvừaxuấtbảnđầunămnayvớimongmỏi
các ĐBQH ngày càng chuyên nghiệp, tâm
huyết và xứng đáng hơn với vị trí đại diện
chongườidân.Giốngcác thếhệĐBQHkhác,
ôngPhanMinhTánh (ĐBQHkhóaVIII) rút
ruột nói: “Tôi mong tiếng nói QH gần hơn
với cuộc sống. Mặc dù hoạt động của QH
đã có nhiều bước tiến nhưng nhiều vấn đề
người dânvẫn thắcmắc, chưavừa lòng.Cái
gì cũngnói phát triểnnhưng tiêu cựcxãhội
chưabaogiờ trởnên rộngkhắp, bứcxúcnhư
bâygiờ.Mong rằng cái nàyphải đượcquan
tâm sửa chữa đểTổquốc vữngbền hơn”.
Trăn trở về việc bảo vệ chủ quyền biển
đảo,ôngĐặngQuânThụy,86 tuổi (làĐBQH
khóaVIII, IX và là phó chủ tịch QH kiêm
chủnhiệmỦybanAnninhQuốcphòngcủa
QH khóa IX) nhắn nhủ: “Bây giờ tình hình
phức tạp,nghiêm trọnghơn,họxâyđảonhân
tạo, sân bay tại khu vựcTrường Sa. Chúng
tamất bao xươngmáu từ thời ông cha đến
thế hệ nàymới có được vùng biển đảo như
ngày nay, vì thếQH các khóa tới càng phải
hết sức quan tâm bảo vệ chủ quyền thiêng
liêng củaTổ quốc” - ôngThụy nhắnnhủ.
Phát biểu tại cuộc gặpmặt, Chủ tịchQH
NguyễnSinhHùngđãxúcđộngôn lại chặng
đường lịch sử 70 năm củaQH: “LàĐBQH
chúng tacũng thấy rằngcònviệcnàyviệckia
chưa làm được tốt, chưa được như ýmong
muốn củamình, như ýmuốn của nhân dân
nhưng 13 khóaQH với 5.976ĐBQH được
bầu, chúng ta có quyền tự hào là ĐB của
nhândân,mang trongmìnhhơi thởcủacuộc
sống, củađấtnước,ýchíquật cườngcủadân
tộc”.Theođó, chủ tịchQHcho rằngQHcác
khóa tiếp theo cần kế tục truyền thống ấy,
mang trongmình ý chí, sứcmạnh của nhân
dân, và “gắn bó với nhân dân thì mới xứng
đáng làĐBQH”.
TRỌNGPHÚ
KỶNIỆM70NĂMNGÀYTỔNGTUYỂNCỬĐẦUTIÊN (6-1-1946–6-1-2016)
nhândân trôngđợi, tuynhiên
chất lượng chất vấn và trả
lời chất vấn chưa đáp ứng
nhữngđòihỏi củanhândân.
Theoông, cần làmgìđểchất
vấn được tốt hơn
?
+ Tôi nghi nêu chung ta
hiêu đung y nghia cua chât
vân thi se đơ khăt khe hơn
vơiQH. Chât vân la đê bao
đam trach nhiêm giai trinh
hơn lađêgiai quyêt cacvân
đê tôn tai trong cuôc sông.
Ma như vây thi QH đa lam
tôt viêc nay. Va noi chung
Chinhphucungđagiai trinh
khađâyđu cacvânđêđươc
chât vân.Nhiêukhi không it
vân đê cua cuôc sông chưa
đươc giai quyêt chuyêudo
chung ta thiêu nguôn lưc
hoăc do nhưng vươngmăc
thuôc tâm hê chuân chư
khônghăn la do chât lương
chât vân chưa cao.
.
QH hiện nay vẫn làQH
kiêmnhiệm.MộtĐBQH có
thể giữ nhiều vai, thậm chí
co thê kiêm nhiêmmôt sô
nghê như giao sư, luât sư,
doanh nhân... Nhưng quy
chêđaođưcnghi viênbuôc
nhưngngươi nayphai tuyên
bô côngkhai nhưng trương
hợp xung đôt lơi ich. Va
trongnhưng trươnghơpnhư
vâyhokhôngđươc thamgia
thao luân, quyêt đinhnhưng
vân đê co liên quan.
. Xin cám ơn ông.
▲
“GắnbóvớidânmớixứngđánglàđạibiểuQuốchội”
