CHỦNHẬT 10-9-2017
14
THỊ DÂN3.0
Hàngrong
lênđời
Cùng thời điểm lập lại trật tựchống tái chiếm lòng
lềđường,UBNDquận1 (TP.HCM) vừa khai trương
phốẩm thựchàng rong thí điểm trênđường
NguyễnVănChiêm, trông rất lịchsự, vệsinh.
trung tâmTP, gầnNhàvănhóaThanhniên, gầnnhiều
cơquan, công ty.Thức ăn lại đượcbàybiện trông rất
hấp dẫn, vệ sinh thực phẩm an toàn.
Hôm rồi đi chợ sáchNguyễnVănBình, tiệnđường
tính qua phố hàng rongNguyễnVăn Chiêm ăn thử.
Đang loayhoay tìmchỗgửi xe, tôi bất ngờgặpbàTư
Hát, Chủ tịchHội Phụ nữ phường tôi, đi với cô chủ
quán cơm tấm gần y ban phường. Cả hai đang gửi
xe để đi ăn ở “phố hàng rong”. Thấy tôi ngạc nhiên,
bàTưHát bảo: “Bộông tưởng chỉ cómấy cô cậu trẻ
tuổi, thanh niên, sinh viênmới đi ăn ở đây sao?Tôi
và côChín “cơm tấm” đi ănđể tìmhiểu, học hỏimô
hình tổ chức của người ta, về thammưu cho ủy ban
phườngmình xây dựng “phố ẩm thực” giúp gom bà
con bán hàng ăn lại một khu thử xem sao”. Tôi bảo
bàTưHát tôi ủnghộhai tayhai châný tưởngcủabà.
Nhưng không biết bà con có ủng hộ không. Với lại,
dâncưởkhumìnhhầuhết làcôngnhânviên, laođộng
nghèo, họ tiệnđâu ănđó, họ có chịukhóđếnkhu ẩm
thực tập trung ăn không? Bà Tư bảo: “Không làm
sao biết là được hay không. Ông thấy đó, khumình
đường thì nhỏ, lề đường thì hẹp, nếu tiếp tục chuyện
dẹp lề đường, bà con làm sao buôn bán vì không có
chỗđểxe.Chi bằng tôi thammưuủyban lấykhuđất
trống cạnhủyban chưa biết baogiờmới sửdụng, tổ
chức xây dựng thành “khu phố ăn uống” cho bà con
bán không thu thuế, chỉ đóng tiền dựng sạpmột lần
và thu tiền điện nước h ng tháng. Làm khu ăn uống
ở đây vừa kiểm tra được vệ sinh an toàn thực phẩm,
lại cạnh tranh cókhi giá rẻ hơn cũngnên”.
Biếtbaogiờmới được “lênđời”
Chưacóconsố thốngkêchính thứcnàovàcó lẽkhông
thể thốngkêđược l cóbaonhiêungười bánhàng rong
ởTP.HCM.Con sốnhữngngười được coi như chuyên
bánhàng rong - chủyếu làhàngăn, rauquảvàcác loại
thựcphẩmkhác - cóhộkhẩu thường trúởTP, đượcđịa
phương thốngkêchỉ chiếmmột t lệ rất nhỏ sovới con
số thực là lực lượngngườinhậpcưkhônghộkhẩu,một
số ít khai tạm trú, nhiềungười khôngkhai bởi nay thuê
ởchỗnày,maichuyểnđi thuêchỗ
khácđể tiệnbuônbán.Cóngười
từ các tỉnh, thời gian nông nhàn
đếnTPbánhàng rongmấy tháng
kiếm ít tiền rồi về... Nhưng có
nhiềungười từ tỉnhvàobánhàng
rongởTPnhiềunăm,gửi tiềnvề
quê nuôi sốnggia đình, cho con
cái ăn học...Một số người nhập
cưnhờbánhàngrongđã tíchcóp
muađượcnhàởTP, tạm trúKT3
rồiđượcđăngkýhộkhẩu,đưacon
cái vàoănhọc thành tài.
Hơn10năm trước, chiềucuối
tuần, tôi thườngngồi lai rai với
vài người bạnởcái quánbờkè.
Cómột chị bán đậu phộng nấu
vàchảnemngườiQuảngNgãi, dánggầygò, đạpmột
chiếcxecà tàng trông rất thảm.Chịbảochồngchị làm
phụxe bị tai nạn chết, để lại cho chị hai đứa con, chị
phải gửi bà ngoại, vàođâymua bánkiếm tiềngửi về
nuôi con. Tôi thườngmua ủng hộ chị nên quenmặt.
Sau này bờ kè thành đường, quán dẹp, tôi cũng dời
nhà nênkhônggặp chị ấynữa. Tôi quênbẵngnhưng
vừa rồi tôi tình cờ gặp chị ởmột phòng công chứng
khi đi sang tên nhà. Thật bất ngờ khi biết chị cũng
đang sang tên nhà. Chị mập hơn nên tôi không nhìn
ra nhưng chị nhận ra tôi, mừng rỡ hỏi thăm. Thì ra
sau này chị không bán đậu phộng, nem chả nữamà
chuyểnsangbánvésố.Mấy tháng trướcbáncònmấy
vé chị giữ lại và chịmaymắn trúng độc đắcmột vé,
bènmua căn nhà hơn 1 t đ ng ởGòVấp. Chị cũng
khoeđãcóhộkhẩuvàđưahai đứaconvào trongnày
ăn học. Tôi thành thật chúcmừng chị.
◄
GócnhỏSàiGòn
Nhà văn
Lê Văn Nghĩa
phụ t rách
Đi ngangNh vănh aphư ng14 (qu n3) c ađ ng then
g i, tôi th y c m t tr đ ngđư c b c v i h ngđi u, dư i
chân tr đ ng l nh ng b t nhang đ y ch ng t v n c n
đư c ngư i th c ng. C nh bên l m t c nh c ng d n v o
con ngõ nh c ghi d ng ch “ĐnhÔngS ng”.
Lân la d h i nh ng ngư i l n tu i thư ng ng i u ng
c phê c cm i bu i s ng khuv c đ nhÔngS ng th tôi
đư c bi t r ng c i tr đ ng đư c b c v i h ng đi u ch nh
l “ôngS ng”.Tương truy n“ôngS ng” l kh u s ng th n
công trongđ nKỳH ađ b g yn ngsaucu cchi nch ng
th cdânPh p.M t hôm, ngư i dânđ aphươngvô t nhv t
đư cdư i l ngkênhkh u s ng th ncôngg yn ng trôi d t
đ n nơi đây. Ngư i dân tin r ng c s linh ng nên đ l p
mi uđ th c ng “ôngS ng” t th kỷ19.
Tuy nhiên, c ng c t i li u nghiên c u cho r ng căn c
v o ch t li u, hoa văn c a chi c kh nh th v c p li u đ i
c niên đ i kho ng th kỷ 19, c ng như n i dung b i v c
t i đ nh th đ nh Ông S ng l nơi th ph ng Ch nh l nh
binhLêĐư ngCung - ngư i t ng chi nđ uv hy sinh r t
hi n h ch t i thônCh H a ng y xưa.
Nhândân cùng thân t c c aviên ch nh l nhbinhn yđ
l pmi u th ông ngay trên vùng đ tm ông đ hy sinh v
đ t tên l Ch B u đ quam t th c dânPh p cùng tay sai.
Kh u s ngđ i b cđ t ngv o tr nv i ôngc ngđư cđưa
S iG ncómộtđìnhÔngSúng
v omi u v lâu ng y tr th nhm t v t thiêng.
Hai truy n thuy t k trêndùc ch t t d bi t nhưngđi m
đ ngnh t l nơin ych nh l t m l ngc angư idânnơiđây
luônnh đ nv tôn th nh ngngư i đ v qu cvong thân.
C th đ l m t kh u s ng th ncôngg yn ngnhưngkh u
s ng n y đ g p ph n di t nhi u gi c Ph p khi ch ng ti n
chi m đ nKỳH a; hay l Ch nh l nh binhLêĐnhCung
đ ch huyquân l nhdùng s ng th n côngn ydi t gi cđ u
l gươnghùng c a chaônggi g nb cõim ngư i dânđ a
phương luôn ghi d u côngơn.
M t chi c mi u nh , ngư i ta đ t hương quanh năm.
Tho t đ u ch v tư ng nh , d n d n ngôi mi u th “ông
S ng” đ tr th nh oai linh trong cu c s ng tâm linh c a
ngư i dân t i đây. C ng nhưm t s ngôi đ nh, mi um o
kh c trongTP, ngư i dân l pnênđ th c ngnh ng li t sĩ
v qu c vong thân l trư c h t.H mu n tôn th , tr nghĩa
ân nh ng ngư i đ m đư ng xây d ng v b o v TPn y
đư cx ngdanh tênS iG ncho t i hômnay.Nhưnh văn
B nhNguyênL c, trong t c ph m
Những bước chân lang
thang trênhèphố
, đ cho r ngngư i dânTPS iG n s ng
chung v i m m c a nh ng ngư i đi d ng nư c, trong
nh ng cu c chi n tranhgi anh Nguy nGiaMiêuv nh
Nguy nTâySơn c ng như ch ng th c dânPh p. Nơi đâu
chẳng c xươngm u ti nnhân.Nơi n o chẳng c d u t ch
l ch s .T m t ngôi chùanhưKh iTư ngchođ nđ nCây
Mai, chi n l yKỳH a theo c p đ v quymô n o chẳng
l di t ch. ĐnhÔng S ng c ng như v y thôi -m t di t ch
c a l ch s . Nhưng t năm 1984, ch nh quy n s t i đ di
d i vi c th c ng t ngôi đ nh do dân l p chuy n lên căn
g cnh h m c nhbênv d ngm t c u thangnh đ lên
th p hương c u nguy n. N ng s ng g y đư c d i ra đ ng
trên l đư ng cho gi mưa xâm th c. C l b con g n đ
thương “ông S ng” đ i n ng đ i mưa nên h ng ng y cho
ông m c o h ng đi u, c n th p hương nghi ng t v thi
tho ng c n c ng c c phê s a n a. C n ngôi đ nh ch nh
th đư c s d ng l m nh văn h a, c a đ ng then g i g n
như quanh năm.
Di t ch n y đ ng t h o c ng như nh ng di t ch l ch s
c n l i c a c c cu c chi n tranh v qu c. Sao ng nh văn
h aTPc ngnhưqu n l i lơ l , b quên?Ngay c v i d ng
ch gi i thi uv ngôi đ nhv n ng s ngc ngchẳng th y…
LÊVĂNNGHĨA
ĐìnhÔngSúngđangbịngànhvănhóabỏquên.
Mongsao
môhìnhphố
ẩmthựcsớm
đượcnhân
rộngkhắpTP
chohàngvạn
bàconvẫn
ngàyngày
mòngótchân
trênkhắpnẻo
phôphường
đượcnhờ.
Môhìnhthíđiểmphốhàngrongđượcnhiềungườidânhưởngứng.
PH.Đ.NGUYÊNCHƯƠNG
H
iệnnhiềukênh thông tingọi là“phốhàng rong”có lẽchưa
chính xác. Đã gọi là hàng rong thì phải rong ruổi trên
đường, chứ đã có nơi chốnmua bán ổn định sao lại còn
gọi là “phố hàng rong”? Thiển nghi nên gọi đây là “khu
ẩm thực đường phố”.
Môhìnhmongđượcnhân rộng
Khu ẩm thực đườngphốmới khai trươngnhưngđã thuhút đôngđảo
thực khách, đa số là công nhân, viên chức trẻ bởi địa điểm thuận lợi ở
