CHỦNHẬT 22-5-2016
10
SỨCKHỎE
Bệnhtiểuđường
chính là
vídụđiểnhìnhvềsựkếthợp
hàihòaĐông-Tâyy thôngqua
kinhnghiệmvàkiến thức.
Bệnhnàohaybuồn,
bệnhnàodễđau?
Đừng xem thường niềm đau và nỗi buồn của người bệnh tiểu đường.
Đó chính làmột trong các tiêu chí cho thấy liệu pháp hiệu quả hay
không. Người bệnh càng vui khi tư duy, càng nhẹ nhàng khi vận động
bệnh càng ít biến chứng.
BSLƯƠNGLỄHOÀNG
A
i khôngbuồnvì quá
nản với căn bệnh
đeo đuổi suốt đời?
Ai không chán vì
cuộc sốngmất chất
lượng trên cả hai mặt tâm thể!
i không căng thẳng với chế độ
sinh hoạt phải kiêng cữ đủ điều!
Ai còn đủ nghị lực để tin ngày
mai sẽ khá hơn hôm nay nếu đã
bước qua tuổi trung niên với bàn
tay phá bĩnh ngấm ngầm của hội
chứng mãn dục nam ở đàn ông,
hay hội chứng mãn kinh ở phụ
nữ.Cònbệnhnàohội đủcácnhân
tố “thấyghét” nhưvừamô tả cho
bằng bệnh tiểu đường?
Buồn vì thuốcngủ
Bệnhnhân tiểuđường10người
hết chín phải dùng thuốc dài lâu.
Trầm uất lại là phản ứng phụ nổi
bậtcủa thuốchạđườnghuyết.Dùng
thuốccàng thường, càngmaubuồn
bã,bựcbội,đauđầu,mấtngủ,đãng
trí…Thầy thuốc tấtnhiênphải tìm
cách cho thuốc chống trầm cảm
nhưng các loại thuốc nàyhầunhư
không tác dụng nếu đường huyết
khôngổnđịnh.Tệhơnnữa làviệc
lạm dụng thuốc an thần ở người
bệnh tiểuđường.Bệnhnhâncó thể
trước mắt ngủ vùi một cách tạm
bợ nhưng nếu tưởng nhờ đó đẩy
lùi bệnh trầmuất thì sai cả cây số.
Thầy thuốcchuyênkhoa thầnkinh
đãchứngminhhẳnhoi làbệnhnhân
tiểuđườngdùng thuốcan thần loại
hóachất tổnghợpkhôngnhữngdễ
bị trầm uất mà còn là miếngmồi
ngon của đột quỵ, nghĩa là ứng
viênhàngđầu củaphòng cấp cứu.
Mệt vì hóa chất
tổnghợp
Chínhvì thếmàviệckếthợphoạt
chấtsinhhọcnhưkhoángtốvilượng,
sinh tố, hoạt chất thực vật… trong
phácđồđiều trịbệnh tiểuđườngđể
ngănchặn tình trạngbệnh trầmuất
làkhuynhhướnghiệnnaycủa thầy
thuốc, coi trọngquanđiểmđiều trị
toàndiện thayvì chỉ tập trungvào
mục tiêuhạđườnghuyết, thayvìchỉ
chú trọng cănbệnh rồi quênngười
bệnh.Đáng tiếcvìnhiều thầy thuốc
Tâyyvẫn chưa kết hợpkhoáng tố
vi lượng như kẽm, crôm, mangan,
boron, selen… trong phác đồ điều
trị bệnh tiểuđường.Quả thật đáng
tiếc vì không ít thầy thuốc chữa
bệnh tiểu đường chưa có thời giờ
đọc qua các báo cáovề côngnăng
chống trầmuất thôngqua tácdụng
ổnđịnhđườnghuyếtcủagaba trong
gạo mầm, anthocyanin trong rau
quả,betaglucan trongnấm, lycopen
trong cà chua, resveratrol trong
rượuvang…
Khôngđaumới hay!
Aikhông têmỏihạchi,đaunhức
bắpthịtdùkhôngvậnđộng,aithường
vọp bẻ về đêm khiếnmất ngủ và
nhất là cảm giác kiến bò dưới da
khiến ngứa ngáy bất chợt? Đó là
hìnhảnh thườnggặpởngười bệnh
tiểu đường, ngay cả trong trường
hợp lượngđườnghuyết đượcđiều
trị ổn định. Tình trạng này có tên
chuyênmôn làviêm thầnkinhngoại
biên, tất nhiên nghiêm trọng hơn
nhiềuởđối tượngcó lượngđường
trongmáu trồi sụtquá thất thường.
Khôngbệnh là
chuyệnhiếm
Viêmđa thầnkinhngoạibiên tuy
không trầm trọng trướcmắtđếnđộ
gọi là biến chứng trong bệnh tiểu
đườngnhưng rõ ràng làbệnh lýđi
kèmnhưhìnhvới bóng. Lýdo rất
dễhiểuvìmạng lưới thầnkinhngoại
biênkhó tránh, khôngbị côngkích
bởi các phế phẩm sản sinh trong
tiến trình rối loạnbiếndưỡngchất
đường và chất béo. Thêm vào đó
là rối loạn chất điệngiải.Hậuquả
làdẫn truyền thầnkinhkhócó tiến
độvàchất lượngnhưmongmuốn.
Bắp thịtở tứchi, đặcbiệt làhạchi,
rõnét hơnhết làvùngbàn chânvì
dễ thiếumáudoxa trái tim, khi đó
khó tránh thiếudưỡngkhícũngnhư
dưỡngchất trongkhi chất sinhđau
nhức như acid uric, acid lactic…
tích lũycàng lúccàngnhiều.Người
bệnh tiểu đường nếu không đau,
không têmới là chuyện lạ.
Dùng thuốcbớtđau
nhưng thêmbệnh
Cơchế sinhbệnh tuykhôngquá
phức tạpnhưng thầy thuốc lại gặp
trởngại khi điều trị vì thuốc giảm
đau tuy có tác dụng trước mắt
nhưng rồi cũng chính thuốc làm
tăngđườnghuyết, nghĩa làvô tình
tiếp taychobệnh tiểuđường.Đó là
chưakểđếnphảnứngphụkhó tránh
của thuốchóachấtkhidùngdài lâu
trêncơ thểđãmongmanh lại thêm
rất nhạy cảm của người bệnh tiểu
đường. Liệupháp lại không thể là
chuyệnngàymột ngàyhai vì viêm
đa thần kinh ngoại biên bám chặt
người bệnh còn hơn đỉa đói!
Cắnhoài chịugì nổi?
Nếu tưởng viêm đa thần kinh
ngoại biên làchuyệnnhỏvì không
mấy ai vì thế phải nhập viện cấp
cứu thì lầm.Tình trạngđaunhức tê
mỏikéodài là lýdokhiếnnạnnhân
mấtdầnchất lượngcủacuộcsống.
Mất ngủ, trầmuất, suynhược thần
kinh khi đó khôngmời cũng đến
và làđònbẩyđểđườnghuyết càng
dễ dao động thất thường. Không
lạ gì khi nhiều thầy thuốc chuyên
khoa nội tiết ở châuÂu đã từ lâu
áp dụng hoạt chất sinh học trong
cây thuốc chọn lọc để ngăn chặn
tác hại của bệnh biến tiểu đường
trên mạng lưới thần kinh ngoại
biên.Đáng tiếc lànhiều thầy thuốc
trị bệnh tiểuđườngởxứmìnhvẫn
chưakếthợpĐôngy trongphácđồ
điều trị trong khi nhiều dược thảo
trongkho tàngkinhnghiệmyhọc
dângianđãđượcxácminh tácdụng
ổn định đường huyết, nhất là bảo
vệ vi mạch, yếu điểm trong bệnh
tiểu đường.
Sống lànhmạnhđẩy lùiungthư
Hãng tin CBSNews (Mỹ) dẫnmột nghiên cứumới của BVĐa
khoaMassachusettsvàĐHHarvardcho thấy lối sốngcóvai tròquan
trọng trong phòng, chống haygia tăng rủi roung thư.
Các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu
từhai cuộcnghiêncứuy tếquymô lớn, dài
hạn thực hiện trên hơn 89.000 phụ nữ và
46.000 nam giới. Trong số người này các
nhànghiêncứunhậnracóngười thuộcnhóm
có rủi roung thưcao, người thuộcnhómcó
rủi ro ung thư thấp.
Nhữngngườicórủi roung thư thấp thường
có thói quen sống lànhmạnh, thể hiện qua
bốn tiêu chuẩn:
• Không hút thuốc hoặc chỉ hút thuốc một thời gian ngắn trong
quá khứ.
•Khônghoặcuống rất ít rượu (khôngquámột ly/ngàyvới phụnữ
và hai ly/ngàyvới nam giới).
•Tập thểdụccườngđộcao (chẳnghạn tậpaerobic) ítnhất75phút/
tuầnhoặc cường độ bình thường150phút/tuần.
•Chỉ sốkhối cơ thể (BMI) nằmkhoảng18,5-27,5 (cânnặngbình
thường hoặc chỉ dư cânnhẹ).
Khoảng20%-40%các trườnghợpung thưvàkhoảng50% trường
hợp tửvongvì ung thưcó thểngănchặnđượcnếunhữngbệnhnhân
nàycóđượccác thóiquensống lànhmạnhđềcậpở trên.
THIÊNÂN
Ănchấtbéobãohòadễbịungthưvú
Trẻ gái ăn nhiều chất béo bão hòa và ít chất béo không sinh
cholesterol dễ phát triểnmật độmô vú dẫn tới gia tăng ung thư vú
về sau, theonghiên cứu của trườngĐHy tạiMaryland côngbố trên
tạpchí vềung thư
CancerEpidemiology, Biomarkers&Prevention
.
Người cómật độmô vú cao có nguy cơ ung thư vú cao gấp đôi so
với người cómật độmôvú ít.
Tuổi vị thành viên là cao điểm phát triển ngực của trẻ gái. Theo
các nhà nghiên cứu, từng loại mỡ khác nhau giữ vai trò khác nhau
trongviệccấu thànhngực trẻgái.Càngănnhiềuchất béo lànhmạnh
mật độmôvú càng ít, theo nghiên cứu.
Chất béo bão hòa có trong thịt bò, thịt cừu, thịt heo, da gia cầm,
bơ, kem, phomát…Chất béokhông sinhcholesterol có trongmỡcá,
trái bơ, quả hạch, dầuoliu, dầu thực vật…
THIÊNÂN
Ngườichuyểngiớidễ
tựtửkhingườithân
từmặt
So với người bình thường, cuộc
sống của người chuyển giới phải
đối mặt với nhiều thách thức hơn
và những khó khăn này khó vượt
qua nếu họ không có được sự công
nhận của gia đình.
Theomột nghiên cứu củaĐHTP
NewYork (Mỹ) công bố trên tạp chí về đồng tính luyến ái
LGBT
Health
, nguy cơ tự tử của người chuyểngiới tăng caonếuhọkhông
được người thân thừa nhận. Bên cạnh đó, điều này cũng dễ khiến
người chuyểngiới sa đà vào các tệ nạnma túy và rượu.
Cácnhànghiên cứuđã tìmhiểudữ liệu thông tin từ cuộckhảo sát
sự phân biệt người chuyển giới quốc gia (Mỹ) thực hiện trong hai
năm 2008-2009. Trong cuộc khảo sát này, gần 3.500 người chuyển
giới từ50bang củaMỹđãđượcphỏngvấn, phần lớnhọ làngười da
trắng, có học vấn và công việc tốt. Tới nay, đây là nghiên cứu quy
mô lớnnhất về chủđề này.
Thông tinkhá lạcquan là54% sốhọchobiết họkhônghoặc ít gặp
phải thái độ không công nhận của người thân. Tuy nhiên, cũng có
đến 31% cho biết họ bị người thân bác bỏởmức vừa phải, vẫn còn
chấpnhậnđược.Và hơn14% chobiết thái độkhông côngnhận của
người thânhọởmức rất cao, thậm chí từmặt.
Trong trườnghợpbị người thânkhôngcôngnhậnđếnmức từmặt,
không giao tiếp, nguy cơ tự tử của người chuyển giới tăng lên gần
3,5 lần sovới người chuyểngiới được người thân thừa nhận. Rủi ro
nghiện rượu,ma túy của họ cũng tăng lên2,5 lần.Những rủi ronày
ở những người bị người thân không thừa nhận ởmức vừa phải có
nhẹ hơn nhưngkhôngphải không có.
Hơn42%người chuyểngiới thamgiakhảo sát chobiết đã từng tự
tử,26%chobiết tìmđến rượuvàma túyđể trốn tránh thực tếbịkỳ thị.
Tại sao thái độkhôngcôngnhậncủangười thân lại có sức tànphá
đến thế?Theocácnhànghiêncứu,người chuyểngiới rất cầncáiphao
giađìnhkhihọphảinhậnsựkỳ thị từxãhội,khicáiphaoduynhấtnày
không cònhọ rất dễ tuyệt vọngvà tìmđến cái chết.
ĐĂNGKHOA
Đáng tiếc lànhiều
thầy thuốcTâyyvẫn
chưachịuđiều trị
bệnh tiểuđường theo
mộtnguyên tắcvàng
củaĐôngy,đó là
chữabệnhkhibệnh
chưaphát.
Nênápdụnghoạtchấtsinhhọctrongcâythuốcchọn lọcđểngănchặntáchạicủa
bệnhbiếntiểuđườngtrênmạng lướithầnkinhngoạibiên.
