8
ngườidânđãcạnkiệtvềcảniềm tin.
Có vụ việc liên quan đếnmột giáo
viênởTháiBìnhbị kết tội buônbán
ma túy.Mặc dù được xác định oan
nhưngvẫnbị các thủ tụchànhchính
hành lênhànhxuống. Cónhữngvụ
thiệt hại rất lớn, lên tới 46 tỉ đồng
như vụLươngHọc Phi nhưng cuối
cùng người bị oan đành chấp nhận
mức bồi thường23 tỉ đồng”.
TheoTSNhưỡng,việcbồi thường
phải làm saođể chongười dân thấy
cơ quan nhà nước thật sự cầu thị.
“Nếuđểngườidânđãbịoanmàcòn
phải bỏ thời gian, tiềnbạcđểđi đòi
bồi thường thìdân làmsaocònniềm
tin?” - ôngNhưỡng nói.
GSTháiVĩnhThắng (TrườngĐH
LuậtHàNội) cũngdẫnchứngvụán
oancủaôngHuỳnhVănNénởBình
Thuận, dùđãđượccôngkhaixin lỗi
nhưng đến nay việc giải quyết bồi
thường thiệthạivẫnchưaxong.“Ông
Nénkhổ, giađìnhôngấycũngkhổ.
Cánbộ làmsai thìNhànướcphảichủ
độnggiải quyết hậuquảđi chứ.Sao
cứbắt người bị oanphải cóvănbản
yêu cầubồi thường, yêu cầuxin lỗi
thìmới thựchiện?Cácvănbảnnày
tạo rabất bìnhđẳnggiữaNhànước
vàngườidân” -GSThắngnhậnxét.
Không lạmdụng
thương lượng
GSLêHồngHạnh (ViệnNghiên
cứu Pháp luật và Kinh tếASEAN)
kểcócôgiáobị oan, khi đượcminh
oan thì khôngđược nhậnvề dạy lại
tại trườngcũ.Hoặcmộtgiámđốcxí
nghiệpbịxử tùoannămnăm, thụán
đượcmộtnăm thìđượcminhoan.Khi
về, chứcgiámđốcđãmất, lờixin lỗi
cũngkhôngcó.TừđóGSHạnhnhận
xétLuậtTráchnhiệmbồi thườngcủa
Nhà nước hiện hành chủ yếu nhấn
mạnhviệc bồi thườngvật chất, còn
bồi thường tổnhạiphivật chất, khôi
phục các quyền lợi hợp pháp, công
việc, chức vụ… cho người bị thiệt
hại thì chưa chú trọng.
Theo luật sưNguyễnVăn Chiến
(Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư
Việt Nam): “Thời gian qua, việc
CHÂNLUẬN
“
Trước pháp luật, Nhà nước
và người dân phải bình đẳng.
Cán bộ nhà nước gây thiệt hại
chodân thì cơquancó tráchnhiệm
giải quyết hậu quả phải chủ động
bồi thường, không thể lạm dụng
thương lượngmàkéodài quá trình
bồi thườngchodân”.Nhữngýkiến
này là do các thành viênHội đồng
Tư vấn dân chủ và pháp luật (Ủy
banTrungươngMTTQViệtNam)
đưa ra trongbuổigópýdự thảoLuật
Trách nhiệm bồi thường của Nhà
nước (sửa đổi) ngày 23-6.
Đừngđểniềm tin cạn kiệt
NguyênChánhTòaLaođộng,TAND
TốicaoNguyễnĐắcThắng lấyvụán
oancủaôngNguyễnThanhChấnởBắc
Giang làmvídụvànói:Khigiảiquyết
bồithườngthiệthạichoôngChấn,các
cơ quan cứ đổ qua đổ lại, giải quyết
thì “lúng ta lúng túng”. “Người ta đi
tùcảchụcnăm, khivề thìđã tiều tụy,
kiệtquệvềsứckhỏe, tinh thầnnhưng
quá trình đòi bồi thường lại rất gian
nan” - ôngThắngnhậnxét.
Đồng tình,TSLưuBìnhNhưỡng
(PhóChánhVănphòngBanChỉđạo
Cải cách tư phápTrung ương) nói:
“Nhiềukhinhậnđượcbồi thường thì
Dùđãđượccôngkhaixin lỗinhưngđếnnayviệcgiảiquyếtbồithườngthiệthạichoông
HuỳnhVănNénvẫnchưaxong.Ảnh:PHƯƠNGNAM
Bồi thường
nhànước,không
thể lạmdụng
thương lượng
TạibuổigópýdựthảoLuậtTráchnhiệmbồithườngcủa
Nhànước(sửađổi)doỦybanTrungươngMTTQViệtNam
tổchức,nhiềuýkiếnchorằngnênquyđịnhvềtráchnhiệm
chủđộngbồithường,xinlỗingườibịthiệthạicủacơquan
nhànướcliênquan...
Thương lượngđểthúcđẩyquá
trìnhbồithườngnhanhhơnvà
có lợichodânnhấtchứkhông
phảinhằmgiảmbớtnghĩavụ
bồithường.
Chỉ cần rabảnán trái luật làphải bồi thường
TheoôngTrầnViệtHưng (PhóCục trưởngCụcBồi thườngnhànước, Bộ
Tưpháp), dự thảoLuậtTráchnhiệmbồi thườngcủaNhànước (sửađổi) lần
nàycónhiềuđiểmmới.
Chẳnghạn, dự thảobỏ từ“cốý”rakhỏi hànhvi“cốý rabảnán trái pháp
luật”của thẩmphán, tức chỉ cần rabản án trái luật làđãphải bồi thường.
Dự thảo cũngquyđịnhba cơquan liênquan vềbồi thường, baogồm cơ
quanquản lýnhànướcvềbồi thường (doChínhphủquản lý); cơquangiải
quyếtbồi thườngvàcơquangây thiệthại.
Đặc biệt theodự thảo, trong thủ tục bồi thường khôngnhất thiết bắt
người bị thiệthại phải cungcấpđầyđủchứngcứ, chứng từ. Cácbước thực
hiệnbồi thườngđềuphảicóbáocáo,baogồmcảbáocáovềthương lượng,
đồng thời quy rõ tráchnhiệm với người đứngđầu. Với những thiệt hại cụ
thể, có thểxácminhngay thì sẽđượcgiải quyếtbồi thườngngay.Thời hạn
bồi thường cũngđược rút ngắn xuống tối thiểu là63ngày, tối đa68ngày
(sovới trướcđây tối thiểu là95ngày, tối đa120ngày).
ÔngHưngđánhgiávớinhữngquyđịnhnày thì có thể tránhđược trường
hợpphải chờđợi bồi thường lâuvàcó tácdụnggiảmbứcxúcxãhội.
thương lượnggiải quyết bồi thường
với người bị oan, bị thiệt hại cứ tạo
ra cảmgiác cơquan chứcnăng liên
quancòkèbớtmột thêmhaivớidân.
Dân đã thiệt hại rõ ràng rồi mà cứ
thương lượngđểgiảmbớtcáckhoản
bồi thường.Dânđeođuổihếtnổinên
phải chấpnhậnmứcdocơquannhà
nước đưa ra”.
Từ đó, luật sư Chiến góp ý việc
bồi thường nhà nước cần tuân thủ
nguyên tắc thiệt hại đến đâu, bồi
thường đến đó. Thương lượng, nếu
có,phảimang tínhchấtnhânvăn, tức
thương lượngđể thúcđẩyquá trình
bồi thườngnhanhhơnvàcó lợi cho
dânnhất chứkhôngphảinhằmgiảm
bớt nghĩa vụbồi thường.
Đồng tình,GSTrầnNgọcĐường
(Chủ nhiệmHội đồng Tư vấn dân
chủvàpháp luật)nói: “Cơquannhà
nướckhôngnêncòkèvớingườidân
trongbồi thường.Như thế làkhông
côngbằng”.Cạnhđó,GSĐườngcho
rằngdự luậtmớichỉ tínhđến thiệthại
tinh thần trong lĩnhvực tố tụnghình
sự, trong khi những lĩnh vực khác
như hành chính, lao động… người
dâncũngbị tổn thương.Vì vậy, cần
phải tính toán lạiviệcbồi thường tổn
thất tinh thầnvàphảinghiêngvềphía
người bị thiệt hại.Mặt khác, thủ tục
bồi thườngcũngphải đơngiản, nhẹ
nhànghơn.■
Pháp luật
&
Cuộc sống
XỬ LẠI VỤĐỤNGSÀ LAN CHẾTNGƯỜI Ở LONGAN
VKSkhẳngđịnhanhĐặngNgọcThanhkhôngphạmtội
Ngày 23-6, TAND huyệnChâuThành (LongAn) đã xử
sơ thẩm lần hai vụđụng sà lan làm chết ba người đêm 1-5-
2013 với hai bị cáo làPhạmThanhSang (chủ sà lan, bị truy
tố tội giao cho người khôngđủđiều kiệnđiều khiểnphương
tiệngiao thôngđường thủy) vàVõVănQuốc (người phụ
việc trên sà lan, bị truy tố tội vi phạmquy địnhvề điều
khiển phương tiện giao thôngđường thủy). Saumột ngày
xét xử, tòa thôngbáo nghị ánkéo dài, đến chiều 27-6 sẽ
tuyên án.
Vụ ánnày gây chúýở chỗ anhĐặngNgọcThanh
(thuyền trưởng sà lan) từng bịVKS truy tố oan. Như
Pháp
Luật TP.HCM
từng phản ánh, trước đâySang thuê anh
Thanh làm thuyền trưởng. Tháng 4-2013, anhThanh lái sà
lanvề sôngVàmCỏ, trên sà lan cóSangvàQuốc (không có
bằng lái). Sauđó, anhThanhgiao lại sà lan choSangđiều
khiển để về nhà cóviệc. Tối 1-5-2013, Sang lái sà lan từ
TP.HCMđếnLongAn thì giao lại choQuốc. Do không chú
ý quan sát, Quốc đã đụng chìmmột chiếc ghe làmbamẹ
con trên ghe tử vong.
AnhThanhbị khởi tố, truy tốvề tội giao chongười không
đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường
thủy; Quốc bị khởi tố, truy tố về tội vi phạmquy định về
điều khiển phương tiện giao thông đường thủy; riêngSang
không bị khởi tố. Tháng 8-2014, TAND huyệnChâuThành
xử sơ thẩm lần đầu đã phạt anhThanhbảynăm tù, Quốc
tám năm tù. Tòa còn yêu cầuVKS khởi tố thêmSang về tội
giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện
giao thôngđường thủy.
Tháng11-2014, TAND tỉnhLongAn xử phúc thẩm hủy
án sơ thẩm để điều tra, xét xử lại. Sau đó, Sang bị khởi
tố. Còn anhThanh được đình chỉ điều tra với lý do hành
vi không cấu thành tội phạm. Cuối năm 2015, anhThanh
yêu cầuTAND huyệnChâuThành công khai xin lỗi và bồi
thườnggần 400 triệu đồngnhưng tòa này trả lại đơn với lý
do đã trả hồ sơđể điều tra bổ sung, yêu cầuVKS hủy quyết
địnhđình chỉ điều tra để tiếp tục điều tra, truy tố anhThanh.
Tại phiênxử sơ thẩm lầnhai này, đại diệnVKShuyện
ChâuThànhgiữ nguyên quanđiểm đình chỉ điều tra đối với
anhThanh, đồng thời bảo lưu quanđiểm truy tốSang và
Quốc, đề nghịHĐXXphạtmỗi bị cáo4-5năm tù.
Tranh luận, luật sư của Sangđề nghịHĐXX tuyên thân
chủkhôngphạm tội bởi theo luật sư, anhThanh là thuyền
trưởng, là người có quyền caonhất quyết định đếnphương
tiện cóđược phép tiếp tục lưu thông haykhông.
Ngoài ra, vị luật sưnày cho rằng anhThanhvẫn phải chịu
trách nhiệmvề tai nạnvà nhậnxét: “Tôi nói rằngvănbản
củaVKSNDTối cao trả lời rằngkhi gây tai nạnkhông có
mặt củaThanhởđónên khôngphải chịu trách nhiệmhình
sự. Nhậnxét đó là không có căn cứpháp lý, nhậnxét thừa.
Đã giao chongười khác lái phương tiện rồi thì làm sao có
mặt trênđóđược…Nói cái câu làm nhưkhông cóhọc hành
gì sao?”. Cuối cùng, vị luật sư nàykết lại: “Đây là vụ án
được dư luậnđặc biệt quan tâmnên tôi đề nghị HĐXXhết
sức thận trọng”.
KỲTÂY
