9
THỨBA
3-1-2017
AnhTrầnVănUốngbậtkhóctrongngàyđượcxin lỗioan.Ảnh:HOÀNGGIANG
Nhữngkhoảnhkhắcđược
minhoan
Dọchànhtrìnhtácnghiệp,chúngtôiđãghilạiđượcnhữngkhoảnhkhắcngắnnhưngrấtriêngvà
chânthậtcủangườibịoankhiđượctraoquyếtđịnhminhoan.
PHƯƠNGLOAN
B
a thanhniênKhưuKhánhSỹ,
TrầnVănUống,OngVănSệt
là những nhân vật trong loạt
bài
“Nhậu xong đi tè bị quy tội
cướp”
đượcminhoan saukhi
Pháp
Luật TP.HCM
vào cuộc. Họ đã trở
về cuộc sống bình thường nhưng
nhớngàyđượccơquan tố tụngmời
đến nhận quyết định đình chỉ điều
tra, mỗi người lại có những cảm
xúc rất riêng.
1
. Anh Sệt kể: “Hôm đó tôi run
muốn chết…”.Anh nhận được thư
của VKSND huyện Bình Chánh,
TP.HCMmời đến xin lỗi vào một
buổi trưa.Anh run runcầmmáyđiện
thoại lên hẹn các bạn đi cùng cho
vững tin.NgheSệt hẹn,Uống cũng
chỉ khép népnói sẽ đi theo.
14 giờ thứ Ba, ngày 13-12-2016
làmột ngày trọngđại trongđời của
họ. Vị lãnh đạo VKSND huyện
BìnhChánhcùngmột kiểm sát viên
(KSV)bướcvàophòng tiếpdân.Sệt
vàUống đượcmời vào phòng. Tay
Sệtmânmêviềnáo.Uống thì luống
cuống hết để tay trên bàn lại luồn
xuốngdưới, taynọbẻngón taykia.
Ngồi cạnh, chaUốngkhôngngừng
độngviên: “Sắp tựdo rồi, nghecho
kỹ đi con!”.
“Đìnhchỉmọihoạtđộng tố tụng”;
“Không chứngminh được… đã có
hànhvi phạm tội…”, giọngđọccủa
vịKSVđãkhiếnnétmặt căng thẳng
củahọgiãnra.LúcnàySệtmới tự tin
ngẩngmặt lên. Nhóm PV đang tác
nghiệp giơ ngón tay cái biểu tượng
củachiến thắngđãcủngcốniềm tin
cho Sệt. Thế rồi Sệt đã cười. Anh
như đã hiểu ra ý nghĩa của những
câuKSV vừa đọc rằngmình đã vô
tội, mình được tự do... Còn Uống
khiđượcchađụngnhẹvàongười thì
ngẩng lêncườinhẹ.ChaUốngmừng
ra mặt vì Uống được tự do, nguôi
Luật sưbật khócgiùmkhổchủ
Người ta vẫn cònnhớ khoảnh khắc luật sưNguyễnVănHiếu
(Vănphòng luật sưNgườinghèoTP.HCM)đãbậtkhóckhiVKSND
TP.HCMxin lỗiôngTrươngBáNhànvàongày11-8-2016.Đócó lẽ
làhìnhảnhxúcđộngnhấtbuổixin lỗingắnngủichỉdiễnratrong
ítphút.LuậtsưHiếutâmsự:“Hômđótôiđãkhôngkiềmchếđược
cảmxúc,cổhọngcứnghẹn lạichođếnkhibậtrathànhtiếng.Cuộc
đờiôngNhànkhổchođến tậnkhiđượcminhoan. Sauhơn1.346
ngàybịgiamoanvàgầnchụcnămvấtvảđiđòiđượccôngnhận
oanmà thời gianxin lỗi diễn raquánhanh, tôi thấy thươngông
ấyvôcùng”.ÔngNhànkêuoan, cũngchừngấy thời gian luật sư
Hiếu và các đồngnghiệp trong vănphòng luônhỗ trợônghết
mìnhhoàn toànmiễnphí.
AnhUống luốngcuốnghếtđểtay
trênbàn lại luồnxuốngdưới,tay
nọbẻngóntaykia.Ngồicạnh,
ngườichakhôngngừngđộng
viên:“Sắptựdorồi,nghechokỹ
đicon!”.
ngoainỗi ámảnhkhigặpcôngan…
Sệt nhớ lại: “Em runmuốn chết.
Khôngngờ lầnnàyđượcngồiphòng
máy lạnh, cóngườimờinước.Nghe
họ đọc em cũng hiểu hiểu nhưng ý
nghĩa rõ ràng ra sao thì không biết.
Khimọingườinhìn,cườiýnhưmừng
choem thì emmới hiểuvậy làmình
được tựdo thiệt”.Tất cả ravề.Buổi
chiềucuốinămmừng tủi củanhững
người bị oan và người thân của họ
khép lại đẹpnhưmột bức tranh.
“Con cháu tôi được tự do rồi” -
tiếng của chaUống như át cả tiếng
ầm ào chung quanh. Nhìn họ dắt
xe ra về, lòng chúng tôi cũng ngập
tràn niềm vui nỗi nhớ vềmột hành
trình đã qua…
2
. ỞCáiNước, CàMau cóvụba
chàng trai trẻ bị cáo buộc đang ăn
nhậu thì thiếumồi nên bỏ đi cướp
rồi về nhậu tiếp. Cũng từ đó vụ án
oan
“Chiếcáođỏoannghiệt”
xuất
hiện trênbáo.TANDhuyệnCáiNước
đãmởnhiềuphiên tòanhưngkhông
thể tuyênán.Saunhiều lần tòa trảhồ
sơ thì VKS cùng cấp phải ra quyết
địnhđình chỉ vì không chứngminh
đượchọphạm tội.Lúcấycảbamới
chỉngoài20 tuổi, thậmchíkhibịbắt
emLêMinhNhựt đanghọc lớp10.
Ngày 15-8-2016, VKS huyện
có giấy mời Nhựt đến nhận quyết
định đình chỉ, ai cũng chặc lưỡi lo
lắng: “Lỡ có bề gì thì khổ”. Nhựt
cũng hoangmang sợ rằngmình sẽ
tan vỡ luôn giấc mơ đèn sách vừa
nhennhóm lại.Emnhanhýgọiđiện
thoại ngay chovị nữ luật sưmà em
đã xem như người mẹ thứ hai của
mình.Đượcgiải thíchvàđộngviên,
cậu học sinh nghèo đã yên tâm đến
nhậnquyết định.Emđã sung sướng
hét toáng lên trước cổng VKSND
huyệnCáiNước khi biết chắc chắn
rằngmình được tự do, được đi học
lại và ôm chầm lấymẹ. Ở đầu dây
bên kia, hòa cùng niềm vui chung
củacácem, vịnữ luật sưcũngchấm
nướcmắt đangnhòemi.
3
. Anh thợ sửa xe Trần Hoàng
Minh ở Cần Giờ, TP.HCM, nhân
vật bị oan trongvụ trộmxảy racách
nơi anh sửaxemáychừng2km, có
lẽ không bao giờ quên ngày được
minh oan. Bàn tay còn vướng đầy
vết dầumỡ của anh run run khi ký
nhậnquyết địnhđìnhchỉ oan.Hôm
ấy là ngày 9-11-2015. Người thân
của anh cómặt tại VKSND huyện
Cần Giờ từ sớm, anh Minh cũng
đến rất sớm như để chuẩn bị tâm
lý tốt nhất chomình.
Chúng tôi cảmnhậnđược sự run
rẩycủađôi bàn tayanh làchất chứa
những hy vọng cho ngàymai tươi
sáng hơn. Rồi đây hàng xóm láng
giềng sẽnhìnanhvới ánhmắt khác.
Trước đó dù anh đã được ra khỏi
trại tạmgiam, người tavẫnxemanh
làngười có tội vì chưacơquannào
thừanhận làmoan. “Lúcnày tôi đã
yên tâm để phát triển tay nghề sửa
xe của mình, không còn phải chờ
đợi trong hồi hộp nữa” - anhMinh
cười thật tươi.
4
.Ánoan.Đó làhai từmàkhông
một aimuốnnhắcđến trongđời, kể
cả những người tiến hành tố tụng.
Không thể kể hết những cảm xúc
củangười bị hàmoannhưngchúng
tôi hiểu rằng cuộc sống của họ đã
được tái sinh.Với cơquan tố tụng,
chắc hẳnmỗi lần xin lỗi oan cũng
đều thấm thía. Trongmột lần trao
quyết định đình chỉ oan, một viện
trưởngVKS từng thốt lên rằng: “Đó
là bài học đau xót cho chúng tôi!”.
Đểkhôngngười dânnàophải khóc,
khôngcơquan tố tụngnàophải đau
xót thì không còn cáchnàokhác là
họphải tuân thủđúngcácquyđịnh
của pháp luật, hành xử và thực thi
côngvụ trên tinh thầnbảovệquyền
con người một cách cao nhất.
n
AnhTôMinhTâm (Chi cụcphóChi cụcThi hànhándân
sự (THA) huyệnChâuThành,LongAn) đượcđồngnghiệp
đặt chobiệt danh“Tâm rỉ rả”.Bởi anh luônnỗ lựccùng tổvận
độngTHAhuyện ra sức thuyết phụcđểTHAxongvàhàngắn
tìnhcảmgiađình, lối xóm.
Cóngười hỏi saokhôngcăncứvào luật để làmchokhỏe,
cầngì phảimất thời gian tới lui vậnđộngchocực, anhTâm
lắcđầubảocái gì cũngcómặt haycủanó.Anhkểcáchđây
không lâuđãmừng rớt nướcmắt vì vậnđộng thànhcôngmột
vụTHAkhó. Số làôngT. (người đượcTHA) vàôngH. (người
phảiTHA) nhà sát váchnhau.Hai ông tranhchấpphầnđất
là lối đi chung.Quanhiềuphiên tòa sơ thẩmvàphúc thẩm
kéodài đằngđẵngbảynăm trời, cuối cùng tòa tuyênchiađôi,
mỗi bênmột nửa.Đếngiai đoạnTHA, nhiều lầnanhTâm
cùngđoànvậnđộngđếnnhàhai bênđểhòagiải nhưngkhông
thành.Khôngchỉ thế,mâu thuẫnhai bêncàng thêm trầm trọng.
Khôngnảnchí, anhTâmvẫnâncần: “NgườiÁĐôngmình
tối lửa tắt đèncónhau.Hai anhcứcăng thẳnghoài thì việcđi
lại càngkhókhăn.Nếucó trộmmàbênnày thấynhưngbên
kiakhônghôhào thì sao, rồi hỏahoạncháynhànữa…Hai anh
cứ suynghĩ lại đi…!”.Từcâunói này tổvậnđộngmỗi người
góp thêmvài ý.Cuối cùngôngT. đãđồngýđểôngH. giữ lại
mái hiên, khi nàoôngxâynhàmới thìmới cần tháobỏ.Không
chỉ thế, hai ônggóp tiềnđặt cống thoát nướcđểkhỏi lầy lội,
hôi thối.Trướckhi đoànvậnđộngTHAravề, hai đương sựbắt
tay làmhòa trongniềmvui củanhiềungười.
AnhTâmkể có lầnđượcngười phảiTHA tặng chai dầu
thơmđãqua sửdụng.Đó là trườnghợp của cặpvợ chồng
hưu trí đã lớn tuổi nợnần, phảiTHAchonhiềungười với số
tiền7 tỉ đồng.Không có tiền trả, bênđượcTHAnhiều lần
chongười đếnđòi nợ, nhắn tindùdọa sẽ cắt tai, chặt chân.
Ông chồngốmđau liênmiên, còn tài sảnduynhất là cănnhà
đembánđấugiá cũng chưađược2 tỉ đồng.Vậynhưng anh
Tâmvẫn thuyết phụcvàđượchọ tựnguyệngiaonhà cho
ngườimua trúngđấugiá.Tổvậnđộng còn thuyết phụcđược
nhữngngười đượcTHAhỗ trợ chohọ20 triệuđồngđể tìm
nhà trọvà chi phí thuốcmen.
Hômđóngười vợ cầm chai dầu thơmđãxài hếtmột nửa ra
tặng cho anhTâm. Bànói: “Vợ chồng tôi không cógì đểbiếu
chú, chỉ có chai dầu thơm congái cho, bằng tấm lòng chân
thật chúnhận cho tôi vui!”.Dùkhông có thói quen sửdụng
dầu thơmnhưng anhTâmvẫnnhậnđểgiữ làmkỷniệmvì
biết rằngkhó lòng từ chối.
Môhình tổvậnđộng, hòagiải khiTHAởLongAnđang
ngày càng thành côngnhờnhữngviệc làm cụ thểnhưvậy.
Cũng chínhvì thếmàCụcCông tácphíaNam (BộTưpháp),
đãđánhgiáđây làmôhìnhvậnđộngđạt hiệuquảvàđang
đượcmột sốnơi họchỏi.
NGÂNNGA
Khichấphànhviênrỉrảthuyếtphụcdân
