16
THỨHAI
9-5-2016
Quốc tế
Kim Jong-unkêugọi thốngnhất
TriềuTiên
CHDCNDTriềuTiênkêu gọi phi hạt nhân hóa
trên thế giới nhưng lại nói TriềuTiên là quốc gia sở
hữu vũ khí
hạt nhân
có trách
nhiệm, như
vậy chắc
chắnTriều
Tiên sẽ
không tiến
hành chính sách phi hạt nhân hóa. Hãng tinYonhap
dẫn nguồn từ chínhphủHànQuốc đánh giá như
trên. Nguồn tinnày nhận xét: “Không cóbất kỳ tín
hiệu tích cực nào từ tuyên bố của ôngKim”.
Trước đó, hãng thông tấnKCNA (TriềuTiên) đưa
tin phát biểu tại đại hội đảng hôm 8-5, nhà lãnhđạo
Kim Jong-un camkết TriềuTiên sẽ nỗ lực không
phổbiến vũ khí hạt nhân và phi hạt nhân hóa trên
thế giới, đồng thời không sửdụngvũkhí hạt nhân
đầu tiên trừphi chủquyềnbị xâm phạm. Ông cam
kết TriềuTiên sẽ nỗ lực cải thiệnvà bình thường hóa
quan hệ với các nước từ bỏ chính sách thù địchvới
TriềuTiên. ÔngkêugọiMỹkhông can thiệpvào
công việc nội bộbánđảoTriềuTiên.
Về quanhệ liênTriều, ôngkhẳng địnhmục đích là
tiến tới thống nhất. Ôngkêugọi hai nước tôn trọng
lẫnnhauvà nỗ lựcmở sang trangmới để tiến tới
thốngnhất. Ông thôngbáoTriềuTiên tuân thủba
văn kiệnvề thống nhất gồm tuyênbố chung ngày
4-7đã được haimiền côngbốnăm1972 và các định
hướng chính trị TriềuTiên thiết lập năm1980 và
năm 1993.
Ngày 7-5, nhà lãnhđạoKim Jong-un
(ảnh)
đã
trình bàykế hoạch phát triểnkinh tế năm
2016-2020, trong đónhấnmạnh cải thiệnđời sống
nhân dânvà giải quyết nạn thiếuđiện.
D.THẢO
100.000m
3
bùnchônvùi nhamay
thuyđiên
Đài
Truyềnhình
Trungương
TrungQuốc
đưa tin
đã có bảy
người được
cứuvà còn 28 ngườimất tích trongvụ lởđất tại xa
Khai Thiên thuộc huyênThaiNinh, TPTamMinh
(tinhPhucKiên). BanđầuTânHoa xã đưa tin có 35
ngườimất tích và bảyngười bị thương.
Lở đất xảy ra domưa lớnkéodài từngày7-5
5 giờ sáng 8-5, khoảng100.000m
3
bùn đá đổ xuống
chônvùi khuvực xây dựng nhamay thuy điênTri
Đamvà khu nhà hành chính
(ảnh)
. Chủ tịchTập
CậnBình đã kêugọi chínhquyền tỉnhPhúcKiến và
các tỉnh liênquannỗ lực tối đa tổ chức công tác tìm
kiếm và cứunạn nhanh chóng.
Cơ quanquản lý du lịch địa phương đã yêu cầu
các điểm du lịch thưởngngoạnngưnghoạt động từ
8giờ sáng8-5. Huyênmiềnnúi ThaiNinh có nhiều
hồvà vực hữu tình thuhút nhiều du khách.
TNL
BắcKinh tìmcáchđối
phóphánquyết trọng tài
CácđạisứTrungQuốcmởchiếndịchngoạigiaophảnbácphánquyếtvềvụ
Philippineskiện“đườngchínđoạn”.
PH.QUỲNH-TNL
T
rung Quốc (TQ) tiếp
tụcmở chiến dịch phản
côngngay trướckhiTòa
Trọng tài thường trực ở La
Hayecôngbốphánquyết về
vụPhilippines kiện “đường
chín đoạn”.
Đài Truyền hình Trung
ương TQ đưa tin ngày 7-5,
HiệphộiLuật quốc tếTQđã
tổchứchộinghị thườngniên
tạiTPTrườngXuân (tỉnhCát
Lâm) và đã đưa vụkiệnvào
chương trình nghị sự.
Hội nghị nhất loạt đưa ra
chỉ trích cho rằngTòaTrọng
tài thường trực không có
quyền tài phánđối với tranh
chấpbiểnĐông, bởi vậyTQ
không tham gia vụ kiện.
GSMãTrầnNguyênởĐH
Chính trị học và Luật cho
rằng vụ kiện trọng tài là sai
trái vì Philippines đãphávỡ
thỏa thuậnvớiTQ rằng tranh
chấp phải được giải quyết
qua đàm phán song phương
để đơn phương xúc tiến vụ
kiện trọng tài.
Trước đó, trong cuộc họp
báongày6-5,ngườiphátngôn
BộNgoạigiaoTQHồngLỗi
khẳngđịnhTQsẽkhôngbao
giờ công nhận phán quyết
của Tòa Trọng tài thường
trựcvì phánquyết này làbất
hợp pháp.
Đại sứTQ tại Philippines
Triệu Giám Hoa cũng chỉ
trích TQ đã sẵn sàng đàm
phán song phương nhưng
Philippineskhôngđàmphán
mà lại đi kiện ra Tòa Trọng
tài thường trực.
Nhằmthổiphồngquanđiểm
phánquyếtcủaTòaTrọng tài
thường trực làvôgiá trị,Tân
Hoaxãngày7-5đãđăngbài
phỏng vấn đại sứTQ tại Sri
LankaDịchTiênLương.
ÔngDịchTiênLươngtốmột
sốnướcsửdụngTòaTrọng tài
thườngtrựcvàCôngướcLHQ
vềLuậtBiển (UNCLOS)“vì
mụcđíchchính trị nhằmbảo
vệquyềnvà lợi ích tráiphép”.
Ông nói UNCLOS không
phải làmột cơchếcó thểgiải
quyếtmọivấnđềhànghảivì
“trong thực tếcónhiều tranh
chấphànghảikhôngđượcgiải
quyết thông quaUNCLOS”
mà qua đàm phán.
Ông đổ trách nhiệm cho
cácnướcngoàikhuvựckích
độngở biểnĐông để gây ra
vấnđềgiữaTQvới cácnước
trongkhuvực.
Trong khi đó, AP nhận
định trong những năm qua,
Philippines đã dựa vàoMỹ
để đối phóvới TQ.
Mỹhyvọng tổng thốngmới
ở Philippines phải là người
tiếp tục thực hiện đường lối
chiến lược của Tổng thống
tiền nhiệmBenignoAquino
III. Đó là tăng cường thắt
chặt quan hệ với Mỹ nhằm
đối phóvới hànhđộnghung
hăng củaTQ.
Philippines đã chấp thuận
mở cửa các căn cứ quân sự
choMỹ sau 1/4 thế kỷ. Đây
làcúhíchđểMỹmở rộng sự
hiệndiệnởchâuÁ-TháiBình
DươngnhằmngănchặnTQ.
Chuyên gia Marvin Ott,
từng là nhà phân tích tình
báoMỹ, nhậnđịnhđộng thái
của Philippines đã độc nhất
vônhị trongkhu vực.
Hiện thời, ứng cử viên có
thể tiếpnốicácchínhsáchvề
biển Đông của Tổng thống
Aquino làMarRoxas, người
được ôngAquino ủng hộ.
Dùvậy,PhóChủ tịchTrung
tâmVì tiến bộMỹ Vikram
Singh nhận định bất kỳ ứng
cử viên nào làm tổng thống
Philippines cũng có thể trì
hoãn các thỏa thuận về cho
phépquânđộiMỹđếncáccăn
cứởPhilippines, tuynhiênhọ
sẽ vẫn giữ quan hệ chặt chẽ
vớiWashington để gây sức
épđối trọngvớiBắcKinh.■
TàusânbayMỹUSSJohnC.StennistrênbiểnĐôngngày25-4-2016.Ảnh:TIME
NhậtmongmuốncủngcốcamkếtvềvấnđềanninhởĐông
NamÁ, đặcbiệt là tranhchấpởbiểnĐông,nơiNhậtđã tuyênbố
tranhchấpcầnđượcgiảiquyếtbằng luậtphápchứkhôngnên
dùngsứcmạnh. TrangwebcủaĐài TiếngnóiHoaKỳđãđăng
bài viếtnhậnđịnhnhư trên.
Tuần rồi, phátbiểu tại trườngĐHởBangkok, Bộ trưởngNgoại
giaoNhậtFumioKishidađã thôngbáosángkiếnKếtnốiNhật-
Mekongvới khoảnviện trợ6,8 tỉUSD trongbanămnhằmcải
thiệnxâydựngcơsởhạ tầngcho tiểuvùngsôngMekong.Năm
2013,Nhậtđãviện trợ2 tỉ yenODAchocácnướcASEANkéodài
nămnămvàủnghộkếtnốiASEANvớiquỹ100 triệuUSD.
ChuyêngiaTháiLanThitinanPongsudhirakghinhậnchuyếnthăm
châuÁmớiđâycủaôngFumioKishidanhằmmụcđíchchothấy
Nhậtvẫncònđây,vậynênNhậtsẵnsàngđầutư lâudàiởĐôngNam
Á.CácdựándàihạncủaNhậtvềviệntrợpháttriểnvàủnghộngoại
giaođượctiếnhànhcòndoảnhhưởngcủaTrungQuốc.
TrướcnayNgânhàngPhát triểnchâuÁ (đượcNhậtcấpvốn từ
lâu)giữvai tròchính trongviệccungcấpquỹviện trợphát triển
chohạ tầngkhuvực.Bêncạnhđó,NhậtcũngnhưMỹvàCanada
đềukhông thamgiaNgânhàngĐầu tưCơsởhạ tầngchâuÁcủa
TrungQuốc.
Hồitháng3,TrungQuốcđãtổchứchộinghịhợptácLanThương-
MekongởtỉnhHảiNam.ChuyêngiaThitinanPongsudhiraknhậnxét
TrungQuốcmuốn làmnổibậtvaitròpháttriểnkhuvựcthôngqua
chươngtrìnhhợptácLanThương-Mekong.Ông lưuýTrungQuốc
muốnđặtra luậtchơivàchỉtuânthủ luậtchơidohọđặtra,vậynên
chươngtrìnhLanThương-Mekong làphươngtiệnđể làmđiềuđó.
CònđốivớiNhật,ôngghinhậnNhậtđangđịnhhình lạivai trò,
Nhậtđangcósứcmạnh tài chính làcácgóiđầu tưphát triểnmới
vàcácnướcĐôngNamÁ rấtquan trọngvớiNhật.Trongkhiđó
cácnước trongkhuvựcxemNhậtnhưđối trọngvớiTrungQuốc.
ÔngFumioKishida tuyênbốNhậtđanghướng tớimở rộng
cácvấnđềanninhkhuvực, đặcbiệt là tranhchấp leo thangở
biểnĐông.Ôngghinhậnhòabìnhvàổnđịnh làđiềukiện tiên
quyết cho thịnhvượngkinh tế, baogồmnguyên tắc tuân thủ
phánquyết của luậtpháp.Ôngđãkêugọi thiết lậpmộtbộquy
tắcứngxửnhằmgiảiquyết tranhchấpởbiểnĐông.
Nhàphân tíchquốcphòngCarl Thayer tạiĐHNewSouth
Wales (Úc)nhậnđịnhTrungQuốcđangcố loạibỏcácnước
không liênquan rakhỏi cáccuộcđàmphánvềbiểnĐông,như
vậyNhật cầnphảihànhđộngđể tránhbị cô lập.Ôngnhậnđịnh:
“TrungQuốccảm thấycóvàiđáp trảnàođó, đặcbiệt từNhật,
nướcđanggiúpcủngcốcácnước trongkhuvực.Nhưngnếu
thiếuhànhđộngquyếtđoán từMỹ thìNhật sẽkhôngđủmạnh
để tiếp tục”.
ANHĐÀO
NhậtcủngcốcamkếtvớiĐôngNamÁ
Cuối tháng4, đại sứTQ tại CameroonNgụyVănHoađã
mời bộ trưởng Thông tin, các lãnh đạo báo chí nước sở
tại cùngnhiều nhà báođếndự tiệc gọi là “tiệc chiêuđãi
hằng năm vinh danh báo chí Cameroon” tại đại sứ quán
TQ ởYaoundé. Diễn văn của ông Ngụy Văn Hoa đọc tại
buổi tiệcphần lớnnói vềbiểnĐông.Nộidungnhằmbênh
vực cho luậnđiểm sai trái rằngquầnđảoTrường Sa (của
Việt Nam) là lãnh thổ TQ, TQ phản đối vụ kiện trọng tài
củaPhilippines. Bài diễnvănhàmýTQmongmuốnđược
Cameroonủnghộ.
Người phát ngônBộNgoại
giaoMỹKatinaAdamstuyênbố:
“Chúngtôinónglòngtraođổivới
chínhquyềnmớiởPhilippines
đểcủngcốquanhệbềnvững
dùkếtquảbầucửnhưthếnào”.
APnhậnđịnhtuyênbốnàycho
thấy tầmquan trọngcủacuộc
bầucửtổngthốngPhilippines
đối vớiMỹ.
Tiêu điểm
Phân tích và Bình luận
