11
THỨBA
22-11-2016
Kinh tế
Họ đã nói
Chủđầutưphảichịuphạttrungbình2-2,5tỉđồngchomỗingàychậmbàngiaomặtbằngtrong
gói thầusố2tuyếnmetrosố1BếnThành-SuốiTiên, từngãtưBìnhTháiđếntrạmLongBình.
Ảnh:HOÀNGGIANG
QUỲNHNHƯ
S
áng21-11, SởTưpháp
TP.HCMvàViệnHợp
tácQuốc tếĐứcvềpháp
luật (IRZ) tổ chức hội thảo
Kỹnăngphòngngừavàgiải
quyết tranh chấp trong đầu
tư quốc tế.
Thiếu kinh nghiệm
ÔngBùiĐạiThắng,chuyên
viênBanQuản lýđường sắt
đô thịTP.HCM, chobiết các
vướngmắcxảy ra tranhchấp
donhiềunguyênnhânvàchủ
đầu tư thiếukinhnghiệm.Đúc
kết từ thực tế các gói thầu
củabancho thấycóbốnvấn
đề làm nảy sinh tranh chấp.
Một làchậmbàngiaomặt
bằng,nhàđầu tưkhôngnhận
đượcmặtbằngđúngthờiđiểm
cam kết. Hai là thiếu thông
tingiaodiện - thông tingiữa
các nhà thầu. Ba là việc di
dời các công trình tiện ích.
Cuối cùng là thay đổi luật,
nghịđịnhsaungàycơsở (28
ngày trước thời điểm trình
nộp hồ sơ dự thầu).
Ông Thắng dẫn chứng
một vụ nổi cộm trong thời
gian qua. Đó là việc chậm
bàn giao hai nămmặt bằng
“sạch” trong gói thầu số 2
tuyếnmetro, từngã tưBình
Thái đến trạmLongBình.
“Vì chậm bàn giao nên
chủ đầu tư phải gánh chịu
thiệt hại phát sinh, chịuphạt
trungbình2-2,5 tỉ đồngcho
mỗi ngày chậm. Nó không
chỉ thiệt hại ngay trướcmắt
mà cònkéodài thời gianvà
rất nhiều thứkhác.Riêngvề
hậuquảchậmgiaomặt bằng
hai năm tronggói thầu số2,
TP.HCM đang xem xét giải
Nhiềudựán tiềmẩn tranhchấp
ÔngPhạmTrungKiên,PhóTrưởngphòngĐầutưthuộc
SởKH&ĐTTP.HCM,chobiếttạiTPhiệncókhoảng800dự
ánmànhàđầu tưkhôngbáocáochoSở, 266dựánmà
Sởkhông liên lạcđượcvới nhàđầu tư.Đây lànhữngdự
án tiềmẩnvướngmắc.
Một trong cácnguy cơ tiềmẩn tranh chấp, theoông
Kiên là rất nhiềudự ánđược cấpphépđã lâu, khoảng
20năm, gầnchấmdứtdựán. Nhàđầu tưđãđầu tưvào
ViệtNam theo luậtcũ.Sauhơn20năm thìquyđịnh,quy
hoạchthayđổidẫnđếnnhiềudựánkhôngcònphùhợp
với quyhoạchnữa.Ví dụ, ngay trung tâmTPkhông thể
duy trìdựánnhàmáysảnxuất.Tuynhiên,nếuTPkhông
giahạnchonhàđầu tư thì có thểxảy ra tranhchấpvìhọ
đãbỏsốvốn lớnrađể làmdựántừmấymươinămtrước.
Nhàđầu tưcóquyềnkiện
chínhphủ
Cácquốcgiathườngkýcáchiệpđịnhvớinhauđểbảo
vệnhàđầu tưnướcmìnhkhiđếnnướckhácđầu tư. Các
nhàđầu tư cóquyền khiếunại tại quốc giađầu tư, sau
đókiệnchínhphủnướcđầu tư raquốc tế.
Nhiềuquốc giaphảnđối việcmột nhàđầu tư“bé tí”
lại có thểkiệnmộtquốcgia ra tòa, không thểcóchuyện
conkiếnvàconvoinganghàngnhau.VídụnhưĐức,Tây
Âuphảnđốiviệcnàykhánhiều.Họyêucầuphảibỏđiều
khoảnbảohộnhàđầu tư.
Tuynhiên, tôi cho rằngviệcphêphánnày rất sai lầm.
Việcnhàđầutưcóquyềnkiệnmộtchínhphủ làcầnthiết.
Luật sư
SEBASTIANMUELLER
Nguy cơgia tăng
vụ kiện
Nguycơcácnhàđầutưkhởi
kiệnvềđầutưrấtcao.Việcgiải
quyết tranh chấp thường tốn
kém với chi phí rất lớn. Chi
phí lớnnhất là thuê luật sưvà
chuyêngia,chiếmkhoảng82%
chi phí vụ kiện. Chi phí trung
bìnhcho trọng tài là16%, cho
thư ký2%. Nhưvậy, dù thắng
hay thua thì thiệt hại đối với
ngânsách làkhôngtránhkhỏi.
Vìvậyđịnhhướngchủyếuđể
giải quyết tranh chấp là tham
vấn,đàmphánvàthươnglượng,
hòagiải, tránhtốiđaviệckhiếu
kiệnquốc tế.
Ông
TRẦNVĂNBẢY
,
PhóGiámđốcSởTưphápTP.HCM
Nguycơmất2 tỉđồng/ngày
vì chậmgiaomặtbằng
Muốngiảiquyếttranhchấptrongđầutưquốctếthìcầncảkinhnghiệmlẫnthiệnchí.
quyết.Ngoài racònphảixem
xétkéodài thờigianchonhà
thầu, có thể lùi hai năm, tức
đến2019mớihoàn thànhdự
ánvàvậnhànhnăm2020” -
ôngThắng nói.
Sáng tạo hay
cố gắng theomẫu?
Từ những kinh nghiệm
trên, ông Thắng cho rằng
để hạn chế thiệt hại thì khi
chuẩn bị hợp đồng phải lưu
ý câu chữ trong hợp đồng.
Ví dụ, đưa vào hợp đồng
quy định nếu chủ đầu tư
chậm bàn giao mặt bằng
trong vòng sáu tháng thì từ
tháng thứbảy trởđimới trả
chiphíphát sinh.Hoặc trong
vòng 45 ngàymà cảm thấy
không bàn giao được mặt
bằng thì chủđầu tư sẽ thông
báochonhà thầuđểnhà thầu
điềuchỉnhkếhoạch thi công
củamình.
Tuy nhiên, một số ý kiến
kháchoàn toànkhôngủnghộ
ý tưởng “sáng tạo”nói trên.
Một chuyên viên ban quản
lý dự án khác của TP.HCM
nhận xét các nhà thầu quốc
tế rất mạnh và nhiều kinh
nghiệm.Họkhôngdễ chiều
ýchúng tađểchỉnh sửahợp
đồng có lợi cho ta mà bất
lợi cho họ.
“Nếu chúng ta sửa hợp
đồng, giành quyền kéo dài
thời hạn giao mặt bằng mà
không bị phạt và được họ
đồng ý thì cũng không đơn
giản.Bởi họđã tính thiệt hại
sáu tháng,12 thángchậmvào
tronggiá thầu rồi.Tất nhiên
giá thầusẽcaohơn,vìnógồm
cảchiphí rủi rochậmcómặt
bằng. Trong trườnghợpđó,
ta chậmhaykhông thì cũng
đều tốnkém” - chuyênviên
trên nêu rõ.
Luật sưSebastianMueller,
chuyên gia IRZ, cũng nhấn
mạnh chủ đầu tư phải thực
hiện tốt nghĩa vụ củamình.
Ông phân tích: “Nhiều khi
thay đổi vài chữ có thể làm
thay đổi cả hợp đồng. Khi
chúng ta đã có mẫu thì cứ
theomẫu và đừng có dại gì
mà thay đổi câu chữ. Copy
từng chữ một, đừng sáng
tạo vì nó sẽ làm hỏng tất cả
điều khoản của bạn” - ông
nhấnmạnh.
Ôngcũngchobiếtviệc thay
đổi chínhsách, đổiýcủanhà
chức tráchcó thể sẽdẫnđến
trách nhiệm bồi thường rất
lớn. Từ đó, ông tư vấn cho
TP.HCM cách giảm thiểu
thiệthại trong thuhútđầu tư:
“Nếucácbạnđãđoán trước
làđằngnào cũngkhôngkịp
bàngiaomặt bằng.Cácbạn
đã “ngửi” thấy tình hình là
không thểxuôi chèomátmái
thì có thể thương lượngvới
nhà đầu tư rằng “phạt in ít
thôi” nhưng lần sau mình
sẽ giành cho người ta thực
hiện gói thầu kế tiếp. Như
vậy nhà đầu tư cũng được
lợi”.
n
GiáđôlaMỹtiếptụcleodốc
Chuỗi ngày tăng giá của đồng bạc xanh tại các ngân
hàng thươngmại vẫn chưa có dấu hiệungừng lại. Sovới
cuối tuần trước, hiện giá bánmỗi USDđã tăng thêm 50-
60đồng.
Tỉ giá trung tâm doNgân hàngNhà nước côngbốngày
hôm qua (21-11) ởmức 22.124VND/USD, tăng 23 đồng
sovới cuối tuần trước.Vietcombank côngbố giámua
vào-bán ra 22.510-22.610VND/USD, đắt hơn60 đồng.
Tại Eximbank, giá bán vẫngiữ nguyênởngưỡng 22.600
VND/USD, trong khi giámua vào tăng thêm 10 đồng,
niêmyết ởmức 22.510VND/USD.
Tỉ giá ngoài thị trường tựdo cũng liên tục leodốc. Tại
một số điểm thu đổi ngoại tệ ởTP.HCM, giá bánUSDdao
độngquanhmốc 22.710-22.720VND/USD, cònmua vào
phổbiến22.650VND/USD.
Trên thị trườngkim loại quý, giá vàng giảm nhẹ khoảng
10.000 đồng/lượng, hiệnvàngmiếngSJC tại TP.HCM
xoayquanhmốc 35,64-35,82 triệu đồng/lượng. Trongkhi
đó, giá vàng trên thị trường thế giới lại quay đầu tăng nhẹ,
giao dịch quanh ngưỡng 1.214USD/ounce, tương đương
33,11 triệu đồng/lượng. Khoảng cách chênh lệch giữa
vàng nội và vàngngoại đã giảm dần từ ngưỡng 3 triệu
đồng/lượng xuống 2,6 triệuđồng/lượng.
Chuyên gia tài chínhPhanDũngKhánh nhận định việc
ôngDonaldTrump đắc cử tổng thốngMỹ đang tạo ra các
sức ép lên thị trường tiền tệ thế giới. Bên cạnhđó, việc
CụcDự trữLiên bangMỹ (FED) có thể sẽ tăng lãi suất
cũng tác động lên thị trường.
Còn theoCông ty chứng khoánBảoViệt (BVSC), lãi
suất đồngUSD sẽ sớm tăng. Bởi việc FED tăng lãi suất
sẽ có tác động nhất định, có thể dẫn tới hànhđộng rút
vốn hoặc bán ròng của các quỹ ngoại tại thị trường chứng
khoánViệt Nam. Trên thực tế khối ngoại đã bắt đầu có
động thái bán ròngmạnh trên sànHSX trong tuần qua.
Đây là rủi ronhà đầu tư cần hết sức lưu ý trong ngắn hạn.
THÙYLINH
Tỏi LýSơnsắpcó logo
(PL)- Bà PhạmThị Hương, PhóChủ tịchUBND
huyện Lý Sơn, QuảngNgãi, cho biết vừa yêu cầuHội
Sản xuất, kinh doanh và chế biến hành tỏi Lý Sơn triển
khai in nhãn hiệu, logo và tem chống giả cho tỏi nổi
tiếng Lý Sơn. “Mục đích nhằm bảo vệ và phát triển
thương hiệu tỏi Lý Sơn, hạn chế tình trạng các hộ kinh
doanh in nhãn hiệu, đóng gói bao bì tỏi tự phát như lâu
nay” - bàHương giải thích.
TheoHội Sản xuất, kinh doanh và chế biến hành tỏi
Lý Sơn, lâu nay có hiện tượng trà trộn tỏi từ nơi khác
vào tỏi Lý Sơn để trục lợi. Điều này khiến tỏi Lý Sơn
đang bị mất dần thương hiệu trên thị trường. Do vậy,
hội sẽ in nhãn hiệu, logo, tem chống giả của hội để
được bảo hộ theo quy định. Bên cạnh đó, hội cũng dự
kiến thành lập cơ sở thumua, bao tiêu hành tỏi trên địa
bàn huyện, tạo đầu ra ổn định cho người trồng hành tỏi
trên đảo.
LUẬNNGỮ
