CHỦNHẬT 10-9-2017
4
QUỐC TẾ
Cơnbãocuồngnộ
ởFlorida
Bão Irma lần này với sức giómạnh hơn siêu bãoHaiyan tàn phá
Philippines năm2013.
DẠTHẢO
C
uộc chạy đua tránh
bão Irma đã bắt đầu
ở bang Florida (Mỹ).
Hàng trămngànngười
vội vãchất đồđạc lên
xe chạyvề hướngBắc. Hai tuyến
quốc lộ chạy dọc bờ biển bang
Florida tràn ngập xe sơ tán.
Kẻđi, người ở lại
Sáng 8-9 (giờ địa phương),
Thống đốc bang Rick Scott đã
kêu gọi tất cả người dân chuẩn
bị sơ tán ngay. Ông nhắn nhủ:
“Cácbạnnênnhớchúng tacó thể
xây dựng lại nhà cửa chứ không
thể lấy lạimạng sống củamình”.
Tổng thống Donald Trump viết
trênTwitter nhậnxét bão Irma có
thể là cơn bão lớn nhất đến nay.
Ôngkêugọi người dâncư trú trên
đường đi của bão cần tìm nơi trú
ẩn an toàn.
Dựkiếnbão Irma sẽ đổbộvào
bang Florida rạng sáng 10-9 với
sức gió mạnh đến 240 km/giờ,
sau đó bão tiếp tục di chuyển
đến bang Georgia và bang Nam
Carolina. Sáng 9-9, gió đã bắt
đầu thổimạnhởmiềnNam bang
Florida. Dù đã giảm còn cấp 4
trên mức thang năm cấp nhưng
bão vẫn có thể gây hậu quả chưa
từng thấy. Thống đốcRick Scott
cảnh báo: “Cơn bão này cuồng
nộvà chết người với quymô còn
lớn hơn diện tích bang Florida”.
Bà Cindy Lerner, Thị trưởng
TP nhỏ Pinecrest (cách Miami
20 km), ban đầu quyết định trụ
lại nhưng cuối cùng đành đưa
gia đình đi sơ tán. Bà giải thích:
“Chúng tôi cómáy phát điện và
đầy đủ thực phẩm. Chúng tôi đã
gia cố cửa nẻo, chặt hạ cây cối.
Nhưng dự báo thời tiết mới nhất
đưa tin quá khủng khiếp. Tôi đã
từng trải quanhiềucơnbãonhưng
chưa bao giờ sợ đến vậy”.
Theo dự báo, bão có thể gây
ngập lụt từ 1 m đến 3,5 m, ảnh
hưởng đến hơn một triệu dân
trong tổng số hơn 20 triệu dân
của bang Florida. Chính quyền
địa phương đã cảnh báo khi gió
đạt mức 63 km/giờ, nhân viên
cứuhỏavàcảnh sát sẽngừnghoạt
động và tìm nơi trú ẩn.
Sáng8-9, hơnphânnửa số trạm
xăngởphíaNambangFloridađã
hết sạch xăng. Người mua xếp
Cácbinhsĩ, cảnhsátvà lực lượngcứuhộvẫn tiếp tụckiên
trì tìmkiếmnhữngngười sống sót trong trậnđộngđất được
xem làmạnhnhất lịchsửMexico
(ảnh)
.Theo thốngkêchưa
đầy đủ, đã có 61 người chết và hơn 200 người bị thương.
Chắcchắn số thươngvong sẽcòn tăng.BangOaxaca làđịa
phương bị thiệt hại nặng nề nhất.
23 giờ 49 phút đêm 7-9, động đất mạnh 8,1 độ Richter
xảy ra ngoài khơi Thái BìnhDương cáchTres Picos (bang
Chiapas) 87 km. Tâm chấn sâu 69 km. Rung chấn lan đến
thủ đôMexico City cách đó cả ngàn kilomet và hai nước
Guatemala,Honduras.Cảnhbáo sóng thầnđược thôngbáo,
sau đóđã được dỡ bỏ.
Tổng thốngEnriquePeñaNietođã thôngbáobangàyquốc
tang.Ôngđãdùngmáybay trực thăngđếncácvùngbị thiệt
hại tại bangOaxacavàbangChiapas.Ôngviết trênTwitter
ngày8-9 chobiết trongngày cóhơn260dư chấnđược ghi
nhận nhưng sân bayvà cảng vẫnhoạt động bình thường.
Thống đốcAlejandroMurat trấn an trên đài phát thanh:
“Đây là trậnđộngđấtmạnhnhất trong lịchsửMexiconhưng
chúng tôi đangở đây. Oaxaca đứng vững”. Ông thông báo
bangđã triểnkhai hơn1.000binh sĩ thamgia công tác cứu
hộ, thựcphẩmvàhàngngànnệm,mềnđang trênđườngđến.
Tháng 9-1985, động đất mạnh 8,1 độRichter đã tàn phá
phần lớn thủđôvà làmhơn10.000người thiệtmạng.Từnăm
1985đếnnay, tối thiểu14vụđộngđấtđượcghinhận.Nguyên
nhânMexico thườngxuyênbị độngđất dođịa lývàđịachất
không ổn định. Mexico nằm trong vành đai lửa Thái Bình
Dươngvốnxảy ranhiềuvụphun tràonúi lửavàđộngđất.
NhànghiêncứuđịachấtvànúilửaJacques-MarieBardintzeff
người Phápgiải thíchMexiconằm tại điểmgiaonhaugiữa
nămmảngkiến tạoBắcMỹ, Thái BìnhDương, Caribbean,
Nazca vàNamMỹ. Khi cácmảngkiến tạova nhau sẽ phát
sinhđộngđất.Dùvậy, độngđất gâyhậuquảchết người đến
đâucòn tùy thuộcđộsâu tâmchấn.Tâmchấncàngsâu,sức tàn
phácàng thấp.Tâmchấnđộngđất năm1985chỉ sâu20km.
Từ sauvụđộngđất kinhhoàngnăm1985,Mexicođã trang
bị côngnghệ cảnhbáođộngđất tiên tiến.Một phút saukhi
phát sinh sóng chấn động động đất, hệ thống cảnh báo tự
độngkíchhoạt8.200 loaphát thanhbáođộngchongườidân,
kíchhoạt hệ thốngbáođộng tại các trườnghọc, vănphòng.
Cơ quan chức năng cũng phát cảnh báo qua điện thoại di
động.Trong lúckhắcphụchậuquảđộngđất,Mexicocòn lo
đươngđầuvới bãoKatia.Bãođổbộ từĐạiTâyDươngvào
bangVeracruz tối8-9nhưngmaymắnđãgiảmcấp thấpnhất.
D.THẢO
ĐộngđấtkinhhoàngvìMexicobịkẹpgiữanămmảngkiếntạo
hàng chờ đổ xăng để đi sơ tán.
Cóngười phải chờđến tám tiếng.
Hàngnhuyếuphẩm trongcácsiêu
thị đều bị vét sạch.
Trong đoạn băng dài 30 giây
công bố hôm 7-9, năm cựu tổng
thống Mỹ gồm Barack Obama,
Bill Clinton, George W. Bush,
George H.W. Bush và Jimmy
Carter đã đồng thanh kêu gọi
mọi người quyên góp xây dựng
lại bangTexas bị bãoHarvey tàn
phá trong tháng8vàsẵnsànggiúp
đỡcácnạnnhânbão Irma sắp tới.
MạnhhơnbãoHaiyan
Trên đường tiến vào bang
Florida, 23giờngày8-9bão Irma
mạnh cấp 5 (cấp cao nhất) đã đổ
bộ vàoCuba với sức gió lên đến
260 km/giờ. Mưa lớn đã bắt đầu
xuất hiện.Để chuẩnbị tránhbão,
hơnmột triệungười đã đi sơ tán.
Tình trạngbáođộngđãđượccông
bố tại một số tỉnh.
Các cơ quan nhà nước ởCuba
đã nhận được chỉ thị tăng cường
các biện pháp bảo đảm an toàn,
hạnchếngườivàxe lưu thông,hạn
chế cáchoạt độngnguyhiểm.Bộ
Du lịch đã chỉ đạo sơ tán 10.000
dukháchkhỏikhuvựcnguyhiểm.
Các địa điểm du lịch thuộc khu
vực nguy hiểm đều đóng cửa.
Songkhuvực thủđôHavana với
hơnhai triệudânkhôngnằm trên
đường đi của bão.
Trướckhi đổbộvàoCuba, bão
Irma đã chứng tỏ sức mạnh tàn
khốc khi tàn phá các đảo vùng
biểnCaribbean (ĐạiTâyDương).
Theo thông tinbanđầu, đã có19
người thiệt mạng tại đảo Saint-
Barthélemy thuộcPháp,đảoSaint-
Martin thuộcPháp-HàLan, quần
đảoVirgin thuộcMỹ, PuertoRico
thuộcMỹ và đảo Barbuda thuộc
đảo quốcAntigua&Barbuda.
Từngày5-9, bão Irmađãmạnh
cấp5.Sangngày6-9, bãocànquét
đảo Barbuda với sức gió lên đến
295km/giờ, hạkỷ lục sứcgiócủa
siêubãoHaiyan tànpháPhilippines
năm 2013. Toàn bộ đảo đã bị tàn
phá.Vài giờ sau, bão trànđếnhai
đảo Saint-Barthélemy và Saint-
Martin. Sức gió khủng khiếp lên
đến360km/giờ.ĐảoSaint-Martin
có đến 10 người chết. 95% diện
tích đảo bị phá hủy. Tình trạng
cướp bóc đã xảy ra. Bộ Nội vụ
Phápphải điềuđộng455cảnh sát
đến duy trì trật tự.
Ngày7và8-9, bãođi quaquần
đảoVirgin thuộcMỹ,Virgin thuộc
Anh, lãnh thổ PuertoRico thuộc
Mỹ,CộnghòaDominicavàHaiti.
Sức gió dao động từ 285 km/giờ
đến295km/giờ.Tại PuertoRico,
hơn 50% trong ba triệu dân phải
chịu cảnhmất điện.
Tình hình sắp tới càng tệ hơn
khi bão José nối tiếp bão Irma
chuẩn bị đổ bộ vào vùng biển
Caribbean. Đảo Saint-Martin và
đảo Saint-Barthélemy sẽ hứng
chịu ảnh hưởng của bão nhiều
nhất. Sóng lừng có thể cao 5-7
m.Bão Joséđượcxếpởcấp4với
sức gió 240 km/giờ.
Gần5,6 triệudânFloridanhậnđược lệnhsơ tánsong Jessica
Fernandezđãchọngiảiphápở lại.Chịbộcbạch:“Cảgiađình tôi,
chamẹ, ôngbàđềusốngởđây.Tôi không thểđimàbỏhọ lại.Tôi
biếtchuyệnnày thậtđiênkhùngnhưngMiami lànhà tôi…”. Sau
khidùnggỗgiacốcửanẻo, chịđến trú tạm tạinhàôngbà trong
khuphốan toànhơn.Chịnhậnxét:“Tôi chưa từng thấydânFlorida
lo lắngđến thế.Thông thườngdânFloridachínhgốckhôngbao
giờ rađi vìhọđãquenvớibão.Đây là lầnđầu tiênnhiềubạnbè tôi
quyếtđịnhsơ tán.Thậtkhủngkhiếp!”.
Ngườidânnằm la liệttrongmộtđiểmsơtán.
“Chúngtacóthểxây
dựng lạinhàcửachứ
khôngthể lấy lạimạng
sốngcủamình.”
ThốngđốcRICKSCOTT
(bangFlorida)
