6
THỨHAI
11-4-2016
Góc nhìn
“Khichúngtamởcửa lớn
nhưvậymàkhôngtân
dụngđượccơhội lơn,để
rơimất,vuộtđithìkhi
“tỉnhgiấc”cũngchẳng
lấy lạiđược.Đirangoài,
thấyhọ làmđư c,saota
không làmđư c?Đó là
điềunhứcnhối,x uhổ!”
ÔngBùiQuangVinh
Phóng sự - Chuyên đề
TƯGIANG
ghi
D
ưđịa phát triển từ năm 1986đến nayđã cạn dần, đặc
biệt gần đây kinh tê Viêt Nam bộc lộ nhiều khiếm
khuyết, nhiêu rào cản lớn xuất hiện. Có những khác
biệt đang trở thành rào cản trong chuyển đổi nên kinh tê
sang thi trường đầy đủ, là nguyên nhân làmméom phân
bổnguồn lực, lãngphí tàinguyên, conngười, làm thi trường
khôngpháthuyđầyđủchứcnăngcuanó.Thực tếđóđòihỏi
ViêtNamphải đẩymạnhcải cách, taohệ thốngđộng lựcđể
khuyếnkhíchphânbổ lại nguồn lưcquốcgiahiệuquảhơn.
Măcdùcónhiêu thanh tưunhưngchúng tacũng thấy rằng
nênkinh têViêtNamngày càngkém cạnh tranhhơn, trong
khi chúng ta đang hôi nhậpmạnhmẽ. Chúng ta đa quyết
tâm hội nhậpmà không đổi mới mình, nâng cao sức cạnh
tranh của nềnkinh tê thì chắc chắn thất bại.
Phải đổimới toàndiện
Viêt Nam đã qua hơn 30 năm đôi mới, 40 năm sau ngày
thôngnhât đât nươc. Chúng ta đa đat được nhiêu thanh tưu
sovơi chinhchúng tanhưngso
vơi ban bè cùng điêu kiên thi
chúng ta châm hơn, thâm chi
có khoang cach rât xa.
Đông lưccua30nămđổimơi,
chuyêntưkêhoachhóatâptrung,
quan liêu, bao câp sangkinh tê
thi trường, d chưa đầy đủ và
hiệnđại nhưngđã làmột thành
tựu vĩ đai. Đó la bươc chuyên
sang tư do, giúp cởi tr i, khơi
đậyđộng lực củanềnkinh tế.
Nhưng rõ rang chúng ta đa
tới hạn, nếu tiếp tục như thê thi đât nươc không phát triển
thêm, thậm chí rối loạn.
Ch ng ta đã tích cực hội nhập nhưng chưa c giải phap
cần để tân dung cơ hội và hạn chế tiêu cực cua hôi nhâp.
Đây la điêu rât đang lo. Hôi nhâp la sức ép lớn đê cải cách
thê chê. Đây la sư thât. Chúng ta vào cuộc chơi chung thi
phải đổimới, nếu không se thất bại.
Song,cảicách thểchếcânđiđôivớicảicáchchính trị.Điêu
nay khôngmơi va chúng ta có chung nhận thức.Muôn đôi
mơi vêkinh tê thi trươchêt cầnđổimới về thểchếchính trị.
Vấnđềnày tôi đã suyngh nhiềunăm, ngay sauĐai hôiXI
vachúng tôi đa tôchưchội thảonhiều lầnơhôi trườngnay.
Xinkhẳngđịnh r ởđây làđổimới thêchêchinh trikhông
có nghĩa la thay đôi Đang hay thay đôi CNXH. Chúng ta
khăng đinhĐangCông san vẫn lanh đao, vi đó la lưa chọn
cua nhân dân, cua lich sử. CNXH cung không thay đôi vi
đó la điêu tôt đẹp chomỗi con ngườiViêtNam.
Qua các th i kỳ, Đang đa chứng tỏ khả năng thay đổi,
năng động, sáng tạo. Lich sử cuaĐang rút ra điêu nay rôi
cho nên lúc nay phai đôimơi.
Đôimơi thêchêkinh têđi đôi vơi thêchêchinh tri không
cógimơi, vi đó layêu câu cuaNghi quyêtĐại hộiXI đư c
thông qua năm 2011. Chỉ có điêu năm năm qua triển khai
đổi mới trong kinh tê nhiều hơn, trong khi những đôi mơi
thưc sư trong chính trị chưa được nhiêu…
Chúng ta thông nhât la lần này, chúng ta phải đổi mới
một cách toàn diện, phải thay đổi bộmáy để ph h p vơi
kinh tê thi trường.
Làm rõ vai trò cánhân: Chọnngười tài, loại
người kém
Muốnđổimới thì phải códân chủ…Phai hươngđêndân
chủ trực tiếp (Hiếnphápđã quyđịnh) để ch nngư i tài.
Vai trò cánhânphải r rànghơn…Nếukhông lam r vai
tròcanhân thikhông thểxácđịnhđư caihoàn thànhnhiệm
vụ, ai không. Côt lõi vân đê ơ đây. Không lam rõ được vai
trocanhân thi sao loaiđượcngườikem ra.Đây lacôt lõi sâu
xa.Mavấnđềdânchủ, tráchnhiệmcánhân thếgiới đã làm.
Trong kinh tế, kinh tê tư nhân lam rât r vai trò cá nhân.
Họ lam được thì ăn, không thì chết. Trach nhiêm ca nhân
găn vơi từng đồngbạc cua họ.
Con bênNha nươc, không rõ rang gi ca. Ca nhânmang
danh tập thể tiêu tiên cuaNha nươc. Có sai cũng không kỷ
luât được ai vi khôngbiêt ca nhân ai sai.
Chúng tabưcxúc trươcnhưngvânđêkhônggiaiquyêtđược
như thếnay.Đây languyênnhân sâuxa thuộcvềnguyên lý
quan lý, trong thê chê nên chúng ta phai đôi mơi. Đôi mơi
để đât nươc phat triên tôt hơn, đê người dân có quyên biêt
tiên cua họđược chi tiêu thê nao.
***
Thành tựu 70 năm hiện hữu trên quảng trư ng Ba Đinh
dịp lễ Quốc khánh 2-9 vừa rồi với diêu binh, diêu hanh…
Nhưngch ng tôimuốnbổsung r ngdù thanh tưu trênquang
trường như vây thì v n con rât nhiêu vân đê lamViêt Nam
tut hâu, con nhiêuvânđê phai xemxet.
Khi chúng tamởc a lớnnhưvậymàkhông tândungđược
cơhôi lơn, đê rơimât, vuôt đi thi khi “tỉnhgiâc”cungchăng
lây lai được. Đi ra ngoài, thây h làm đư c, sao ta không
làm đư c?Đ là điềunhức nhối, xấu hổ!
Khôngao tưởngcacchuyênnay se thayđổimôt sớmmôt
chiều nhưng nếu không ai n i, không đặt ra vấn đề thì xã
hội seđi đếnđâu?Đây là tráchnhiệmcủacơquanxâydựng
chínhsách, trongđ c bộcủa tôi -BộKếhoạchvàĐầu tư.■
Vàocuộcchơi chung,
phảiđổimới!
ÔngBùiQuangVinh
đãđể lạinhữngdấuấn
đậmnétvềtưtưởng
pháttriểncủamình
trongthờigianđảm
tráchvai trò
bộtrưởngBộKếhoạch
vàĐầutư.Ảnh:CTV
Đổimớiđểđấtnướcpháttriêntốthơn,đêngườidâncóquyềnbiếttiềncủa
họđượcchitiêuthếnào.
p
LTS:Tuần trước,ôngBùiQuangVinh
làbộ trưởng - thànhviênChínhphủ
đượcQuốchội lưu luyếnnhất,khinhiều
đạibiểuchưamuốnôngnghỉ lúcnày.
Cũngnhưvậy, tạiĐạihộiĐảng toàn
quốc lần thứXIIhồiđầunăm,ôngcũng
đượcnhiềuđạibiểuđềnghị tiếp tục
thamgia trungương.
Điềugìđã tạonênsựhấpdẫnởmột
chính trịgianhưvậy?Bàiphátbiểu
củaôngVinh, trongmộthội thảogóp
ýcho“BáocáoViệtNam2035:Hướng
tớiThịnhvượng,Sáng tạo,Côngbằng
vàDânchủ”,doBộKếhoạchvàĐầu
tưcùngNgânhàngThếgiớisoạn thảo,
mà
PhápLuậtTP.HCM
giới thiệudưới
đâycó thểphầnnàogiúpgiảiđápcâu
hỏinày.
NhiềuđạibiểuQuốchội vànhândânđãbày tỏsự lưu luyến
đối vớiBộ trưởngVinh -ngườimạnhmiệngnói vềnhữngcải
cáchmạnhmẽchokinh tếđấtnước!
ỞĐạihộiXII, saukhi cóbàiphátbiểu làmdậysónghội
trường, ông làmột trongsố62ngườiđượcnhiềuđạibiểu tham
dựđạihộiđềnghị tái cử.Nhớ lại, trongbàiphátbiểuấy, ôngđã
thẳng thắn: “Vì vậy, tronggiaiđoạn tới, việcđổimớihệ thống
chính trịđồngbộvớiđổimới vềkinh tế làyêucầuhết sứccấp
bách”. Trăn trởvềconđườngphát triểncủaquốcgia, ôngkhẳng
kháinói: “ViệtNamphảiđi trênconđườngnhân loạiđãđi”.
Nhữngđiềuôngnói có thểkhôngmớinhưng lại làđiềucần thiết
trongbối cảnhvẫncònnhữngnhóm lợi ích lưu luyếnvớinhững
gì cũkỹ, vốnchỉphụcvụchomộtnhómđối tượng.
Sứcépnàynhưông thừanhậnvớibáochí: “Cáimới thì luônbị
phảnđối.Đổimới thì không thể tránhđượcviệcđụngchạm lợi
íchcủa từngngành, từngcánhân.Đổimớimàkhôngbịphản
ứng thì khôngphải làđổimới.Vì khiđổimới,minhbạch thì
nhiềungười không thể lợidụngđể tư lợinênhọphảiphảnứng.”
Chắcchắnchỉ cósuynghĩ về lợi íchchungcủaquốcgia, củadân
tộcmớigiúpôngđủsứcvượtquanhữngphảnứng.
Thểchếvàconngười,nhưôngnói làhainhântốquyếtđịnhđể
pháttriểnđấtnước.Cũngnhưnhiềungười tâmhuyếtvớidântộc,
ôngđồngquanđiểmphải tuyểndụngđượcnhữngngười tàiđể
đảmnhậnnhữngvị tríquantrọngởnhiềutầngnấcxãhội.Bởiông
hiểurằngchỉcónhữngngười tàimớicóthểsảnsinhrathểchếtốt
vàkiểmsoátnó.NếukhôngconđườngpháttriểncủaViệtNamvẫn
lạcđiệuvớinhữngthểchếtiêntiến,hiệnđạinhấtcủanhân loại.
Đôi lúc trongnhữngcuộc traođổi riêng, ôngbày tỏmình
khôngmuốnnóigìnữa trong lúcnày. Thếnhưngnhững trăn trở
vềđấtnước, vềdoanhnghiệp, cộngđồng luôn thường trực trong
conngườiấy.Ngay trongbuổihọp, đượcxemnhưcuối cùngvới
tổcông tác thihànhLuậtDoanhnghiệp, LuậtĐầu tưmàông
làm tổ trưởng,nhữngphátbiểucủaôngvẫn thẳng thắn: “Nếu
tất cảvì lợi íchchung thì xử lýkhôngkhó.Nhưngnếu lýsựkiểu
quyềnanh, quyền tôi, luậtngànhanh, luậtngành tôi thì sẽ rất
khógiảiquyếtnhữngkhókhănphát sinh”.
Thôi thì chúng tacứ tinvàođiềumàôngnói vềcải cách: “Đơn
giản,muốnbiếncủsắn to thànhbộtmịn thì cũngphảiquacác
côngđoạnchặtnhỏ, xay thànhbột, sauđómới lọcsơ rồi lọckỹ.
Nếudùng rây lọcmịnngay từđầu thì sẽ tắc”.
Ôngsẽnghỉngơivàcó thểsẽvề làm ruộngnhưôngđã từng
tâmsựvớibáogiớikhi còn rấtnhiềuđiềudangdở. “Tôinghĩ rằng
tráchnhiệmvớiđấtnước,vớidân tộcphảiđượcđặt lên trên lợi ích
củabản thân, củangànhmình”. Lời tâmsựgầnnhư làcuối cùng
nàycủaôngvớibáogiới cuốinăm2015chochúng taniềm tin:
“Tinh thầnBùiQuangVinh”chắchẳnsẽvượt rakhỏikhuônviên
củaBộKH&ĐT.Bởi tinh thầncủaông làsựkhácbiệtvàsựkhác
biệtấycầnđượchiểuởgócđộ tíchcựcnhất!
CHÂNLUẬN
SựkhácbiệtBùiQuangVinh!
