6
THỨHAI
28-3-2016
Ph ng sự - Chuyên đ
DukháchMỹđổxôsangCuba
Số lượngdu kháchngườiMỹđếnCubađã tăngđến77%
trongnăm2015,saukhiôngObamatuyênbốsẽbìnhthường
hóaquanhệvớiCuba.Trongnăm2015,sốngườiđếnCubađạt
tổng cộng161.000người, chưabaogồmhơn40.000người
MỹgốcCuba thườngxuyênvề thămquêhương. Consốnày
sẽ còn tăngmạnh trong thời gian tới. ÔngObamađã tuyên
bốdỡbỏgầnnhưtoànbộ lệnhcấmdu lịchcánhânđếnCuba.
Gầnnhưmọi hãnghàngkhông lớncủaMỹđều tuyênbố
sẽmởđườngbay thẳng từMỹ sangCuba, theo trang
USA
Today
.Thỏa thuậnhàngkhôngkýhồi tháng2-2016đãcho
phépcáchãnghàngkhôngMỹthựchiện110chuyếnbaykhứ
hồi/ngàyđếnCuba, trongđó20chuyếnđếnthủđôHavana.
Cựu tổng thốngMỹ“đánh rơi”cơhội
NhữngcấmvậncủaMỹtrongquákhứđãkhôngthayđổiđược
chínhquyềnCubavàcũngchẳngmang lại lợi íchgìchoMỹ.Khi
trở thành tổng thốngMỹnăm1993,ôngBillClintoncũng từng
cóýđịnhdỡbỏcấmvận.Tuynhiên,ôngClintonđãchùntaykhi
bị cộngđồngngườiCuba tạiFlorida, vốn lànhữngngườiCuba
bấtđồngchínhtrịvớichínhquyềnHavana,chỉtríchvàgâysứcép.
Thời thếđã thay đổi khi thànhphầnngười Cuba tại Mỹ
hiệnnayđa số lànhữngngười tìm kiếm các lợi ích kinh tế,
côngănviệc làmhợpphápđểgửi tiềnvềquênhànuôi gia
đình, theo trangbình luậnphân tích
Vox
.
TRUNGNHÂN
T
ổng thốngMỹBarackObama vẫn chưa thể cắt bỏ hết
những“xiềngxích”vềkinh tếvàchính trị bao lấyCuba
suốt hơnnửa thếkỷqua.Hiệnôngchỉmới nới lỏngmột
số rào cản thươngmại giữa hai nước. ChínhQuốc hộiMỹ
chứ không phải chủ nhânNhà Trắngmới có quyền chấm
dứt những lệnh cấm vận đối với Cuba. Di sảnmang tính
lịch sửmà ôngObama để lại chính là sự thay đổi trong tư
duy đối ngoại củaMỹ khi loại Cuba khỏi danh sách thù
địch ngang hàng với TriềuTiên hay Iran.
Chấmdứt hận thù củanướcMỹ
Tiến trìnhbình thườnghóaquanhệgiữahai nướcđãnhận
đượcmột cú hích cực lớn trong tuần qua với chuyến viếng
thăm của ôngObama. Sau hơn 88 năm, kể từ khi cựu tổng
thốngCalvinCoolidge đếnCuba trên chiếc tàu chiến năm
1928 naymới có thêmmột tổng thốngMỹ bước chân đến
TPHavana. Phó cố vấn an ninh quốc gia BenRhodes cho
biết: “Chúng tôi xemchuyến thămnhưmột côngcụđể thúc
đẩy tiến trình bình thường hóa. Chúng tôi đang cốmở cửa
thươngmại nhiềuhơngiữaMỹvàCuba, đồng thời thúcđẩy
các giá trịmà chúng tôi quan tâm”.
NướcMỹ với vị thế làmột cường quốc đã “sống khỏe”
trong hơn nửa thế kỷ cấm vậnCuba. Quyết định chấm dứt
những thùhằn trongquákhứmangđậmdấuấn tầmnhìncủa
ôngObama. Tuy nhiên, đây không chỉ là quyết địnhmang
tínhnhânvănmà cònvì những lợi ích cụ thể củanướcMỹ.
“Sách lượccủaôngObamađốivớiđảoquốcCubachắcchắn
làsángkiến táobạonhất từ trướcđếnnaycủaông tạikhuvực
Tâybáncầu” -SusanSegal,Chủ tịchvàCEOcủa tổchứcXã
hộichâuMỹ/HộiđồngchâuMỹ (AS/COA),nhậnđịnh.“Sách
lượcnàychấmdứthơnnửa thếkỷcấmvậnkhôngchỉ làmhại
dân thườngCubamà cảnhững lợi ích thươngmại củaMỹ”.
Bà cho rằng những cấm vận đối với Cuba chỉ mang lại
bất lợi choMỹ trước các đối thủ thươngmại và thậm chí
“đầuđộc”mối quanhệ giữaMỹvà toànbộMỹLatin.Việc
bình thường hóa quan hệ với Cuba trở thànhmột điều tất
yếuđối vớiWashington.
Quyết định bình thường hóa quan hệ với Cuba sẽ mở
thêmmột hướngmới cho nền kinh tếMỹ hiện đang lấy lại
đà phát triển sau giai đoạn suy thoái. Không những thế, nó
còngiúpgiảmnhẹbớt nhữngcăng thẳng lịch sửcủaMỹvới
cácquốcgiaMỹLatin.Nhữngchuyểnbiếnnày sẽgiúpMỹ
giành lại sự áp đảo củamình tại “sân nhà” châuMỹ trước
sự xuất hiện ngày càng rõ củaNga vàTrungQuốc, hay sự
trỗi dậymạnhmẽ củaBrazil.
Cuba sẽ chuyểnmình
Chiến lượcmới củaMỹgiờđây làbắt tayhợp tácvớiCuba
thayvìchống lạiđảoquốcnày.Tiến trìnhbình thườnghóaquan
hệhướngđếncải thiệnchất lượngcuộcsống tạiCuba thôngqua
conđườngđối thoại đàmphánvà các ràngbuộc thươngmại.
Washingtonsẽchấmdứtnhữngnỗ lựccô lậpvà trừngphạtkinh
tếđốivớiCubanhằm lậtđổchínhphủHavana.Những thayđổi
này sẽmởđườngchoCubadầndầnchuyểnmình.
Nhữngdấuhiệu tíchcựcđầu tiênđãbắtđầuxuấthiện trong
lĩnh vực du lịch. “Lượng khách du lịch lớn sẽmang lại lợi
ích lớn cho những người kinh doanh nhỏ ởCuba, đặc biệt
làkhuvựcdịchvụ” -MichaelBustamante, nghiêncứu sinh
tiến sĩĐHYale (Mỹ), chobiết. “Vềkinhdoanhquốc tế,một
sốcông tycủaMỹ, điểnhình làdịchvụchiasẻnơiởAirbnb,
cũngđangbắt đầuhoạt động tạiCuba.Nhiềucông tykhách
cũngđang tìmkiếmcơhộivà tiếpxúcvớiquanchứcCuba”.
ÔngWilliamLeoGrande, thuộcĐHMỹởthủđôWashington,
cho rằng tiến trình bình thướng hóa sẽ nối lại mối quan hệ
“đối tác tự nhiên” giữaMỹ vàCuba. Ông cho biết: “Trong
lịch sử, Cuba vàMỹ cómối quan hệ văn hóa và kinh tế rất
gầngũi.NếunhưMỹ tiếp cậnvới sự tôn trọng, đảmbảo sự
độc lậpcủaCuba, vô sốcơhội traođổi vănhóavàphát triển
kinh tế chohai nước sẽ đượcmở ra”.
Tuy nhiên, những bước tiếnmới cho nền kinh tếCuba và
quanhệkinh tếhainướcsẽcần thêm thờigianđể“vàoguồng”.
Bộ trưởngThươngmạiMỹ Penny Pritzker cho biếtMỹ đã
thông qua hơn 490 thỏa thuận kinh doanh giữa các công ty
Mỹ và phíaCuba riêng trong năm 2015 với tổng giá trị hơn
4,3 tỉUSD. Tuynhiên, bàPritzker cho rằngphíaCuba chưa
đủhợp tácđểnhững thỏa thuậnnày“đếnđích”.Trongkhiđó,
bộ trưởngBộĐầu tưnướcngoài củaCuba lại cho rằngchính
việcMỹgiảiquyếtgiấy tờchậm trễmới lànguyênnhânkhiến
hợp táckinhdoanhgặp trởngại. Rõ ràng cảhai nước sẽ còn
cần thêmnhiều thờigianhơnnữađể tìmđược tiếngnóichung.
Di sản củaObama
Tháng 12-2014, Tổng thốngMỹ Obama đã tuyên bố sẽ
tiến hành bình thường hóa quan hệ với Cuba. “Hôm nay,
chúng tôi tạo ra những thay đổi này vì đó là điều đúng đắn
phải làm. Hômnay,Mỹ chọn cắt đứt nhữngxiềngxích của
quákhứđểcómột tương lai tốt đẹphơnchonhândânCuba,
nhân dânMỹ, toàn bộ bán cầu và toàn thế giới” - Reuters
dẫn lời ôngObama tạiNhàTrắng.
Ngay sau quyết định của ông Obama, dư luận thế giới
đồng loạt hoan nghênh và cũng dành những lời ưu ái cho
ông. “Chúng ta cuối cùng cũng cómột vị tổng thốngđưa ra
được quyết sáchđúngđắn, vì lợi ích của nướcMỹ, vì danh
tiếng củaMỹở châuMỹLatin, vì nhândânCuba” - tờ
New
YorkTimes
dẫn lờibàJuliaSweig,Chủ tịchTrung tâmnghiên
cứuMỹLatin thuộcỦy banQuanhệ đối ngoạiMỹ.
Sự thayđổi về sách lượcđối ngoại củaôngObamađối với
Cubađãmang lạinhiềubiếnđổi to lớn trongmốiquanhệhai
nước trong suốt hai năm qua. Nổi bật nhất phải kể đến việc
mở lạiđạisứquánMỹ tạiHavana
hồi tháng8-2015vàchuyếncông
du của chínhôngObama - tổng
thốngMỹđầu tiênđếnCubakể
từnăm1928đếnnay.Quyếtđịnh
bình thườnghóangoại giaocủa
ôngObamasẽ tácđộngđếnhàng
chục thếhệngười dânMỹvàCuba trong tương lai.
Cubađãchính thứcđượcđiềnvàodanh sáchdài nhữngdi
sảnôngđể lại có tácđộng lâudàiđến tương lai củanướcMỹ.
Trang phân tích và bình luận
Vox
đã bình luận với chuyến
thămCuba, ôngObama chính thức trở thành tổng thốngđể
lại nhiềuhệ quả tương lai nhất trong lịch sửnướcMỹ.
Trangmạng đã liệt kê những chính sáchmà ôngObama
đã theo đuổi và bảo vệ thành công như: Chương trình bảo
hiểmxãhội toànquốcObamaCare, chuyểnhướngnướcMỹ
sangnềncôngnghiệpnăng lượngxanh,xoay trụcchiến lược
sang châuÁ-Thái BìnhDương, hay chấm dứt bất đồng và
đặtnền tảngngoạigiaovới Iran,…Trướckhikết thúcnhiệm
kỳcủamình, tổng thốngdamàuđầu tiên trong lịch sửnước
Mỹ đã và đang đặt những viên gạch nềnmóngmới mẻ và
vững chắc cho tương lai của nướcMỹ.■
Obama thămCuba:
Chiến th
ắngcủahai
cựu thù
TổngthốngMỹBarackObama
(phải)
traođổivới
ChủtịchCuba-ôngRaulCastro.Ảnh:AP
ÔngObamachàohỏingườidântrênđườngphố
Havana.Ảnh:REUTERS
NướcMỹđã“sốngkhỏe”quahơnnửathếkỷcắtđứt
ngoạigiaovớiCuba.VìsaoôngObamađãphảithayđổi?
Vi cbìnhthườngh a
quanh vớiCubatrở
thànhmộtđi ut ty u
đốivớiWashington.
