12
THỨNĂM
4-2-2016
Doi song xa hoi
AnhTúkhoe
nămrồi thu
nạpđượcmột
taysănvoọc
khét tiếng,
cảmhóa thành
ngườibảovệ
loài thúquý
hiếmnày.
chạy rơi vô bẫy là bắt thôi.
Nhờ anhTú cảmhóamà tui
hiểu làm rứa thiệt ác. Thấy
chúng là con vật còn lo cho
nhau, đằng này mình con
người mà đi tàn sát, lại săn
loài quý hiếm có ngày đi tù
như chơi. Nghĩ rứamà phải
theo anhTú bảo vệ chúng”.
Đoạn tuyệt
conđườngác
Từ cuối năm 2014, Hồng
không còn là kẻ đi săn trộm
loàivoọcquý.Giớinhàhàng,
quánxábánđồrừng tiunghỉu
vì khôngcònmối nhậphàng
tốtnhưHồng.Đámsăn trộm
củacácxã lâncận thất vọng.
Bữa rượu nào họmời mọc,
rủ rêHồngquay lại với nghề
làmbẫy, anhcũngnhấtquyết
không. Cuối năm2015,một
thợ săn hành nghề ởLào về
quê ăn tết tạiĐồngHóa vào
rừngđặtbẫy,Hồngpháthiện
báo công anvà buộc tay thợ
săn đó phải đi gỡ bẫy trên
núi, xin lỗi dân làng cùng
địaphươngkhông tái phạm.
TừngàyHồng“gáckiếm”
không là sát thủ voọc, đám
thợsăncũngkhôngbénmảng
với các đàn voọc ở Đồng
Hóa, bởi dân trong nghề ai
cũng kiêng nể Hồng. Hồng
điểmmặt từng tên săn trộm
và tuyênbố: “Đứanàomuốn
đặt bẫybắt voọcquýhiếmở
xãnày thì phải bướcquaxác
thằngHồng này. Tao đã rửa
taygáckiếm, quyếtđịnhbảo
vệchúng thìkhôngđược thợ
sănmôvàoĐồngHóamàđưa
theo bẫy. Vô làng chơi, ghé
nhà uống nước thằng Hồng
mời, còn vô với mục đích
tàn sát thú rừng thì không
xong đâu”.
Bên trên gác nhà của gia
đìnhHồng làmột khu rừng
đầy ắp tiếng chim, đànvoọc
12 cá thể sau hiên nhà từ
lúc không bị bắt đến nay đã
sinh sôi ranhiều conmới và
chúng rất yên tâm trú ngụ ở
đây.Khôngchỉ thế, gà rừng,
chimcugáy, nhiều loài lông
vũ khác cũng sinh sôi dày
đặc hơn trước. Người làng
Còi nói có được điều đó là
nhờHồng cả.
“Chừ nghĩ lại, mình phải
chuộc lỗi với chúng để sau
này con cái lớn lên cònnghĩ
vềbọhắnmàcóchút tựhào,
chứsăn thúquýhiếmmãi thì
chả ra gì. Tui tính rồi, chăn
nuôi bò mỗi năm thu nhập
rất tốt, còn đi săn bắt thú
quýcủa rừng làng thì chảcó
gì hay homà còn nghèo rớt
nữa” -Hồngnóinhư rút ruột,
tỏ lòng sámhối khi nămmới
sắp sang.
▲
Ngườithuphục
sátthủsănvoọcquý
MINHQUÊ
B
ữacơm tất niênởnhà
anhNguyễnThanhTú
(Thạch Hóa, Tuyên
Hóa, Quảng Bình) bên núi
ThiếtSơn lạnhcóng, hơi lèn
phả rađến têngười.AnhTú
là lính biên phòng về hưu,
mỗi ngày tình nguyện vào
rừngbảovệvoọcgáy trắng.
Thuphục sát thủ
AnhTú chỉ tay giới thiệu
với chúng tôi về người bên
cạnh, Nguyễn Văn Hồng ở
làngCòi,xãĐồngHóa.“Hồng
vốn là thợsănđiêu luyện,hắn
đặtbẫyởmô làđànvoọcquý
sa lưới ngay.Trongvùng, từ
nhỏđếnlớnhắngiếthạikhông
biết bao nhiêu con thú hiếm
được đưa vào sách đỏ này.
Tui nói vớiHồng: “Emđang
trẻ mà sát sinh như thế nên
tộivới rừng.Nhàcóđếnnăm
đứa con, phải làm răng cho
chúng hiểu bọ (ba) là người
sốngcónghĩakhôngchỉ với
bà conmà còn với động vật
hoang dã ở đây”. Hồng ngộ
ramà bỏ thói săn voọcmột
cách tànnhẫn” - anhTúnói.
Trong bữa cơm giữa núi
rừngmùa tết,Hồngkể:“Tui là
kẻsănsừngsỏ từ lúc16 tuổi,
chừ cũngđã gần50 tuổi rồi,
nghe anhTú nói về loài thú
quýnày tuimới biết trên thế
giới chúng chỉ cònởQuảng
Bình là nhiều nhất. Anh Tú
nói rằngvoọcquý là linhhồn
núi rừngởđây, tuimàkhông
bỏ thì khómà sốngđượcvới
đời đểbàcon, chòmxóm tin
yêu. Rứa là tui nhờ anh Tú
dẫn dắt đọc tài liệuˮ.
Nóiđoạn,Hồngnhìnvàogóc
núi xaxanhư tựvấn: “Ngày
trướcchưacấmpháo, chỉcần
đưabăngpháovàođúngnơi
chúng trúngụ, đốt lên, pháo
nổ, cảbầymấychụccon run
Sổtay
Khi NguyễnVănHồng gác
kiếm thì voọc sinh sôi nhiều
đàn, các ngọn núi đá vôi lân
cận xuất hiện khá nhiều, với
đànày thì tương lai chúng sẽ
nhưvườn thúchứkhôngphải
chuyệnchơi.CảNguyễnThanh
TúvàHồngđềucócông lớn.
Kiểm lâmviên
HOÀNGMINHHUỆ
,
phụ tráchđịabàn
Nhờ công sức anh Tú, anh
Hồng, anh Sử, anhNăm... mà
đàn voọc bây giờ đông đúc
hơn, dạn dĩ hơn, khi chúng
thấy nông dân đi làm rẫy đã
khôngbỏ chạynhư trước. Tui
đi xemáy gặp voọc chạy rào
ràoquađườngđể kiếm ăn cả
đàn,suýtnữabịtainạn,tuiphải
dừngxekhẩncấpnhườngcho
chúngđi qua. Chỉ hànhđộng
nhỏnhư thế thôimàcũngấm
lònghuốngchianhTúbỏ thời
gianquanhnămcanhgiữchúng,
thiệtđángphục!
Ông
CHIẾN
,
ngườidân
ở làngThiếtSơn
Họđãnói
Đànvoọcởsau lưngnhà
NguyễnVănHồng.
Ảnh:MINHQUÊ.
AnhTúdùngốngnhòm
cùngNguyễnVănHồng
quansátbảovệvoọc.
Ảnh:MINHQUÊ
Tự nguyện giữ voọc và không có chút
thù lao nào nhưng cuối năm anhTú vẫn
làm bữa cơm tất niênmời anh em tình
nguyện đến nhà tỏ lòng ấm cúng. Chị
Tâm -vợanhTúnói:“Anhemởquêai cũng
khó khăn cả, gia đình có anh Tú hưởng
lương hưu bộ đội biên phòng, bữa cơm
cuối năm sum vầy đạm bạc nhưng là tụ
lại tình cảm anh em chung lưng đấu cật
màbảovệđànvoọcquýcho thếhệcháu
con của làng”.
Ngồivớinhaubữacuốinăm,hỏigiađình
tết nhất thếnào, chị Tâm trả lời: “Vẫnnhư
bìnhthường,ngàyhaibuổianhTúvàorừng
giữvoọc, trưavềhươngkhói, chiềumuộn
đi thămbà con chòmxóm, nội ngoại thì ở
gầnnênqua lại cũngnhanh, concái lớncả
rồi cũng chả lo chi nhiều. Chừ lo chođàn
voọc thôi”.
Từngàycònởđơnvị bộđội biênphòng,
mỗibậncuốinămanhTúđềuxuyên tếtvới
đàn voọc gáy trắng. Banămnay nghỉ hưu
anh cũng xuyên tết như thế. Tết này anh
vẫn lọccọcchiếcxemáycũcùngcuốnống
nhòmđi đếm từngđànmột.
Chúng tôi theo chânanhTú cảnămnay,
đànnàoởvị trínào,ởngọnnúinàoanhđều
biếtkhá tường,ngàynàocócá thểmớiđều
đượcanhhướngdẫnnhậnbiết.Tếtnămnay
chúngđôngđúchơn,mạnhmẽhơn, tự tin
hơn vàngàynào chúng tôi vào rừng cũng
đều thấychúngxuấthiện.
Giữvoọcxuyêntết
Bà làNguyễnThị Liên,nhânvật trongbài
viết
“Ấm tìnhcôngnhân lochobàcụnhặt
ve chai”
đăng trênbáo
Pháp Luật TP.HCM
số ra ngày 23-1. Ở tuổi 79, mỗi ngày bà
vẫnđi nhặt ve chai để lo cho chồngvà con
bị bệnh và tai nạnđột ngột phải nằmmột
chỗ từ10nămnay. Tôi trở lại nhàbà trong
nhữngngàycận tết, traosố tiềnmàđộcgiả
đãgửi tặng.
Quầnốngcaoốngthấp,bàtừsaunhàchạy
lênvớivẻhớnhở: “Nămnay,nhiềucôchú tốt
quá,đếnghé thăm lại cònmangcảgạođến.
Vậy làtếtnày,nhàbàđãcógạorồi!”.Từtrước
đếnnay, lầnnàotôiđếncũngthấytrongnhà
bàchỉ toànmìgói.
Tuần rồi, luật sưNguyễnThếTân (ĐoànLuật sư tỉnhTâyNinh)
thôngquabáogửi chobà2 triệuđồng sắm tết. Cũng trong tuần
rồi,chịKimUyêndẫnđoàntừthiệnđếnthăm
vàhỗ trợgiađìnhbà20kggạocùngmột số
vật phẩm khác. Có cặp vợ chồng đọc báo
xongbiết đếnhoàn cảnhbà, đếnnhà thăm
hỏi,tặngthêm20kggạonữađểdùng,chobà
thêm chi phí để trang trải trongdịp tết. “Hỏi
ramới biếthai côchúđócũngở trọ thôi chứ
cũngchưacónhàcửagìcả.Vậymàcũngđến
tậnnhàđể tìmgặp…” -bànói.
Bànói rằngnhữngmónquà trên làniềm
vui lớnnhấtmàbàcóđượctrongnămnay.Đó
khôngchỉđơn thuần làviệc tếtnàycócáiđể
ănmàtrênhết làbànhậnđượctấm lòngcủa
nhiềungườidànhcho.“Bàcũngkhônghiểuvì
saomọingười lại tốtvớigiađìnhbànhưvậy.
Nhiềungười tìmđếnhỏihannhưđãquen từ lâu” -bàcười tươi.
Nhữngnăm trước, bà không sắmđược nhiều thứ trongnhà,
cảmâm cơmngày tết cũng chẳng cógì ngoài chén cơmvới đĩa
rau luộc. “Nămnay, từsố tiềnmàmọingười tặngbàsẽmuamột
bộ ly táchđểđặt trênbànnhỡ cóai ghé chơi, rồimua thêm vài
ba cái chén, đôi đũađểmời họbữa cơm. Bà vừamuađượcmớ
củkiệuđểănvới cơm trongmấyngày tết. Chắcphảimua thêm
mộtđònbánh tét treo trênbếpchocókhôngkhínữa…” -bànói
với ánhnhìnvui.
Vừa rồi, dobị té xe trongmột lần chú xeôm chởđi khám, cái
châncủaôngKhỏe lạibịnhiễmtrùng.Bácsĩbảonếukhôngchích
thuốc đềuđặn thì cái chân có thể sẽ bị hoại tử. Baonhiêu khó
khănchồngchất lênđôi vaibàLiên.Nhưngbà lạibảo ítnhất thì
giađìnhbàđã cảmnhậnđược không khí tết đangngấpnghé
ngoài hiên. “Chứnhưnhữngnăm trước, cứ loayhoay rồi chẳng
đểýgì cả,màcógì vui đâuđểđón tết…” -bànói. Chồngvàcon
bà vẫnngồi ởgóc cũ, vẫy tay tiễn tôi ra về với gươngmặt rạng
rỡhơn trước.
THANHTUYỀN
Tếtnày,nhàbàđãcógạoănrồi!
Từsố tiềnđộcgiảgửi tặng,bà
Liênmuacủkiệuvề làmđểdùng
với cơm trongnhữngngày tết.
Ảnh:THANHTUYỀN
