3
THỨ TƯ
6-4-2016
Bộhồ sơ “Tài liệuPanama”, được
cholàcóliênquanđếnthôngtinvềtài
sảnvàhành trình rửa tiềncủanhiều
lãnhđạocácquốcgiacũngnhưngười thâncủahọ,bị rò rỉ lập tức
thuhút sựquan tâmcủahàng tỉngười trên thếgiới.
Câuhỏiđặtra:Vìsao“Tài liệuPanama” lạiđượcgiớitruyềnthông
quantâmnhiềuđếnnhưvậy?Câutrả lờichỉcómột:Nhucầuthông
tin và yêu cầuminhbạch, vốn lànền tảng củamột thể chếdân
chủ, luônthườngtrựcđốivớingườidântrongbấtcứquốcgianào.
Minhbạch, dườngnhưvẫn làmột cuộcchiếndaidẳng, chodù
cơchếcôngkhai-minhbạchvẫn luônđượcthừanhận làmộttrong
nhữngđộng lựccủaphát triển, củavănminhvàcốt lõi của trách
nhiệmgiải trình,đặctínhquantrọngcủamộtthểchếdânchủ.Bởi
lẽbản thânbộmáyhànhchínhvà lãnhđạocủanó thườngcóxu
hướngbímật thông tin, cònngườidân - nhữngngườiđóng thuế
đểnuôi bộmáy lạimuốn thông tinphải được côngkhai rõ ràng.
Đòihỏiđó là rất chínhđáng!
Trongcáccuộc thảo luận,gópýchoLuậtTiếpcận thông tinmà
Quốchội sắp thôngqua, cácchuyêngiađãkểmột câuchuyệnở
ẤnĐộ.Năm2008,nhàbáoShyamlalYadavcủabáo
IndiaExpress
nộpđến60 láđơnđòi cung cấp thông tin lênhơn30bộ củaẤn
Độđểyêucầu trả lời trongbanămqua, cácbộ trưởngđãđi công
tácởđâu. Saukhi có tư liệu,Yadav tính toánquãngđườngcácbộ
trưởngdi chuyển.Vàkếtquảcho thấy: Trongbanăm rưỡi, cácbộ
trưởng củaẤnĐộđãđi côngduvớimột khoảng cáchbằng256
vòngTráiđất.
NhàbáoYadav tiếp tụcviếtđơnyêucầucungcấp thông tinvề
tất cảchuyếncông táccủaviênchức tại cácbộ.Mộtkếtquảkinh
hoàng: Khoảngcáchmà1.200côngchứcẤnĐộdi chuyển trong
banămrưỡibằng74 lầnkhoảngcáchTráiđất-mặttrăng.Những
bàibáocủaYadavđãkhiếnThủtướngManmohanSinghphảiban
hànhnhữngchỉđạonhằmhạnchếviệc lạmquyềncủacôngchức
khiđi công tác.
Minhbạchthôngtin luôn lànhucầubứcthiếtcủangườidânmọi
quốcgia.Nhândân -nhữngchủ thểđóng thuếnuôi chínhquyền
khôngthểchấpnhậnmộtsựtùmù.Họ luônmongmuốncánhcửa
thông tinmở toang trongnhững trườnghợpcó thể.Nókhôngđơn
thuần là sựđòi hỏimànó lànhucầubìnhđẳnggiữachínhquyền
vànhândân -ngườinuôi sốngchínhquyềnấy.
Xétchocùng, việccôngkhai,minhbạch thông tinchẳngnhững
lànhucầuvànềntảngcủamộtxãhộivănminh,dânchủmànócòn
làmộtphươngcáchhạnchếtốtnhấtnhữngquảbomnhư“Tài liệu
Panama”. Quảbomấykhi nổ sẽgây ranhữnghệ lụymàmột thể
chếbưngbít thông tinsẽkhông thể lường trướcđược.
CHÂNLUẬN
Thời sự
ĐỨCMINH-HÀPHƯỢNG
-TẤNLỘC
“T
heo quy luật nhiễm
trùng, không chỉ
riêngZikamà tất cả
nhiễm trùng trong ba tháng
đầuđều cóhậuquả nặngnề
với thai nhi. Ở quý II, III
của thai kỳ, cáccơquan thai
nhi đã hình thành thì cần sự
theodõi khác. Thai phụ cần
siêu âm thai hai tuần/lần
và không nên quá lo lắng”.
PGS-TSTrầnDanhCường,
Pho Giam đôc BV Phu san
Trung ương, phát biểu như
trên tại buổi họp báo công
bố tình hình kiểm soát dịch
Zika sáng 5-4 tại HàNội.
Sẽhội chẩn từng
trườnghợp
TheoPGSCường,việcsàng
lọcvàchẩnđoánbằngchứng
não nhỏ đơn giản nhất là đo
kích thướccủađầu trongquá
trìnhsiêuâm thai,đây làbiện
pháphữuhiệunhấthiệnnayđể
chẩnđoánhộichứngđầunhỏ.
“Hệ thốngsàng lọcvàchẩn
đoán trước sinh hiện nay
chúng ta đã triển khai đến
tuyến huyện. Máy siêu âm,
kỹ thuật đo kích thước của
đầu, các nhân viên siêu âm
đều có khả năng đo. Khi đo
vànghingờ,chúng tasosánh
vớimộtchuẩncủachuviđầu
theo tuổi thai, từ đó sẽ phát
hiện tốcđộphát triểncủachu
viđầu,ởmứcđộnàođóphát
hiệnhộichứngnãonhỏ thì sẽ
tiếnhànhhộichẩn”-PGS-TS
Cườngnói thêm.
ThaiphụnhiễmvirusZika
thì tỉ lệmắc đầu nhỏ có cao
không? Đây là bệnh hiếm
gặp. Đến nay cũng chỉ mới
nghi ngờ sự liên quan giữa
hội chứng đầu nhỏ và bà
mẹ nhiễm virus Zika. Ngay
ở Brazil, tỉ lệ phụ nữmang
thai dương tính với Zika có
conmắc hội chứng đầu nhỏ
chỉ dưới 10%.
“Nhưng virus Zika lại lây
qua muỗi, ở nước ta lại là
nướccómuỗi rất nhiều, việc
phòngvàpháthiệnhộichứng
đầunhỏởphụnữmắc virus
Zika là rất cần thiết” - PGS
Cườngnhấnmạnh.
Nếupháthiệnsự liênquan
giữavirusZikamàbàmẹmắc
phảivàhộichứngđầunhỏcủa
thainhi thìphảixử trínhư thế
nào?TheoPGSCường,một
số nước không cho đình chỉ
thai nghén nhưng ở nước ta
thì được, chonênkhi khẳng
định thai nhimắc hội chứng
đầu nhỏ do bất kỳ nguyên
nhângì thìkhuyếncáo lànên
dừng thainghén.Việcngừng
thainghén tùy thuộc theo tuổi
thai, nếu phát hiện trước 22
tuần thai thì việc quyết định
ngừngthainghénrấtdễnhưng
nếumuộnhơn32 tuần thìkhá
khókhăn, cầnđượchội chẩn
từng trường hợpmột để có
kế hoạch.
Khoanh vùngbán
kính200m
TheoThứ trưởngBộY tế
Nguyễn Thanh Long, cách
đâyvàingày,Bộđãnângmức
độcảnhbáo lêncấpđộ2, coi
nhưViệtNamđãcódịch.“Tới
thời điểm hiện nay, chúng
tôi đã chính thứcyêu cầu tất
cả địa phương nângmức độ
cảnhbáovàphòng,chống lên
mứcđộ2.Tức,chúng tacórất
nhiều biện pháp về chỉ đạo,
BộtrưởngBộYtếvàcơquanytếđịaphươngkiểmtratạikhuphố1,phườngThạnhMỹLợi,quận2,
TP.HCMsáng5-4.Ảnh:HÀPHƯỢNG
ViệtNamchỉmớipháthiệnhai
canhiễmvirusZikavàcómức
độ lâynhiễm thấp. Dođóvấn
đề quan trọngnhất hiệnnay
là triểnkhaiquyết liệt, cóhiệu
quả các biện pháp dập dịch,
ngănngừa tối đaviệc lây lan.
TS
MASAYAGALO
,
Trưởngnhóm
phòng, chốngbệnh truyềnnhiễm
củaTổchứcY tếThếgiới
Họ đã nói
TheoThứtrưởngBộYtế
NguyễnThanhLong,cách
đâyvàingày,Bộđãnâng
mứcđộcảnhbáo lêncấp
độ2,coinhưViệtNamđã
códịch.
về truyền thông, dự phòng,
khoanh vùng, xử lý ổ dịch,
chuẩnbị cơ sởvề trang thiết
bị, con người, thuốcmen…
BộY tế đã chỉ đạo cơ quan
chuyênmônbanhành tất cả
hướngdẫncần thiết vềgiám
sát, điều trị với bàmẹmang
thai. Bộ đã chuẩn bị các cơ
sởđểxét nghiệmvirusZika.
Hiện có bốn đơn vị có khả
năngxét nghiệm, về saunày
chúng tôi dự kiến nâng lên
nhiều labo có thể chẩnđoán
Zikanếudịch lan rộng” -ông
Long khẳng định.
BộYtếcũngđãchỉđạocác
địa phương triển khai biện
pháp quyết liệt với Khánh
Hòa và TP.HCM. Cụ thể là
khoanhvùngổdịch,dậpdịch
càngsớmcàng tốtđểhạnchế
tốt nhấtmứcđộ lây lanZika
ở các khuvực đó.
Tất cả khu vực, đặc biệt
ởmiềnNam vàmiềnTrung
đangvàomùamưa, thờiđiểm
cao điểm sinh sôi phát triển
củamuỗi vằn.Việc đầu tiên
làdiệt lăngquăngvàbọgậy.
Vứt những vật chứa nước
không cần thiết. Thả cá vào
lu đựng nước ăn, triển khai
các biệnphápkhử nước.
“Chúng tôi đã chỉ đạo hai
việnPasteurTP.HCMvàTP
Nha Trang khoanh vùng ổ
dịch trong vòng bán kính
200m. Vì theo nghiên cứu,
bán kính bay của muỗi chỉ
nằm trongkhoảngnày.Đồng
thời triển khai biện pháp để
khuyến cáo người dân diệt
lăngquăng,bọgậyvà tổchức
phun thuốc trên diện rộng ở
khu vực đó nhằm kiểm soát
tìnhhình” -Thứ trưởngLong
chobiết.■
“TàiliệuPanama”vàsứccôngphácủaminhbạch
Giámsát thaiphụ3 thángđầu
tạinơi códịchZika
PhụnữđangmangthaidươngtínhvớiZika,khôngnênbắthọbỏthaingayvìhoàntoàncóthểgiámsátđược.
Sang5-4, BôY têđã tổ chứchopbao
công bô hai trường hợp đầu tiên xac
đinhnhiêmvirusZika tạiViêtNam.Theo
BôY tê,kêtquađênngay4-4, cacviênVê
sinhDich tê/Pasteur đa xét nghiêmhơn
1.200mẫubênhphẩmtưcactrườnghợp
cobiêuhiên tương tựnhiêm virus Zika
tại32 tinh,TP trêncanước,phathiênhai
trườnghợpdương tínhvơi virusZika tại
tinhKhanhHòa vaTP.HCM. Trườnghợp
thưnhât lamôtbênhnhânnữ,64tuôi,cư
trú tạiphư ngPhươcHòa,TPNhaTrang,
khởiphattưngay26-3vơicactriêuchưng
sôt nhẹ, đauđ u, nôi banởhai chân va
đaumắtđỏ. Trườnghợp thưhai labênh
nhânnữ,33tuôi,cưtrútạiphư ngThạnh
Mỹ Lợi, quận2, TP.HCM, khởi phat ngay
29-3vơi triêu chưngphat ban, viêm kêt
mạc,mêtmỏi.
Ngay trong sáng5-4, Bộ trư ngBộY
tếNguyễnThị KimTiến,Viện trư ngViện
Pasteur TP.HCMPGS-TSPhanTrọng Lân
cùng lãnhđ oytếđịaphươngđãđikiểm
tranơi vànơi làmviệc của trư ngh p
m cZika TP.HCM.Đư cbiếtngư i phụ
n tênL.nàyđangmangthaitámtu n.Con
gáichịL.khoảnghaituổi,trướcđóhaitu n
cũngcódấuhiệusốt,tuynhiênkếtquảx t
nghiệmâm tnh. Chịnàyhiệnđangcông
táct imộtt anhà quận1.ChồngchịL.
đang làmviệc t iMalaysia.
Cũng trongchiều5-4, BộY tếchobiết
kếtquảđiềutrayếutốdịchtễbanđ uxác
địnhbệnhnhânt iNhaTrangbịlâytruyền
Zika làquađư ngmuỗi đốt. PGS-TSTr n
Đ cPhu,Cụctrư ngCụcYtếd ph ng,yêu
c uytếđịaphươngvậnđộngbệnhnhân
nàycách lyt inhàtrongv ng14ngàyđể
tránh lây lan.Ngànhy tếKhánhH aphải
phối h pViệnPasteurTPNhaTrang theo
dõi,giámsátchặttấtcảphụn mangthai
trongbathángđ u,lấym ux tnghiệmđối
với tấtcảbệnhnhâncóbiểuhiệnsốtnh
t icộngđồng,cácph ngkhámngo itr .
Trước đó, Thứ trư ngNguyễnThanh
Longcùngđoàncông tácBộY tếđã tr c
tiếpđếnnhà thămbàCTL - bệnhnhân
đ utiên KhánhH abịnhiễmZika.BàL.
chobiếtcáchđâybatu n,bàcóthamgia
nấuchayđểc ngchomộtgiađình địa
phương. T i đám c ngnày cónhiềuViệt
kiều làconcháucủagiađìnhđóvềnước
d . Trong th i gianđiều trị t i BVNhiệt
đới KhánhH a, bàL. nằm chungph ng
với nhiềubệnhnhânkhác. Đếnkhi xuất
viện, bàkhôngđư c ai thôngbáomình
bịnhiễmvirusZika.
Cách ly2người nhiễmZika tạiKhánhHòavàTP.HCM
