8
BLHS2015 (có hiệu lực từ 1-7-2016) có nhiều thay đổi
sovới BLHS hiệnhành về các tội phạm xâmphạm chế độ
hônnhân và gia đình.
Thứnhất
, đốivới tội “cưỡngépkếthôn, lyhônhoặccản trở
hônnhân tựnguyện, tiếnbộ, cản trở lyhôn tựnguyện” (Điều
181), khôngchỉhànhvi cưỡngépkếthônhoặccản trởhônnhân
tựnguyện, tiếnbộmàhànhvi cưỡngép lyhôn, cản trở lyhôn tự
nguyệncũngsẽbị truycứu tráchnhiệmhìnhsự (TNHS).Mức
hìnhphạt củahànhvinàycó thể lênđếnbanăm tù.
Thứ hai
, đối với tội “vi phạm chế độmột vợ,một chồng”
(Điều 182), luậtmới bổ sunghai tình tiết định khung là làm
choquan hệ hôn nhân củamột hoặc hai bên dẫn đến ly hôn
(điểm a khoản 1) và làm cho vợ, chồnghoặc con củamột
tronghai bên dẫn đến tự sát (điểm a khoản 2).
Thứ ba
, BLHS2015 bỏ quy định về tội tảo hôn, đồng thời
bổ sung tội danhmới là tội tổ chứcmang thai hộ vìmục
đích thươngmại (Điều187).Mức hình phạt của hành vi này
cao nhất lênđến năm năm tù.
Thứ tư
, đối với tội “ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha
mẹ, vợ chồng hoặc người có công nuôi dưỡngmình” (Điều
185), luậtmới tăngmức hình phạt lên đến năm năm tù và
bổ sung các tình tiết định khung: Thường xuyên làm cho
nạn nhân bị đau đớnvề thể xác, tinh thần (điểm a khoản
1), phạm tội đối với người dưới 16 tuổi, phụnữmà biết là
có thai, người già yếu (điểm a khoản2), phạm tội đối với
người khuyết tật nặng, khuyết tật đặc biệt nặnghoặc người
mắc bệnh hiểmnghèo (điểmbkhoản2).
Thứnăm
, trong tội “từ chối hoặc trốn tránhnghĩa vụ cấp
dưỡng” (Điều 186), luậtmới làm rõkhái niệmgây hậuquả
nghiêm trọng là làm cho người được cấpdưỡng lâm vào
tình trạng nguyhiểmđến tínhmạng, sức khỏe... Quyđịnh
cụ thể như vậy sẽ giúp cơquan tố tụnggiải quyết ándễ
dànghơn.
HOÀNGMINHTIẾN
chinh làquyđịnh tráchnhiệm, biện
phápđểbuộc cơquan, tổ chứcphải
nghiêmchỉnh thihànhbảnán,quyết
định hành chính của tòa.
Cụthể,dựthảoquyđịnhtráchnhiệm
đối với cơquan, tổ chức phải THA;
tráchnhiệmcủacấp trên trực tiếpcủa
ngườiphảiTHA,chủ tịchUBNDcác
cấp, bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan
ngangbộ, cơquan thuộcChínhphủ
trongviệcchỉ đạo, đônđốccấpdưới
THA. Dự thảo cũng quy định trách
nhiệmcủacơquanTHAdânsự trong
việc theodõi, đônđốcTHA.
Đặc biệt, dự thảo quy định hình
thức xử lýđối với việc khôngTHA
như: chủ tịch UBND các cấp, thủ
trưởng cơ quan cấp trên trực tiếp,
cơquanTHA, cơquanquản lýTHA
thuộc BộTư pháp xử phạt hoặc đề
nghị người có thẩm quyền xử phạt
hành chính; đề nghị xử lý hình sự
hànhvi không chấp hành án.
Bên tên trênbáo, xem xét
khi đềbạt?
Các thànhviênban soạn thảođều
nhận xét việc xây dựng cơ chế hữu
hiệu để THAhành chính là vấn đề
mới và đặc thù vì đối tượng phải
THA là cơ quan nhà nước, người
đứng đầu cơ quan nhà nước.
TheoôngChuThànhQuang(Quyền
Vụ trưởngVụ Pháp chế và quản lý
khoahọcTANDTối cao), nghịđịnh
phải đảmbảo tínhkhả thi, phải quy
định thật rõcáchình thứcxử lý trách
nhiệm. Ông Quang đê xuât: Hình
thứchữuhiệunhất làbanhànhquyết
địnhmang tínhcảnhcáogửi chocơ
quan quản lý cấp trên và công khai
trên các phương tiện truyền thông
đại chúngnhư báo, đài...
“Chúng ta chưa thực hiện tôt vì
khôngcóchế tài hoặcchế tài không
rõ.Nếuchung taquyđịnhchặt che,
cụ thể, đồngbộ các hình thức xử lý
viphạm thìhoàn toàncó thểkhả thi.
Chẳnghan,ngườikhôngTHAcó thể
bịxemxét tráchnhiệmkhiđềbạt,bổ
nhiệmhaykhôngđượcxemxét trong
thi đua, khen thưởng” -Thư trương
BôTư phapTrânTiênDung noi.■
Đ.MINH-T.TÙNG
Đ
ai diênTông cucThi hành án
(THA) dân sự (Bô Tư phap)
cho biêt Luât Tố tụng hành
chính 2010 và Luât Tố tụng hành
chính 2015 đều chưa quy đinh cơ
chê hưu hiêu đê buôc ngươi phai
THA thưchiênphánquyêt cua toa.
Quyđịnh tráchnhiệm,
chế tài
Theohai luật này, quyêt đinhđôn
đôcTHA cua cơ quanTHAdân sự
(Luât Tố tụng hành chính 2010) va
quyêt đinhbuôcTHAcua toa (Luât
Tố tụnghànhchính2015) đươcgưi
chocơquancâp trên trưc tiêpcuacơ
quan, ngươi phai THAđê theo doi,
đôn đôcTHA. Tuy nhiên, thưc tiên
cho thâydo tôchưcbômay,quanhê
công tac, lơi ich cuc bô… nên viêc
kiêm tra, đônđôcTHAcuacơquan
câp trênđôivơi cơquancâpdươiđã
khônghiêuqua.Canhđo, cảhai luật
cũvàmới đều thiêucacquyđinhvê
trinh tư, thu tucTHA…
TheoPhoTôngCuc trươngTông
cuc THAdân sựMai LươngKhôi,
một trongnhữngnộidungquan trọng
củadự thảonghị địnhvêTHAhanh
BàNguyễnThịGhi,ngườichưađượcUBNDquận2(TP.HCM)THAdùbảnáncủa
tòacóhiệu lựctừtháng12-2015.Ảnh:T.TÙNG
Không thihànhán
hanhchính:Bêu
tên trênbáo?
Trongphiênhọpđầutiêncủabansoạnthảonghịđịnhvềthihành
ánhànhchínhmớiđây,nhi uhìnhthứcchết iđốivớingười
khôngchuthih nh nđãđượcđưarath oluận…
Cưỡngép lyhôn, cản trở lyhôn tựnguyệnsẽbị tội
Doquanhệcôngtác, lợiíchcục
bộ…nênviệckiểmtra,đônđốc
THAcủacơquancấptrênđốivới
cơquancấpdướiđãkhông
hiệuquả.
-
Từđầunăm2016
, bàNguyễnThị Ghi nhiều lầnyêu
cầuUBNDquận2 (TP.HCM) thi hànhbảnánhànhchính
phúc thẩm củaTANDTPnhưngủy ban trả lời rằng tòa
buộcủybanđiềuchỉnhgiá trị hỗ trợvớiphầnđấtbị thu
hồi củabà làchưađúng...Ủybanđãcócôngvănđềnghị
người có thẩmquyềnkhángnghị giámđốc thẩm, trong
thời gianchờgiải quyết, ủyban tạmngưngTHA…
Trướcđó,bàGhikhởikiệnyêucầuTANDquận2hủyhai
quyếtđịnhcủaUBNDquậnvềviệcbồi thường,hỗtrợsau
khi thuhồi đất và cưỡng chế thuhồi đất. Tháng7-2015,
TANDquận2xửsơthẩmđãbácyêucầucủabà.Bàkháng
cáo.Tháng12-2015,TANDTPđãhủymộtphầnquyếtđịnh
bồi thường,hỗtrợ,buộcủybanphải tính lại sốtiềnkhác.
-
Tháng5-2015
,TANDTP.HCMxửphúcthẩmđãtuyên
giữnguyênhaiquyếtđịnh thuhồiđấtcủaUBNDquận9
nhưngbuộcủybanphảibồi thườngchohaiôngNguyễn
TấnLinhvàNguyễnVănLợi.Sauđó,UBNDquận9không
chịuTHA với lýdođanggửi đơnđềnghị xem xét giám
đốc thẩmvàđangchờkếtquả.
Theohồ sơ, hai ông
Linh, Lợimuahai thửađất nông
nghiệp. Năm2006, UBNDquận9 thôngbáođất củahai
ôngnằm trongdựánchỉnh trangphát triểnđô thị.Năm
2013, UBNDquận 9 rahai quyết định thuhồi vàhỗ trợ
chứkhôngbồi thường...
-
Đầunăm 2010
, TAND TP.HCM đã chấp nhậnmột
phần kháng cáo của ông NguyễnVăn Rô, hủy quyết
địnhbồi thường khi thuhồi đất củaUBNDhuyệnCần
Giờđểủyban raquyếtđịnhkhác. Sauđó,UBNDhuyện
không chịuTHA, thôngbáo choông Rôbiết đangđề
nghị xem xét giámđốc thẩm.
Trướcđó,UBNDhuyệnCầnGiờthuhồiđấtđểthựchiện
dự ánmởđườngRừng Sác vàbồi thường chogiađình
ôngRôhơn706triệuđồng.Chorằnggiábồi thườngchưa
thỏađáng, ôngRôkhởi kiện…
Có chế tài
cụ thể
Tôi ủnghộviệc
ban hành cơ chế
đểTHAhànhchính
cóhiệuquả.Muốn
vậy phải có các
hình thức chế tài
cụ thể từ thấpđến cao. Nhẹ nhất là
cảnh cáo hoặc cơ quan quản lý cấp
trên có quyền đăng tải công khai
trên các phương tiện truyền thông
đại chúngđể toàndânbiết.Vi phạm
nặng hơn thì có thể xử phạt hành
chínhhoặc xem xét tráchnhiệm khi
đề bạt chức vụ, bổnhiệm vị trí lãnh
đạo. Cao nhất là hai hình thức cách
chứchoặcđềnghị xử lýhình sự. Tuy
nhiên,vấnđềđauđầunhất làcơquan
nào thựchiệnnhữnghình thức trên
thì cầnphải bàn thêm.
Luậtsư
BÙIQUỐCTUẤN
,
ĐoànLuậtsưTP.HCM
Mạnh tay xử
hình sự
Tình hình dây
dưa không chịu
THA hành chính
đã trở nên báo
động, cầnphảixử
lýnghiêm, không
thể xuê xoa nữa. Tôi đề nghị phải
vậndụng triệt đểĐiều 304 BLHS về
tội không chấp hành án thì mới đủ
cứng rắn. Saukhi cơquanTHAđãcó
vănbảnđônđốc,nhắcnhởmàngười
phải THA hành chính vẫn không thi
hành thì cơquan có thẩmquyền cứ
đềnghị truycứu tráchnhiệmhìnhsự.
Nếungười phải THA là cơquannhà
nước thì truy cứu trách nhiệm của
người đứngđầu cơquanđó. Trường
hợp nào không xử hình sự được thì
chí ít cũngphải cách chức...
Luật sư
PHANNGỌCNHÀN
,
ĐoànLuật sư
tỉnhĐắkLắk
Xử lý tùy
dạngvi phạm
Nếu nghĩa vụ
THA là hành vi
mà người thua
kiện không chịu
thi hành thì cứ
quy định chế tài
làcáchchức.NếunghĩavụTHA là tài
sản thì chia làmhai trườnghợp: Tòa
buộc phải bồi thường bằng tiền thì
lấyngân sáchcấpchocơquanđó ra
bồi thường. Tòa buộc phải trả lại tài
sản thì tiếp tụcchia làmhaidạng:Trả
lại tài sản do bị hư hao thì lấy tiền
ngân sách; trả lại toànbộ tài sản thì
liênquanđến tráchnhiệmcủangười
đứngđầucơquannhànướcnênphải
ápdụngbiệnphápchế tài kỷ luật từ
mức cảnh cáođếnbuộc thôi việc.
TS
NGUYỄNVĂNTIẾN
,TrườngĐHLuậtTP.HCM
Họ đã nói
Ph p luật
&
Cu c s ng
Một sốvụkhôngchịu thi hànhán
