14
THỨBẢY
26-3-2016
Thể thao
• Sau khi giã từ nghiệp cầu thủ, Johan Cruyff
mang triết lýbóngđá tổng lực củabậc thầy Rinus
Michels lênghếHLV và xây dựng cảmột triềuđại
mới ởBarcelona.
•JohanCruyff làngười tạoranềntảngcho lốichơi
tiki-takamàđội tuyểnTâyBanNha thừahưởngđể
thống trị thếgiới với chiếc cúpvôđịch châuÂuvà
vôđịch thếgiới.
•Từvai tròcủangười cách tânchiến thuật, JohanCruyffđã tạo ranhững thếhệcầu thủcủa
Barcelona.Quan trọnghơn làôngcónhữnghọc tròkế thừa tinhhoavềchiến thuật củaông
vàđi“truyềnđạo”màđiểnhình làPepGuardioladuy trì lối chơiđấyởBarcelona rồigieosang
BayernMunich rồi sắp tới làMan. City…
NG.HUY
Tại sao JohanCruyff
được“phong thánh”?
BóngđáthếgiớitiếcthươngchohuyềnthoạiJohanCruyff,mộtnhàcáchtân
từkhilàcầuthủđếnlúclàmHLV.
DUYÂN-Đ.TRƯỜNG
T
ai sao “vua” Pele, hay
huyền thoạiDiStephano
hoặcquáikiệtMaradona…
cũng để lại những dấu ấn
rất đậm nhưng chỉ có mỗi
JohanCruyff mới được gọi
là “thánh”?
Di sảnmang tên
JohanCruyff
NgàynaykhixemBarcelona
thiđấuvới lối chơinhư trình
diễn, giới bóng đá vẫn thấy
hình ảnh của Johan Cruyff
trong đó. Và những ai theo
dõi bóngđá thế giới đã phải
thốt lên rằngchấtnghệsĩ của
mộtcầu thủ tàihoanhưJohan
Cruyff đã làm thayđổi bóng
đá thế giới.Nói đúnghơn là
JohanCruyffđãphábỏnhững
gìgọi là logic trongbóngđá.
VớiJohanCruyff,từkhiông
làm cầu thủ đến lúc dẫn dắt
các đội bóng lớn, khái niệm
vị trí trênsângầnnhưkhông
tồn tại.Ông làm thayđổimọi
triết lývềvị tríquakháiniệm
cảđộibóngdi chuyểnkhông
ngừngđểhoánđổi chonhau.
Nếu những năm 1960-1970
cáchậuvệ rất ít khi lên tham
gia tấncôngvàghibàn thì thời
JohanCruyff, các hậu vệ có
thể là những người ghi bàn
và ngược lại vai trò phòng
ngựcó lúc thuộcvề tiềnđạo.
JohanCruyff đã khai sinh
khả năng kiểm soát không
gian, đội hình dâng cao để
chiếm lĩnh ngay phần sân
đối thủ.
Tư tưởngcách tânbóngđá
củaJohanCruyffgắnchặtvới
nhữngđiềuđượcgọi là “phi
logic” trong thời điểm bóng
đá thời bấy giờ và ông cũng
“nhồi sọ” vàomô hình đào
tạo trẻ ởBarcelona với Học
việnLaMasiadanh tiếng,nơi
đã rèn những tài năng như
PepGuardiola,Xavi,Carles
Puyol, Iniesta và thiên tài
LionelMessi…
NhưngcơbảnlàJohanCruyff
đã làmđổi đờiBarcelonavà
di sảnđấycònduy trì và tiếp
nối lẫnhiệnđại hóahơnđến
ngày nay…
NếuPelechỉgắnđếnnhững
chức vô địch thế giới của
Brazil, Maradona làm sôi
động sân cỏ với kỹ thuật cá
nhân của một quái kiệt thì
Johan Cruyff là người làm
thay đổi lịch sử và thay đổi
quan niệm về bóng đá. Ông
là một nhà cách tân đại tài
và góp phần làm ảnh hưởng
đến chiến thuật trong bóng
đá thế giới.
Và người ta gọi đấy là di
sảnbóngđámàJohanCruyff
đãmang lại.
Ngôi saoĐôngNam
Ánói về sựbìnhdị
của “thánh” Johan
Fandi Ahmad, ngôi sao
bóng đá Singapore là người
duy nhất có may mắn từng
được chơi bóng cùng huyền
thoại Johan Cruyff, kể lại:
“Năm 1980, khi tuyển trạch
viên JappReinderscủaAjax
dẫn tôi đếnCLBnàyvà gặp
một người. Ngay cái bắt tay
hỏi thăm tôi đã thấyđược sự
thân thiệnvàbìnhdị củacầu
thủđànanh.Ngạcnhiênhơn
là thấy trênngực áo củaông
ấy có chữ JohanCruyff. Tôi
sốc thực sự vì thần tượng
củamình lại quá gần gũi và
hình ảnh ấy cứ theo tôi mãi
trong suốt thời gian ăn, tập
ởAjax…”.
KhiFandiAhmadsangAjax
chơibóngthìJohanCruyffsắp
treo giày nhưng cầu thủ của
Singapore cũng có sáu tuần
ăn, tập cùng Johan Cruyff
trongmàuáoAjax trướckhi
huyền thoại người Hà Lan
treogiày.
FandiAhmadxúcđộngkể
lại:“JohanCruyfflàmộtngười
anh, người thầy rất tâm lý.
Những thángngàycuối trong
đờicầu thủJohanCruyffvừa
đá, vừa dạy thế hệ đàn em.
Ôngkhông lêngân,khônghề
cókhoảngcáchmà luônnhỏ
nhẹnhưrótmậtvào tainhững
cầu thủ trẻ tuổiđôimươinhư
tôi hồi đấyđầybỡngỡ, nhất
làmìnhđến từĐôngNamÁ
nơi cónềnbóngđákémphát
triểnnhất.Ấn tượngnhấtcủa
tôi là trong một trận đấu,
Ajax được hưởng phạt đền.
Lúc này JohanCruyffmang
chiếc băng đội trưởng. Ông
tìm đến tôi trên sân rồi nói:
“Fandi,cậuhãycầmbóngđặt
vàochấm11mvà tự tin thực
hiện”. Tôi rất ngạc nhiên và
làm theo lờidặn.Đấycũng là
bàn thắngđầu tiên tôighicho
Ajax.Từđósựhưngphấnvà
tự tin nơimột cầu thủĐông
NamÁ trong tôi tăng lênđáng
kể. Đó là kỷ niệm đáng nhớ
trongđời cầu thủcủa tôi…”.
Ngẫmnghĩ thật lâuvềcác
trải nghiệmcủamình, Fandi
Ahmad nói tiếp: “Johan
Cruyff luôn gieo vào các
cầu thủ trẻ sự tự tin và cảm
thấy ra sânkhông cònnặng
nề. Ông dặn dò muốn làm
cầu thủ lớn thì điềucần thực
hiện trước tiên là sự tự tin
và đơn giản hóa khi chơi
bóng…Bâygiờ thì tôi hiểu
chữ “thánh” mà người ta
phong tặngchoJohanCruyff.
Một “thánh” Johan thật bình
dị và gắn kết giữamọi con
người với nhaunhưcái cách
ông duy trì và tiếp tục xây
dựng thứ bóng đá tổng lực
ởBarcelona vậy...”.■
JohanCruyfftừmộtnghệsĩ
trênsâncỏđếnnhàcáchtân
chiếnthuậttừhàngghếHLV
vàđể lạichobóngđáthếgiới
mộtdisảnvềchiếnthuật.
Ảnh:GETTY IMAGES
Nhữngđiểmnhấncủa
huyềnthoạiJohan
CruyfftạiBarcelona
•QuyếtđịnhchọnCLB13nămchưavôđịch
Barcelona làmđiểmđến
dù thờiđiểmđóJohanCruyff
có thểvềvớiRealMadrid.Đó lànăm1988ôngđếnsân
NouCamp làmHLV trưởng.Khi ấyBarcelonađangkhát
danhhiệunhưng luônđứngsauRealMadrid.
•Loại 15cầu thủkhi vừangồi vào làmHLV
trưởngBarcelona,
trongđócóviệc loại cảnhữngngôi
sao lớn.Đángkểnhất làônggiữ lại người cầmđầucuộc
nổi loạn trướcđócủaCLB làAlexankobất chấp sự
chốngđối củaôngchủ tịchCLB.Đểđảmbảochoviệc
giữkẻcầmđầu,Cruyff giải thích: “Alexanko làngười
phát ngôncủacáccầu thủ.Anhấykhông làm trònbổn
phậncủamìnhvì khôngmuốncácđồngđội chịu thiệt
thòi vàđó làphẩmchất đángquý.Người ta thườngđoạt
mạng sứgiảđưa thưnhưngnếu làvua thì tôi không làm
thế.Và tôi quyết địnhgiữngười hy sinhvì anhem”.
•Buổi lênđấuphápđầu tiênvới sơđồ lạhoắc
3-4-2-1
với bahậuvệ, bốn tiềnvệ, hai hộcôngvàmột
tiềnđạocắmvới cáchgiải thích: “Tại saođểbốnhậuvệ
kèmhai tiềnđạođối phương.Quá lãngphí trongkhi ở
trênchỉ có sáucầu thủcủamìnhđối chọi với támcầu thủ
phòngngựđối phương.Đẩymột hậuvệ lên làm tiềnvệ
sẽcó lợi thếhơn trongkhimột trongbahậuvệphải có
cầu thủđanăng, có thểchơi hậuvệbiênkhi cần”.
•Triết lý tấn công thểhiệnquaphát biểu: “Tôi
thích giành chiến thắngvới tỉ số5-4hơn là thắng
1-0nhạt nhẽo”
. Ông lập ra giá trị cốt lõi trong triết lý
tấn công là quyền kiểm soát bóng với lập luận: “Khi
một cầu thủ có bóng, nhữngngười còn lại phải di
chuyển linh hoạt hết sức có thể. Bạn cóbóng, đối thủ
không thể ghi bàn còn sự di chuyển của các cầu thủ sẽ
quyết định điểm đến của trái bóng”.
•Làm sân tonhỏ theoýmình.
Nghe cóvẻnghịch
lýnhưngđó là lý thuyết trongphát triển chiến thuật của
ông: “Khi cóbóng, bạnphải làm cho sânđấu lớnnhất
có thể cònkhimất bóng, phải làm cho sânđấunhỏnhất
có thể.Đó làmở rộng tối đakhônggian chơi bóng của
mìnhkhi cóbóngvàbóphẹp tối đakhônggian chơi
bóng củađối phươngkhimất bóng”.
• Phábỏquyđịnh lòLaMasia củaBarcelona
chỉ nhận cầu thủ cao trên 1,8m
. Ông xác định cần
nhữngngười chơi bóng chứ không cần các lực sĩ trên
sânqua phát biểu: “Cónhững cầu thủ thể chất của họ
khônghơnngười nhưng trí tuệ của họ lại thuộc diện
ưu tú. Họ là thiên tài trongviệc kiểm soát bóng. Tôi
luôn tâmniệm lòLaMasia phải thu hút tài năng trẻ
trênkhắp thế giới…”. Đó cũng là lýdo sauđó lòbóng
đá này cómộtMessi được xem là thiên tài xuất chúng
và trước đó là Iniesta, Xavi...
ĐT
“Danhngôn” JohanCruyff
Để tưởng niệm bậc thầy bóng đá thế giới Johan
Cruyff vừa qua đời, sauđâyxinđược tríchdẫnmột số
phát biểu của ông…
• “Chơi bóngbằng chân rất đơngiản nhưng chơi
một thứ bóng đá đơn giản là điềukhó nhất”.
• “Chất lượngmàkhôngđạt kết quảkhôngdùngđể
làmgì cả.Nhưngkết quảmàkhông có chất lượng thật
đángnản!”.
• “Nếubạnchọn11
cầu thủgiỏi nhất vàomỗi
vị trí trongđội hình thì
bạnkhôngcómột đội
tuyển tốtmàchỉ có11
cầu thủ số1 thôi”.
• “Trongđội hình của
tôi, thủmôn là cầu thủ
tấn côngđầu tiênvà tiền
đạo làhậuvệđầu tiên”.
• “Cầu thủhômnay
chỉ sửdụngcổchânđể
đábóng.Còn tôi, tôi có
thể sửdụngcảphía trong
cổchânvàméngoài hai
bànchân.Nói cáchkhác, tôimạnhhơnhọ sáu lần”.
• “Tôi không phải là tínđồ. ỞTâyBanNha, cả 22
cầu thủhai đội đều làm dấu thánh trước khi vào cuộc.
Nếu lời nguyện của họ được đápứng thì tất cả trận
đấu đều sẽ kết thúc hòa!”.
VĂNHUY
JohanCruyffkhi làmHLVvà
PepGuardiola lúcthiđấucho
Barcelona.Ảnh:GETTY IMAGES
Về các nghi lễ tưởng
niệmông, trậngiaohữuHà
Lan-Phápcuối tuầnnàysẽ
đượcdừnglạimộtphútvào
phút 14. Sở dĩ chọn phút
14vìđó làsốáoôngmang
trongđội tuyểnHàLanvà
CLBBarcelonanơiôngtừng
làmcầu thủvàHLV.
CLB Barcelona cũngđã
dành ramột góc khánđài
sânNouCamp làmnơicho
ngườihâmmộđếnđặtvòng
hoa tưởngnhớông.
SBV
