11
Kinh tế -
ThứSáu19-7-2019
Nhiều ông lớn
ồ ạt nhảy vào
hàng không
PHƯƠNGMINH
Đ
ến thời điểm này đã có
sáu hãng hàng không
Việt Nam(VN) cất cánh
và hiện có bốn hãng hàng
không đang xếp hàng xin
giấy phép bay. Việc một loạt
đại gia tham gia thị trường
hàng không khiến cho cả bầu
trời lẫn mặt đất trở nên đông
đúc và chen chúc.
Thêm nhiều
gương mặt mới
Công tycổphầnHàngkhông
Vinpearl Air thuộc Tập đoàn
Vingroup mới đây thông báo
đã đăng ký thành lập doanh
nghiệpkinhdoanhvận tải hàng
không và mở học viện đào tạo
hàng không. Trước Vinpearl
Air, VN đã có năm hãng hàng
không gồmVietnamAirlines,
Jetstar Pacific, VietJet Air,
Bamboo Airways và Vasco.
Ngoài ra, Công ty cổ phần
Hàng khôngThiênMinh cũng
đã được cấp giấy chứng nhận
đăng ký kinh doanh với vốn
điều lệ 1.000 tỉ đồng và đang
xếp hàng chờ cấp phép bay.
Tương tự, Vietravel Airlines,
Vietstar… cũng đang chờ
được cấp phép bay.
Đây là những tên tuổi hoàn
toàn có khả năng tạo sự bùng
nổ cạnh tranh cho ngành hàng
khôngVN. Ví dụ, ThiênMinh
là tên tuổi có kinh nghiệm
hoạt động trong ngành này
với các máy bay loại nhỏ.
Vietravel Airlines có lợi thế
về khách du lịch đến từ Công
ty Du lịch Vietravel, thường
thuê cả chuyến bay cho khách
đoàn trên các tuyến du lịch
trong và ngoài nước.
Sức hấp dẫn của thị trường
hàng không là nguyên nhân
chính thúc đẩy bùng nổ các
hãng hàng không mới gia
nhập thị trường. Theo Hiệp
hội Vận tải hàng không quốc
tế (IATA), trongmột thập niên
qua, VN là thị trường hàng
không phát triển nhất thế giới
với sự tăng trưởng doanh thu
bình quân đạt 17,4%, cao hơn
hai lần so với khu vực châu
Á là 7,9%.
Nếu xét về kinh doanh thì
các hãng hàng không cũng
đang ăn nên làm ra. Chẳng
hạn trong giai đoạn 2016-
2018, Vietnam Airlines có
doanh thu và lợi nhuận tăng
theo từng năm. Tính riêng
năm 2018, VietnamAirlines
có doanh thu đạt gần 97.000
tỉ đồng, lãi ròng là hơn 2.300
tỉ đồng. Dù doanh thu chỉ
đạt bằng một nửa Vietnam
Airlines nhưng lãi ròng của
VietJet Air không thua kém,
thậmchí cao gấp đôi, như năm
2018 là hơn 5.300 tỉ đồng.
Theo giới phân tích, nhìn
về cung cầu, thị trường hàng
không còn nhiều dư địa phát
triển, đầy tiềm năng trong
tương lai bởi mức thu nhập
người dân tăng lên, cơ cấu
dân số vàng với tỉ trọng tầng
lớp trung lưu tăng lên, đặc
biệt tỉ lệ hành khách nội
địa trên tổng dân số vẫn ở
mức thấp.
Do đó, việc xuất hiện ngày
càng nhiều các hãng hàng
không giúp đáp ứng nhu cầu
đi lại, đặc biệt các hãng hàng
không giá rẻ ra đời đưa ramức
giá hợp lý sẽ kích thích nhu
cầu di chuyển bằng đường
hàng không.
Chen chúc nhau trên
mặt đất lẫn bầu trời
Sự bùng nổ của ngành
hàng không là tín hiệu đáng
mừng khi đem lại nhiều sự
lựa chọn cho khách hàng.
Tuy vậy, việc bùng nổ hàng
không cũng đem đến nhiều
hệ lụy khi hạ tầng và nhân
lực không theo kịp tốc độ
tăng trưởng. Chính vì vậy
chất lượng dịch vụ đang có
vấn đề.
Chị Hoàng Oanh, phó giám
đốc một công ty tư nhân
tại TP.HCM, than phiền đi
máy bay giờ như một cực
hình. Chẳng hạn, bay chặng
TP.HCM - Nha Trang không
đầy 30 phút nhưng mất thời
gian rất lâu để làm thủ tục,
kiểm tra an ninh rồi chậm
chuyến, hủy chuyến… Đó
là chưa kể khi leo lên ngồi
máy bay còn phải chờ đường
lăn đến khi cất cánh mất cả
30 phút. “Thị trường hàng
không đang phát triển rất
nóng nhưng hạ tầng cơ sở
vật chất lại thiếu thốn, chắp
vá dẫn đến tình trạng quá tải,
chậm/hủy chuyến là điều tất
yếu” - chị Oanh bình luận.
Những trải nghiệm của chị
Oanh được xem là điều hiển
nhiên của những người chọn
máy bay là phương tiện di
chuyển bởi tình trạng quá tải
trầm trọng tại sân bay. Điển
hình dễ thấy nhất là sân bay
Có hiện tượng cạnh tranh
không lành mạnh
Kết luận tại cuộc họp Thường trực Chính phủ vào giữa
tháng 6 vừa qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá
ngành hàng không đã khởi sắc với việc ra đời các hãng hàng
không mới. Qua đó đáp ứng nhu cầu đi lại ngày càng tăng
của người dân, tạo sự cạnh tranh có lợi cho khách hàng.
Tuy nhiên, Thủ tướng nhận định vẫn có một số bất cập
nảy sinh có nguy cơ uy hiếp an ninh, an toàn hàng không.
Đồng thời, chất lượng dịch vụ chưa bảo đảm (tình trạng
chậm, hủy chuyến còn nhiều…), bắt đầu có hiện tượng
cạnh tranh không lành mạnh.
Còn theo Cục Hàng không VN, sáu tháng đầu năm nay,
các hãnghàng khôngVN thực hiệnhơn 153.000 chuyếnbay,
tăng 2,4%so với cùng kỳ năm2018.Trong đó, số chuyếnbay
cất cánh đúng giờ là 130.000 chuyến, chiếm tỉ lệ 84,8%, tỉ
lệ chuyến bay đúng giờ giảm 1,3 điểm so với cùng kỳ năm
2018. Số chuyến bay hủy là 274 chuyến và chậm chuyến
lên con số là 23.351.
Việt Nam (VN) chưa chắc hưởng lợi nhiều từ chiến
tranh thương mại Mỹ-Trung. Đây là nhận định của các
chuyên gia tại cuộc hội thảo “Đối đầu thương mại Mỹ-
Trung” do Hiệp hội Thương mại điện tử VN tổ chức tại
TP.HCM ngày 18-7. Theo ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch
Hiệp hội Dệt may VN, cuộc chiến Mỹ-Trung đang tác
động tiêu cực đến ngành này. Chẳng hạn, ngành sợi VN
một năm có giá trị kim ngạch xuất khẩu trên 3 tỉ USD,
trong đó Trung Quốc (TQ) chiếm 2,4 tỉ USD. Nhưng năm
nay, ngành sợi VN xuất khẩu vào TQ với một tỉ lệ rất nhỏ
so với mục tiêu đặt ra.
Nguyên nhân là TQ đang khuyến khích các doanh
nghiệp của mình xuất khẩu sợi ngược lại vào VN. Họ
có lợi thế do thuế giá trị gia tăng (VAT) đầu vào tại VN
chỉ 10%, trong khi VAT đầu vào TQ là 17%. Đây là mức
chênh lệch khiến ngành sợi Việt không thể cạnh tranh lại.
Mặt khác, khi Mỹ áp thuế 25% lên hàng may mặc TQ thì
họ quay sang ép sợi VN phải giảm giá 15% mới mua. Do
vậy, ngành sợi gần như bị đóng cửa với thị trường TQ.
“Một điều nguy hiểm hơn là chúng tôi bắt đầu phát hiện
nhiều doanh nghiệp Việt bắt tay với công ty TQ để hỗ trợ
họ lách thuế của Mỹ. Các sản phẩm may mặc TQ đã hoàn
thiện gần như toàn bộ, sau đó chuyển hàng đó sang VN ủi
và đóng gói để hưởng xuất xứ VN. Nếu chúng ta không
thể kiểm soát điều này sẽ đặt VN vào nhiều thách thức và
đầy rủi ro trước Mỹ” - ông Giang cảnh báo.
Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại,
Bộ Công Thương, cho biết điều đáng lo ngại nhất là VN
đang là điểm đến lẩn tránh thuế. Không chỉ mặt hàng đồ
gỗ, may mặc… mà nhiều hàng hóa khác như linh kiện
điện tử, máy tính xuất khẩu sang Mỹ lâu nay rất ít bỗng
dưng tăng lên đột biến hàng trăm %, trong khi nhập khẩu
từ TQ mặt hàng này cũng rất cao. Điều này rõ ràng khó
khiến Mỹ chấp nhận được.
“Nếu Mỹ mà trừng phạt tăng thuế thì nhiều ngành hàng
bị xóa sổ và nền kinh tế VN đặt vào tình huống nguy hiểm
do kinh tế nước ta dựa vào xuất khẩu rất lớn, chiếm đến
150% GDP” - đại diện Bộ Công Thương cảnh báo.
PM
Tân Sơn Nhất luôn quá tải
lượt hành khách lẫn máy bay.
Hàng dài người nối nhau xếp
hàng tại cửa an ninh thường
mất gần 20-30 phút mới hoàn
tất việc kiểm tra và máy bay
chờ đường lăn, cất hạ cánh
cả nửa tiếng không còn là
chuyện hiếm.
Không chỉ quá tải về hạ
tầng, việc ra đời nhiều hãng
hàng không và sự gia tăng
nhanh chóng số lượng máy
bay còn dẫn đến việc thiếu
hụt phi công, kỹ thuật viên...
một cách nghiêm trọng. Mỗi
khi có hãng hàng không mới
ra đời hay ký hợp đồng mua
thêm máy bay thì lại xảy ra
“cuộc chiến” giành giật nhân
lực hàng không, gây ra tình
trạng căng thẳng giữa các
hãng bay với nhau.
Hãng hàng không lớn nhất
VN là Vietnam Airlines đã
nhiều lần than phiền về tình
trạng phi công nghỉ việc để
sang hãng khác làm trong
khi chi phí đào tạo một phi
công không hề nhỏ. Tổng
giám đốc Vietnam Airlines
Dương Trí Thành từng đề
nghị cơ quan quản lý nhà
nước có những quy định để
ngăn chặn tình trạng “săn”
phi công của nhau.
TS Trần Quang Châu, Chủ
tịch Hội Khoa học và Công
nghệ hàng không VN, nhìn
nhận việc tăng trưởng quá
nóng của ngành hàng không
VN đã bộc lộ nhiều vấn đề
cần giải quyết ngay. Đó là quá
tải cơ sở hạ tầng và nguồn
nhân lực đang bị tắc nghẽn
cổ chai cho các hãng hàng
không nội địa.
“Sự thiếuhụt nhân lựckhông
chỉ mỗi phi công mà còn cả
nhân lực giám sát chuyến
bay, quản lý không lưu và kỹ
sư máy bay mà nguyên nhân
chủ yếu là đào tạo không theo
kịp nhu cầu” - ông Châu nói.
Để giải quyết bài toán
này, cách tiếp cận thị trường
hàng không của Vinpearl Air
được xem là khá hợp lý khi
chọn hợp tác với Học viện
hàng không CAE Oxford của
Canada để mở trường đào tạo
phi công. Ông Nguyễn Việt
Quang, Phó Chủ tịch của
Vingroup, cho biết sự khan
hiếm phi công đang xảy ra
không chỉ ở VNmà trên toàn
thế giới. Do vậy, VinpearlAir
sẽ tập trung vào việc đào tạo
nguồn nhân lực để đáp ứng
nhu cầu của thị trường trong
nước và quốc tế.•
Đằng sau sự bùng nổ của ngành hàng không là
điểmnghẽn về cơ sở hạ tầng và nhân lực.
Việc xuất hiện ngày càng nhiều hãng hàng không giúp đáp ứng nhu cầu đi lại. Ảnh: HTD
Việc bùng nổ hàng
không cũng đem
đến nhiều hệ lụy khi
hạ tầng và nhân lực
không theo kịp tốc
độ tăng trưởng.
“NếubịMỹ trừngphạt thuế, nhiềungànhhàng sẽ xóa sổ”
