10
THỨBẢY
16-9-2017
Đô thị
CHÂNLUẬN
thựchiện
T
iến sĩ Võ Trí Thành,
nguyênPhóViện trưởng
Viện Nghiên cứu quản
lý kinh tế Trung ương, cho
rằngnhữngvấnđềđangđặt
ra với BOTởViệtNam cần
được nhìn nhận toàn diện.
“BOTởViệtNamvừaquacó
nhiềumặt đượcnhưngcũng
cónhiều thất bại, gâynhiều
bứcxúc trongcông luậnmà
nguyênnhân thìnhiềungười
đãhiểuvàphân tíchcặnkẽ”
- TSVõ Trí Thànhmở đầu
câu chuyện với
Pháp Luật
TP.HCM.
BOT:Cầnphân tíchkỹ
.
Phóng viên
:
Thưa ông,
vậy với những gì đang diễn
ratrongbứctranhBOTkhông
lấygì làmsángsủa, chúng ta
cầnphải làmgì?
+
TS
VõTríThành
(ảnh)
:
Có l ẽ
chúng ta
cầnmột
sự sòng
phẳng.
Như tôi
đã nói,
BOT tại
ViệtNam
cóthànhcôngvàcũngcónhiều
thấtbại.Vậyphảichăng trong
khi chúng ta nói về những
BOT tạmgọi là thất bại, dẫn
đếnsựbứcxúccủadư luậnvà
ngườidân thìnhữngBOT tốt
cũng cần được nêu ra.
. Nhưng những trạm thu
phí BOTởCai Lậy, quốc lộ
5 và gần đây nhất là Biên
Hòa đang là những điểm
nóng không thể không nêu
ra, thưaông…
+Dĩ nhiên, chúng ta cần
minh bạch những vấn đề
liênquan tới cácdự ánBOT
thất bại vàđanggâybứcxúc
trong công luận. Nhưng tôi
vẫn cho rằng cần phải nêu
cả những dự án BOT tốt và
những dự án BOT tồi. Làm
được hai điều này sẽ tránh
được xu hướng cực đoan là
hoàn toànphêphánBOThay
cứ cố gắng cãi rằngBOT là
thực sựhiệu quả. Nhữngdự
ánBOTkhông tốt, thựcsự tồi
thìphảiđượcphân tích thậtkỹ
để tìm ra nguyên nhân cũng
nhưhướng tháogỡ.
Khôngphải liều thuốc
vạnnăng
.Vừaquacũngcórấtnhiều
bộ, ngành, chuyêngiađã lên
tiếng về BOT; gần như các
vấnđềvềBOTđãđược thảo
luận khá nhiều...
+Theo tôi, có nhiều cách
nhìnnhậnkhácnhauvềnhững
dựánBOT tồi đanggâybức
xúcdư luận.Vàvềgócđộxã
hội,chúng tacầnnhững tương
tác, thảo luậnđachiều, trung
thực, minh bạch. Đó là điều
quan trọng nhất. Bởi lẽ cho
đếnnay, nhữngnguyênnhân
khiến nhiều dự án BOT trở
nên tồi vẫn chưa được thảo
luận thấu đáo, toàn diện và
trung thực, côngkhai.
Theo tôi, vẫnchưacómột
cáinhìn tổng thểđểđánhgiá
toàndiện.Nếu tình trạngnày
tồn tại, tôi cho rằng các nhà
đầu tưsẽchầnchừ,dodựvới
cácdựánBOTcầnthiết.Đồng
thờiNhànướccũngsẽmấtđi
tính quyết đoán đối với vấn
đề thiết yếu là phát triển kết
cấuhạ tầng.
.Tức làôngchorằngBOT
vẫnhết sức cần thiết đối với
Việt Nam?
+RõràngViệtNam lànước
đang phát triển nên kết cấu
hạ tầng là rấtquan trọng.Vai
trò củaNhà nước trongviệc
phát triểnkết cấuhạ tầng, kể
cả đối với những nước phát
triển, là rất lớn.
Đối với Việt Nam, trong
trunghạnvàdàihạn thìnguồn
vốn để phát triển kết cấu hạ
tầngcónhiềukhókhăn, nhất
là trong bối cảnh ngân sách
eohẹp,nợcông tăngcaogần
chạmngưỡng,ODAvànhững
nguồnvốnưuđãi khácđang
giảm và giảm nhanh. Vì thế
môhìnhđầu tưhợp táccông
tư, PPP, trong đó cóBOT là
cần thiết.Vì đó làmột cách,
tuykhôngphảilàtấtcả,đểhuy
độngnguồnvốn trongnước,
ngoài nước và tư nhân. Tuy
thế, PPP không phải là liều
thuốcvạnnăng.Kinhnghiệm
thếgiới cho thấykhôngphải
chỗnàoPPPcũng thànhcông,
thậm chí là có nơi thất bại
rất nhiều.
Phát triển thị trường
tài chính
.Vậyphải làmsaođể tránh
được những thất bại trong
PPP nói chung và BOT nói
riêng, thưa ông?
+ Trước hết là phát triển
thị trường tài chính. Bởi khi
phát triểnkếtcấuhạ tầngkhu
vực thìphảigắnvớicách thức
huy động nguồn vốn ngoài
PPP. Phát triển thị trường
tài chính quan trọng nhất là
pháthành tráiphiếu,gồm trái
phiếuchínhphủvà tráiphiếu
công ty. Việt Nam đã đặt ra
bài toánnày từnăm2000khi
mở ra thị trường trái phiếu
và thị trường chứng khoán
nhưng tiến trình thì vẫn rất
chậm, dù trái phiếu chính
phủ cũng có nhiều tiến bộ.
Trái phiếu công ty thì gần
nhưkhôngphát triển, chỉ lác
đác vài nơi phát hành.
.Nhiềuýkiếnchorằngnếu
cầnnguồnvốn thì có thể tính
đến chuyện cắt giảm chi phí
thường xuyên?
+Đây là vấn đề cải cách
NhữngBOTthấtbạicầnphảiđượcmổxẻđểtìmranguyênnhânkhắcphục.
Trongảnh:Tàixếtrảtiền lẻphảnđốiBOTtuyếntránhBiênHòa,ĐồngNai.Ảnh:VŨHỘI
(PL)-Bắt đầu từ ngày 16-9, cầu vượt
HoàngHoaThám sẽ được thí điểm lưu
thôngmột chiều theo giờ nhằmđápứng
lượng xe đông đúc chạy vào trung tâmTP
buổi sángvà hướng từ trung tâmTP trở ra
vào buổi chiều.
Trao đổi với
PhápLuật TP.HCM
, ông
NgôHải Đường, Trưởng phòngQuản lý
khai thác hạ tầng giao thông đường bộ - Sở
GTVTTP.HCM, chobiết đơnvị đã chấp
thuận đề xuất củaKhuQuản lý giao thông
đô thị số 1 cho thí điểm tổ chức đổi chiều
lưu thông theo thời gianở cầu vượt thép
tại giao lộCộngHòa -HoàngHoaThám,
quậnTânBình.
Cụ thể, bắt đầu từ ngày 16-9, việc lưu
thông trên cầu vượt HoàngHoaThám
(TânBình) được tổ chức như sau:
Từ 6giờ30đến8 giờ: Cho xe lưu thông
một chiều theo hướng từ đườngẤpBắc
đếnđườngÚt Tịch.
Từ 16giờ đến 19 giờ: Cho xe lưu thông
một chiều theo hướng từ đườngÚt Tịch
đếnđườngẤpBắc.
Ngoài hai thời điểm nêu trên, cho phép
xe lưu thông hai chiều trên cầuvượt thép.
ÔngĐường cho biết việc thí điểm sẽ
được thực hiện trong 30 ngàyở cầuvượt
HoàngHoaThám, sau đóKhuQuản lý
giao thông đô thị số1 sẽ điều chỉnh, đề
xuất phương án phù hợp với tình hình giao
thông thực tế để trìnhSởGTVTxem xét,
quyết định.
HỒNGTRÂM
Cầnmổxẻ tớinơi, tới chốn
cácdựánBOT!
ChođếnnaynhữngnguyênnhânkhiếnnhiềudựánBOTtrởnêntồivẫnchưađượcthảoluậntrungthực,côngkhai.
Chochạymột chiều theogiờởcầuvượtHoàngHoaThám
ViệtNam lànướcđang
pháttriển,kếtcấuhạtầng
rấtquantrọng.Trongbối
cảnhngânsácheohẹp,
môhìnhđầutưhợptác
côngtư,PPP,trongđócó
BOT làcầnthiết.
ngân sách. Chính phủ phải
tiết kiệm để có nguồn đầu
tư.Màcũng từviệc tiếtkiệm
này,hiệuquảvàhiệunăngcủa
Chínhphủcũngđược tăng lên
để phục vụ tốt hơn cho việc
pháthành tráiphiếu.Bởi các
nhà đầu tư sẽ nhìn thấymột
chính phủ thực sự có năng
lực, tiềm lực để đầu tư vào.
Nhà nước có tiền để đầu tư
nhưng chắc chắn không đủ
vàphảiđivay.Nhưngkhi có
tiền thì Nhà nước đi vay sẽ
thuận lợi hơn, cóuy tínhơn.
. Ở trên ông nói rằng có
thể huy động cả nguồn vốn
ngoài nước.
+Điềunàyphụ thuộc vào
cách tiếp cận các nguồn lực
từcácđịnhchế tàichính theo
nguyên tắc songphương, đa
phươngnhưWB,ADB,kểcả
AIIB (NgânhàngĐầu tư cơ
sở hạ tầng châuÁ) màViệt
Nam là nước tham gia sáng
lập và có đóng góp không
nhỏnếusovới tìnhhìnhkinh
tế hiện tại.
Ứngxửvớicácđịnhchế tài
chínhnày làrấtquan trọngkhi
trách nhiệm giải trình được
đề cao. Trong bối cảnh này,
việc tạo ra lòng tinvào trách
nhiệm giải trình không phải
làđơngiảnnhưngkhôngphải
là không thể làmđược.
. Xin cámơnông.■
Quốchội vàChínhphủphải vàocuộc
BOThiệnnayđang là vấnđềnóng
hổi và cấpbách. Theo tôi, Chínhphủ,
Quốchộicầnthanhtra, ràsoát lại toàn
bộ công trìnhBOT. Với cácdự ánBOT
màngười dânđang cóýkiếnvề trạm
thuphícụthểthìphảitạmthờiđìnhchỉ
trạmthuphíđó.Đồngthờinghiêncứu
chuyểndịchvị trícáctrạmthuphíBOT
vềđúngnơi, đúng chỗ. Giảmphí, không thuphí với người
dânđịaphương làmột cách.
Dài hạnhơn, Quốc hội, Chínhphủ cần tiếnhành rà soát
lại khungkhổpháp luật, cách thức thựchiện, triểnkhai các
dự ánBOT theohướng công khai,minhbạch. Quốchội đã
từng thành lậpđoàngiámsátvềBOTvàcónhữngkiếnnghị
mạnhmẽ. Tôi nghĩ những kiếnnghị này cầnđược xem xét
và triểnkhai sớmnhất có thể.
TS
LÊĐĂNGDOANH
Cầnxemlạichiếnlượcpháttriểnhạtầng
Để người dân không cònphảnđối
BOT như hiện nay, Nhà nước cần có
những giải pháp tức thời như giảm
phí, xem xét lại vị trí các trạm thuphí,
kiểm toánđộc lậpcácdựán…Nhưng
đểgiảiquyếttậngốcvấnđề,Chínhphủ
cầnxemxét lạichiến lượcpháttriểnhạ
tầnggiao thông. Bởi hiệnnay dường
nhưchúngtađangquyhoạch,pháttriểngiaothôngngược.
Cụthể,ViệtNam lànướccórấtnhiều lợi thếvềđườngthủy
nội địa với các cửa sông chằng chịt, nhiều vị trí làm cảng
tốt. Lợi ích củađường thủynội địa rất rõ ràng: Khônghoặc
rất ít gâyônhiễmmôi trường, ít tai nạngiao thông, chi phí
vận tải thấp…Thếnhưng rõ ràng cho tới nay chúng tađã
khôngđầu tưxứngđángchođường thủy.Tương tự, vận tải
đườngsắt cũngchưađượcchúýđúngmức, dườngnhưchỉ
cóđườngbộcao tốcđượcchú trọng.
TS
VÕĐẠI LƯỢC
NútgiaoHoàngHoaThám-CộngHòa
(quậnTânBình)sẽđượcđiềuchỉnhchoxeđi
mộtchiềutrongmộtsốgiờnhấtđịnh.Ảnh:MP
