4
THỨ TƯ
15-6-2016
Nhà nước - Công dân
ĐỖTHIỆN
thựchiện
D
ư luận quốc tế đang
rất quan tâm tới phán
quyết của Tòa Trọng
tàiThường trực (PCA)được
thành lập theo Phụ lục VII
của Công ước Liên Hiệp
QuốcvềLuậtBiểnnăm1982
(UNCLOS)đểgiải quyết vụ
PhilippineskiệnTrungQuốc
(TQ) liênquanđếnmộtsốyêu
sáchchủ
quyền
phi lý
của TQ
ở biển
Đông.
GS-TS
James
Kraska
(ảnh),
chuyên gia chính
sách và luật biển tại Trung
tâmNghiêncứuLuậtQuốc
tếStockton -ĐHHải chiến
Mỹ,
nhận định phán quyết
tới đây củaPCAsẽ làm suy
yếu trầm trọngcác lập trường
mà phía TQ đã đưa ra.
Cóphủnhận thì lập
trường của TQ cũng
khóđứng vững
.
Phóngviên
:
Ôngdựbáo
như thế nào về phán quyết
mà PCA sẽ đưa ra tới đây
về vụ Philippines kiện TQ
liên quan đến các yêu sách
chủ quyền phi lý của TQ ở
biểnĐông?
+GS
JamesKraska:
Tôi
tin rằngPCA sẽ đưa ramột
quyếtđịnhmangvề thuận lợi
cho Philippines. Khả năng
cao là TQ sẽ phủ nhận kết
quả phán quyết này.
Quyết định này dựa trên
UNCLOS.Nó có thể sẽhạn
chế đáng kể quy chế vùng
biểnđốivớicác thực thể (dựa
vào trạng thái tựnhiên)đang
xảy ra tranh chấp. Các thực
thể này có thể sẽ đượcPCA
xác định là bãi nửa nổi nửa
chìm (không được hưởng
quy chế về lãnh hải, vùng
đặc quyềnkinh tế (EEZ) và
thềm lụcđịa)haynhiềunhất
được xem là đá (được vùng
lãnhhải 12hải lý).Nhưvậy,
ngay cả khi phán quyết của
PCAkhông đề cập đến vấn
đềchủquyềnđốivớicác thực
thể ở biển Đông, hay thậm
chíkhôngnhắcđếnyêusách
đườngchínđoạncủaTQ thì
phán quyết tới đây cũng sẽ
làm suy yếu trầm trọng các
lập trường mà phía TQ đã
đưa ra đối với cả hai vấnđề
vừa nói trên.
. Thực tế chođếnnayTQ
đã tiến hành thay đổi hiện
trạngnghiêm trọng, bồi lấp
vàhình thànhđảonhân tạo
tạimột số thực thể trênbiển
Đông. Việc trao quy chế
vùng biển cho các thực thể
phải chăng sẽgặpnhiềukhó
khăn, thưa ông?
+Về nguyên tắc, PCA sẽ
chỉ trao quy chế vùng biển
cho các đảo dựa trên trạng
thái tựnhiêncủachúng (chứ
không phải sau khi chúng
được cải tạo - PV). Cho dù
trạng thái tự nhiên củamột
số thực thểvẫnchưa rõ ràng
vàviệcxácđịnh sẽgặpkhó
khăn hơn trước do những
hoạt độngbồi đắpđảonhân
tạo quymô lớn của TQ thì
theo tôi biết hiện nay vẫn
có nhiều dữ liệu để tòa có
thể căn cứvàođóvà đưa ra
một phán quyết.
Ngoài ra, hành động bồi
lấp, cải tạovàxâydựng các
đảonhân tạo củaTQởbiển
Đông cũng sẽ được PCA
xem xét, liên đới đến nghĩa
vụ của Bắc Kinh về bảo vệ
và giữ gìnmôi trường biển
theoĐiều192củaUNCLOS.
Rấtcó thể tòasẽ tuyênbốTQ
đáng ra nên tiến hành đánh
giá tácđộngmôi trườngđối
với cáchoạt độngcủamình.
Tương tựnhưvụkiện số12
giữaMalaysiavớiSingapore
tại Tòa án Quốc tế về Luật
Biển, PCA sẽ phán quyết
TQđáng raphải phối hợpvà
thamvấn trướcvới cácquốc
gia lân cậnbị ảnhhưởngdo
các hoạt độngmà nước này
thực hiện.
Tòahoàntoànđộc lập,
trung lập
. Gần đây, Tân Hoa xã
(TQ)códẫn lời củaôngPete
Li,ĐHHoustonDowntown
(Mỹ), cho rằng các quyết
định được đưa ra từ phía
PCA (thành lập theoPhụ lục
VII củaUNCLOS) là không
côngbằngvàTQhoàn toàn
có lý khi từ chối các phán
quyết từphíaPCA, bởiPCA
không thểđượcxemnhưmột
cơchếgiải quyết tranhchấp
lãnh thổ.Đây cũng làquan
điểm của rất nhiều học giả
TQ. Ý kiến củaông vềquan
điểm trên và chứcnăng của
PCA thế nào?
+ Cá nhân tôi cho rằng
ôngLi đãhiểukhông chính
xác về trường hợp PCA,
vốn đã khẳng định trước
đó là sẽ không đưa ra các
phán quyết liên quan đến
tranh chấp lãnh thổ (giữa
PhilippinesvớiTQcùngcác
nước liên quan). PCA, như
tôi đãđề cập, chỉ đưa ra các
phán quyết về các quy chế
vùng biển đối với các thực
thể tranhchấpởbiểnĐông.
Tôi thấyôngLi cũngchỉđơn
thuần nhắc lại những quan
điểmcủachínhphủTQ, vốn
đãbị PCAnhất trí bácbỏ từ
nămngoái sauquá trìnhxem
xét thẩmquyền trọng tài đối
với vụkiệncủaPhilippines.
. Báo chí TQ dẫn lời một
số chuyêngia cho rằng các
quan điểm phản đối của
TQ đối với thẩm quyền tòa
trọng tài đãbị PCAbácbỏ,
việc chấpnhận yêu cầu tòa
trọng tài chỉ từ một phía
Philippines cho thấy PCA
thiên vị cho Manila. Họ
còn cho rằngPCAđã“lạm
quyền” khi tham gia vào
một vụ tranh chấp lãnh thổ
màPCAvốnkhôngcó thẩm
quyền. Sự thật có phải là
như thế, thưa ông?
+Tôicho rằngđó lànhững
quanđiểmhoàn toànsai lầm.
PCA hoạt động hoàn toàn
trung lập(vìcơchế thành lập,
nhân sựvàquy trình tố tụng
đềuđượcquyđịnhchặt chẽ,
khách quan theoUNCLOS
và cácphụ lục - PV).Trong
một vụkiện,một bêncó thể
thắng và bên còn lại có thể
sẽ thất bại vàkhông thểnói
việc thắng-thua đó là biểu
hiện hay bằng chứng của
sự thiên vị.
PCA không lạm dụng
quyềnvànhiệmvụcủamình
mà thay vào đó là thi hành
chính xác những công việc
màPCAđượcquyđịnh.Tôi
hoàn toànđồng tìnhvớiphán
quyết PCA có thẩm quyền
trong vụ kiện lần này.
. Xin cám ơn ông.
■
PCAsẽchỉ traoquychếvùngbiểnchocácđảodựatrêntrạngthái tựnhiêncủachúngchứkhôngphảisaukhichúngđượccải tạo.
Trongảnh:TrungQuốcbồi lấp,cải tạo,xâydựngtráiphépcácđảonhântạotrêncácthựcthểcưỡngchiếmởquầnđảoTrườngSa
(củaViệtNam).Ảnh:LÊPHI
ĐàNẵng“khôngcó
chạychức,chạyquyền”!
Đó là cam kết đượcBí thưThành ủyĐàNẵng
NguyễnXuânAnh đưa ra trong cuộc làm việc
với đoàn công tác doChủ nhiệmỦy banKiểm tra
Trungương (UBKTTƯ) TrầnQuốcVượng dẫn đầu
sáng 14-6.
ÔngNguyễnXuânAnh (Bí thưThànhủyĐàNẵng)
chohayđối với cácvụviệc sai phạm, tinh thầncủaTP
làxử lýkhôngcóbaoche. “Kỷ luật trongĐảngphải
nghiêmminh,minhbạch. Làm tốt thì tuyêndương,
làm sai phải chấnchỉnh.Chúng tôi rất nghiêmkhắc
với cánbộ.Vừa rồi cáchchứccảhạt trưởngkiểm lâm
một quậnvì đểxảy raphá rừng; cáchchứcgiámđốc,
phógiámđốccảngvụvụchìm tàu” - ôngAnhnói.
TheoBí thưAnh, hằng nămBanThường vụ đều
có nhậnxét từng thành ủy viênmột,mức độ hoàn
thành nhiệmvụ thế nàođể có sự đề bạt. “Trên cơ
sở đómới đảm bảo khách quan trongđề bạt cán bộ,
chứ không cảm tính. Tinh thần là kháchquan, công
khai,minh bạch trong công tác cán bộ. TPĐàNẵng
không có chuyện chạy chức, chạyquyền, tuyệt đối
không có chuyện đó” - Bí thưThành ủyĐàNẵng
NguyễnXuânAnh nhấnmạnh.
Kết luận cuộc làm việc, ôngTrầnQuốcVượng
cho rằngvề công tác cánbộĐàNẵng làm rất tốt,
nhiều khi các nơi phải học điềunày. ÔngVượng
cho rằngnhững thành tựumàĐàNẵng làm được
hiệnnay là do lãnh đạoTP làm quyết liệt, kiên trì
và không chạy theo phát triểnnóng để đảm bảo phát
triểnbền vững.
ÔngVượng cho rằngĐàNẵngđãxâydựngđược
một thươnghiệuvănhóa riêng chomình. “Ví dụ, với
vấnđềbạo lựcgiađìnhmàbí thư thànhủy (thời cố
Bí thưNguyễnBáThanh - PV) đứng rađối thoại trực
tiếpvới dân.Một người đứngđầuTPxử lý cảviệc
nhỏnhưvậy thì rất gầndân.Haynhưmới đây, qua
vụ chìm tàuThảoVân2 cũng thấyđượcnét vănhóa
đó, lãnhđạoĐàNẵng cùngdânvào cuộcngay.Người
NhậtBản trongđộngđất, sóng thầnhọ cũng thểhiện
tìnhngười nhưvậy” - ôngVượngkhenngợi.
Nhận xét về chương trình “4 an”màThành ủy
ĐàNẵngđề ra (anninh trật tự, an toàn giao thông,
an toànvệ sinh thực phẩm và an sinhxã hội), Chủ
nhiệmUBKTTƯTrầnQuốcVượng cho rằng đó là
lối đi rất đúng và ông rất ấn tượngvề điều này.
ChủnhiệmUBKTTƯTrầnQuốcVượng cũng lưu
ýTPĐàNẵng phải có nhữngngười làm hành chính
chuyênnghiệp, tất cả phải vận hànhvớimục tiêu là
phục vụ nhândân. ÔngVượng cũng cho rằngĐà
Nẵngvà các địa phương trên cả nước phải hết sức
quan tâm tới vấnđềmôi trường. “Nếuđầu tưmà chỉ
chạy theo lợi nhuận, chạy theo tăng trưởngGDP,
không chúý đếnmôi trường thì phát triển làm gì”.
ÔngVượng nói như thế và cho rằngĐàNẵng phát
triểnđược là nhờgiữ đượcmôi trường.Vì vậy, làm
gì thì làm đừngđể con sôngHàn thành nơi rác rưởi.
Liên quanđến sựkiệnAPEC2017, ôngVượng
cho rằngđây là thời cơ để xây dựngTPĐàNẵng.
ÔngVượng đề nghị lãnh đạoThànhủyĐàNẵng
phải hết sức tránh lãng phí trong đầu tư công trình
choAPEC2017. Các công trình phục vụ xong
APEC thì phải phục vụ được cho nhân dân, đừng để
hoang phí nhưmột số nơi.
LÊPHI
Lập trườngcủaTrung
Quốcsuyyếutrầmtrọng
NhữngquanđiểmcủaTrungQuốcđưaravềthẩmquyềnvàquátrìnhtốtụng
củaTòaTrọngtàiThườngtrực(PCA)làvôlý.
“Ngaycảkhiphánquyết
củaPCAkhôngđềcậpđến
vấnđềchủquyềnđốivới
cácthựcthểởbiểnĐông,
haythậmchíkhôngnhắc
đếnyêusáchđườngchín
đoạncủaTQthìphán
quyếttớiđâycũngsẽ làm
suyyếutrầmtrọngcác lập
trườngmàphíaTQđãđưa
rađốivớicảhaivấnđề
vừanóitrên.”
ChủnhiệmUBKTTƯTrầnQuốcVượngphátbiểukết luậntại
buổi làmviệcvớiĐàNẵngngày14-6.Ảnh:LÊPHI
