8
Pháp luật & Cuộc sống
Sổ tay
Một sốvụbị khởi tố tương tự
Nhiềuvụchủôtô,xemáybịkhởitốvìlénlút
lấylạixecủamìnhkhiđangbịtạmgiữtạicơ
quancôngan.Theoluật,hànhvitrêncóbịxem
làtộiphạm?
Trộmxecủa
chínhmình,
cóbị tội?
T.TÙNG-T.PHAN
M
ới đây, Công an TPVĩnh
Yên (Vĩnh Phúc) đã khởi
tố Nguyễn Đức Toàn vì
trộm cắp chính chiếcô tô củaToàn
đangbị côngan tạmgiữvì vi phạm
giao thông. Từ vụ này, nhiều bạn
đọc thắc mắc: Điều 138 BLHS
quy định “người nào trộm cắp tài
sản của người khác…” thì mới bị
xử lý hình sự, vậyToàn trộm cắp
ô tô của chính mình thì có bị tội
hay không?
Bị tạm giữ xe, tự ý lấy về
sử dụng
Tối 24-3,Toàn lái ô tô lưu thông
trênquốc lộ2A (đoạnqua phốMê
Linh,phườngLiênBảo) theohướng
Hà Nội - Vĩnh Yên thì vượt đèn
đỏ nên bị tổ CSGT (Công an TP
VĩnhYên) yêu cầu dừng xe kiểm
tra. Toàn không xuất trình được
giấy tờ xe cũng như giấy phép lái
xe nên tổ công tác đã lập biên bản
vi phạm hành chính tạm giữ xe.
Trong biên bản, tổ công tác hẹn
Toàn ngày 1-4 đến Công an TP
VĩnhYên để giải quyết.
Toàncùng tổcông tácđưaxeđến
Bến xe khách Khai Quang để gửi
xe (đây là bãi trông giữ, quản lý
xe vi phạm giao thông của Công
anTPVĩnhYên). Sau đó, tổ công
tácgiao chìakhóaxe lại choToàn.
Sáng hôm sau, Toàn đến bãi xe
rồi tự ý lấy xe của mình về và lái
BịcanToàntạiCQĐTvàchiếcxe
Toàntựý lấykhỏibãixecủacơ
quancôngan.Ảnh:TP
Quyềnquản lýxethựctếvàothời
điểmxebịToàn lấyrakhỏibãixe
đangthuộcvềcơquancôngan.
Ngày25-12-2015, TVLvàanhNVTcùngbạnbè tổchứcănnhậu.
Sauđó, L. vàanhT.mâu thuẫn rồi đánhnhau. L. bỏ chạy, lát sau
quay lại vớimột thanhgỗ tấncônganhT.gây thương tật60%. Sau
đó,VKSNDquận5(TP.HCM)truytốL.vềtộicốýgâythươngtíchtheo
khoản3Điều104BLHS.
Ngày20-4-2016,TANDquận5xửsơthẩm.Từđầuđếncuối,L.đều
thànhkhẩnkhainhậnhànhviphạmtội.Phiêntòatưởngchừngnhư
khôngcógìđángchúý, chođếnkhimộtvịhội thẩmhỏi L.:
-Hai người quenbiết từ trước, coi như là chiếnhữu rồi, hà cớgì
màbị cáođánhngườibịhạidữvậy?
L. lấytayáo launướcmắt,kể:L. làmchomộttiệmrửaxe, tiềncông
mỗingàyđược200.000đồng.L.mới28tuổimàvợđẻmột lèotớibốn
đứacon.Trướcđó,vìhết tiềnmuasữachoconnênL.mangchiếcxe
đạp (mượn của chủ tiệm rửa xe) cầm cố chomột người tênH. vay
500.000đồng,hẹnvàingàysẽchuộc lại.Bốnngàysau,L.mangtiền
đếnchuộcxe thìH.bảobánxe rồi.AnhT.biếtchuyện,khôngnhững
không thông cảm choL.mà cònbênhvựcH. Hai bên lời qua tiếng
lại, anhT. vung tayđánh L. trước. L. đãbỏ chạynhưnguất ứcnên
mới cầmcâyquay lại…
- Hậuquả làhômnaybị cáođứngđây, trước vànhmóngngựa
để trảgiáchogiâyphútnónggiậncủamình. Bị cáocó thươngcon
không?Cómuốnbỏmặcbốnđứaconchomộtmìnhvợnuôithếnày
không? -vịhội thẩmngắt lời.
-Bị cáo thươngcon lắm -L. cúiđầu.
- Thương thì tại sao lại làmnhưvậy?Mình rađường làmgì cũng
phảinghĩđếnvợconmìnhchứ!Bốnđứaconcủabịcáocònnhỏ lắm,
giờhằngngàykhôngcócha,bị cáocómuốnchúngbướcchânvào
conđườngcủamìnhkhông?Tấtnhiên làbậcchamẹnàocũngkhông
baogiờmuốnconmìnhnhư thế! Bị cáokhôngbiếtdằnxuốngcơn
nónggiận thìdạydỗconmình thếnàođây?
Rồivịhội thẩmphân tích: “Bị cáo,một thanhniên trai tráng, cầm
thanhgỗđánhmộtngười lớnhơnmình16 tuổigây thương tậtđến
60%dùngười này không liênquangì đến chuyện chiếc xeđạpbị
bán.Bịcáođánhngười làmộtcáisai.Khôngtôntrọngngười lớntuổi
hơnmình làthêmmộtcáisainữa.Tôi rấtthôngcảmvìbịcáokhông
đượcănhọcnhưngkhôngphải vì vậymàkhôngbiếtđạo lý. Rađời
sốngphảibiết lẽphải tráiđểdạyconmìnhnữa.Hànhvi củabị cáo,
sởdĩcáotrạngdùnghai từ“cônđồ” làvìkhôngbiếtđạo lýđó,bịcáo
hiểukhông?Ngàybị cáo trởvềvới giađình, tôi rấtmongbị cáo sẽ
tu tâmdưỡng tánh. Bốnchữ tu tâmdưỡng tánhnó sẽmangcái lợi
chomìnhvàchogiađìnhmình, bị cáonhớkhông”.
L. gật đầu trong tiếngnấc. Phía sau, người bị hại chỉ còndabọc
xươngngồi lặng lẽ trên chiếc xe lăn. Anhđịnhđến tòađòi ít tiền
thuốcmenvì nhàanh cũngnghèo,mưu sinh từngbữabằngnghề
muabánvechai.Nhưng rồi anhbảo: “Thấynóvậynên… thôi!Nó
cũngnghèonhưmình!”.
Tòaphạt L. támnăm tù,mộtmứcánđã rất khoanhồng. L.mắt
đỏhoenhìnkhắpphòngxử tìmngười thânnhưngkhôngcóai cả.
Đôi chân trầnkhôngdépquặmvàonhau, bụi bámđầynhữngkhe
nứtgót chân...
LỆTRINH
Chiếcxeđạpvàphútnónggiậnmấtkhôn
• Tháng 4-2015, Công anTP BiênHòa (ĐồngNai)
đãkhởi tốTừTấnTài vàPhanQuangVinhvì trộm cắp
chiếcxemáycủaTài.
Trướcđó,TàivàNguyênbịCônganphườngTânVạn
(TPBiênHòa) tạmgiữxemáydovi phạmgiao thông.
Sáng 14-4-2015, Tài cùngVinhđếnCông anphường
TânVạngiải quyết việcvi phạm. Vinhđứngngoài, Tài
đi vàođúng lúc cônganphườngđanghọpgiaoban.
Thấykhôngai trôngcoixecủamình,Tài rabànvớiVinh
vào trộmxe. Sauđó,Vinh lẻnvàodắt xecủaTài ra.Tài
đẩyxeđếncâyxănggầnđóđổxăng thì bị người dân
pháthiện, báocôngan…
•Đầunăm2013,TòaPhúc thẩmTANDTối cao tạiHà
Nội đãphạt LMCbảynăm tùvì trộm cắp chiếc xehơi
Camry trị giá920 triệuđồngcủachínhbị cáo.
Trướcđó, saukhinhậnđượcđơntốcáoC.cóhànhvi
lừađảo,CônganquậnTâyHồ (HàNội)đãđưaC. cùng
chiếcxevề trụ sở làmviệc. Sauđóvụánđượcchuyển
lênCông anTPHàNội vàC. bị khởi tố về tội lừađảo
chiếmđoạt tài sảnnhưngVKS cùng cấp từ chối phê
chuẩn. Riêng chiếcô tô vẫndoCông anquậnTâyHồ
tạmgiữ. Ba tháng sau, C. lẻnvào trụ sởcônganquận
lái chiếcxevềgarađể rửa thì bị cônganbắt.
• Cuối năm 2011, TANDhuyệnDiênKhánh (Khánh
Hòa) đãphạtVõChíToàn sáu tháng tù treovì cạycửa
trụ sởUBNDxã trộmxecủachínhmình.
Trước đó, Toàn lấy xemáy chởhai người bạn chạy
trêntỉnh lộ2đoạnđiquaxãDiênPhước.Dokhôngđội
mũbảohiểm, chạyxe lạng láchnênToànbị tổtuầntra
cônganxãchặnkiểm tra.VìToànkhôngcógiấyphép
lái xevàgiấy tờxe, tổ tuần trađã lậpbiênbản tạmgiữ
xevàmangxevềUBNDxã.Khibiết tổ tuần tra tiếp tục
đi làmnhiệm vụ, Toànquay lại UBND xã, lấymột cây
gỗdài cạycửađể lấyxe thì bị người dânpháthiện…
điHàNội.Khi phát hiệnbịmất xe,
người quản lý bãi xe đã tới Công
anTPVĩnhYên trìnhbáo.Khoảng
15 giờ cùng ngày, Toàn đếnCông
anTPVĩnhYên đầu thú, khai báo
toàn bộ hành vi của mình, đồng
thời giaonộp chiếcxe cho cơquan
công an.
Từ ngày 25 đến 31-3, Cơ quan
CSĐTCônganTPVĩnhYênđã lần
lượt ra quyết định tạm giữ và gia
hạn tạmgiữđối vớiToànđể làm rõ
hành vi trộm cắp tài sản. Saumột
thời gian xácminh, vừa quaCông
an TPVĩnhYên đã ra quyết định
khởi tố, bắt tạm giamToàn về tội
trộm cắp tài sản. Hiện hồ sơ vụ án
đã được chuyển lên Công an tỉnh
Vĩnh Phúc để tiếp tục điều tra.
Xâm phạm quyền quản lý
hợp pháp
Traođổi với
PhápLuậtTP.HCM
,
nhiềuchuyêngiacho rằngviệckhởi
tố Toàn trong trường hợp này là
đúngquyđịnh tạiĐiều138BLHS.
Thực tiễnđãcókhông ít trườnghợp
tương tự bị xử lý hình sự.
Luật sưNguyễnToànThiện (Chủ
nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Bình
Thuận) giải thích:Quyđịnh trong
cấu thành cơ bản của tội trộm cắp
tài sản tại khoản1Điều138BLHS
có cụm từ “trộm cắp tài sản của
người khác” khiến nhiều người
băn khoăn về trường hợp “trộm
xe của chính mình”. Tuy nhiên,
quy định này được hiểu là hành
vi trộm cắp tài sản của chủ sởhữu
hoặc của người đang có quyền,
có trách nhiệm quản lý tài sản. Ở
đây, Toàn đã rơi vào trường hợp
trộm cắp tài sản đang do cơ quan
công an có trách nhiệm quản lý
hợp pháp.
Đồng tình, TS Nguyễn Duy
Hưng (Trưởng khoa Luật Trường
ĐH Thủ DầuMột, Bình Dương)
bổ sung: Trên giấy tờ thì chiếc
xe thuộc quyền sở hữu của Toàn
nhưng quyền quản lý xe thực tế
vào thời điểm xe bị Toàn lấy ra
khỏi bãi xe đang thuộc về cơquan
công anmột cách hợp pháp (tạm
giữxevi phạmgiao thông). “Trong
thời gian cơquan công an tạmgiữ
xe, nếu để xảy ra việcmất xe hay
hư hỏng thì cơ quan công an có
tráchnhiệmbồi thường choToàn.
Như vậy, việc Toàn tự ý lấy xe
mà bãi xe không hề hay biết, phải
đến cơ quan công an trình báo là
đã cấu thành tội trộm cắp” - TS
Hưng khẳng định.
“Đã có những vụ chủ sở hữu xe
hay người được chủ sở hữu giao
xe quản lý bị xử lý hình sự vì vi
phạm tương tự. Đây là điều rất
đáng tiếc, xuất phát từ việc kém
hiểubiết hayý thức xemnhẹ pháp
luật, không lường trước được hậu
quả pháp lý của một số người
dân” - luật sư Bùi Quốc Tuấn
(Đoàn Luật sư TP.HCM) nói.
n
